Η Ελλάδα, όπως κι άλλες χώρες, ξεκίνησαν εδώ και μερικές ημέρες τη διαδικασία άρσης των περιοριστικών μέτρων που είχαν επιβληθεί εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού. Πολλοί με ρωτούν «τι έκανες τις πρώτες μέρες της άρσης του lockdown/χωρίς sms/που άνοιξαν τα μπαρ;» κ.ο.κ. Η απάντηση είναι πως δεν έκανα τίποτα. Αν εξαιρέσουμε το ευτυχές γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι δουλεύουν ξανά, φυσικά έχοντας υποστεί ζημία, προσωπικά δεν με εξιτάρει η ιδέα της «επιστροφής στην κανονικότητα». Ωστόσο, θυμάμαι ήδη έντονα τι έκανα τις ημέρες πριν από όλα αυτά, πριν τον αυτοπεριορισμό. Θυμάμαι ποιους είδα, τι έκανα, πώς ένιωθα. Κι ένα από τα τελευταία πράγματα που έκανα και ευχαριστήθηκα μεταξύ άλλων, ήταν ότι παρακολούθησα ένα ομαδικό γυναικείο sparring, στις 8 Μαρτίου, την Ημέρα της Γυναίκας. Πάει καιρός, όμως ήταν από εκείνες τις ημέρες που είναι αφιερωμένες σε κάτι σημαντικό και έχεις την τύχη να τις ζεις ή να τις τιμάς με τρόπο που αρμόζει. Ήταν από τις ημέρες που ο συμβολισμός απέκτησε ουσία και έγινε μνήμη.
Η αίθουσα είναι γεμάτη «μαχήτριες», 20-25 χρονών. Επαγγελματίες αθλήτριες και κοπέλες που βάζουν για πρώτη φορά γάντια του box, φορώντας σορτς πυγμαχίας και muay thai, με περίτεχνες κοτσίδες στα μαλλιά και αρμονικά τοποθετημένες σε ισοϋψή ζευγάρια, ανταλλάσσουν χτυπήματα, «προσγειώνοντας» εκατέρωθεν κροσέ. Σε κάθε time, όμως, αγκαλιάζονται σαν να ευχαριστεί η μια την άλλη. Απ’ έξω, κόσμος παρακολουθεί με θαυμασμό. «Σκεφτήκαμε να οργανώσουμε ένα συμβολικό sparring για την Ημέρα της Γυναίκας. Έτσι, προσκαλέσαμε κοπέλες από διάφορα μαχητικά αθλήματα για να παλέψουμε μεταξύ μας, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να περάσουμε ένα μήνυμα δύναμης και ενότητας», μου είχε πει η Έλενα Καρακατσάνη, προπονήτρια του γυναικείου τμήματος πυγμαχίας του Fightbox Athens. «Παράλληλα, θέλαμε το event αυτό να αποτελέσει και μια αφορμή στήριξης των προσφύγων. Έτσι, ανοίξαμε ένα κουτί ελεύθερης οικονομικής συνεισφοράς και το ποσό που συγκεντρώθηκε, κατατέθηκε στην Amurtel. Η συγκεκριμένη οργάνωση βάσης έχει αναλάβει τη φροντίδα και ενδυνάμωση των προσφύγων εγκύων, λεχώνων και βρεφών, με κάθε τρόπο και μέσο που διαθέτει. Αναλογιζόμενες την κοινωνική ευθύνη του καθενός, καθώς και τη σχετικά προνομιακή θέση μας συγκριτικά με τους ξεριζωμένους και τις κατατρεγμένες της Γης, το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τις στηρίζουμε με κάθε δυνατό τρόπο», συμπλήρωσε.
