Το «Μουλάν» Είναι το πιο Bisexual Παιδικό που Έχει Υπάρξει

Τον Ιούνιο του 1998, ωστόσο, στα δέκα μου, έχω ελάχιστη ή και καμία κατανόηση όλων αυτών των γεγονότων. Ανυψώνομαι στην προσωπική μου queer Βαλχάλα. Ξεφεύγω, όπως το θέτει η μαμά μου που μόλις έγινε βουδίστρια, από τον φαύλο κύκλο της μετενσάρκωσης και πλησιάζω σε ένα πιο αληθινό επίπεδο φώτισης.

Είμαι σε έναν κινηματογράφο της Σιγκαπούρης και βλέπω το Μουλάν, την 36η ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney, με πρωταγωνίστρια μια ηρωίδα από την ανατολική Ασία. Το καρτούν, το οποίο γιορτάζει την 20ή επέτειό του φέτος, είναι ίσως η πιο queer-friendly ιστορία που έχει αποτυπώσει ποτέ σε φιλμ η Disney - και τώρα αποτελεί ένα πολιτισμικό σημείο αναφοράς για μια ολόκληρη γενιά LGBTQ ατόμων από την Ασία σε όλο τον κόσμο.

Για όσους δεν ξέρουν απ’ έξω και ανακατωτά την ταινία, ακολουθούν τα βασικά: Βασισμένο σε μια κινεζική μπαλάντα του 5ου-6ου αιώνα, το Μουλάν αφηγείται την ιστορία ενός αγοροκόριτσου, του οποίου ο άρρωστος πατέρας καλείται να πολεμήσει ενάντια στους Ούννους. Αντί να αφήσει τον ηλικιωμένο πατέρα της να αναλάβει μια αποστολή που θα ήταν σίγουρα σκέτη αυτοκτονία, φοράει την πανοπλία του, παίρνει το σπαθί του και κατατάσσεται στον στρατό με το πατρικό της όνομα. Αφού αποδεικνύει ότι είναι κάτι περισσότερο από ικανή πολεμίστρια, τελικά ηγείται μιας τολμηρής αποστολής εναντίον των Ούννων και καταφέρνει να εγκωμιαστεί από τον ίδιο τον αυτοκράτορα της Κίνας.

Η Μουλάν με είχε καταγοητεύσει για ευνόητους λόγους. Επιτέλους έβλεπα μια πριγκίπισσα που όχι μόνο μου έμοιαζε, αλλά ζούσε με έναν τρόπο που αν μισόκλεινα τα μάτια μου, για να δω καλύτερα, έμοιαζε πολύ με τον δικό μου. Η οικογένειά μου έτρωγε ρύζι για φαγητό και όπως και η Μουλάν, τους άκουγα να μου κάνουν κήρυγμα, επειδή έτρωγα με το στόμα μου ανοιχτό. Ακριβώς όπως στο Μουλάν, είχαμε ένα ιερό για τους προγόνους μας (καλά, μην υπερβάλλω, είχαμε έναν μικρό βωμό στο σαλόνι μας, όπου, όταν το θυμόμασταν, ανάβαμε αρωματικά στικ). Ακούγοντας και μόνο την Προξενήτρα να φωνάξει το όνομα «Φα Μουλάν» γέμιζα ενθουσιασμό, παρόλο που «έσφαζε» τόσο τα καντονέζικα όσο και τα μανδαρινικά (το «Φα» είναι καντονέζικο, ενώ το «Μου Λαν» είναι μανδαρινικό - το «Φα Μουλάν» είναι σαν να φτιάχνεις ένα όνομα συνδυάζοντας εσπεράντο και ισπανικά).

