Προχωράω στη Πλάκα και ανεβαίνω τα σκαλάκια της Μνησικλέους. Είναι ο δρόμος με τους κράχτες. Με όλους αυτούς που δουλειά τους είναι να κάνουν πρώτα οπτική και μετά λεκτική επαφή με τον επίδοξο πελάτη. Με κάποιον τουρίστα συνήθως στον οποίο θα επιβεβαιώσουν όλα τα ελληνικά στερεότυπα και θα τον πείσουν να φάει μουσακά στο μαγαζί του. Συναντάω τον κύριο Παναγιώτη, που πίνει τον ελληνικό καφέ του. Είναι 66 χρονών και δουλεύει στον χώρο της εστίασης τα τελευταία 45 χρόνια. Γεννήθηκε στη Γρανίτσα Ευρυτανίας, αλλά σε ηλικία 16 ετών ήρθε στην Αθήνα. Έχει περάσει από όλα τα είδη και τα πόστα ενός μαγαζιού με φαγητό: κράχτης, σερβιτόρος, μετρ και τώρα μαγαζάτορας σε ταβέρνα. Εμείς, θα εστιάσουμε στο πρώτο.
VICE: Πόσο εύκολο ή πόσο δύσκολο είναι να προσελκύσεις πελάτες;
κ. Παναγιώτης: Είναι δύσκολο να προσελκύσεις πελάτες, Χρειάζεται να έχεις κάποια χαρακτηριστικά, ώστε ο πελάτης να σε εμπιστευτεί. Δηλαδή να είσαι εξυπηρετικός, πειστικός, αληθινός, υπομονετικός, χαμογελαστός – γενικά να έχεις ωραίους τρόπους.
Videos by VICE
Τι εμπειρίες σε έχει διδάξει το πεζοδρόμιο;
Αν δεν έχεις ζήσει το πεζοδρόμιο, δεν έχεις εμπειρίες. Είμαι από τα μικράτα μου εδώ πέρα και συναναστρέφομαι με χιλιάδες ανθρώπους καθημερινά, διαφόρων ηλικιών και διαφόρων πολιτισμών, κι απ’ τον καθένα έχω πάρει από κάτι. Αποκτάς μια ωριμότητα από το πεζοδρόμιο που δεν τη μαθαίνεις σε κανένα σχολείο. Βέβαια, η σχέση αυτή είναι πάρε-δώσε. Ό,τι δίνεις στον κόσμο, αυτό εισπράττεις. Αν είσαι ευδιάθετος στη δουλειά σου, θα πάρεις και το χαμόγελο από τον πελάτη.
Το «ώπα», το «γεια σου», είναι κάποιες φράσεις στο άκουσμα των οποίων οι τουρίστες θα ξαφνιαστούν ευχάριστα και σίγουρα κάτι θα σε ρωτήσουν.
Πόσες γλώσσες πρέπει να μιλάει κάποιος που κάνει αυτήν τη δουλειά;
Αρκετές. Όσες περισσότερες, τόσο καλύτερα. Σίγουρα οι βασικές είναι αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά. Αλλά χρειάζεται να προσέχεις, για παράδειγμα, να μη μιλάς στους Γάλλους αγγλικά, επειδή δεν τους αρέσει. Εγώ μόνο αγγλικά και γαλλικά είχα μάθει στο σχολείο, τα άλλα τα έμαθα στο πεζοδρόμιο. Βέβαια, η κυριότερη γλώσσα που πρέπει να μιλάει κάποιος που κάνει αυτό το επάγγελμα είναι η γλώσσα του σώματος.
Κόβεις φάτσες ή μιλάς σε όποιον τύχει; Έχεις ατάκες που πιάνουν;
Εξαρτάται από το μαγαζί που έχεις. Συνήθως ένας κράχτης μιλάει στους ξένους στα εστιατόρια και στις ταβέρνες, επειδή εκεί χρειάζεται περισσότερη επεξήγηση το μενού. Παρ’ όλα αυτά, εγώ προσωπικά προσεγγίζω όποιον τύχει. Αν όμως υπάρχει μεγάλη κίνηση, τότε, βάσει εμπειρίας, θα μιλήσω σε αυτούς που πιστεύω πως θα προσελκύσω. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα αφήσω την κάρτα του μαγαζιού και μπορεί αυτός ο πελάτης να την κοιτάξει στο ξενοδοχείο του και να έρθει άλλη στιγμή.
VICE Video: Τα Πλοία του Κακού
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greeceστο Facebook
Το «ώπα», το «γεια σου», είναι κάποιες φράσεις στο άκουσμα των οποίων οι τουρίστες θα ξαφνιαστούν ευχάριστα και σίγουρα κάτι θα σε ρωτήσουν. Οπότε, μετά πιάνω λίγο την κουβέντα και εκεί μου δίνεται η αφορμή να τους πω για το μαγαζί και τα φαγητά.
Μπορεί να την κάνει ο καθένας;
Θα έλεγα πως όχι. Μπορεί να θεωρείται πως είναι εύκολη δουλειά, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Πέραν από όσα είπαμε προηγουμένως, θα πρέπει επιπλέον να διαθέτεις αυτοπεποίθηση, αυθορμητισμό, ειλικρίνεια, μα πάνω από όλα να μη σε αγχώνει εάν σου φύγουν μερικοί πελάτες. Είναι λεπτή δουλειά.
