Tι Έμαθα Ακούγοντας τους Ασθενείς μου να Μιλούν για το Σεξ

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE France.

Ως κλινική ψυχολόγος με εμπειρία σε ιατρικό κέντρο για αρκετά χρόνια, σας έχω ήδη εξηγήσει σε προηγούμενο άρθρο τις βασικές αιτίες του άγχους με το οποίο είναι αντιμέτωποι οι νεαροί ασθενείς μου. Αλλά η άνεση και η οικειότητα της καρέκλας του ψυχιάτρου επιτρέπουν επίσης στους ανθρώπους που το επιθυμούν να απαλλαχθούν και από ένα άλλο θέμα που επηρεάζει την ψυχή και το σώμα, τη σεξουαλικότητα.

Μερικοί ασθενείς δεν τολμούν ποτέ να θίξουν αυτό το θέμα και παραμένουν σχεδόν βουβοί. Άλλοι, όμως, θεωρούν τη σεξουαλική ζωή τους πολύ κρίσιμο ζήτημα για να αποφύγουν να μιλήσουν για τον εαυτό τους όταν παίρνουν την απόφαση. Πάντα εκπλήσσομαι από την ατελείωτη ποικιλία σεξουαλικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι σήμερα. Είμαι βέβαιη ότι μπορείς να φανταστείς. Μεταξύ του πορνό, της υπερσεξουαλικοποίησης του σώματος και της πίεσης για απόδοση, ένας μεγάλος αριθμός νέων ανθρώπων χάνονται στη λίμπιντό τους. Στην πραγματικότητα, αυτή η πίεση για απόδοση μπορεί να διαφανεί από τη μαρτυρία της G, μιας νεαρής ασθενούς 26 ετών.

«Κατά κάποιο τρόπο είχα βαρετή σεξουαλική ζωή, μέχρι που συνάντησα τον Μ», άρχισε. «Ήμουν 23 ετών και εκείνος μεγαλύτερος, στα 35. Ήμουν τρελή για τον τύπο. Στην αρχή περνούσαμε απίστευτα στο κρεβάτι. Έπειτα, λίγο-λίγο έγινε περισσότερο επίμονος με τις σεξουαλικές απαιτήσεις του, όπως το να κάνει πρωκτικό ή να επιμένει να φορέσω συγκεκριμένο εσώρουχο που δεν το είχα φορέσει ποτέ πριν. Επειδή ήμουν τρελά ερωτευμένη, δεν ήθελα να φύγει. Έτσι, χωρίς να το αντιληφθώ, τον άφησα να δομήσει τη σεξουαλική σχέση μας βάσει των επιθυμιών του κι εγώ υπάκουσα».

Έχοντας χωρίσει από αυτό τον άντρα εδώ και έξι μήνες, η G έχει κρίση ταυτότητας. Με το να υπόκειται στις επιθυμίες ενός συντρόφου και να μην ακούει τις δικές της, με το να μη βάζει όρια σε κάτι που κάποιος θέλει ή αρνείται, προκαλεί κάποιου είδους προσωρινή βλάβη. Έπειτα από μια σειρά συνεδριών όπου άκουγα αυτή την ιστορία, διαπίστωσα ότι αυτή η αναγκαστική σεξουαλικότητα γινόταν όλο και πιο σαφής. Οπότε, δεν εξεπλάγην όταν η G πρόσθεσε: «Στην πραγματικότητα, στην αρχή νόμιζα ότι τα πάω καλά, αλλά όσο περισσότερο διαρκούσε τόσο περισσότερο έβρισκα τη φωνή μου, η οποία τελικά μου έλεγε πως δεν ήταν καλό για μένα. Κατέληξα να φύγω επειδή συνειδητοποίησα ότι τα δεχόμουν όλα αυτά διότι ήθελα να είμαι σίγουρη ότι κανένα άλλο κορίτσι δεν μπορεί να τον ικανοποιήσει περισσότερο από εμένα. Δεν ήθελα να με αφήσει για ένα κορίτσι που θα έκανε καλά κάτι στο οποίο εγώ είχα αποτύχει».

Σπανίως χρησιμοποιώ την ιδιότητά μου ως ψυχιάτρου για να επιβάλω οποιουδήποτε είδους εξουσία. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να σας πω ένα πράγμα: ποτέ μην κάνετε κάτι που σας κάνει να νιώθετε άβολα μόνο για να πάρετε τρυφερότητα από κάποιον άλλον. Όχι μόνο δεν θα κερδίσετε απολύτως τίποτα, αλλά το κυριότερο είναι ότι θα χάσετε την αυτοπεποίθησή σας.