Videos by VICE
Η Έλενα Καρακατσάνη και οι μαθήτριές της αποτελούν ένα τμήμα box που αφορά αποκλειστικά τις γυναίκες – από την προπονήτρια μέχρι τις αθλήτριες. Η ιδέα ήρθε πριν από έναν περίπου χρόνο, όταν σε μια συζήτηση που είχε η Έλενα με τον Πάνο Καρμίρη, υπεύθυνο του Fightbox Athens, εξέτασαν τη δημιουργία ενός νέου τμήματος στη σχολή. «Σε πρώτο χρόνο, η σκέψη βασίστηκε στο γεγονός ότι υπάρχει μια σημαντική μερίδα γυναικών που δεν νιώθει οικεία να ξεκινήσει μια πολεμική τέχνη σε ένα μικτό τμήμα, που στη συντριπτική του πλειοψηφία αποτελείται από άνδρες. Σαφώς και τα μικτά τμήματα είναι εξαιρετικά σημαντικά, θελήσαμε όμως να δημιουργήσουμε έναν χώρο που απευθύνεται αποκλειστικά στις κοπέλες. Σε δεύτερο χρόνο, διαπίστωσα πως το εγχείρημα αυτο θα μπορούσε να σημάνει μια ευρύτερη τοποθέτηση πάνω στο γυναικείο ζήτημα. Θεωρώ πως όταν σε κοινωνικό επίπεδο προσφέρεται το έδαφος να δημιουργηθεί ένας γυναικείος σχηματισμός, έχει μεγάλη σημασία να συμβαίνει. Και ακόμη μεγαλύτερη όταν αυτός ο χώρος είναι κατεξοχήν ανδροκρατούμενος», λέει η Έλενα. «Δεν είναι αντίδραση, είναι συμβολισμός», υπογραμμίζει. «Αν αφουγκραστούμε την κοινωνική συνθήκη μέσα στην οποία μεγαλώνει μια γυναίκα (ακόμα και σήμερα), θα παρατηρήσουμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, έμμεσα ή άμεσα, έχει κάνει κτήμα της το φόβο αντί της διεκδίκησης, την υπαγόρευση αντί της πρωτοβουλίας», προσθέτει.
Το τμήμα δεν αποτελεί a priori κάποια φεμινιστική ομάδα. «Δεν επιδιώκει επίσης τη γυναικεία συσπείρωση με στόχο την ακαμψία και την αδιαλλαξία πάνω στο γυναικείο ζήτημα, συμπεριφορές οι οποίες πολλές φορές γεννούν υπεροψία και εχθρότητα. Ζητούμενο είναι μέσω της αλληλεγγύης και της εγγύτητας που αναπτύσσεται, η κάθε κοπέλα να μπορεί να βιώνει την πραγματικότητα πιο δυνατή και ακλόνητη. Και έτσι, λοιπόν, ξεκινήσαμε το εγχείρημα: Γυναικεία πυγμαχία ή γυναίκες στη μάχη, πιο αλληγορικά», σημειώνει η Έλενα.
Η Έλενα Καρακατσάνη έχει διαγράψει τη δική της πορεία στο άθλημα (και τον πρωταθλητισμό) της πυγμαχίας στην Ελλάδα. Με την ομάδα της (Golden Corner), όπου ανήκε από το 2012, έφτασε στην κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Γυναικών Elite 2016 (στην κατηγορία των 60 κιλών). «Ένιωθα ότι ένας κόσμος ολόκληρος ανοίγεται μπροστά στα μάτια μου. Γνωρίζοντας το άθλημα ολοένα και περισσότερο, καταλάβαινα πως κάτι πολύ “βαθύ” έχω βρει εκεί», αναπολεί. «Μέσα στο ρινγκ, υπήχε μόνο μια επιλογή, ότι πρέπει να τα καταφέρω», συμπληρώνει. Έπειτα, όμως, ήρθε ένας σοβαρός μυοσκελετικός τραυματισμός. «Σωματική καταπόνηση και ψυχική γαλήνη, θυσία και ολοκλήρωση, εξάντληση και λύτρωση. Αυτό ήταν για μένα το οξύμωρο βίωμα του πρωταθλητισμού», σημειώνει. «Δεν θα μπορούσα να αγωνιστώ ξανά και αν δεν ήμουν προσεκτική, ίσως να μην μπορούσα να κάνω ούτε προπόνηση», τονίζει. Όπως λέει, ήταν η πιο δύσκολη στιγμή της και πήρε καιρό για να το αποδεχτεί, όμως ήξερε πως πρέπει να συνεχίσει στην πυγμαχία, έστω και με διαφορετικό τρόπο.
