To άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE UK.
Ο Chris Birch ήταν κάποτε παίκτης του ράγκμπι, ζύγιζε 120 κιλά και κατανάλωνε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ. Κάνοντας κωλοτούμπες στο χορτάρι μια μέρα, ένιωσε κάτι περίεργο στον λαιμό του. Η στιγμιαία πίεση έκανε ζημιά σε μια καρωτιδική αρτηρία, κόβοντας τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο και προκαλώντας εγκεφαλικό επεισόδιο. Έναν χρόνο μετά το ατύχημα, ο Chris αποκάλυψε ότι είναι γκέι, ισχυριζόμενος ότι το εγκεφαλικό άλλαξε τη σεξουαλικότητά του.
Videos by VICE
Έχοντας συμφωνήσει να πρωταγωνιστήσει στο ντοκιμαντέρ του BBC3, Totally Different Me, ο Chris υποδέχτηκε τους σκηνοθέτες στο σπίτι του στην πόλη Ίστραντ Μίνατς, στις κοιλάδες της Ουαλίας, όπου προσκάλεσε μια πρώην του, για να δουν όλοι μαζί φωτογραφίες του «παλιού Chris», να μάθουν πώς ήταν παλιά και να μιλήσουν για το γεγονός ότι έχασε την επαφή με τη μητέρα του. Το ντοκιμαντέρ, το οποίο μετονομάστηκε σε Ξύπνησα Γκέι, του φάνηκε «Απογοητευτικό. Νόμιζα ότι θα ήταν πιο ιατρικό. Νόμιζα ότι θα αφηγούνταν μια πιο ειλικρινή ιστορία».
Κάθε χρόνο, ένα στα τέσσερα εγκεφαλικά επεισόδια θα συμβεί σε ανθρώπους κάτω των 65 ετών. Τον Μάιο, στα πλαίσια του Μήνα Ευαισθητοποίησης για τα Εγκεφαλικά, ο Chris μίλησε στο VICΕ για την εμπειρία του. «Αρχικά νόμισα ότι χτύπησα το κεφάλι μου ή ότι τραυματίστηκα», εξηγεί στο τηλέφωνο. «Ήμουν πολύ ζαλισμένος, όμως κανείς μας δεν κάνει έγκαιρα διάγνωση στον εαυτό του – συνεχίζουμε ακάθεκτοι και ελπίζουμε να μην το παρατηρήσει κανείς».
VICE Video: Η Πάολα Συναντά τη Δήμητρ@
Αρχικά διαγνώστηκε με λοιμώδη μονοπυρήνωση και ο Chris παρουσίαζε κενά μνήμης, ασυνάρτητη ομιλία και μούδιασμα στα χέρια και τους ώμους και έτσι πλήρωσε, για να επισκεφτεί έναν νευρολόγο. Ο γιατρός αποφάνθηκε ότι ο ασθενής είχε υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο και συνταγοράφησε φάρμακα για καθημερινή χρήση, τα οποία λαμβάνει μέχρι και σήμερα. Η αριστερή πλευρά του σώματός του Chris είχε παραλύσει μερικώς, κατά βάση το ένα του βλέφαρο και μια θηλή, όμως το ηθικό του ήταν αναπτερωμένο. Είχε βαρεθεί τη δουλειά του τραπεζικού υπαλλήλου και σκέφτηκε, «Δεν μου αρέσει πια αυτή η δουλειά. Δεν έρχομαι σε επαφή με κανέναν. Θέλω να γνωρίσω κόσμο» και έτσι μεταπήδησε στις πωλήσεις. «Στο παρελθόν ήμουν πολύ εσωστρεφής και ξαφνικά απέκτησα αυτοπεποίθηση και χάθηκαν οι αναστολές μου».
Μήπως το γεγονός ότι έφτασε κοντά στον θάνατο έκανε τον Chris να επαναξιολογήσει την ταυτότητά του, ενώ ταυτόχρονα ντρεπόταν για τις σεξουαλικές του προτιμήσεις;
Η αλλαγή στη σεξουαλικότητά του πήρε περισσότερο καιρό, όπως εξηγεί ο Chris: «Όταν συνειδητοποίησα ότι ήμουν γκέι, δεν έκανα τίποτα για έξι μήνες. Το είπα στη μητέρα μου, πράγμα που ήταν πιο δύσκολο από όσο νόμιζα. Το φέρνεις γύρω-γύρω, ενώ την ίδια στιγμή σκέφτεσαι, “Μα, γιατί το κάνω;”, όμως με το που της το είπα, σκέφτηκα, “Ωραία, πάει αυτό”».
Απέφευγε να βγαίνει ραντεβού, μέχρι που γνώρισε το αγόρι του, τον Jack: «Ήθελα να σιγουρευτώ ότι οι σκέψεις και τα συναισθήματά μου ήταν αληθινά και ότι δεν ήταν κάτι παροδικό ή κάτι λάθος. Σκεφτόμουν: η αριστερή θηλή μου είναι πιο χαμηλά από τη δεξιά, θα επανέλθει άραγε ποτέ; Με το ίδιο σκεπτικό, θα επανέλθει άραγε ποτέ η παλιά σεξουαλικότητά μου; Ακούγεται πολύ χαζό, όμως έτσι ένιωθα».