Όπως μπορείτε να φανταστείτε, τα αγόρια δεν τα καταφέρνουν πολύ καλύτερα. Ο F., 24 ετών, φαίνεται πολύ εύθραυστος όταν μου εκμυστηρεύεται για πρώτη φορά ότι η σεξουαλική ζωή του, κατά την άποψή του, είναι μια καταστροφή. «Είναι φρικτή», λέει, «είχα μερικές σεξουαλικές εμπειρίες και κάθε φορά είναι απαίσιο. Δεν μπορώ να σταματήσω να φαντάζομαι ότι η κοπέλα δεν θα έχει οργασμό, ότι θα βαρεθεί μαζί μου, πως δεν την ακουμπάω σωστά ή στο σωστό σημείο». Αυτός ο νεαρός άντρας έχει νιώσει ανίκανος να σταματήσει αυτό το αδιάκοπο μπαράζ σκέψεων από την πρώτη στιγμή που άρχισαν, περίπου πριν από πέντε χρόνια.

Εδώ βρισκόμαστε στην καρδιά του άγχους επίδοσης. Γι' αυτό είναι χρήσιμο να θυμόμαστε πως είναι το ίδιο άγχος που μπορεί να κατατρώει τους νέους όταν προσπαθούν να εδραιωθούν κοινωνικά ή/και εργασιακά. Η μαρτυρία του F φαίνεται να καταπιάνεται με αυτό το άγχος που είναι χαρακτηριστικό της γαλλικής κοινωνίας. Ενός άγχους που δείχνει την ανάγκη να βάζουμε ολοένα και πιο ψηλούς στόχους, να αναρωτιόμαστε πάντα εάν κάνουμε τις σωστές επιλογές -και όλοι κάνουμε τα πάντα για να φτάσουμε εκεί.

Στο μεταξύ, είτε πρόκειται για την περίπτωση της G είτε του F, εγώ αναπόφευκτα συνταγογραφώ την παλιά καλή θεραπεία του επαναπροσδιορισμού του εαυτού. Διότι, παρόλο που το να είναι κανείς εξυπηρετικός και να ικανοποιεί τις προσδοκίες των άλλων δεν είναι κάτι κακό από μόνο του, δεν θα πρέπει να υπερβάλλουμε. Η σεξουαλικότητα δεν είναι μια φιλανθρωπική δωρεά που δίνουμε ο ένας στον άλλον. Είναι περισσότερο ένας κήπος που χρειάζεται δύο ή περισσότερους ανθρώπους να τον φροντίσουν, ο καθένας για τον εαυτό του. Για φιλανθρωπικούς σκοπούς πουλάμε ήδη κέικ.

Ένα άλλο πρόβλημα προκαλεί ενδοιασμούς όχι για την απόδοση ή τη φύση της επιθυμίας κάποιου, αλλά για την απουσία της. Πρόκειται για την πασίγνωστη περίοδο ξηρασίας.

Ο Η, 29 ετών, έχει σχέση με το αγόρι του εδώ και 4 χρόνια, και εδώ και μερικούς μήνες δεν έχει πραγματική διάθεση να κάνει σεξ. Στην πραγματικότητα, αυτός είναι ο βασικός λόγος που έρχεται στην πρώτη συμβουλευτική συνεδρία του. Όταν τον ρωτάω πώς νιώθει για την κατάσταση, αναφέρει το εξής: «Προσωπικά, αγαπώ τον F (το αγόρι του). Ζούμε πραγματικά ευτυχισμένοι μαζί, προσέχουμε και φροντίζουμε ο ένας τον άλλον και μας αρέσει να περνάμε χρόνο παρέα - βασικά πιστεύω ότι είμαστε ευτυχισμένοι. Πραγματικά, δεν θέλω να τον απατήσω με κάποιον άλλον».

Όταν τον ακούω να μιλάει, νιώθω ότι το πρόβλημα έρχεται απ' έξω. Στην πραγματικότητα προέρχεται από μια διακριτική αλλά πολύ παρούσα κοινωνική πίεση. «Δεν τολμάω να πω στους φίλους μου ότι δεν έχουμε κάνει σεξ εδώ και κάποιες εβδομάδες και πώς απλώς δεν ενδιαφερόμαστε γι' αυτό. Το προσπάθησα μια ή δύο φορές και πάντα η απάντηση είναι η ίδια: προτείνουν να κάνουμε τρίο, να χρησιμοποιήσουμε ερωτικά παιχνίδια, λες και το να μην πηδιέσαι είναι καμιά αρρώστια». Κι εδώ, ο H δείχνει το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στις υπερσεξουαλικοποιημένες κοινωνίες μας: πρέπει να είμαστε οι καλύτεροι σε όλους τους τομείς της ζωής μας, συμπεριλαμβανομένου του σεξ, που πρέπει να γίνεται τακτικά και πάντα έντονα – διότι η σκονισμένη ιεραποστολική στάση είναι είτε για τις κακές μέρες είτε για τους αποτυχημένους.

