Το Αλβανικό Ινστιτούτο Στατιστικής ανακοίνωσε ότι στην πρώτη θέση των εμπορικών εταίρων της χώρας βρίσκεται η Ιταλία με 40,7% επί του συνόλου των εμπορικών ανταλλαγών, στη δεύτερη θέση η Ελλάδα με 6,9%, στην τρίτη η Κίνα με 6,4% και στην τέταρτη θέση η Τουρκία με 5,7%. Οι εμπορικές ανταλλαγές με την ΕΕ μειώθηκαν στο 66,6%, από περίπου 68% που κατέγραψε η αντίστοιχη έκθεση του 2013.
Στα τέλη του περασμένου Ιουνίου τα κράτη μέλη της ΕΕ αποφάσισαν να χορηγήσουν στην Αλβανία καθεστώς, υποψήφιας προς ένταξη χώρας. Η «τελευταία άγνωστη γη» της Ευρώπης μπαίνει στο σπιράλ της κοινοτικής ένταξης, ωστόσο να συμβεί αυτό οι διαπραγματεύσεις θα είναι μακρές και θα επιβάλουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως ανακοίνωσε η Κομισιόν. «Χωρίς δημοκρατικές δομές, χωρίς σταθερό κράτος δικαίου, χωρίς μέσα ενημέρωσης και ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, χωρίς μια διαρκή μάχη κατά της διαφθοράς, δεν μπορεί να υπάρξει ένταξη στην ΕΕ», είχε δηλώσει πριν από την απόφαση ο Γερμανός υφυπουργός Εξωτερικών, Μίχαελ Ροτ, δίνοντας το σήμα για το μεγάλο παιχνίδι.
Βρέθηκα στα Τίρανα στις αρχές του περσινού καλοκαιριού για τις εθνικές εκλογές, τις οποίες κέρδισε ο σοσιαλιστής Έντι Ράμα από τον συντηρητικό Σαλί Μπερίσα. Ακριβώς έναν χρόνο μετά, όλοι εμείς που γνωρίσαμε την Αλβανία μέσα από τις αφηγήσεις των μεταναστών της, καλούμαστε να ταξινομήσουμε αλήθειες και ψέματα για την πιο σκληρά απομονωμένη, ως τις αρχές του ΄90, βαλκανική χώρα.
Ακολουθήστε το VICE στο Twitter , Facebook και Instagram .
Τον περασμένο Φεβρουάριο ο Γενικός Εισαγγελέας της Αλβανίας έδωσε εντολή για ταυτοποίηση και εντοπισμό των οικογενειών που είναι αποκλεισμένες στα σπίτια τους, λόγω της βεντέτας (Κανούνι), του παράλογου κύκλου αίματος, που διαιωνίζεται κυρίως στη Βόρεια Αλβανία. Σήμερα, σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, περισσότερες από 15.000 οικογένειες εκτιμάται ότι είναι αναμεμειγμένες σε διαμάχες με αφορμή τη γη, που αποτελούν, μαζί με τις υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων, τα συνηθέστερα αίτια πίσω από το Κανούνι.
Τον Μάρτιο το ΔΝΤ ενέκρινε δάνειο 330 εκατ. ευρώ προς την Αλβανία. Πηγές του αλβανικού Υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν ότι η εκταμίευση 100 εκατ. για το πρώτο έτος θα καλύψει την αποπληρωμή υποχρεώσεων προς τις επιχειρήσεις που εκτέλεσαν δημόσια έργα.
Στη φετινή έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα διαπιστώνεται εκτεταμένη διαφθορά στο αλβανικό δικαστικό σύστημα. «Κυβερνητικοί αξιωματούχοι, πολιτικοί, και δικαστές, καθώς και άτομα με ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα, συχνά διαφεύγουν από τις αρχές της δικαιοσύνης» αναφέρει η έκθεση. Άλλες σοβαρές παραβάσεις αφορούν την ενδοοικογενειακή βία και τις διακρίσεις κατά των γυναικών.
