Ζητήσαμε Από τα Κόμματα να Πάρουν Θέση για την Κυριακάτικη Εργασία κι Αυτές Είναι οι Απαντήσεις τους

Τα πάνω-κάτω έχει φέρει το νομοσχέδιο Χατζηδάκη για τα εργασιακά, με κόμματα, εργαζόμενους και συνδικάτα να αντιδρούν σε πολλά επίπεδα. Ένα από αυτά αφορά την κυριακάτικη αργία, με επτά νέους κλάδους να προστίθενται στη λίστα με τα επαγγέλματα στα οποία θα επιτρέπεται νόμιμα η εργασία την Κυριακή.

Παροχή υπηρεσιών τηλεφωνικού κέντρου εξυπηρέτησης και τεχνικής υποστήριξης πελατών, κέντρα κοινών υπηρεσιών (“shared services centers”) ομίλων επιχειρήσεων, ιδίως στους τομείς της λογιστικής, του ανθρώπινου δυναμικού, της μισθοδοσίας, των Η/Υ (ΙΤ), της κανονιστικής συμμόρφωσης, των προμηθειών και άλλων, εφοδιαστικής αλυσίδας (“logistics”), ιδίως παραλαβής, αποθήκευσης, συλλογής και διανομής εμπορευμάτων είναι μερικά από αυτά τα επαγγέλματα που φυσικά δεν αφήνουν ανεπηρέαστη ούτε την Gen Z. Ζητήσαμε από τα κόμματα να πάρουν θέση για την κυριακάτικη εργασία κι αυτές είναι οι απαντήσεις τους.

Η κυριακάτικη εργασία συμβαίνει για να καλύψει κοινωνικές ανάγκες. Κυριακάτικη εργασία έχουν πολλές υπηρεσίες τόσο του δημοσίου, όσο και του ιδιωτικού τομέα. Νοσοκομεία, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, δήμοι, καταστήματα εστίασης και τουριστικές επιχειρήσεις είναι μόνο μερικές από τις υπηρεσίες που λειτουργούν τις Κυριακές και γενικότερα τις αργίες. Συνεπώς δεν μιλάμε για κάτι καινούργιο. Στη χώρα μας υφίσταται το καθεστώς της αργίας την Κυριακή, με κάποιες εξαιρέσεις και φυσικά με εφαρμογή της νομοθεσίας για τις ώρες εργασίας.

Την πολιτική της κυριακάτικης εργασίας, σε κάποιες περιπτώσεις, εφάρμοσαν όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η τότε Υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου είχε εγκρίνει την επιχειρησιακή σύμβαση μεγάλης καπνοβιομηχανίας για την επταήμερη λειτουργία της. Σε αυτή την απόφαση είχαν φτάσει από κοινού επιχείρηση και εργαζόμενοι. 

Σήμερα το Υπουργείο Εργασίας έρχεται να εκσυγχρονίσει περαιτέρω το υπάρχον πλαίσιο και να το εναρμονίσει με τις πρακτικές που εφαρμόζουν και άλλες χώρες της ΕΕ ή του ΟΑΣΑ. Πρόταση της κυβέρνησης είναι να προστεθούν στις εξαιρέσεις για την απαγόρευση της Κυριακής και ορισμένοι πρόσθετοι κλάδοι, όπως είναι οι αποθήκες, η εφοδιαστική αλυσίδα (logistics), τα κέντρα δεδομένων (data centers), οι εξωσχολικές δράσεις, η μηχανογράφηση καθώς και οι εξετάσεις έκδοσης διπλωμάτων. Επίσης, προτείνεται στο νομοσχέδιο η εργασία την Κυριακή να αμείβεται με προσαύξηση 75%, ενώ παρέχεται και το δικαίωμα να δοθεί αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης την αμέσως επόμενη εβδομάδα. Παράλληλα, η υιοθέτηση της ψηφιακής κάρτας εργασίας είναι το καλύτερο εχέγγυο πως θα καταγράφονται οι ώρες και οι ημέρες εργασίας των εργαζομένων, ώστε να μην υπάρχουν φαινόμενα αδήλωτης εργασίας.

Είναι γεγονός πως η απαγόρευση της εργασίας την Κυριακή για ορισμένους κλάδους της βιομηχανίας και των υπηρεσιών είναι ανασταλτικός παράγοντας για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η άρση αυτής της απαγόρευσης, μαζί με τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας, αλλά και το δικαίωμα στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας θα συμβάλλουν στη μείωση της ανεργίας και θα διαμορφώσουν ένα σύγχρονο πλαίσιο ασφάλειας για τον εργαζόμενο και τα δικαιώματά του. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε πως δεν γίνεται να υπάρχουν εργαζόμενοι δίχως επιχειρήσεις, αλλά και οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να είναι επιτυχημένες όταν οι εργαζόμενοί τους είναι δυσαρεστημένοι. Σε αυτή τη φιλοσοφία βασίζονται όλες οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης.

