Στη φονική πλημμύρα της Μάνδρας, τον Νοέμβριο του 2017, τίποτα δεν λειτούργησε σωστά. Με την ασφάλεια της χρονικής απόστασης από τα γεγονότα και με βάση τα πορίσματα που βρίσκονται στα χέρια των δικαστικών Αρχών, ο θάνατος 24 ανθρώπων σχεδόν μοιάζει με μοιραία κατάληξη, εγκληματικών λαθών δεκαετιών.
Η δίκη για την τραγωδία της Μάνδρας έχει προσδιοριστεί για την Παρασκευή (24/01), στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας. Παρά τις αντιδράσεις συγγενών των θυμάτων και τις ενστάσεις της πολιτικής αγωγής, συνολικά 21 κατηγορούμενοι θα δικαστούν για πλημμελήματα. Μεταξύ αυτών, η τέως Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, τρεις δήμαρχοι περιοχών της Δυτικής Αττικής, υπάλληλοι των Δήμων, στελέχη των τοπικών δασικών υπηρεσιών και Πολεοδομιών. Αντιμετωπίζουν, κατά περίπτωση, τα αδικήματα «πλημμύρα από αμέλεια», «ανθρωποκτονία από αμέλεια διά παραλείψεως κατά συρροή», «σωματική βλάβη από αμέλεια διά παραλείψεως από υπόχρεο κατά συρροή» και «παράβαση καθήκοντος διά παραλείψεως».
Videos by VICE
Το πόρισμα της εισαγγελέα Σωτηρία Παπαγεωργοπούλου, βάσει του οποίου ασκήθηκαν οι ποινικές διώξεις, αριθμεί 66 σελίδες. Σε αυτές αποτυπώνεται με δραματικό τρόπο το χάος που επικράτησε στη Μάνδρα, τις ώρες πριν και κατά τη διάρκεια της τραγωδίας. Η έρευνα επιρρίπτει ευθύνες στους κατηγορούμενος και επικεντρώνεται σε πέντε σημεία: 1. Έλλειψη αντιπλημμυρικής προστασίας, 2. Έλλειψη έργων ορεινής υδρονομίας, 3. Μη αντιμετώπιση πολεοδομικων παραβάσεων, 4. Έλλειψη αστυνόμευσης και συντήρησης ρεμάτων και 5. Έλλειψη διευθέτησης-οριοθέτησης ρεμάτων. Στο ίδιο πόρισμα, σύμφωνα με πληροφορίες, σημειώνεται ότι το πλημμυρικό φαινόμενο ήταν μεν ακραίο, ωστόσο οι αρμόδιες υπηρεσίες εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκαν εγκληματικά ανεπαρκείς. Οι δε ευθύνες εξειδικεύονται ανά υπηρεσία και αντίστοιχη αρμοδιότητα – αντιπλημμυρικά έργα, έργα ορεινής υδρονομίας και ρέματα. Το εντυπωσιακό είναι ότι επτά μήνες μετά τη φονική πλημμύρα στη Μάνδρα, το φαινόμενο επαναλήφθηκε τον Ιούνιο του 2018. Η Εισαγγελία της Αθήνας διεξάγει συμπληρωματική για τη δεύτερη καταστροφή, εξετάζοντας τι έγινε -μάλλον τι δεν έγινε- στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα.
Η Ρένα Δούρου, από την αρχή, επιμένει ότι δεν έχει καμία ποινική ευθύνη για όσα συνέβησαν στη Δυτική Αττική. «Η απονομή της Δικαιοσύνης χρειάζεται υπομονή. Ακόμη και οι αθώοι πρέπει κάποιες φορές να περιμένουν», δήλωσε τον Μάρτιο του 2019, τη μέρα που έγινε γνωστή η άσκηση της ποινικής δίωξης σε βάρος της. Μάλιστα, τότε είχε σχολιάσει ότι η δικαστική εξέλιξη ήρθε λίγες εβδομάδες πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές, με στόχο να πλήξει την ίδια.
