Στα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, αλβανικά media, διεθνείς παρατηρητές και πολύς κόσμος είχε συγκεντρωθεί έξω από τα δικαστήρια των Τιράνων. Ήταν η μέρα της κρίσης για τους «δέκα του Λαζαράτι», χασισοκαλλιεργητές από το ομώνυμο χωριού του αλβανικού νότου, που θεωρείται ο χασισοβολώνας της Ευρώπης και μέχρι τον Ιούνιο του 2014 αποτελούσε άβατο για την αστυνομία. Στις αρχές εκείνου του καλοκαιριού, κομάντο των Αρχών ασφαλείας περικύκλωσαν με άρματα μάχης το Λαζαράτι και μετά από πολυήμερη μάχη, βροχή από σφαίρες και εισβολή στο χωριό, συνέλαβαν δέκα καλλιεργητές κάνναβης, κατέστρεψαν 71 τόνους φούντας, κατέσχεσαν 133.567 χασισόδεντρα, 4 τόνους σπόρους κάνναβης, περίπου 500 όπλα (ορισμένα πολεμικά, βαρέως τύπου) και 250.000 σφαίρες. Το δικαστήριο των Τιράνων ανακοίνωσε την ετυμηγορία: 18 χρόνια κάθειρξη στον Γκάτε Μαχμουτάι, που συνελήφθη ως αρχηγός των ναρκο-εμπόρων και το σπίτι του ήταν το προπύργιο της «μάχης του Λαζαράτι». Οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από δύο ως 17 χρόνια, οι οποίες ωστόσο αναμένεται να μειωθούν έως και κατά το 1/3, διότι οι κατηγορούμενοι ομολόγησαν την ενοχή τους, χωρίς να αντικρούσουν τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη δίκη.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece.
Videos by VICE
Με τη δίκη των «δέκα» ολοκληρώθηκε μεν σε ποινικό επίπεδο μια κομβική υπόθεση στον πόλεμο κατά της «βιομηχανίας» παραγωγής κάνναβης, ωστόσο το μεγάλο πατιρντί καλά κρατεί στη νότια Αλβανία. Στις αρχές Μαρτίου, το State Department έδωσε στη δημοσιότητα την ετήσια έκθεση για τα ναρκωτικά. Για ακόμη μία χρονιά, η Αλβανία αναφέρεται ως κύρια πηγή για την παραγωγή κάνναβης, αλλά και σημείο διέλευσης για την κοκαΐνη και την ηρωίνη προς τις ευρωπαϊκές αγορές, την Ελλάδα και την Τουρκία. Αντλώντας στοιχεία από την Αλβανική Αστυνομία, οι Αμερικανοί επισημαίνουν στην αναφορά τους ότι «κατά τους πρώτους 10 μήνες του 2015, κατασχέθηκαν 6,87 τόνοι κάνναβης, καταστράφηκαν 689.815 χασισόδεντρα σε έκταση 44 στρεμμάτων, μετά τον εντοπισμό από αέρος, ενώ κατασχέθηκαν 55,3 κιλά ηρωίνης και 26,4 κιλά κοκαΐνης». Σε μία μόνο υπόθεση, στις 26 Φεβρουαρίου 2016, οι αλβανικές αστυνομικές Aρχές κατέσχεσαν 574 κιλά φούντας σε φορτηγό, κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα, στην Κρυσταλλοπηγή, ενώ συνέλαβαν δύο άντρες, 47 και 58 ετών.
