Μετανάστες Προσπαθούν να Ξεφύγουν από τις Συμμορίες με το Τρένο «Τέρας»

Bίντεο-Φωτογραφίες: Anna Surinyach/ Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Για να εμφανιστούν οι υπότιτλοι πατήστε το CC κάτω δεξιά.

«Αναγκάστηκα να εγκαταλείψω τη χώρα μου εξαιτίας των pandillas (εκληματικές συμμορίες) και των συνεχών απειλών τους», λέει ο Μιγκέλ Άνχελ Ρέγιες, 62χρονος μετανάστης από το Σαλβαδόρ, ο οποίος νοσηλεύτηκε σε μία από τις κλινικές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Μεξικό. «Δεν έφυγα για να ξεφύγω από τη φτώχεια, αλλά γιατί καθημερινά κινδύνευε η ζωή μου και δεν υπήρχε κανείς να με προστατέψει. Tώρα ζητώ άσυλο στο Μεξικό».

Ο ποταμός Σουτσιάτε (Suchiate), στα σύνορα Μεξικού και Γουατεμάλας. Οι μετανάστες από την Κεντρική Αμερική διασχίζουν αυτό το πέρασμα (Ελ Πάσο δελ Κογιότε-El Pasodel Coyote) σε μικρά πλοιάρια. Είναι η αρχή του ταξιδιού τους μέσα στο Μεξικό.

Κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι σαν τον Μιγκέλ, ξεκινούν από το «Βόρειο Τρίγωνο» -κυρίως από την Ονδούρα, αλλά και από τη Γουατεμάλα και το Ελ Σαλβαδόρ- ένα επικίνδυνο ταξίδι με «Το Τέρας», φορτηγό τραίνο, το οποίο διασχίζει την Κεντρική Αμερική με κατευθύνση τις ΗΠΑ. Οι περισσότεροι από αυτούς, -η πλειοψηφία των οποίων είναι άντρες μεταξύ 18 και 25 ετών, 13% είναι γυναίκες και 9% είναι παιδιά- προσπαθούν να ξεφύγουν από το καθεστώς της ανεξέλεκτης βίας. Από τα τέλη του 2010, η διαφθορά και η απουσία οργανωμένου κράτους έχουν επιτρέψει στις συμμορίες των δρόμων, στα καρτέλ ναρκωτικών και στο οργανωμένο έγκλημα να δρουν εντελώς απροκάλυπτα. Οι ομάδες αυτές πλέον, πολεμούν ανοιχτά για τον έλεγχο των οδών διακίνησης ναρκωτικών, για την εξουσία στις γειτονιές και για οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να τους αποφέρει κέρδος.

Το φορτηγό τραίνο χρησιμοποιείται από τους μετανάστες για να ταξιδέψουν μέσα στο Μεξικό, γνωστό ως «Το Τέρας». H Αριάγα (Arriaga) αποτελεί τον πρώτο σταθμό της διαδρομής κατά μήκος της ακτής του Ειρηνικού. Μερικές φορές οι μετανάστες είναι αναγκασμένοι να περιμένουν ώρες ή ακόμα και μέρες λόγω των καθυστερημένων αφίξεων των φορτηγών τραίνων.

Πολλοί από αυτούς που προσπαθούν να ξεφύγουν από τις χώρες τους ψάχνοντας μια ασφαλέστερη ζωή, δεν καταφέρνουν ποτέ να φτάσουν στον προορισμό τους ή όταν αποβιβαστούν είναι σε κακή κατάσταση. Σε μια έρευνα που πραγματοποίησαν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, σε σύνολο 396 ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε κλινικές στο νότιο και κεντρικό Μεξικό αμέσως μετά το ταξίδι τους με «Το Τέρας», το 58% είχε υποστεί ξυλοδαρμούς, ληστρικές επιθέσεις και εκβιασμούς από τις εγκληματικές συμμορίες που δρουν ανενόχλητες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Κάθε λίγες μέρες, ένα τραίνο φτάνει στην Ιξτεπέκ με εκατοντάδες μετανάστες, οι οποίοι παραμένουν μερικές ώρες ή μέρες πριν συνεχίσουν το ταξίδι τους. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούν κλινική πρωτοβάθμιας φροντίδας.

Από το 2011 οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε διάφορες περιοχές στο νότιο και κεντρικό Μεξικό, όπου η προσέλευση Κεντροαμερικάνων είναι μαζική. Στο σημείο αυτό, που αποτελεί πύλη εισόδου προς τις ΗΠΑ, προσφέρουν τις πρώτες φροντίδες στους μετανάστες, με προτεραιότητα τα ασυνόδευτα παιδιά και τις γυναίκες που έχουν πέσει θύματα βίας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Οι μετανάστες από την Κεντρική Αμερική που ταξιδεύουν με τραίνο στο Μεξικό είναι συχνά εξαντλημένοι λόγω της μεγάλης διάρκειας των ταξιδιών. Πολύ συχνά είναι θύματα βίας. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα τους παρέχουν φροντίδα.

Σύμφωνα με τον Μαρκ Μπος, επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Μεξικό, πέρα από την ιατρική βοήθεια, την οποία οι ίδιοι παρέχουν, το σημαντικότερο θα ήταν να υιοθετηθούν μέτρα για την εξασφάλιση της προστασίας αυτού του τόσο ευάλωτου μεταναστευτικού πληθυσμού. «Μέτρα όπως η επίσπευση της διαδικασίας έκδοσης ανθρωπιστικής βίζα», εξηγεί ο Μαρκ, «θα μείωνε σημαντικά τον αριθμό των θυμάτων εκβιασμού στη διάρκεια του ταξιδιού. Επίσης και οι ευνοϊκότερες προϋποθέσεις παροχής ασύλου στο Μεξικό και στις Η.Π.Α. θα βοηθούσαν αποτελεσματικά όσους προσπαθούν να ξεφύγουν από τα νύχια των συμμοριών».

Η Τιέρα Μπλάνκα (Tierra Blanca) είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία στη διάρκεια της διαδρομής από τα σύνορα με τη Γουατεμάλα μέχρι το κεντρικό Μεξικό. Οι μετανάστες ταξιδεύουν για μέρες αλλά βρίσκονται ακόμα πολλά μίλια μακριά από την πολιτεία της Πόλης του Μεξικού «Estadode Mexico».

Καθώς θα αυξάνεται η βία, θα μεγαλώνει και ο αριθμός των ανθρώπων που θα εγκαταλείπουν τη χώρα. Και, αν δεν αλλάξει η πολιτική για τη μετανάστευση, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτή η ευαίσθητη πληθυσμιακή ομάδα θα συνεχίσει να βιώνει περιστατικά ωμής βίας, αφού στην πραγματικότητα θα έχει εγκαταλειφθεί να αντιμετωπίσει τις συμμορίες αβοήθητη.

Bίντεο-Φωτογραφίες: Anna Surinyach/ Γιατροί Χωρίς Σύνορα.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.