Όμως θα ήταν ψέμα αν έλεγα ότι ο μόνος λόγος που ενθουσιαζόταν ένα κοριτσάκι δέκα χρονών σαν εμένα, ήταν επειδή έβλεπε την ασιατική της καταγωγή επί της οθόνης. Ακόμη και ως παιδί, ήξερα ότι υπήρχε κάτι λαχταριστά ανατρεπτικό σε αυτό που έβλεπα. Οι πριγκίπισσες της Disney που κρύβουν το στήθος τους και φορούν ανδρικά ρούχα είναι ελάχιστες. Ακόμη και το ετεροκανονιστικό παραμυθένιο τέλος με τον κυβερνήτη Λι Σανγκ, το πρότυπο της αρρενωπότητας με το μεγάλο στέρνο στην ταινία, δεν κολλούσε καθόλου.

Μέχρι και ο μεγαλύτερος βλάκας μπορεί να δει ότι ο Σανγκ, ο οποίος κοροϊδεύει τον Πιγνκ (τη μεταμφιεσμένη Μουλάν) στην αρχή της ταινίας, δεν την ερωτεύεται, όταν συνειδητοποιεί ότι είναι γυναίκα –την ερωτεύεται, όταν ο «Πινγκ» τον ρίχνει στο έδαφος με μια γερή κλοτσιά. Υπάρχει λόγος που ο κόσμος στο Twitter αποκαλεί τον Σαγνκ «bisexual θρύλο» και η λύπη τους ήταν απερίγραπτη μετά την απόφαση της Disney να κόψει τον χαρακτήρα στη νέα κινηματογραφική μεταφορά της ταινίας: «Αναπαύσου εν ειρήνη, bisexual είδωλο», έγραψε ένας fan. Το 2013, η Disney έκλεισε το μάτι στο λανθάνον queer συγκείμενο της ταινίας κινουμένων σχεδίων, παρουσιάζοντας την ίδια τη Μουλάν ως bisexual στο Once Upon a Time του ABC.

Εκείνη την εποχή, φυσικά, δεν ήξερα ούτε καν τι σημαίνει η λέξη «bisexual». Το μόνο που ήξερα ήταν ότι η Μουλάν είχε κάτι το διαφορετικό από όλες τις άλλες πριγκίπισσες της Disney που είχα δει. Ήταν διαφορετική με τον ίδιο τρόπο που αισθανόμουν και εγώ διαφορετική από τα υπόλοιπα κορίτσια στο σχολείο μου. Όπως και στη Μουλάν, δεν μου άρεσε η κοριτσίστικη συμπεριφορά και ένιωθα πεταλούδες στο στομάχι, όταν έβλεπα τη Μουλάν και τον Σανγκ μαζί στο τέλος. Ήθελα άραγε να είμαι ο Σανγκ; Ήθελα να είμαι η Μουλάν; Ή μήπως απλώς ήθελα να πάω με έναν από τους δύο - ή και με τους δύο;

Μερικά χρόνια αργότερα, κουρεύτηκα, αντικατέστησα το σακίδιο Hello Kitty που είχα με ένα πορτοφόλι με αλυσίδα, όπως και τα παιδικά μου τζιν με φαρδιά Billabong τζιν, με ασορτί μπλε πουκάμισο με κουμπιά. Προφανώς, θα ήταν γελοίο να πω ότι η Μουλάν με μεταμόρφωσε σε ένα butch μωρό, σίγουρα όμως πρόσθεσε λίγο αλατοπίπερο στη σούπα της σεξουαλικότητάς μου, όσο ήμουν στην ανάπτυξη. Αν μη τι άλλο, μου έδειξε ότι τα κορίτσια από την Ασία μπορούν να είναι δυνατά, να έχουν πυγμή, να είναι ανεξάρτητα και όχι τόσο θηλυκά. Ήταν ένα παραμύθι στο οποίο μπορούσαμε να κερδίσουμε την καρδιά του αγοριού και να είμαστε ταυτόχρονα το αγόρι.