Έλληνας συνοριοφύλακας είπε στο VICE ότι κατά τη διάρκεια του 2015, καταγράφηκαν στην αλβανική μεθόριο κατασχέσεις μεγάλων φορτίων ναρκωτικών, κυρίως εξαιτίας της συνεργασίας των αλβανικών Αρχών με τις αντίστοιχες της Ιταλίας. «Το μεγαλύτερο μέρος της κάνναβης εξάγεται στην Ελλάδα μέσα σε κρύπτες οχημάτων ή πάνω σε μουλάρια, καθώς και στην Ιταλία με ταχύπλοα σκάφη ακόμη και με μικρά αεροπλάνα. Στο ελληνικό έδαφος χρησιμοποιούμε θερμικές κάμερες και το κυνήγι των ναρκωτικών είναι ρουτίνα», είπε. Η ίδια πηγή σημείωσε ότι η Αλβανία εξακολουθεί να λαμβάνει βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση για να βελτιώσει τις επιδόσεις της στο κυνήγι κατά των ναρκωτικών.
Στο μεταξύ, κάτοικος του μειονοτικού χωριού Δερβιτσάνη, σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από το Λαζαράτι (σφαίρες από τη «μάχη» του 2014 είχαν φθάσει μέχρι το σπίτι του), έλεγε πρόσφατα στο VICE ότι καλλιεργητές είναι γνωστοί σε ολόκληρη την περιοχή, παρ’ όλα αυτά «φέτος φαίνεται ότι χάθηκαν από προσώπου γης, τουλάχιστον προς το παρόν». Στο Λαζαράτι των 4.000 κατοίκων υπολογίζεται ότι παράγονταν κάθε χρόνο 900 τόνοι φούντας, περίπου το 90% της αλβανικής παραγωγής. Η συστηματική παραγωγή ξεκίνησε μετά την κατάρρευση του 1997. Σύμφωνα με στοιχεία της ιταλικής Οικονομικής Αστυνομίας, προκύπτει ότι μόνο στο Λαζαράτι η παραγωγή κάνναβης απέφερε ετησίως στην τοπική κοινωνία κέρδη 4,5 δισ. ευρώ. Το ποσό φθάνει στο μισό του ΑΕΠ της χώρας. Για την καλλιέργεια και τη συγκομιδή της κάνναβης προσλαμβάνονταν κάθε χρόνο ως «εποχικοί» περίπου 2.000 Ρομά εργάτες. Εξαιτίας των απάνθρωπων συνθηκών εργασίας, πολλοί μεταφέρονται στο νοσοκομείο με στομαχικούς πόνους, καρδιακές αρρυθμίες και υψηλή αρτηριακή πίεση.
Ο τζίρος των ναρκωτικών και το κέρδος από το ξέπλυμα χρήματος είναι ασύλληπτος στην Αλβανία. «Μόνο το 2015, η αξία της ποσότητας των ναρκωτικών που κατασχέθηκαν και καταστράφηκαν υπερβαίνει τα 10 δισ. ευρώ», δήλωσε πριν από λίγες μέρες ο Αλβανός Υπουργός Εσωτερικών, Σαϊμίρ Ταχίρι. Σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους, κατασχέθηκαν ακίνητα αξίας 30 εκατομμυρίων ευρώ που είχαν αποκτηθεί με χρήματα από παράνομες δραστηριότητες.
Μια από τις βασικές κατηγορίες της αντιπολίτευσης εναντίον του σοσιαλιστή Πρωθυπουργού, Έντι Ράμα, είναι ότι στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος περιλαμβάνονται «άνθρωποι με σκοτεινό παρελθόν». «Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει απαγορεύσει την είσοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες μερικών διεφθαρμένων δικαστών από την Αλβανία, απορρίπτοντας τις αιτήσεις τους για χορήγηση βίζας», δήλωσε πρόσφατα ο πρέσβης των ΗΠΑ στα Τίρανα, Ντόναλντ Λου.
Περισσότερα από το VICE
Μια Βόλτα στη Γειτονιά των Βρυξελλών όπου Μεγάλωσαν οι Τρεις Τρομοκράτες
Το Ιταλικό Πορνό που Όλοι Αγαπήσαμε
Μια Μέρα στο Μεταξουργείο με τον Ηθοποιό Γιώργο Χρυσοστόμου