Πήρα Συνέντευξη από τον GZA των Wu-Tang και Ήθελε να Μιλήσει Μόνο για Σκάκι

Όταν έπεσε στην αντίληψή μου ότι ο GZA, από τους Wu-Tang Clan, θα έπαιζε ένα τουρνουά speed chess στο Fitzroy στη Μελβούρνη, για να γιορτάσει την κυκλοφορία της νέας σειράς εκδηλώσεων The Fanatics, του τοπικού brand ουίσκι The Gospel, είπα “WTF”?

Ο GZA θεωρείται ο πνευματικός ηγέτης και σημείο αναφοράς των Wu-Tang Clan. Λυρικός θεός. Λάτρης του σκακιού. Τελικά βγάζει νόημα.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε μια κοινοτική αίθουσα, ή ίσως σε μια εκκλησία - θολωτές οροφές, παχιά χαλιά και ένας μεγάλος κρεμ τοίχος όπου προβάλλονταν οι σκακιστικοί αγώνες για να βλέπουν όλοι το παιχνίδι. Ένα πλήθος συγκεντρώθηκε μπροστά από τη σκηνή όπου καθόταν ο GZA με το κεφάλι σκυμμένο, παίζοντας τους αντιπάλους του, συγκεντρωμένος και σιωπηλός. Από ένα ηχείο ακουγόταν Wu-Tang και κάθε τόσο το πλήθος ξέσπαγε σε ζητωκραυγές.

Μου παραχωρήθηκε χρόνος για συνέντευξη. Ο GZA μού φαινόταν πάντα ένας βαθύς, άνετος, έξυπνος τύπος. Θα του ζητούσα συμβουλές ζωής. Θα τον ρωτούσα για το προσωπικό, μεγαλύτερο επίτευγμά του, ποιο ήταν το αγαπημένο του ποτό και ποια η γνώμη του για την κατάσταση του σύγχρονου hip-hop. Σκόπευα να τον ρωτήσω αν άκουγε ποτέ καινούργιους και ποιοι ήταν οι αγαπημένοι του.

Όμως, με ενημέρωσαν ότι ο GZA ήθελε να μιλήσει μόνο για σκάκι.

Όλα καλά. Δεν ξέρω τίποτα από σκάκι.

Σχεδόν τίποτα. Καταλαβαίνω τα βασικά – τα λευκά κομμάτια πρώτα, οι ιππότες, τα πιόνια, παίρνεις τη βασίλισσα, κάνεις ματ κ.λπ. Αλλά δεν έχω παίξει ποτέ.

Ήμουν ήδη τρομοκρατημένη που θα συναντούσα την ιδιοφυΐα. Πιστεύω ότι το Liquid Swords είναι ένα από τα καλύτερα άλμπουμ hip-hop όλων των εποχών και είναι σίγουρα το αγαπημένο μου. Αλλά το σκάκι τυχαίνει να είναι ένα από τα τελευταία θέματα για τα οποία θα μπορούσα να μιλήσω με άνεση.

Τσέκαρα τις ερωτήσεις μου με έναν παίκτη του τουρνουά με τον οποίο είχα γνωριστεί, ο οποίος μόλις είχε νικήσει τον GZA σε έναν αγώνα.

«Ναι, ρώτησέ τον για τα ανοίγματά του, αλλά δεν θα καταλάβεις την απάντηση», είπε.

«Δεν θα προσποιηθώ ότι ξέρω, αλλά θα κάνω μια άλλη ερώτηση μετά», είπα.

«Καλή στρατηγική».

Στρατηγική. Ακριβώς. Το σκάκι έχει να κάνει με τη στρατηγική.

Ήμουν έτοιμη.

VICE: Γεια σου GZA. Πώς είσαι; Μόλις έπαιξες -πόσους;- 20 γύρους σκάκι; 
GZΑ: Καλά είμαι. Συγγνώμη, πρέπει να βγάλω λίγο αυτό το κωλοπάπουτσο.

Παρακαλώ, με την άνεσή σου. Έχεις «καεί» ποτέ στο σκάκι; Υπάρχει κάτι τέτοιο για σένα;
Σαν burnout; Αυτό συνήθως συμβαίνει στο Διαδίκτυο, κουράζεσαι. Μόνο αυτό μπορώ να σκεφτώ. Αλλά, μου αρέσει να παίζω. Μερικές φορές, βέβαια, λες κάπου ώπα. Αν είμαι με έναν φίλο ή συγγενή, μπορεί να παίξουμε δέκα παιχνίδια και αν κάποιος από τους δύο χάνει, φτάνει σε σημείο που λέει «εγώ τελείωσα». Κουράζεσαι κάποια στιγμή, αλλά την επόμενη είσαι ξανά έτοιμος.

Λογικό. Αναρωτιόμουν ποια είναι τα μεγαλύτερα μαθήματα που έχεις πάρει για τη ζωή μέσα από το σκάκι;
Πάρα πολλά. Κριτική σκέψη, προγραμματισμός εκ των προτέρων, χάραξη στρατηγικής – είναι πολύ χρήσιμο, σε πολλά διαφορετικά επίπεδα, και μερικές φορές μπορεί να αντιμετώπιζα μια κατάσταση, ή οτιδήποτε, και σκεφτόμουν το σκάκι και συσχέτιζα ό,τι έκανα με τη σκακιέρα – ένα ορισμένο άνοιγμα ή μια τακτική.