Η αγάπη της Έλενας για την πυγμαχία είναι μεν εμφανής την ώρα που παρατηρεί ή καθοδηγεί τα κορίτσια στο sparring, όμως φαίνεται ακόμη περισσότερο όταν αρχίζει να μιλά για το box – είτε μιλά για τις τεχνικές του ως άθλημα, είτε για τα ψυχολογικά skills που χρειάζονται ώστε να ταιριάξεις μέσα σε αυτά τα χοντρά γάντια. Χαρακτηρίζει την πυγμαχία ως ένα κράμα από χορό, σκάκι, γεωμετρία. Μα πάνω απ’ όλα, όπως άρεσε και στον προπονητή της να λέει, «η πυγμαχία είναι μια μικρογραφία της ζωής».
Όπως εξηγεί, «η πυγμαχία είναι το άθλημα του “εδώ και τώρα”. Ο/Η πυγμάχος δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου. Έχει να διαχειριστεί ένα σύνολο πληροφοριών που θα καθορίσουν το παιχνίδι του. Ταυτόχρονα, πρέπει να διαθέτει τις γνώσεις, την ικανότητα και το σθένος να τις χρησιμοποιήσει σωστά και γρήγορα, μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου. Αυτοπειθαρχία, αντίληψη, συγκέντρωση, αντανακλαστικά, στρατηγική είναι απαραίτητα στοιχεία στην πυγμαχία» – και στη ζωή. «Πάνω στο ρινγκ βρίσκεσαι εσύ και ο εαυτός σου. Εκεί, κάθε χτύπημα γεννά ποικίλα συναισθήματα. Αν επιτρέψεις σε κάποιο από αυτά να σε κυριεύσει, δεν θα αργήσεις να χάσεις τον έλεγχο. Σε μια μάχη, το μυαλό πρέπει να είναι καθαρό. Όλες οι δυνατότητες τότε αξιοποιούνται στο έπακρο. Δεν πρέπει να αφήσεις κανένα συναίσθημα να σε κάνει να θεωρήσεις πως είσαι κάτι λιγότερο, μα ούτε κάτι περισσότερο. Παρατήρησε προσεκτικά τα συναισθήματα που βγαίνουν από μέσα σου πάνω στο ρινγκ και άφησέ τα να σε οδηγήσουν σε εσένα», θα συμπληρώσει η Έλενα.
Τη ρωτώ συγκεκριμένα όμως, για αυτό το γυναικείο τμήμα πυγμαχίας που έχει δημιουργήσει. Τι έχει παρατηρήσει σε αυτό το διάστημα που «τρέχει» το τμήμα; Πώς νιώθει, τόσο εκείνη όσο και τα κορίτσια; «Από πέρυσι τον Γενάρη που ξεκινήσαμε, η ομάδα μας ολοένα και μεγαλώνει, με αποτέλεσμα να συνυπάρχουν ετερόκλητες προσωπικότητες. Προσπαθώ με τον τρόπο μου να προσεγγίσω την καθεμία ξεχωριστά και να εστιάσω στα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, σε ιδιοσυγκρασιακό και πυγμαχικό επίπεδο, ώστε να υπάρχει αρμονία στην ομάδα.
»Έχω τη χαρά να είμαι παρατηρήτρια μιας ζύμωσης που γίνεται δυνατότερη, προπόνηση με την προπόνηση. Υπάρχει μια έντονα θετική ενέργεια, η οποία ανατροφοδοτείται συνεχώς. Από τη μία, η δίψα των κοριτσιών για γνώση και εμβάθυνση, και από την άλλη, ο ζήλος μου να μοιραστώ μαζί τους τη μαγεία της πυγμαχίας. Το σημαντικότερο επίτευγμα είναι η συμφιλίωση με τα συναισθήματα τους σε προσωπικό επίπεδο και η διαχείρισή τους, σε συλλογικό. Εάν κάτι νιώθω πολύ έντονα, είναι πως αυτό που εισπράττω από εκείνες είναι μεγαλύτερο και σπουδαιότερο από αυτό που τους προσφέρω», συμπληρώνει η Έλενα Καρακατσάνη.
