Πριν από λίγες ημέρες, έπεσα πάνω σε μία φωτογραφία στο ίντερνετ που έχει αρκετά shares και έδειχνε ένα σημείωμα σε ένα νοσοκομείο, το οποίο έγραφε ότι οι καρδιολογικές εξετάσεις ήταν δωρεάν για Σύρους πρόσφυγες. Στα σχόλια αναπαράγονταν οι πιο ρατσιστικές, ξενοφοβικές, μισαλλόδοξες αντιλήψεις που υπάρχουν, θυμίζοντάς μου τα σχόλια που διαβάζαμε τις πρώτες ημέρες της προσπάθειας ένταξης των παιδιών στα σχολεία, κάνοντάς με να αναρωτηθώ τι μέτρα έχουν παρθεί, τώρα που σταδιακά η περίθαλψη των προσφύγων περνά στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, καθώς μέχρι τέλος του έτους τα προγράμματα των περισσότερων ΜΚΟ τελειώνουν.
Το ελληνικό κράτος, με υποστελεχωμένα και με ελλείψεις νοσοκομεία, είναι έτοιμο να ανταπεξέλθει στην υποδοχή και του πληθυσμού των προσφύγων στην πρωτοβάθμια περίθαλψη; Έχει απαντήσει στις φωνές που ψευδώς αναπαράγουν το ξενοφοβικό στερεότυπο ότι «οι πρόσφυγες μάς φέρνουν τις αρρώστιες τους»; Είναι έτοιμο να αντιδράσει σε ρατσιστικές κραυγές που μπορεί να ακουστούν στις ουρές των νοσοκομειακών διαδρόμων, όταν κάποιος πρόσφυγας θεωρηθεί ότι παίρνει τη σειρά κάποιου νταή Έλληνα;
Videos by VICE
Πρόσφατα, η Επιτροπή Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης διοργάνωσε στις Βρυξέλλες συνέδριο με θέμα την υγεία και το προσφυγικό, με στόχο να συζητηθεί πώς εντάσσονται οι πρόσφυγες στα εθνικά συστήματα υγείας. Στις ομιλίες έγινε ξεκάθαρο σε όλους τους τόνους κάτι που ξέρουμε, αλλά είναι καλό να ακούγεται κι από επιστημονικά και θεσμικά χείλη, δηλαδή ότι οι πρόσφυγες δεν φέρνουν μαζί τους αρρώστιες, αλλά είναι εκτεθειμένοι σε αυτές, λόγω των συνθηκών διαβίωσης στους καταυλισμούς.
«Πολλές ασθένειες στους πρόσφυγες οφείλονται στις συνθήκες διαβίωσης, αλλά και στην αστυνομική βία που δέχονται» – Benoit Kervyn de Meerendre, Γιατροί του Κόσμου
Ενδεικτικά, ο Επίτροπος Υγείας, Vytenis Andriukaitis, τόνισε μεταξύ άλλων: «Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που εισέρχονται στην Ευρώπη είναι γενικά υγιείς και δεν φέρνουν μαζί τους ασθένειες. Δεν υπάρχει λόγος για φόβο ή στίγμα. Ωστόσο, οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ταξιδέψει σε τρομακτικές συνθήκες, για να φτάσουν τελικά σε κατάσταση ψυχικής και σωματικής εξάντλησης», ενώ έκανε έκκληση στη λήξη της ομιλίας του προς τους δημοσιογράφους, να βοηθήσουν να γίνει ξεκάθαρο, κόντρα σε ρατσιστικές φωνές, ότι οι πρόσφυγες δεν είναι φορείς ασθενειών. Τη διαβεβαίωση ότι οι πρόσφυγες φτάνουν στην Ευρώπη χωρίς ασθένειες έδωσαν όλοι οι ομιλητές, οι οποίοι προέρχονταν από τον κλάδο της υγείας διαφορετικών χωρών, με τον Benoit Kervyn de Meerendre από τους Γιατρούς του Κόσμου να λέει χαρακτηριστικά μάλιστα ότι, «Από την εμπειρία μας στην Ελλάδα, πολλές ασθένειες στους πρόσφυγες οφείλονται στις συνθήκες διαβίωσης, αλλά και στην αστυνομική βία που δέχονται».