- Τάσος Γαϊτάνης, Εκπρόσωπος Τύπου ΝΔ

Η κυριακάτικη εργασία απαγορεύεται, όμως πλήρης κυριακάτικη αργία δεν υπήρξε ποτέ, ούτε είναι εφικτή. Υπήρξαν και θα υπάρχουν συνάνθρωποί μας που θα κρατούν «ζωντανές» δραστηριότητες που όλοι απολαμβάνουμε, από την εστίαση και την ψυχαγωγία, μέχρι τη λειτουργία των μεταφορών, των υποδομών, της ασφάλειας. Όμως χρειάζεται να υπάρχει ένα μέτρο και μια συνάφεια στις δραστηριότητες και τα επαγγέλματα που εργάζονται κυριακάτικα. Με το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, η κυβέρνηση, εκτός των άλλων, επεκτείνει τη δυνατότητα σε άλλους επτά κλάδους της οικονομίας και μάλιστα, μέσα σε ένα πλαίσιο κατάργησης του 8ώρου, απαλλαγής των εργοδοτών από υπερωρίες, υποβάθμισης των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και του συνδικαλιστικού κινήματος. Μέσα σε αυτούς τους κλάδους, υπάρχουν χιλιάδες επισφαλείς εργαζόμενοι, όπως για παράδειγμα στα τηλεφωνικά κέντρα εξυπηρέτησης πολιτών ή στα logistics, των οποίων η θέση και η ζωή τους θα χειροτερέψει. Με λίγα λόγια, εξυπηρετεί μεγάλους ομίλους επιχειρήσεων, όπως έπραξε και πράττει με τις νέες ρυθμίσεις. Το Κίνημα Αλλαγής δεν στηρίζει μια τέτοια εξέλιξη. Θεωρούμε ότι εντάσσεται στην οπισθοδρομική λογική του νομοσχεδίου Χατζηδάκη, που θέλει να μετατρέψει την εργασία σε εμπόρευμα και να κάνει τη ζωή των εργαζομένων λάστιχο, ιδιαίτερα των πιο αδύναμων και επισφαλών. 

 - Παναγιώτης Βλάχος, Γραμματέας Επικοινωνίας, Κίνημα Αλλαγής 

VICE Video: Το VICE Συναντά τον Χάρη Θεοχάρη

Η κατοχύρωση και υπεράσπιση της κυριακάτικης αργίας  ήταν και παραμένει στην προμετωπίδα του αγώνα του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος. Ήταν όμως και είναι στο στόχαστρο της ΕΕ, των κυβερνήσεων και της εργοδοσίας.

Στο νέο αντεργατικό τερατούργημα της ΝΔ, εκτός από το χτύπημα του οκταώρου και του σταθερού εργάσιμου χρόνου, επιδιώκεται να μπει οριστικό τέλος στην κυριακάτικη αργία. Εκτός από το κλάδο του εμπορίου, που με νόμους, υπουργικές διατάξεις ή αποφάσεις περιφερειαρχών, δίνεται ποικιλία τρόπων στην εργοδοσία να λειτουργεί τα καταστήματά της, έρχεται το νομοσχέδιο της ΝΔ να την απελευθερώσει στην πλειοψηφία των κλάδων και η Κυριακή αργία να θεωρείται μια κανονική εργάσιμη μέρα.

Εμβληματικοί νόμοι ως σήμερα στο ξήλωμα της κυριακάτικης αργίας είναι ο 4177/2013  των ΠΑΣΟΚ–ΝΔ και ο 4472/2017 των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.  Ο δε ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές  του 2015, ενώ έταζε στους εργαζόμενους ότι θα την κατοχυρώσει, προκάλεσε μεγαλύτερο πλήγμα δίνοντας το δικαίωμα στις επιχειρήσεις να ανοίγουν για 32 Κυριακές τον χρόνο, από τον Μάη ως τον Οκτώβρη.

Σήμερα, με όχημα την πανδημία, εκτός από την κυριακάτικη αργία στο εμπόριο η ΝΔ κατάργησε και τις επίσημες αργίες, ορίζοντας τα φυσικά καταστήματα των εμπορικών επιχειρήσεων ως «κέντρα διανομής», προσθέτοντάς τα στις εξαιρέσεις για την Κυριακή αργία, αλλά για κάθε αργία, δίνοντας τους στην ουσία το δικαίωμα να ανοίγουν 365 μέρες τον χρόνο.

Η επιχειρηματολογία των εκάστοτε κυβερνήσεων, με κάποιες παραλλαγές, παραμένει μέχρι και σήμερα ίδια: «Δεν μπορεί να έρχονται οι τουρίστες στη χώρα μας και να είναι τα καταστήματα κλειστά», «θα ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας», «θα ενισχυθεί το εισόδημα».