Η σεξουαλικότητα υποφέρει από παράδοξες προσταγές που προτείνουν να είμαστε χαλαροί και ανοιχτοί, και «να ακούμε τον εαυτό μας» ενώ δοκιμάζουμε το ελάχιστο τρεις συντρόφους το μήνα ή τέσσερις στάσεις τη βραδιά.

Στην περίπτωση του Η δεν υπάρχει καν αποξένωση από τον σύντροφό του. Πρόκειται μόνο για κοινωνική αποξένωση. Απ' ό,τι λέει, το αγόρι του είναι αρκετά ανεκτικό με αυτό που εκείνος βλέπει, απλώς ως φάση στη σχέση τους και, υπό αυτή την έννοια, δεν είναι τόσο σοβαρό μιας και μια σχέση δεν βασίζεται μόνο σ' αυτό. Σεβόμενος την επιθυμία του ή την έλλειψή της, ο Η νιώθει ενοχή και την ανάγκη να κρύψει την πραγματικότητα της μη υπάρχουσας σεξουαλικής ζωής του από άλλους ανθρώπους, μιας και το ότι δεν έχει να προσφέρει κάποιο σεξουαλικό κουτσομπολιό είναι από μόνο του ουσιαστικά ντροπή. Ευτυχώς, στη διάρκεια των συνεδριών μας ο Η γρήγορα ξεπέρασε τις ανησυχίες του. Κατανόησε περισσότερο την ποιότητα της σχέσης του.

Εάν η απουσία της επιθυμίας είναι ένα θέμα, η έλλειψη της ευκαιρίας είναι ένα άλλο. Γι' αυτό είναι σχεδόν λογικό να μιλήσω γι' αυτό που πιθανώς αποτελεί ίσως το ένα τρίτο της πελατείας μου: εκείνους που έχουν ξεχάσει το σεξ. Όπως στην περίπτωση της R, που στα 26 βρίσκεται σε ένα κλειστό κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον, με περιορισμένο κοινωνικό κύκλο και η οποία αφού απογοητεύτηκε πολλές φορές με τις online γνωριμίες, κουράστηκε. «Σε κάθε περίπτωση, τα σπάνια βράδια που βγαίνω, εάν υπάρχει κάποιος τύπος που μου αρέσει, είναι είτε γκέι είτε πιασμένος». Χειρότερο από το παραπάνω είναι το άγχος ότι ποτέ δεν θα σε διαλέξουν ή ποτέ δεν θα σε προσέξουν, πράγμα που ωθούσε την R να νιώθει αποτυχημένη. Διότι, εκτός των περιστασιακών βραδιών της μιας νύχτας όταν ήταν στο πανεπιστήμιο, έχουν περάσει 4 χρόνια από τότε που κοιμήθηκε με κάποιον.

Είναι ακριβώς η στάση της προς το σεξ που την έκανε να το συνειδητοποιήσει. «Δεν ήμουν στρεσαρισμένη με τη μελλοντική ερωτική ζωή μου. Αλλά όταν άρχισα να έχω εξάρσεις στη λίμπιντό μου, που ήταν όλο και πιο επεμβατικές και συνειδητοποίησα ότι δεν υπήρχε κανένας με τον οποίο μπορούσα να κοιμηθώ, ένιωσα πραγματικά σαν σκουπίδι».

Αυτός ο πόνος είναι πραγματικός, επειδή εάν η ερωτική απόρριψη είναι πάντα δύσκολη, η σεξουαλική απόρριψη και η συνακόλουθη μοναξιά μάς αγγίζουν βαθιά. Στη χειρότερη περίπτωση, μπορεί να στείλει ένα πολύ βίαιο μήνυμα, π.χ. «το σώμα σου δεν αξίζει να αναπαραχθεί».

