Πρέπει να ήταν πριν από περίπου δέκα χρόνια και κάτι ψιλά, όταν πέσαμε ο ένας πάνω στον άλλον σε ένα media που πλέον δεν υπάρχει. Στην αρχή εγώ νόμιζα ότι είναι ένας αγέλαστος μουντρούχος και μάλλον εκείνος θα πίστευε για μένα πως ήμουν ένας χαζοχαρούμενος μαλάκας. Ίσως να είχαμε και δίκιο τότε, αλλά δεν έχει καμία σημασία.
Τα πράγματα ήρθαν έτσι, που με τον Γιώργο Πράτανο όχι απλά συνεργαστήκαμε μέσα στα επόμενα χρόνια σε διάφορες δουλειές, αλλά γίναμε αρχικά φίλοι και στο τέλος κολλητοί. Συζητάμε σχεδόν καθημερινά για δουλειές, τα θέματα που μας προβληματίζουν, τις βλακείες της καθημερινότητας, για σειρές, διαφωνούμε αν η βότκα ή το τζιν είναι το καλύτερο ποτό, αν οι Stones είναι καλύτεροι από τους Beatles (πόσο γέροι ώρες ώρες). Και φυσικά μιλάμε για διάφορες ιδέες και projects που μας σκάνε στο μυαλό.
Videos by VICE
Ένα από αυτά ήταν και το Έχεις τα Πινέλα, το νέο συγγραφικό εγχείρημα του Γιώργου που κυκλοφόρησε πριν από λίγες εβδομάδες. Έτσι, σε μια από τις κλασικές κουβέντες μας αυτές τις ημέρες, έστω και τηλεφωνική καθώς εκείνος βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, μιλώντας για γιορτές, ποτά και δώρα, η κουβέντα έφτασε στο νέο του βιβλίο. Και χωρίς να το καταλάβουμε, αυτή η κουβέντα έγινε συνέντευξη – μια συνέντευξη για το life coaching, τη ζωή, την ευτυχία και τη μαλακία. Στο στοιχείο μας, δεν μπορώ να πω.
VICE: Είσαι χαρούμενος με την κυκλοφορία του «Έχεις τα Πινέλα»; Γιώργος Πράτανος: Δεν θα έλεγα χαρούμενος, πιο πολύ θα μου ταίριαζε το ανακουφισμένος. Τα Πινέλα είναι ένα στοίχημα που κερδήθηκε, γιατί δεν υπήρχε στο μυαλό μου η σκέψη να γράψω ένα βιβλίο αυτοβοήθειας -ούτε καν διαβάζω τέτοια. Αποδέχθηκα την πρόκληση, γιατί ήθελα να αποδείξω πως ένα τέτοιου τύπου βιβλίο μπορεί να απευθύνεται στον κόσμο χωρίς να έχει όλα εκείνα τα τυπικά χαρακτηριστικά των βιβλίων που σου λένε πως «η ευτυχία είναι απόφαση», «να κοιτάς κάθε πρωί τον καθρέφτη και να φωνάζεις δυνατά “μπορώ, μπορώ, μπορώ”» και άλλες τέτοιες μπαναλαρίες.
**Υπάρχει κόσμος που το κάνει…
**Ναι, στην ανάγκη του να νιώσει καλύτερα, να βρει κάτι που να τον συγκινεί, παρασύρεται από διάφορους τσαρλατάνους. Λες και η ζωή του καθενός είναι ίδια, λες και το «κυνήγι της ευτυχίας» μοιάζει με το «κυνήγι του θησαυρού». Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχουν «μυστικά για καλύτερη ζωή». Υπάρχει μόνο ο αγώνας για να ζήσει κανείς μια ζωή γεμάτη, που δεν σπαταλήθηκε σε έναν καναπέ, σε μύχιες σκέψεις, σε επαναλαμβανόμενες ημέρες… Στη ζωή δεν υπάρχει τίποτε μόνιμο ούτε ευτυχία ούτε δυστυχία ούτε ασφάλεια. Υπάρχει μόνο ένας αγώνας για να γίνεσαι καλύτερος, να προοδεύουν οι κοινωνίες και να πεθαίνουμε αφήνοντας ένα καλό αποτύπωμα. Αυτά συζητούσαμε με τη Νίκη Σταύρου, τη συν-συγγραφέα του Έχεις τα Πινέλα. Για εμένα, το βιβλίο αυτό είναι ένα εγχειρίδιο για να μη γίνεις μαλάκας που βρίζεις. Να ξεφύγεις από τη μετριότητα που αποκοιμίζει και από την τοξικότητα που συνθλίβει. Τα Πινέλα είναι ένα βιβλίο που μπορεί να εμπνεύσει όλους εκείνους που θέλουν να χαρακτηρίζονται ως «εραστές της ζωής».