Η πραγματικότητα τούς διαψεύδει. Οι εμποροϋπάλληλοι εξαναγκάζονται σε εργασία επτά ήμερες την εβδομάδα, μέχρι και 12 συνεχόμενες ημέρες. Σε πολλές περιπτώσεις το ρεπό δηλώνεται μόνο στα χαρτιά, επιβάλλοντας ασταμάτητη κακοπληρωμένη εργασία για εβδομάδες. Οι εργαζόμενοι μπορεί να εργάζονται οκτώ ώρες τις Κυριακές, δηλώνονται όμως πέντε ώρες για να μη δικαιούνται ολόκληρη την ημέρα ανάπαυσης τους (ρεπό).  Όχι μόνο δεν δημιουργήθηκαν νέες θέσεις εργασίας, αλλά αντιθέτως οι απολύσεις είναι στην ημερήσια διάταξη της εργοδοσίας και παράλληλα ο κλάδος του εμπορίου κυριαρχείται απ’ όλων των ειδών τις ευέλικτες μορφές εργασίας.

Είναι ξεκάθαρο ότι η μάχη που δίνουν εκατοντάδες συνδικαλιστικές οργανώσεις αυτές τις μέρες, για να αποσυρθεί εδώ και τώρα το αντεργατικό έκτρωμα που σχεδιάζει η κυβέρνηση της ΝΔ, είναι ταυτόχρονα και μάχη για να καταργηθούν όλοι οι νόμοι και οι διατάξεις που διευθετούν τον χρόνο εργασίας, των ελαστικών εργασιακών σχέσεων εργασίας, που ξηλώνουν την Κυριακάτικη αργία. Για εμάς μόνο μία θέση υπάρχει σήμερα: Νομοθετική κατοχύρωση της αργίας της Κυριακής. Σε αυτόν τον αγώνα δίνουμε όλες μας τις δυνάμεις.

-Γκογκάκη Ντίνα, Στέλεχος του ΚΚΕ, Πρόεδρος του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας

Καλώς ήρθατε στον 19ο αιώνα, σήμερα το 2021. Η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση Μητσοτάκη βάλθηκε με πρόσχημα την πανδημία να μας γυρίσει στα χρόνια του εργασιακού μεσαίωνα και να υιοθετήσει τα εργασιακά δικαιώματα που ίσχυαν το 1850. Ο Σούπερμαν υπουργός Χατζηδάκης και ο τηλεβιβλιοπώλης ομότιτλός του Άδωνης δίνουν γη και ύδωρ στους «πληττόμενους» μεγαλοεπιχειρηματίες με πρόσχημα την covid εποχή που ζούμε και τα συνεχή επαναλαμβανόμενα lockdown, αποκρύπτοντας ότι μάλλον είναι οι μόνοι κερδισμένοι μέσα στην πανδημία που κατάφεραν να κρατήσουν στα ίδια επίπεδα τα κέρδη τους και σε κάποιες περιπτώσεις (όπως είναι τα καταστήματα τεχνολογίας) να τα αυξήσουν κιόλας.

Στον αντίποδα, οι μικρές επιχειρήσεις, όχι μόνο δεν κατάφεραν να κρατηθούν οικονομικά, αλλά κλείνουν η μια μετά την άλλη, με αποτέλεσμα να καρπώνονται όλο το κομμάτι της «πίτας» του κέρδους οι μεγάλες εταιρείες- κολοσσοί.

Στην «σκακιέρα» του οικονομικοπολιτικού παιχνιδιού έχουμε δει πολλά τους τελευταίους μήνες. Μεγάλοι-jumbo παιχνιδάδες να απειλούν ότι δεν θα ανοίξουν τα καταστήματα τους αν η κυβέρνηση δεν ικανοποιήσει τα ιδιοτελή αιτήματά τους και, δυστυχώς, μόνο που δεν ξαφνιαστήκαμε όταν πρότειναν επταήμερο άνοιγμα και 12ωρη εργασία.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν μας εξέπληξε, υιοθετώντας αυτολεξεί τις απαιτήσεις όχι μόνο του Βακάκη, αλλά και του ΣΕΛΠΕ που το ζητεί επιτακτικά από το 1980.

Public εναντίον Πλαίσιο, Μουστάκας εναντίον Jumbo, MyMarket εναντίον LIDL και όλοι αυτοί ενωμένοι εναντίον των εργαζόμενων που πλέον δεν θα έχουν ούτε μέρες, αλλά ούτε και ώρες για ξεκούραση.