Στο περιθώριο του συνεδρίου, ο Αγάπιος Τερζίδης, Αντιπρόεδρος του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) και υπεύθυνος για το πρόγραμμα PHILOS (το πρόγραμμα που είναι υπεύθυνο για την ένταξη των προσφύγων στο Εθνικό Σύστημα Υγείας), απάντησε πως το ΕΣΥ είναι έτοιμο, «εφόσον παίρνει ξεχωριστή χρηματοδότηση. Αυτήν τη στιγμή έχουμε κάνει προσλήψεις σε 700 ανθρώπους που εργάζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα και τα νησιά, μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ και γίνεται ομαλή μετάβαση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Σίγουρα είναι δύσκολο, σίγουρα υπάρχουν προβλήματα, αλλά με τις ΜΚΟ συνεργαζόμαστε, βοηθιόμαστε, δεν υπάρχει αντιπαλότητα. Σίγουρα ορισμένες έχουν άλλη πολιτική, επειδή τους κόβονται χρηματοδοτήσεις, μπορεί να ενοχλούνται. Οι μεγάλες και σοβαρές οργανώσεις, όμως, ξέρουν ότι πρέπει να φύγουν τώρα και να πάνε σε άλλο σημείο του πλανήτη. Δίνουν λοιπόν τους πόρους τους εκεί που υπάρχει ανάγκη, ενώ κάποιες θα κρατήσουν κάποια εξειδικευμένα προγράμματα, όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας στα νησιά».
[VICE Video] Ανήλικοι Πρόσφυγες Πέφτουν Θύματα Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης στο Κέντρο της Αθήνας
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Με την προσπάθεια ένταξης των παιδιών προσφύγων στα σχολεία, είδαμε να γεννιούνται ξενοφοβικές φωνές που αναπαρήγαγαν το στερεότυπο ότι οι πρόσφυγες μας φέρνουν αρρώστιες. Ο κ. Τερζίδης λέει πως αυτό που έκαναν οι Αρχές από την πλευρά τους, ώστε αντίστοιχες φωνές να μην επαναληφθούν, είναι «να εμβολιάσουμε και να ελέγξουμε από πλευράς υγείας όλα τα παιδιά που το Υπουργείο Παιδείας βάζει στα σχολεία. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα, για να καταπολεμήσεις αυτές τις φωνές. Μετά, να εγγυηθείς ένα σύστημα πρακτικής παρακολούθησης των ανθρώπων – και αυτό είναι το όπλο, για να πείσεις ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν μεταφέρουν ασθένειες. Άλλωστε δεν είχαμε ούτε επιδημίες, ούτε τίποτα», λέει ο κ. Τερζίδης.
«Eνισχύουμε τα νοσοκομεία με προσωπικό που ασχολείται με τον γενικό πληθυσμό – δεν βάζουμε γιατρούς μόνο για πρόσφυγες» – Αγάπιος Τερζίδης, Αντιπρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ
Ωστόσο, παραδέχεται ότι «στα νοσοκομεία, το πρόβλημα δεν είναι ότι φοβούνται μην κολλήσουν κάτι, στα νοσοκομεία νομίζουν ότι οι πρόσφυγες πάνε κατά προτεραιότητα και τους παίρνουν τη σειρά. Αυτό είναι εν μέρει αλήθεια, επειδή θα πρέπει να γυρίζουν συγκεκριμένη ώρα στον καταυλισμό. Ενώ, όταν εξετάζονται, πρέπει να υπάρχει μεταφραστής δίπλα τους, ο οποίος δεν βρίσκεται συνέχεια εκεί. Άρα, αυτό σαν εικόνα στους άλλους φαίνεται ότι “κοίτα, εγώ πληρώνω μια ζωή ολόκληρη και έρχεται ο άλλος και μου παίρνει τη σειρά”. Επειδή δεν είναι ακριβώς έτσι, ενισχύουμε τα νοσοκομεία με προσωπικό που ασχολείται με τον γενικό πληθυσμό – δεν βάζουμε γιατρούς μόνο για πρόσφυγες. Οι γιατροί ασχολούνται με όλους. Το κλειδί, λοιπόν, είναι σε κάθε νοσοκομείο να φτιάξεις πρόσωπα αναφοράς, τα οποία θα είναι διαμεσολαβητές, ώστε να βοηθούν με την εξυπηρέτηση. Αυτό κάνουμε αυτήν τη στιγμή. Έτσι, θα βοηθούν τόσο τον πρόσφυγα όσο και το σύστημα».
Αν και αρκετοί διατηρούν επιφυλάξεις και οι ΜΚΟ στέκονται με ανησυχία απέναντι στο πώς θα γίνει τελικά η μετάβαση στο ΕΣΥ, όταν και η τελευταία ΜΚΟ θα έχει αποσυρθεί από το πεδίο, ένα είναι σίγουρο: Ούτε οι πρόσφυγες έφτασαν στην πόρτα του νοσοκομείου φέρνοντας κάποια ασθένεια από τη Συρία, ούτε θα προσπαθήσουν να σου φάνε τη σειρά.
Περισσότερα από το VICE
Ο Μουσικός του Δρόμου που Έπεσε Θύμα Ρατσιστικής Βίας από Αστυνομικούς στο Μοναστηράκι Μιλά
«Οι Ταμπέλες στους Δρόμους της Κρήτης, να Είναι Γραμμένες και στη Γραμμική Β’»
Η Θεσσαλονίκη Θα Φιλοξενήσει το EuroPride 2020