Το Screenshot Έγινε Ένα Από τα πιο Ισχυρά Εργαλεία του Internet

Πρόσφατα χάλασα το κουμπί του κινητού μου που βγάζει screenshot. Ήταν ξαφνικό και πολύ επώδυνο να μην μπορώ να μοιραστώ ορισμένες φωτογραφίες στο Instagram, τίτλους άρθρων στο WhatsApp ή memes στο Reddit.

Μπήκα σε τεχνολογικά φόρουμ για να βρω εναλλακτικές, αλλά μάταια. Ενώ πολλά κινητά έχουν διάφορες μεθόδους για screenshot, το Android μου δεν έχει. Η μόνη επιλογή ήταν να κατεβάσω μια third-party app και δεν είχα πρόθεση να βάλω σε κίνδυνο τα προσωπικά μου δεδομένα.

Το iPhone ήταν το πρώτο κινητό που ενσωμάτωσε το screenshot σαν λειτουργία, το 2007, κι έπειτα το Android το 2011. Αλλά η ιστορία των screenshot είναι πολύ πιο παλιά: ξεκινάει το 1959. Η πρώτη φωτογραφία οθόνης ήταν η εικόνα ενός pin-up μοντέλου, που είχε ζωγραφιστεί από έναν προγραμματιστή για πλάκα σε μια οθόνη καθοδικού σωλήνα 213 εκατομμυρίων ευρώ. Η οθόνη (ιδιοκτησίας του Αμερικανικού Στρατού και συνήθως η χρήση της ήταν για τον εντοπισμό πυρηνικών απειλών) φωτογραφήθηκε με μια πολαρόιντ και το αποτέλεσμα ήταν το πρώτο screenshot.

Αυτοί που «Ζουν» για το Χιόνι

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Την ίδια εποχή, μια ομάδα στο MIT εργαζόταν πάνω σε ένα επαναστατικό πρότζεκτ. Σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε το 2016, ο καθηγητής του Χάρβαρτ, Matthew Allen, παρουσίασε τα πρώτα βήματα που έκαναν επιστήμονες και μηχανικοί που εργάζονταν στο πρότζεκτ CAD – ένα λογισμικό σχεδιασμού που χρησιμοποιείται ακόμα από αρχιτέκτονες, μηχανικούς και καλλιτέχνες. Πολλοί αρχιτέκτονες τότε θεωρούσαν τους υπολογιστές απλά εργαλεία, ενώ το CAD του ΜΙΤ ευνοούσε την ενεργή επαφή. Ήταν η πρώτη φορά που οι άνθρωποι σκέφτονταν τους υπολογιστές ως «ενεργούς συνεργάτες» στην οργάνωση και τον σχεδιασμό.

Τότε οι υπολογιστές ήταν μη προσβάσιμοι, δυσκίνητοι και ακριβοί, έτσι τα screenshot έγιναν το εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε για να διαφημίσει και να δείξει τι μπορούσε να κάνει το CAD. Τα πρώτα παραδείγματα ήταν στοιχειώδη –τραβούσαν μια φωτογραφία με τη μηχανή την οθόνη– και την έβλεπαν άνθρωποι σε κλειστούς κύκλους που είχαν σχέση με την επιστήμη και τον προγραμματισμό.

Τα screenshot άρχισαν να γίνονται mainstream όταν τα υιοθέτησαν οι gamer που ήθελαν να δείξουν τα high score τους στη δεκαετία του ‘80. Τότε τραβούσαν screenshot ως απόδειξη της απόδοσής τους. Την τάση ενθάρρυναν δημιουργοί παιχνιδιών και περιοδικά gaming που ζητούσαν από τους gamer να στέλνουν φωτογραφίες.