Το πρώτο τρίμηνο του 2014 σημειώθηκαν στην Αλβανία 16 ισχυρές εκρήξεις παγιδευμένων αυτοκινήτων, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν ή να τραυματιστούν βαριά επιχειρηματίες, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και αστυνομικοί. Στα τέλη Ιουνίου δολοφονήθηκε στα Τίρανα με έξι σφαίρες 58χρονος ιδιοκτήτης τράπεζας και μέτοχος τηλεοπτικών καναλιών και εφημερίδων.
Η αλβανική οικονομία κατέγραψε το 2013 το χαμηλότερο επίπεδο ανάπτυξης τα τελευταία 16 χρόνια, ανακοίνωσε τον Απρίλιο το Αλβανικό Ινστιτούτο Στατιστικής. Η οικονομική ανάπτυξη το 2013 ανήλθε στο 0,4%, το χαμηλότερο επίπεδο από το 1997, όταν στην χώρα σημειώθηκαν οι μεγάλες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.
«Τριάντα ένα παιδιά από την Αλβανία βρίσκονται σε εμπόλεμες ζώνες στη Συρία μαζί με τους γονείς τους, που μάχονται σε εξτρεμιστικές ισλαμικές ομάδες» ανέφερε πρόσφατα το τηλεοπτικό κανάλι των Τιράνων “Top Channel”, επικαλούμενο πηγές της αλβανικής Εισαγγελίας. Μεταξύ των Αλβανών που πολεμούν ως εθελοντές στη Συρία περιλαμβάνονται και πρώην στελέχη των ειδικών δυνάμεων του στρατού. Στην εμπόλεμη ζώνη έχουν φτάσει τουλάχιστον 86 Αλβανοί μουσουλμάνοι, έξι εκ των οποίων σκοτώθηκαν.
Στις αρχές Ιουνίου η αλβανική αστυνομία εισέβαλε στο χωριό Λαζαράτι, στη Νότια Αλβανία, γνωστό ως τον μεγαλύτερο χασισοβολώνα της Ευρώπης. Μετά από πολυήμερη μάχη με κατοίκους που αντιστέκονταν με Καλάσνικοφ και τεθωρακισμένα οχήματα, κατασχέθηκαν 12 τόνοι κάνναβης και 10.000 δέντρα. Η ετήσια παραγωγή χασίς στη χώρα ξεπερνά τους 900 τόνους, αποφέροντας κέρδη 4,5 δισ. ευρώ, σχεδόν όσο το μισό ΑΕΠ της Αλβανίας.
Τον Μάιο η Αλβανία και η Παγκόσμια Τράπεζα υπέγραψαν συμφωνία δανείου ύψους 220 εκατ. δολαρίων. Τα 100 εκατ. ευρώ πρόκειται να καλύψουν τον εκσυγχρονισμό του χρηματοπιστωτικού τομέα, ενώ τα υπόλοιπα δημοσιονομικά ελλείμματα. Ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα χαρακτήρισε τη συμφωνία ως «το κλείσιμο ενός παλιού κεφαλαίου και την έναρξη ενός νέου στις σχέσεις με τους διεθνείς εταίρους».
Την τελευταία δεκαετία η Αλβανία αντιμετώπισε ένα δεύτερο κύμα μετανάστευσης, καθώς περισσότεροι από 480.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Η ανεργία των νέων αυξήθηκε από 35% το 2001 σε 52% το 2011. Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Στατιστικής (INSTAT), Γκιέργκι Φιλίπι δήλωσε ότι πιθανόν το 2027 ο αριθμός των θανάτων θα υπερβαίνει τον αριθμό των γεννήσεων.
Η Αλβανία θεωρείται χώρα «με περιορισμένη ελευθερία» όσον αφορά τα μέσα ενημέρωσης, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της οργάνωσης Freedom House. Κατατάσσεται 98η μεταξύ 197 χωρών, δύο θέσεις χαμηλότερα από το 2013. Στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, η Σερβία είναι στη 74η θέση της σχετικής κατάταξης, το Μαυροβούνιο στην 78η, η Κροατία στην 83η, ενώ η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η ΠΓΔΜ κατατάσσονται στην 103η και 122η θέση αντίστοιχα.