**Στην παρουσίαση μίλησες για «τσαρλατάνους», αναφερόσουν στους Life Coachers;
**Υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν τρελά πράγματα! Δεν μπορείς να λες σε έναν άνεργο «η ευτυχία είναι απόφαση». Είναι μαλακία ολκής! Η ζωή δεν είναι ένα «μάτσο χαμόγελα». Αυτά μού ακούγονται αφελή ή «κοινός τσαρλατανισμός». Παραπλανούν τους μη προνομιούχους που μπορεί να σκεφτούν: «α εγώ έχω το πρόβλημα, η κοινωνία είναι παραδεισένια και δεν μπορώ να το αντιληφθώ». Δεν λέω να γίνει κανείς «Σκρουτζ» και να μισεί τους πάντες. Το αντίθετο! Πρέπει να ζεις, να είσαι γενναιόδωρος, να αποδέχεσαι τις προκλήσεις που θα σε πάνε ένα σκαλί παραπάνω, να αγωνίζεσαι για να γίνεσαι καλύτερος, να έχεις παρέες, να κάνεις πλάκες… Δεν υπάρχει, όμως, «σύμπαν που να συνωμοτεί για να τα καταφέρεις», δεν μπορείς να τρέφεις φρούδες ελπίδες ούτε να βασίζεσαι στην καλοσύνη των ξένων. Εσύ πρέπει να γίνεις καλύτερος και να «τραβήξεις» προς τα επάνω και τους ανθρώπους που ενδιαφέρονται να κάνουν το ίδιο.
**Το βιβλίο βασίζεται στη ζωή του Νίκου Καζαντζάκη. Γιατί επέλεξες εκείνον;
**Είναι ο ορισμός του Leading by example («ηγείσαι μέσω του παραδείγματος»). Ο Καζαντζάκης είναι από τους λίγους ανθρώπους που γνωρίζω που έκαναν πράξη όλα όσα πρέσβευαν. Δεν ήταν άλλος στο δημόσιο βίο και άλλος στον ιδιωτικό. Επέλεξε τον δύσκολο δρόμο, υπέμεινε πολλά εξαιτίας των όσων πίστευε, άντεξε και δικαιώθηκε.
Έτσι, αποφασίσαμε με τη Νίκη Σταύρου να πάρουμε κάποια χαρακτηριστικά περιστατικά της ζωής του, τις κομβικές αποφάσεις που πήρε για τη ζωή του -με βαρύ προσωπικό κόστος, και να τα παρουσιάσουμε όλα αυτά ως διδάγματα για διάφορες καταστάσεις που περνάει ο καθένας. Μην φανταστείς πως είναι άλλης κατηγορίας τα προβλήματα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει. Βρέθηκε κι εκείνος να είναι σε μια καλοπληρωμένη δουλειά, την οποία και δεν άντεχε. Βρέθηκε κι εκείνος να έχει μια πρώην που τον βρίζει. Βρέθηκε κι εκείνος ερωτευμένος, προσπαθώντας να πείσει πως είναι πρόσωπο εμπιστοσύνης. Βρέθηκε κι εκείνος χωρίς χρήματα, χωρίς πυξίδα…
Δεν τον εξετάζουμε για να τον θαυμάσει κανείς, το αντίθετο. Παρουσιάζουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε καθετί που τον έβγαζε εκτός της πορείας που είχε εκείνος χαράξει για τον εαυτό του. Είχε φτιάξει την εικόνα του ανθρώπου που ήθελε να είναι, αλλά φυσικά στον δρόμο για την «Ιθάκη» του, οι Σειρήνες ήταν πολλές. Όπως συμβαίνει σε κάθε άνθρωπο.