Η οικονομική κρίση του 2008 ανάγκασε τον Chris να φύγει από την τράπεζα και να συνεχίσει τις σπουδές του. Όλα τα τμήματα ήταν κλειστά, εκτός από εκείνα για υδραυλικούς και κομμωτές. Εκείνος διάλεξε το τελευταίο, χωρίς να γνωρίζει πόσο σημαντικό ρόλο θα έπαιζε αργότερα στα σχόλια των φυλλάδων.
Μια πελάτισσα του κομμωτηρίου πρότεινε στον Chris να πει την ιστορία του σε ένα εβδομαδιαίο περιοδικό και εκείνος συμφώνησε: «Σκέφτηκα ότι μπορεί να βοηθήσω κάποιον άνθρωπο λέγοντας ότι έπαθα εγκεφαλικό και ξύπνησα με αλλαγμένο σεξουαλικό προσανατολισμό».
Επιτρέποντας τη δημοσίευση του θέματος ως, «ένα μικρό άρθρο στο ένθετο περιοδικό μιας εφημερίδας», η ιστορία τελικά εμφανίστηκε σε δύο σελίδες της The Mirror, με τίτλο «Ένα Εγκεφαλικό με Έκανε Γκέι».
Από τότε που δημοσιεύτηκε το Ξύπνησα Γκέι, το Ηνωμένο Βασίλειο εισήγαγε τους γάμους ιδίου φύλου, απαγορεύτηκαν οι «θεραπείες των γκέι».
«Ήταν σοκαριστικό – αισθάνθηκα ότι ήταν περιττό όλο αυτό», λέει ο Chris. «Δεχόμουν συνεχώς τηλεφωνήματα στο κομμωτήριο από ανθρώπους που ήθελαν να μου μιλήσουν. Μια 70χρονη γυναίκα ταξίδεψε μία ώρα με το λεωφορείο, για να με ευχαριστήσει που είπα την ιστορία μου».
Από τα 1,1 εκατομμύρια ανθρώπους της Μεγάλης Βρετανίας που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, περισσότεροι από τους μισούς καταλήγουν να εξαρτώνται από άλλους για τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Ένα στα πέντε εγκεφαλικά είναι θανατηφόρο. Παρ’ όλα αυτά, αυτό που «πούλησε» στην ιστορία του Chris δεν ήταν το γεγονός ότι επιβίωσε, αλλά ότι πλέον ήταν γκέι και το απέδιδε στο εγκεφαλικό που έπαθε.
Η αντιπαράθεση ήταν ξεκάθαρη: μήπως το γεγονός ότι έφτασε κοντά στον θάνατο έκανε τον Chris να επαναξιολογήσει την ταυτότητά του, ενώ ταυτόχρονα ντρεπόταν για τις σεξουαλικές του προτιμήσεις; Ή μήπως τελικά μια κωλοτούμπα μπορεί να αλλάξει τη σεξουαλικότητα κάποιου; Ο Chris πλέον παραδέχεται ότι, «Ξέρω ότι [ένα εγκεφαλικό] σου υπενθυμίζει τη θνητή σου φύση και σε κάνει να σκέφτεσαι ότι πρέπει να ζεις κάθε μέρα διαφορετικά ή σαν να είναι η τελευταία σου. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι είμαι η ζωντανή απόδειξη [ότι ένα εγκεφαλικό μπορεί να αλλάξει τον σεξουαλικό προσανατολισμό] και δεν είμαι ο μόνος».
Φέρνει ως παράδειγμα έναν γκέι άνδρα που έγινε στρέιτ μετά από εγκεφαλικό και αρνείται τις κατηγορίες ότι ψεύδεται, λέγοντας: «Φυσικά και υπάρχουν πτυχές της ζωής μου που δεν θυμάμαι, όμως θυμάμαι πολύ καλά πως ήμουν πολύ ευτυχισμένος και ικανοποιημένος από τις σχέσεις μου με τις γυναίκες, σε κάθε επίπεδο, τόσο συναισθηματικά όσο και σωματικά. Αυτό το θυμάμαι χαρακτηριστικά, όμως τώρα αυτά τα συναισθήματα μου φαίνονται πολύ μακρινά και ξένα».
Ξέρει ότι η ιστορία του ακούγεται παρατραβηγμένη, όμως κατηγορεί τις ανακρίβειες των δημοσιευμάτων για αυτό –όπως τους ισχυρισμούς ότι ο λαιμός του έσπασε ή ότι έπεσε σε κώμα– και θεωρεί ότι έπληξαν την αξιοπιστία του.