VICE Video: Ένα Θύμα Ρατσιστικής Επίθεσης απ’ τον Ασπρόπυργο Βοηθά τους Πληγέντες στη Μάνδρα
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Ένα από τα βασικά υπερασπιστικά επιχειρήματα της Ρένας Δούρου είναι δύο πορίσματα -των Επιθεωρητών Ελεγκτών της Δημόσιας Διοίκησης και των ανεξάρτητων πραγματογνωμόνων του ΤΕΕ- που τη δικαιώνουν, όπως πιστεύει, για τους χειρισμούς της, κυρίως ό,τι αφορά στο έργο για την εκτροπή του χειμάρρου της Αγίας Αικατερίνη και τη διευθέτηση ενός δεύτερου στο Θριάσιο Πεδίο (ρέμα Σούρες). «Τα παραπάνω εκκρεμούσαν από το 2003, με αποτέλεσμα να παγιωθεί μια κατάσταση δεκαετιών. Η δική μας διοίκηση ξεπάγωσε τα έργα, που προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς. Επιπλέον, για πρώτη φορά, εκτελούνται σειρά αντιπλημμυρικών έργων, προϋπολογισμού άνω των 500 εκατομμυρίων ευρώ, σε όλη την Αττική», επαναλαμβάνει η τέως περιφερειάρχης.
Ο ισχυρισμός δεν είναι στον αέρα. Το πόρισμα των Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης που περιλαμβάνεται στη δικογραφία, περιγράφει εγκληματικό χειρισμό δεκαετών στην περιοχή. Από τα ευρήματα (Εφημερίδα των Συντακτών, 28.12.2017) προκύπτει τεράστια καθυστέρηση στην υλοποίηση των αντιπλημμυρικών έργων και μια σειρά από τραγελαφικά περιστατικά, όπως το μπάζωμα του χειμάρρου Σούρες για την αυθαίρετη κατασκευή πάνω σε αυτό του δημοτικού αμαξοστασίου της Μάνδρας. Οι Επιθεωρητές καταλογίζουν βαριές ευθύνες στις δασικές υπηρεσίες -διαπιστώνουν «εμμονές και αγκυλώσεις επί τυπικών θεμάτων και όχι επί της ουσίας»- καθώς και «λανθασμένη αξιολόγηση των προτεραιοτήτων και της σημασίας του επείγοντος της δημοπράτησης του έργου» αναφορικά με την εκτροπή χειμάρρου.
«Η έλλειψη των έργων ορεινής υδρονομίας, σε συνάρτηση με την απότομη κλίση των πρανών, την ένταση της νεροποντής σε ελάχιστο χρόνο και τη φύση του εδάφους των λεκανών απορροής (χαμηλή απορροφητικότητα) δημιούργησαν ένα φαινόμενο που επέφερε μεγάλες απώλειες σε έμψυχο ανθρώπινο δυναμικό αλλά και υλικές καταστροφές», σημειώνεται στο πόρισμα. Ο όγκος του νερού κατευθύνθηκε στην παλιά εθνική οδό Ελευσίνας-Θήβας, η οποία «λειτούργησε ως ανοικτός αγωγός ομβρίων με μεγάλη κλίση, που ευνόησε την ανάπτυξη υψηλών ταχυτήτων και που σε συνδυασμό με τη μεγάλη ποσότητα του νερού που παροχετεύτηκε, δημιούργησε ένα τρομακτικό και πρωτόγνωρο φαινόμενο και αποτέλεσμα».
Το νερό αρχικά περιορίστηκε στην κοίτη του χειμάρρου Σούρες, συνάντησε αυθαίρετες κατασκευές και έπληξε τη Μάνδρα από τη βορειοανατολική πλευρά του οικισμού. Από τα δυτικά, τα πλημμυρικά ύδατα οδηγήθηκαν στη λεκάνη απορροής του χειμάρρου της Αγ. Αικατερίνης. Η κοίτη του χειμάρρου κρίθηκε σχετικά καλώς εγκιβωτισμένη, όμως εντός σχεδίου πόλης «είναι ανεπαρκής έως ανύπαρκτη, ενώ στο τμήμα εντός του παλαιού σχεδίου πόλης ο χείμαρρος οδηγείται επιφανειακά με διάχυση σε πλακοσκεπή αγωγό ανεπαρκούς διατομής», σημειώνεται.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
«Δεν Είναι μία Δουλειά που Κάνεις Μέχρι τα 75» – Μια Ελληνίδα Σεξεργάτρια στη Γερμανία
Πέντε Ατομικές Βόμβες Ανά Δευτερόλεπτο: Οι Ωκεανοί Απορρόφησαν Θερμότητα Ρεκόρ το 2019
Μερικές Συμβουλές για Όσους Θέλουν να Μειώσουν τη Χρήση Κοκαΐνης