Η Έλενα μου έδειξε ένα απόσπασμα μιας μαθήτριας και φίλης της, της Ελένης, από ένα κείμενο που είχε γράψει στο παρελθόν για το γυναικείο τμήμα πυγμαχίας του Fightbox Athens:
Χρειαζόμαστε χώρους που τα προσωπικά αυτονόητα γίνονται συλλογικά αυτονόητα.[…] Η γκαρντ (σ.σ. στάση) γίνεται οριακά μια ποιητική στάση απέναντι σε χτυπήματα κοινωνικά και ταξικά, απέναντι σε αδικίες, στερεότυπα, μικροαστικές ηθικές, προσταγές και απαγορεύσεις. Η ομάδα μας βρίσκει τελικά τον χώρο που της αναλογεί και της αξίζει, και η κάθε μια από εμάς τον χώρο της μέσα στην ομάδα και κατ’ επέκταση τον χώρο της ως γυναίκα και ως άνθρωπος.
«Αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο», λέει η Έλενα. «Μέσα από οποιονδήποτε χώρο έκφρασης ή τρόπο έμπνευσης, η κάθε γυναίκα, ο κάθε άνθρωπος να μάχεται για την αξιοπρέπεια και την προσωπική του ελευθερία. Η πυγμαχία έχει αυτή την απελευθερωτική δύναμη. Η αλληλεγγύη, στην οποία και πιστεύω βαθιά, επίσης την έχει», προσθέτει.
Οι ανοιχτοί χώροι άθλησης, οι οποίοι είναι ανοιχτοί από τη Δευτέρα 4 Μαΐου, αποτέλεσαν το προηγούμενο διάστημα ένα έδαφος συνάντησης για τις προπονήσεις της Έλενας και των μαθητριών της. Και τώρα, στο πλαίσιο των τελευταίων σταδίων του κυβερνητικού σχεδίου για την άρση των μέτρων, γυμναστήρια και αθλητικές εγκαταστάσεις ανοίγουν ξανά (με περιορισμούς σε ό,τι αφορά τη χωρητικότητα). Βέβαια, οι επιχειρήσεις αυτού του κλάδου έχουν υποστεί τεράστια ζημιά. Χαρακτηριστικά, ο αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Γυμναστηρίων (ΠΑ.ΣΥ.ΓΥ.), Δώρος Κλεοβούλου, υπολόγισε πως μέσα στο τρίμηνο της καραντίνας χάθηκε το 40% του ετήσιου τζίρου τους.
Στα θετικά, ωστόσο, είναι πως έφθασε η ώρα για τα κορίτσια του Fightbox Athens να προπονηθούν και πάλι μαζί, να χτυπηθούν και αμέσως μετά να αγκαλιαστούν. Όπως εκείνη την 8η Μαρτίου. «Μια εμπειρία γεμάτη ενέργεια, δύναμη και σεβασμό. Ένα έργο εμπνευσμένο από γυναίκες, αφιερωμένο στις γυναίκες, κατατεθειμένο την Ημέρα της Γυναίκας», όπως είχε πει η Έλενα Καρακατσάνη κλείνοντας.
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω.
- Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το γυναικείο τμήμα πυγμαχίας του Fightbox Athens, μπορείτε να στείλετε μήνυμα στη σελίδα της σχολής στο Facebook ή να απευθυνθείτε στην Έλενα Καρακατσάνη.
- Ακολουθήστε τον Παύλο Τουμπέκη στο Instagram.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Το Lockdown Έβγαλε Έξω για τα Καλά τα Ποδήλατα στην Ελλάδα, Αλλά τι Γίνεται με τις Υποδομές;
Το Άλμπουμ της Ζωής του Μίμη Δομάζου
O Κώστας Σαμαράς Δεν Πανικοβάλλεται Τόσο Εύκολα, με το Παρελθόν που Έχει