Στο Ξύπνησα Γκέι, ο Δρ Qazi Rahman, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Queen Mary, ο οποίος κάνει έρευνα πάνω στα «γονίδια του σεξουαλικού προσανατολισμού», είπε στον Chris ότι, με βάση κάποια τεστ, είναι πιθανόν να γεννήθηκε ετεροφυλόφιλος. Ο Δρ Rahman μελετά την ψυχική υγεία στους μη-ετεροφυλόφιλους, η οποία αντικατοπτρίζει μια γενικότερη μεταβολή στην κουλτούρα. Από τότε που δημοσιεύτηκε το Ξύπνησα Γκέι, το Ηνωμένο Βασίλειο εισήγαγε τους γάμους ιδίου φύλου, απαγορεύτηκαν οι «θεραπείες των γκέι» και διευρύνθηκε η απεικόνιση των γκέι ανδρών, οι οποίοι μέχρι τότε παρουσιάζονταν με στερεοτυπικό τρόπο.
Ωστόσο σήμερα, υπάρχουν πολλοί που εξακολουθούν να θεωρούν την ομοφυλοφιλία επιλογή, καθιστώντας την αντιπαράθεση για το αν παίζει ρόλο η Φύση ή η ανατροφή επιζήμια. Οποιαδήποτε ανακάλυψη ότι η ομοφυλοφιλία είναι επίκτητη, κάνει τα LGB άτομα να δείχνουν ακραία, κάτι που θέτει τη ζωή τους σε κίνδυνο στον βωμό του διεστραμμένου κέρδους. Οι ψεύτικες ειδήσεις χρησιμοποίησαν τον Chris ως απόδειξη της ύπαρξης μιας «θεραπείας για τους γκέι».
«Έλεγαν, “Δεν είναι ανάγκη να είστε γκέι. Κοιτάξτε, αυτός ο άνδρας δεν ήταν γκέι προηγουμένως και τώρα είναι, επομένως δεν είναι ένα εκ γενετής χαρακτηριστικό και μπορούμε να το διορθώσουμε”», λέει. «Επίσης, με αποκάλεσαν ψεύτη και είπαν ότι ήμουν γκέι από την αρχή. Ήμουν συντετριμμένος. Αν υπήρχε ένας τρόπος να πατήσω “delete” στο Ίντερνετ, θα το είχα κάνει. Δημιουργήθηκαν ψεύτικοι λογαριασμοί στο Twitter και το Facebook με το όνομά μου και αντέκρουαν όσα έλεγα, διαστρεβλώνοντας και την παραμικρή λεπτομέρεια. Ήταν φριχτό. Εύχομαι να μην είχα πει τίποτα».
Ο εγκέφαλος είναι ένα ευαίσθητο όργανο και το εγκεφαλικό επεισόδιο τον επηρεάζει με πολλαπλούς τρόπους.
Οι επαγγελματίες συγγραφείς ένωσαν τις δυνάμεις τους με τους επικριτές. Ο Rich Juzwiak έγραψε στο Gawker: «Η ιστορία του Birch είναι αντιπαραγωγική για τον αγώνα για ισότητα». Ο Keith Watson του The Metro έγραψε: «Το περίεργο είναι το εξής: Εφόσον ήταν ευτυχισμένος με τον “καινούργιο” Birch, όπως ισχυρίστηκε –και πράγματι, έτσι φαινόταν– τότε γιατί ήθελε τόσο πολύ να αποδείξει ότι το κώμα του [sic] ήταν αυτό που άλλαξε τον προσανατολισμό του;». Ένα μέλος της ομάδας του Anorak αναρωτήθηκε: «Μήπως τελικά μέσα σε κάθε παίκτη του ράγκμπι που ζυγίζει 120 κιλά κρύβεται ένας γκέι κομμωτής που θέλει να βγει από την ντουλάπα;».
Ο Chris πλέον διδάσκει την τέχνη της κομμωτικής και παράλληλα είναι ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης καθαρισμού. Την ίδια στιγμή υπάρχει εμπάργκο στη Μεγάλη Βρετανία στις πωλήσεις ενός γερμανικού βιβλίου που συνέταξε από κοινού με άλλον συγγραφέα για το εγκεφαλικό του. Είναι ακόμη σε σχέση με τον Jack και μένει μαζί του και με τα τέσσερα σκυλιά τους –ο Chris λέει ότι πριν από το εγκεφαλικό δεν συμπαθούσε ποτέ τα ζώα– στο Κάρντιφ.
Ο εγκέφαλος είναι ένα ευαίσθητο όργανο και το εγκεφαλικό επεισόδιο τον επηρεάζει με πολλαπλούς τρόπους. Ο Chris δεν επιβίωσε απλώς, αλλά είχε το θάρρος να ζήσει ως γκέι άνδρας σε μια χώρα όπου ένα στα έξι LGBTQ άτομα πέφτει θύμα εγκλημάτων μίσους. Ποιος νοιάζεται πώς έφτασε εδώ; Τουλάχιστον είχε το θάρρος να είναι αυτός που λέει ότι είναι. Τι πιο απελευθερωτικό από αυτό;
Περισσότερα από το VICE
Ένας Άνδρας, ο Αλέκος Παναγούλης – Η Ιστορία του Μεγαλύτερου Έλληνα Αγωνιστή
Τα Όργανα Γυμναστικής που Καταλήγουν Κρεμάστρες θα μας Στοιχειώσουν και Αυτό το Καλοκαίρι
Σε Αυτά τα Δεντρόσπιτα θα Ήθελες Σίγουρα να Μείνεις