Τι σου αρέσει στη συγκεκριμένη δουλειά;
Η επαφή και η επικοινωνία με τον κόσμο. Αρχικά, συνομιλώντας με έναν ξένο, είναι σαν να βουτάς λίγο στον πολιτισμό της κάθε χώρας. Σαν να διεισδύεις στην ίδια τη χώρα και να μαθαίνεις τις συνήθειες, τον τρόπο ζωής και άλλα πολλά ιδιώματα. Όταν πρωτομπήκα στον συγκεκριμένο χώρο, με επέλεξαν για να κάνω αυτό το επάγγελμα. Με την τριβή, όμως, ξεκίνησε να μου αρέσει και εξακολουθώ να το κάνω εδώ και τόσα χρόνια.
Δουλεύοντας 45 χρόνια στον κλάδο αυτό, οι γυναίκες με τις οποίες έχω κάνει κάτι φτάνουν σε τετραψήφιο αριθμό.
Σε έχει πείσει κάποιος άλλος κράχτης να μπεις στο μαγαζί του;
Ναι, φυσικά, αν ο άλλος είναι ωραίος τύπος, θα κάτσω στο μαγαζί του. Βέβαια. δεν τους λέω ότι και εγώ κάνω αυτήν τη δουλειά. Παρ’ όλα αυτά, δεν παίζει ρόλο μόνο ο άνθρωπος που είναι έξω και θα σου πει μια ατάκα. Για να μπεις σε ένα μαγαζί και να δώσεις κάτι από το μερτικό σου, πρέπει να είναι καλό και το μαγαζί. Πρέπει, δηλαδή, κράχτης και μαγαζί να έχουν υπόσταση, για να έχεις κι εσύ επιχειρήματα, ώστε να μπεις μέσα. Οι καιροί είναι δύσκολοι, λόγω κρίσης, οπότε σκεφτόμαστε διπλά για το πού θα δώσουμε τα χρήματά μας.
Έχεις κάνει φιλίες με περαστικούς που έχεις πείσει;
Βεβαίως, έχω κάνει και ιδιαίτερα με ξένους. Υπήρχαν άτομα που είχαν έρθει στην Ελλάδα για πέντε μέρες και κάθε μέρα έρχονταν στο μαγαζί μου – και την επόμενη χρονιά το ίδιο. Κι εγώ, όμως, από τη μεριά μου, τους κερνούσα κρασί ή φρούτο και αισθάνονταν τόσο πολύ υποχρεωμένοι, που ήθελαν να με φιλοξενήσουν στα σπίτια τους, με αποτέλεσμα να έχω ταξιδέψει σχεδόν σε όλη την Ευρώπη. Ακόμη, έχω κάνει φιλίες και με Έλληνες μετανάστες που είχαν έρθει για διακοπές. Όλους αυτούς τους ανθρώπους τους γνώρισα στον δρόμο.
Νιώθω πως φθείρεται λίγο το συγκεκριμένο επάγγελμα, επειδή υπάρχουν κράχτες εκεί που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν και επειδή είναι και το Διαδίκτυο που μας έχει επηρεάσει.
Γυναίκες, έχεις ρίξει;
Δουλεύοντας 45 χρόνια στον κλάδο αυτό, οι γυναίκες με τις οποίες έχω κάνει κάτι –πάντα γνωρίζοντάς τις στο πεζοδρόμιο– φτάνουν σε τετραψήφιο αριθμό. Είναι κοντά στις 1.500. Από την ηλικία των 20 μέχρι και σήμερα, έχω πέντε γυναίκες την ημέρα, διαλέγω με ποια θέλω να βγω έξω. Κυρίως ξένες, αλλά και Ελληνίδες. Είναι ένα επάγγελμα που, όπως αναφέραμε, σε φέρνει πολύ κοντά με τους άλλους ανθρώπους και παλιότερα ήταν ακόμη πιο ελεύθερα τα πράγματα. Οπότε, εγώ προσωπικά, έκανα πολύ εύκολα γνωριμίες.
Αυτήν τη δουλειά τη μαθαίνεις ή γεννιέσαι για αυτήν;
Γεννιέσαι θα έλεγα, αλλά δεν είναι απόλυτο. Μπορείς σιγά-σιγά να χτίσεις τον χαρακτήρα σου, έτσι ώστε να ανταπεξέλθεις στις δυσκολίες του επαγγέλματος. Αν έχεις τις αρετές που είπαμε προηγουμένως, μπορείς να πορευτείς. Τέλος, νιώθω πως φθείρεται λίγο το συγκεκριμένο επάγγελμα, αφενός επειδή υπάρχουν κράχτες εκεί που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν και αφετέρου επειδή είναι και το Διαδίκτυο που μας έχει επηρεάσει. Όμως, η αλήθεια είναι πως μας έχει επηρεάσει θετικά.
Περισσότερα από το VICE
Ο Έλληνας που Πολέμησε στη Ζούγκλα του Βιετνάμ Αφηγείται τη Ζωή του
Αυτή η 19χρονη Σκότωσε το Αγόρι της Προσπαθώντας να Γίνει Viral στο YouTube
Ο Mad Clip Μιλά για τη Ζωή του Μέχρι να Γίνει «Dealer» και Δηλώνει «Τρελός» για το Ελληνικό Ραπ