**Ποιο είναι το πιο εντυπωσιακό που έχει κάνει ο Νίκος Καζαντζάκης;
**Τι να σου πρωτοπώ… Αυτά που έχει κάνει, έναν αιώνα πριν, φαντάζουν τρελά ακόμη και στις ημέρες μας! Για παράδειγμα, είναι ερωτευμένος με την Ελένη, εκείνος τότε ζει στη Μόσχα όπου στέλνει ανταποκρίσεις σε μια ελληνική εφημερίδα κι εκείνη στο Παρίσι, απεσταλμένη της Καθημερινής. Την καλεί να πάει κοντά του, να ζήσουν μαζί και εκείνη ανταποκρίνεται θετικά. Στη συνέχεια, της ζητά να περάσει από τη Γερμανία και να ζήσει για μια εβδομάδα με μια πρώην του. Αν όσα της πει για εκείνον τής αρέσουν, τότε να πάει να τον βρει. Αλλιώς, καλύτερα να επιστρέψει στο Παρίσι.
**Κι εκείνη το έκανε!
**Ναι ρε φίλε! Ποιος το κάνει αυτό σήμερα.
**Είναι λίγο τρελό!
**Έχει μείνει στην ιστορία ως «ο υπουργός των 46 ημερών». Παραιτήθηκε γιατί δεν εκπληρώθηκαν όσα του υποσχέθηκαν για να μπει στην κυβέρνηση. Ή παραιτήθηκε από την καλοπληρωμένη θέση του στην UNESCO, λέγοντας στη σύζυγό του, Ελένη: «Αν πάω άλλη μια μέρα εκεί, θα βάλω τα κλάματα».
**Η ιστορία με τον αφορισμό του;
**Αυτήν μπορεί να τη βρει κανείς στο μυθιστόρημα «Ο Ανεπιθύμητος Νεκρός».
**Αυτό που εκδόθηκε και στην Αμερική… Πώς νιώθεις που το πρώτο σου μυθιστόρημα μεταφράστηκε στην Αμερική;
**Πάλι το ίδιο θα σου πω, ανακουφισμένος! Κάναμε μια φιλότιμη προσπάθεια, ο Ανεπιθύμητος Νεκρός εκδόθηκε στις ΗΠΑ από την Black Rose Writing. Αλλά εκεί δεν κατάφερε να κάνει τη διαφορά, γιατί δεν το υποστήριξα όσο θα έπρεπε.
**Γιατί;
**Δεν κατάφερα να πάω στις ΗΠΑ και να κάνω παρουσιάσεις. Ήταν τότε με τον COVID και δεν μπορούσα να ταξιδέψω. Ίσως βρεθώ εκεί τον Απρίλιο, για κάτι σπουδαίο που ετοιμάζεται…
**Σε άλλαξε εσένα καθόλου αυτή η φάση με τον COVID;
**Ναι, όλους μας άλλαξε, απλά κάποιοι είναι ακόμη υπό σοκ και δεν το έχουν αντιληφθεί. Άλλαξα τις προτεραιότητές μου, με ενδιαφέρει περισσότερο να είναι καλά οι δικοί μου άνθρωποι, κατάλαβα πως χάνω πολλά μέσα στην ταχύτητα της καθημερινότητας… Θέλω να βλέπω συχνότερα τους φίλους μου, να διαβάζω περισσότερο, να κάνω ποιοτικότερες επιλογές.
**Και τι σκέφτεσαι για το 2023;
**Σκέφτομαι πως σε έναν χρόνο από τώρα θέλω να έχω ζήσει όσο περισσότερες εμπειρίες μπορώ, να έχω γίνει σοφότερος, καλύτερος άνθρωπος, να υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος που θα έχει διαβάσει τα Πινέλα και θα του έχει αλλάξει τη ζωή. Είμαι αισιόδοξος, όταν ξέρω πως μπορώ να αντιμετωπίσω τα πάντα. Και αν όχι, τουλάχιστον να ηττηθώ με στιλ. Είναι μια φράση του Νίκου Καζαντζάκη που με έχει στοιχειώσει, δεν σου κρύβω: «Αυτό που έχει πρωταρχική σημασία είναι να αφηνόμαστε να μας φάει ένα μεγάλο θεριό. Έτσι μονάχα γλιτώνουμε από τις ψείρες». Πρέπει λοιπόν να βάζουμε ένα μεγάλο στόχο, να παλεύουμε με κάτι πέρα από τις δυνάμεις μας… Τουλάχιστον έτσι, δεν θα μας «φάνε» οι «ψείρες», που είναι η καθημερινότητα. Αν σιχαίνομαι κάτι αυτό είναι η μιζέρια. Ας προσπαθήσουμε για το τρελό, λοιπόν!
Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.
Περισσότερα από το VICE