H Activision δημοσίευε μια λίστα με σκορ και γκολ, και καλούσε τους gamer να στείλουν φωτογραφίες. Σε αντάλλαγμα τους έδινε ένα patch να βάλουν στην τσάντα τους. Το περιοδικό Nintendo Power έκανε κάτι παρόμοιο δίνοντας οδηγίες στους αναγνώστες για το πώς να βγάλουν screenshot και να δημοσιεύσουν τα high score, στο οπισθόφυλλο κάθε τεύχους.

Σύμφωνα με τον Jacob Gaboury, αναπληρωτή καθηγητή κινηματογράφου και Media στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϊ, τότε το screenshot δεν ήταν απλώς ένας τρόπος να «καταγράψεις» τα σκορ σου – βοηθούσε τους παίκτες να προσωποποιήσουν το παιχνίδι και να νιώσουν ότι εντάσσονται σε ένα πλαίσιο. Αν οι φωτογραφίες του CAD τη δεκαετία του ‘60 ήταν απόδειξη για το τι μπορούσαν να κάνουν οι υπολογιστές, το 1980 τα schreenshot είχαν γίνει ένας τρόπος να σχετιστεί ο απλός κόσμος με τον εικονικό. Σήμερα όλες οι πλατφόρμες gaming σού επιτρέπουν να τραβήξεις screenshot και η in-game φωτογραφία έχει γίνει τέχνη.

Μόνο στα τέλη της δεκαετίας του ‘90 έγινε στάνταρ η εντολή print screen στους υπολογιστές και ο κόσμος μπορούσε να τραβήξει screenshot όπως τα έχουμε σήμερα στο μυαλό μας: χωρίς να χρειάζεται χωριστή κάμερα. Έκτοτε ο κόσμος άλλαξε και περνάμε μεγάλο κομμάτι της ζωής μας κοιτάζοντας οθόνες. Έτσι, τα screenshot έχουν αποκτήσει νέα ζωή και τώρα λειτουργούν ως ένας τρόπος μοιράσματος (μερικές φορές αμφιλεγόμενος) συζητήσεων που κάναμε ή εικόνων που είδαμε.

Όταν δημιουργήθηκε το Snapchat το 2011, το κύριο χαρακτηριστικό του –ότι οι φωτογραφίες που ανέβαζες ήταν προσωρινές– φαινόταν άσκοπο ενώ μπορούσες να τραβήξεις screenshot. Το Snapachat τελικά εισήγαγε ένα νέο χαρακτηριστικό που ενημέρωνε τους χρήστες όταν κάποιος έβγαζε screenshot τη φωτογραφία τους.

Τα screenshots έχουν γίνει η selfie δίχως πρόσωπο κι ένας τρόπος να μοιράζεσαι τι συμβαίνει όταν είμαστε μόνοι στο ίντερνετ. Και ενώ είναι σημαντικά για αρχειακούς λόγους (όπως στο πλούσιο έργο του Internet Archive), έχουν εξελιχθεί ως σημαντικές αποδείξεις συμπεριφορών που κάποιοι μπορεί να θέλουν να ξεχάσουν.

Σήμερα το screenshot είναι μια στιγμή ακινησίας σε έναν ψηφιακό κόσμο που δεν σταματάει να γυρίζει – ένας τρόπος να αιχμαλωτίσουμε ένα ψηφιακό δευτερόλεπτο πριν γλιστρήσει ανάμεσα απ’ τα δάχτυλά μας. Μπορεί να το βλέπω ρομαντικά. Ή μπορεί απλώς να πρέπει να επιδιορθώσω το κινητό μου.

Περισσότερα από το VICE

«Θα Προσευχόμαστε Κρυφά σε Διαμερίσματα» - Κλείνει Μουσουλμανικός Χώρος Λατρείας στον Πειραιά

Το Σκυλάκι Από το "Yoga with Adrene" Είναι ο Πραγματικός Ήρωας της Καραντίνας

Πέντε Οπαδοί του ΠΑΟΚ Ταυτοποιήθηκαν για τη Θανατηφόρα Επίθεση στον Τόσκο Μποζατζίσκι