Δεν είμαι η μόνη Ασιάτισσα της LGBTQ κοινότητας που έχω αυτά τα συναισθήματα για αυτό το φαινομενικά παιδικό καρτούν. «Μεγαλώνοντας ως μισή λευκή και μισή Κινέζα στη “λευκότατη” Σκοτία, η Μουλάν μού έδειξε ότι δεν ήμουν υποχρεωμένη να είμαι χαμηλοβλεπούσα και πειθήνια», λέει η συγγραφέας και φωτογράφος με έδρα το Μπρίστολ, Ailsa Fineron. «Μπορούσα να είμαι δυναμική και ταυτόχρονα θηλυκή και αρρενωπή. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμένα ακόμη και σήμερα, που είμαι αμφισεξουαλική και αμφισβητώ διαρκώς τους ρόλους των φύλων. Αυτή η ενσάρκωση της δύναμης, της πυγμής και του ανδρογυνισμού είναι κάτι που αναζητώ συνήθως σε ταινίες wuxia -με παραδοσιακές ασιατικές πολεμικές τέχνες-, αλλά το Μουλάν θα είναι για πάντα η πρώτη μου αγάπη».

Η συγγραφέας με έδρα τη Νέα Υόρκη Arabelle Sicardi ήταν πέντε χρονών, όταν κυκλοφόρησε η ταινία στις ΗΠΑ. «Έχω ακόμh το σχολικό ταπεράκι φαγητού της Μουλάν», λέει. «Αλλά ναι, ήταν πάντα και εξακολουθεί να είναι ένας πολύ ενδιαφέρων χαρακτήρας για εμένα. Αισθάνομαι ότι η ιστορία της είναι πολύ πλούσια και η πραγματική της ζωή είναι απίστευτα cool, γι’ αυτό και ασχολούμαι πολύ με τα remake. Είναι υπέροχο, όμως, να μπορείς να μεγαλώνεις ως queer παιδί από την Ασία με αυτήν την απίστευτη ιστορία που θίγει το θέμα της οικογένειας, του πολέμου και της ταυτότητας».

VICE Video: Πώς το Καρτούν Sailor Moon Έγινε Καταφύγιο για τα Queer Παιδιά της Δεκαετίας του '90

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Φυσικά, το Μουλάν δεν είναι τέλειο. Οι γνώστες θα παρατηρήσουν αμέσως ότι η ταινία είναι γεμάτη ιστορικές ανακρίβειες - η Απαγορευμένη Πόλη, την οποία σώζει η Μουλάν από την καταστροφή στο τέλος της ταινίας, χτίστηκε μετά τον 15ο αιώνα. Οι Ούννοι απειλούσαν την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία κατά τον 5ο αιώνα και η ταινία τους ταυτίζει με τους Ξιονγκνού, μια πολεμοχαρή ομάδα νομαδικών φυλών που εκείνην την εποχή είχε πλέον αφομοιωθεί από την κινεζική κουλτούρα. Αλλά πριν από 20 χρόνια, δεν ήξερα τίποτα από όλα αυτά και έτσι η ταινία κατάφερε να αγγίξει τις ευαίσθητες χορδές που είχα θαμμένες μέσα μου, οι οποίες βγήκαν προς τα έξω πολλά χρόνια αργότερα, όταν ξεκίνησα να κάνω σχέσεις και με αγόρια και με κορίτσια.

Όταν κοίταζα τη Φα Μουλάν, δεν έβλεπα απλώς κάποια που μου έμοιαζε – έβλεπα ένα άτομο του οποίου ο εσωτερικός κόσμος αντικατόπτριζε τον δικό μου. Είτε είσαι butch ή femme, είτε bisexual ή/και queer, το μήνυμα του Μουλάν είναι ότι μπορείς να εξερευνήσεις όλες αυτές τις διαφορετικές ταυτότητες και τους τρόπους έκφρασής τους - και να σώσεις τον αυτοκράτορα της Κίνας ενδιάμεσα.

Tο άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly.

Περισσότερα από το VICE

Όλα τα Κλισέ που Περιμένουμε να Δούμε στην «Τελευταία» Συναυλία των Πυξ Λαξ

Ο Ηλίας Παπανικολός Θέλει να Αποχωριστεί Σταδιακά τον Εισβολέα

Η Στεφανία Γουλιώτη Θεωρεί ότι το Pride Γίνεται με Λάθος Τρόπο