Η μαρτυρία του Α χρησιμεύει μόνο για να επιβεβαιώσει την οικουμενικότητα αυτού του πόνου. Στα 28, μεγαλώνοντας σε ένα πολύ αντρικό περιβάλλον, μου λέει τι βλέπει ως την απόλυτη αποτυχία του με τις γυναίκες. «Οι συνάδελφοί μου έχουν κορίτσια ή κάνουν σχέσεις της μιας νύχτας, αλλά τουλάχιστον έχουν κάτι – ζουν κάτι. Εγώ κάθε φορά που απορρίπτομαι δεν γίνομαι δυνατότερος, γίνομαι πιο φοβισμένος στην επόμενη προσπάθεια». Γι' αυτό και ο Α κλείνεται στον εαυτό του. Η σεξουαλική μοναξιά δεν είναι μόνο μια περίπτωση ατομικής απογοήτευσης. Έχει επίσης να κάνει με το πώς μας βλέπουν οι φίλοι, η οικογένεια και ο περίγυρός μας, κάτι που μπορεί να επιβαρύνει την προσωπική ντροπή μας που είναι ήδη αρκετά μεγάλη.

Τι απάντηση μπορείς να δώσεις σ' αυτό; Μερικές φορές, όχι πολλά. Το να είσαι νέος στη Γαλλία δεν είναι εύκολο, είτε αυτό έχει να κάνει με την εργασιακή, την κοινωνική ή την ερωτική σου ζωή. Η σεξουαλική πίεση και ο ανταγωνισμός που προέρχεται από αυτή είναι όλα κομμάτι της. Η σύστασή μου για τις περιπτώσεις που βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την ανάμειξη της ντροπής για τον εαυτό μας και τον φόβο για το τι σκέφτονται οι άλλοι είναι να επικεντρωθούμε στην προσωπική μας ανάπτυξη. Πρώτον, επειδή στη θεραπεία δεν μπορούμε να έχουμε επίδραση σε οτιδήποτε άλλο αλλά κυρίως διότι δεν είναι η άποψη των άλλων που πρέπει να αλλάξει, αλλά το πώς βλέπουμε την κατάστασή μας και τα όπλα με τα οποία εξοπλιζόμαστε για να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα.

Οπότε μαζί, στη διάρκεια αυτών των συνεδριών, προσπαθούμε να επανορθώσουμε τη ζημιά και να δημιουργήσουμε νέες δυναμικές, να ακολουθήσουμε νέα μονοπάτια ώστε να μπορέσουμε να βρούμε ένα μικρό μέρος όπου θα έχουμε ηρεμία μέσα σ' αυτό το χάος. Ένα πράγμα είναι βέβαιο: πιστεύω ότι ένα ασύμμετρο πρόσωπο, το κοντό ανάστημα ή το επιπλέον βάρος ποτέ δεν εμπόδισαν κάποιον να φιλήσει κάποιον άλλον.

Με τους νέους ανθρώπους που έρχονται να με δουν, μπορώ να καταλάβω το βάρος που έχουν ορισμένα πολιτισμικά και κοινωνικά φαινόμενα, γεγονός που με κάνει να λυπάμαι. Η σεξουαλικότητα, το βασίλειο του ανείπωτου σε όλο του το μεγαλείο, γίνεται φλύαρο και περίπλοκο: απογυμνώνεται από τον αυθορμητισμό της, υπόκειται σε αντιφατικούς κανόνες, πάσχει από παράδοξες προσταγές που προτείνουν να είμαστε χαλαροί και ανοιχτοί και «να ακούμε τον εαυτό μας» ενώ δοκιμάζουμε το ελάχιστο τρεις συντρόφους τον μήνα ή τέσσερις στάσεις τη βραδιά. Εν συντομία, όταν πρόκειται για σεξ, όπως σε όλες τις περιπτώσεις, θα πρέπει να είμαστε παραγωγικοί. Ειλικρινά, αυτό το διαπεραστικό επιχείρημα είναι εξίσου κουραστικό και βαρετό.

Όταν συλλέγουμε αυτές τις εμπειρίες από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν πλέον πού να βρουν τη θέση τους στο πλαίσιο της σεξουαλικότητάς τους ή μέσα στη σχέση τους, το συμπέρασμά μου είναι το ίδιο όπως σε πολλές άλλες καταστάσεις: πρέπει να ψάξεις για τη δική σου επιθυμία. Ψάξε βαθιά μέσα σου για να μάθεις τι θέλεις. Και με ποιον το θέλεις. Πιστεύω ότι έτσι αρχίζει κάποιος να νιώθει άνετα με τη σεξουαλική του ζωή – και, συνεπακόλουθα, με τη ζωή γενικότερα. Η αποφασιστικότητα είναι πιθανώς το πιο σέξι πράγμα που υπάρχει.

Περισσότερα από το VICE

Σεξυπνία: Όταν «Ξεσκίζεσαι» στο Σεξ στον Ύπνο σου και Ξυπνάς Χωρίς να Θυμάσαι Τίποτα

Η Δική μου Κοντινή Αμερική

Γιατί οι Νεοναζί Λατρεύουν την Taylor Swift;