Σε αυτό το δυστοπικό τοπίο, οι εργαζόμενοι (στη συντριπτική τους πλειοψηφία χαμηλόμισθοι σε συνθήκες επισφαλούς εργασίας) αισθάνονται σαν τα βατράχια μέσα στον λάκκο που παλεύουν τα βουβάλια, σε ένα πόλεμο εικονικό και άνισο, που τα «βουβάλια-μεγαλοεταιρίες» να συνασπίζονται, προφασιζόμενοι αντιπαλότητες, ξέροντας ότι μόνο έτσι θα κερδίσουν το παιχνίδι της φιλελεύθερης αγοράς.

Γνωρίζουν, επίσης, ότι ο μεγαλύτερος και πιο δυνατός εχθρός στα σχέδια τους δεν είναι παρά οι εργαζόμενοι και οι δίκαιες διεκδικήσεις τους. Προσπαθούν να πείσουν τον κόσμο της εργασίας ότι ο συνδικαλισμός βλάπτει και με την βοήθεια της κυβέρνησης τον εμποδίζουν να αναπτυχθεί καταθέτοντας ένα αντεργατικό νομοσχέδιο που προκαλεί σοκ και δέος,  φακελώνοντας συναδέλφους/ισσες που συμμετέχουν στα σωματεία, βάζοντας εμπόδια στην προκήρυξη απεργίας, προτάσσοντας τις ατομικές συμβάσεις εργασίας, θεσμοθετώντας τις απλήρωτες υπερωρίες και στέλνοντας στις καλένδες τον δημόσιο έλεγχο για την μαύρη και απλήρωτη εργασία.

Μέσα σε αυτόν τον εργασιακό ορυμαγδό, δυστυχώς εδώ και πολύ καιρό έχει περάσει στην συνείδηση των πολιτών ότι η μνημονιακή επιταγή για το άνοιγμα της αγοράς τις Κυριακές αποτελεί μια αποδοτική διαδικασία ανάπτυξης, αλλά και εξυπηρέτησης των καταναλωτών.

Πέραν του γεγονότος ότι ο περισσότερος κόσμος δεν έχει χρήματα για να βγει να ψωνίσει πλέον, μετά από δέκα χρόνια μνημονίων και σχεδόν ενάμιση χρόνο πανδημίας, η Κυριακή αποτελεί μια θεσμοθετημένη αργία.

Ποιον όμως πραγματικά βοηθά το άνοιγμα τις Κυριακές;

Είναι φανερό ότι ελάχιστες μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορούσαν να αντέξουν ένα τέτοιο βάρος. Επιπλέον όσες επιχειρήσεις είναι οικογενειακές για να παραμείνουν «ανταγωνιστικές» θα πρέπει να θυσιάσουν τη μόνη μέρα ξεκούρασης των μελών τους με εντελώς αβέβαιο αποτέλεσμα.

Με δεδομένη όμως την οικονομική δυσπραγία του μεγαλύτερου μέρους των πολιτών, ακόμα και αν ανοίγουν τα μαγαζιά τις Κυριακές, το μόνο που θα επιτευχθεί είναι ο ίδιος τζίρος να διαιρεθεί σε επτά ημέρες αντί για έξι, υπέρ των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, ενώ οι πιο μικρές επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να χρεωθούν επιπλέον ή/και να κλείσουν οδηγώντας τις μεγάλες επιχειρήσεις σε μεγαλύτερους τζίρους, μιας και θα είναι οι μόνοι κυρίαρχοι παίχτες της αγοράς αλλά και οδηγώντας πολλούς μισθωτούς στην ανεργία.

Αν η κυβέρνηση νομίζει ότι η ανάπτυξη έρχεται με το να δώσει επιπλέον χρόνο στους πολίτες για κατανάλωση, τότε ας μειώσει τις μέρες εργασίας κατά μία.

Ας κάνει π.χ. και την Παρασκευή ημέρα αργίας για εργαζομένους. Και ας δώσει σε όλους όσους εργαστούν στο εμπόριο την ίδια μέρα, υποχρεωτική αργία άλλη μέρα (π.χ. Πέμπτη).

Οι μόνοι κερδισμένοι από αυτή την ιστορία είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις.

Οι μόνοι χαμένοι από αυτή την ιστορία είναι οι εργαζόμενοι και οι μικρομεσαίοι.

Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν,

Ποτέ την Κυριακή!

-Τομέας Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ΜέΡΑ25

*Το VICE απευθύνθηκε και στη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν έλαβε απάντηση.

Περισσότερα από το VICE

Η «Συντροφιά του Δαχτυλιδιού» για τις Επόμενες Εκλογές Δεν Βγήκε στον ΣΥΡΙΖΑ

Είναι Ασυγχώρητο για τους Νόμους της Συμμορίας MS-13 να Είσαι Γκέι: Ο Θάνατος Είναι το Τίμημα

«Είναι Πολλοί οι Άνεργοι στη Νύχτα»- Στα Μπουζούκια της Ελλάδας ο Χρόνος Έχει Σταματήσει

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.