Το ΔΝΤ προβλέπει ότι η Αλβανία το 2014 θα καταγράψει οικονομική ανάπτυξη της τάξεως 2,1 %, ενώ αναμένει αύξηση της κατανάλωσης και της εγχώριας ζήτησης. Στην ίδια έκθεση, το Ταμείο διαπιστώνει ότι το εξωτερικό χρέος της χώρας θα αυξηθεί συγκριτικά με το 2013, συγκεκριμένα θα ανέλθει από το 41,4% στο 43,2% του ΑΕΠ.
Στα τέλη Απριλίου ο Πρωθυπουργός Έντι Ράμα συναντήθηκε με τον Πάπα Φραγκίσκο στο Βατικανό. «Η ακρόαση με τον Πάπα ήταν μία υπέροχη ώρα απέναντι στην απλότητα του ανθρώπου» έγραψε ο ίδιος στο Twitter. «Ο Αλβανός Πρωθυπουργός κάλεσε τον Πάπα να επισκεφθεί στο προσεχές μέλλον τα Τίρανα, μια πρόσκληση για την οποία ο Άγιος Πατέρας εξέφρασε την ικανοποίησή του» ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης.
Η ανεργία στην Αλβανία κυμαίνεται μεταξύ 13,3 – 13,4%, σύμφωνα με το αλβανικό Υπουργείο Εργασίας, ενώ ο αριθμός των ανέργων υπολογίζεται στα 142.000 άτομα. Ωστόσο, ανεξάρτητοι οικονομολόγοι υπολογίζουν το αληθινό ποσοστό στο διπλάσιο. «Τα στατιστικά στοιχεία δεν περιλαμβάνουν τους κατοίκους της υπαίθρου, οι οποίοι είναι αυτοαπασχολούμενοι» σημειώνουν.
Περίπου 200.000 άνθρωποι ή το 20% των Αλβανών μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα έχουν επιστρέψει στη χώρα τους την τελευταία πενταετία, εξαιτίας της ελληνικής οικονομικής κρίσης, σύμφωνα με έρευνα του δημόσιου Πανεπιστημίου των Τιράνων. Το 2007 το ύψος των εμβασμάτων που έστειλαν οι Αλβανοί μετανάστες από την Ελλάδα, ανήλθε στα 952 εκατ. ευρώ. Το 2012 ήταν μόλις 575 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου των Τιράνων.
Το 80% των νέων στην Αλβανία ζει με τους γονείς του, παρ’ όλο που αντίστοιχο ποσοστό περιλαμβάνει τον γάμο και τη δημιουργία οικογένειας στα άμεσα πλάνα του, σύμφωνα με έκθεση του Ιδρύματος Φρίντριχ Έμπερτ στα Τίρανα.
Το αλβανικό σύστημα υγείας είναι από τα πιο άνισα στην Ευρώπη, σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας. Οι Αλβανοί δαπανούν 750 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο για ιατρική περίθαλψη, ωστόσο μόλις το 40% της δαπάνης καλύπτεται από το κράτος.
«Μαύρα» κεφάλαια, που ισοδυναμούν με το 1/3 του προϋπολογισμού της Αλβανία, βγήκαν από τη χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ. Επρόκειτο για κέρδη φοροδιαφυγής και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων.
Συνολικά 900 κρατούμενοι αποφυλακίστηκαν την πρώτη μέρα ισχύος του νόμου περί αμνηστίας, φέτος την άνοιξη. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Γενικής Διεύθυνσης Φυλακών, Ερσιέλα Μουράτι, από τη νέα διάταξη επωφελούνται κρατούμενοι που χρειάζονται ως και τρία χρόνια για να ολοκληρώσουν την έκτιση της ποινής τους, καθώς και όσοι είχαν καταδικαστεί με αναστολή. Αντίθετα, εξαιρούνται όσοι κατηγορήθηκαν για κακουργήματα.