Είμαι σίγουρη ότι μπορώ να το γκουγκλάρω, αλλά δεν το έκανα: Έχεις παίξει εναντίον οποιουδήποτε grandmaster;
Ναι.

Έχεις νικήσει κανένα;
Και βέβαια όχι. Οτιδήποτε μπορεί να συμβεί σε έναν αγώνα σκακιού, αλλά θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο για μένα να κερδίσω έναν grandmaster. Ο grandmaster θα έπρεπε να κάνει γκάφα, μεγάλη γκάφα. Να τα γαμήσει τελείως. Ίσως και δύο ή τρία λάθη. Το να είσαι grandmaster, ακόμη και να φτάσεις σε αυτό το επίπεδο, σημαίνει ώρες παιχνιδιών και μελέτης. Έχω παίξει δύο grandmaster. Με νίκησαν με δεμένα τα μάτια.

Δεν το πιστεύω.
Με δεμένα μάτια δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είχαν κάτι δεμένο γύρω από το κεφάλι τους. Η πλάτη τους ήταν γυρισμένη στο ταμπλό και απλώς έλεγαν τις κινήσεις. Και έτσι έπαιζαν στο μυαλό τους και εναντίον μου. Μια από αυτές τις φορές ήταν πέρσι.

Σου άρεσε αυτή η εμπειρία;

Ναι Αλλά είναι κάπως –δεν ξέρω αν θα χρησιμοποιούσα αυτή τη λέξη– ταπεινωτική.

Ναι. Αλλά ήξερες τι θα συμβεί και το έκανες, ούτως ή άλλως, για την εμπειρία;
Ήταν μια πρόκληση. Όμως, δεν χρειάστηκε να μετακινούν τα κομμάτια, τα μετακινούσαν στο μυαλό τους. Κάποιος τα μετακινούσε για λογαριασμό τους. Και μια άλλη φορά, όταν έπαιζα με έναν άλλο grandmaster που είναι φίλος μου, τον Maurice Ashley, ήμασταν σε ένα αυτόματο πλυντήριο - αυτό ήταν ίσως πριν από 15 χρόνια. Έπαιζε κι εγώ μετακινούσα τα κομμάτια για λογαριασμό του, γιατί δεν είχε σκακιέρα - η σκακιέρα ήταν στο μυαλό του. Η αλγεβρική σημειογραφία, τα γράμματα, οι αριθμοί. Ηττήθηκα. Αλλά αν το σκεφτείς, για έναν grandmaster ή οποιονδήποτε παίκτη, για να φτάσει στο επίπεδο να παίζει έτσι στο μυαλό του θέλει τρελή μελέτη και πολλές ώρες.

Με ποιον θα ήθελες περισσότερο να παίξεις σκάκι, νεκρό ή ζωντανό;
Με τον Bobby Fischer,. Είναι από τους πολύ σπουδαίους. Υπάρχουν τόσοι καλοί grandmaster. Αν παίζεις σκάκι, είσαι σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο και διαβάζεις βιβλία, ξέρεις πολλά ονόματα. Αλλά, αν όχι... να σου δώσω ένα παράδειγμα. Ο Kasparov. Πάρα πολλοί άνθρωποι τον γνωρίζουν, άνθρωποι που δεν παίζουν καν σκάκι. Ήταν πρωταθλητής για πολλά χρόνια. Και έτσι το όνομά του είναι συνώνυμο με το σκάκι. Αλλά μερικοί άνθρωποι έξω από αυτόν τον κόσμο πιθανότατα θα γνώριζαν το όνομά του, λόγω της πολιτικής του θέσης, των πραγμάτων που συνέβησαν στη Ρωσία και της εξορίας. Ο Bobby Fischer αναφερόταν και σε μια ταινία, το Searching for Bobby Fischer - αν και ήταν για άλλον σκακιστή. Για εκείνον υπάρχουν μερικά ενδιαφέροντα ντοκιμαντέρ.

Άρα θα ήθελες να παίξεις με τους καλύτερους grandmaster που έχουν υπάρξει;
Ναι, θα ήταν πρόκληση για μένα.

Δεν θα ήθελες να παίξεις εναντίον κάποιου… τυχαίου;

Το κάνω. Παίζω στο Διαδίκτυο, με τυχαία άτομα, από διαφορετικές χώρες, στο chess.com. Έπαιζα με τυχαίους απόψε. Πώς εννοείς το τυχαίο;

Εννοούσα περισσότερο «τυχαίο» με την έννοια ότι δεν είναι διάσημος ή κάποιος που δεν είναι απαραίτητα σκακιστής, με τον οποίο θα ήθελες να παίξεις.

Δεν θα με πείραζε να παίξω με κάποιον διάσημο. Υπάρχουν πολλοί διάσημοι που παίζουν σκάκι, ειδικά στον μουσικό κόσμο. Νομίζω ότι παίζει ο Jay Z, ίσως ο Jamie Foxx, ο Derrick Rose. Πολλοί διασκεδαστές παίζουν σκάκι. Ο  Derrick Rose κάνει έναν αγώνα σκακιού διασημοτήτων, το Chesstival.

Το σκάκι παίζεται από έξυπνους ανθρώπους παντού, ανεξάρτητα από το επάγγελμά σου ή το τι κάνεις. Παντού υπάρχουν μεγάλοι σκακιστές.
Ναι, το σκάκι είναι καταπληκτικό. Η μονόπολη δεν συγκρίνεται. Η ντάμα δεν είναι στην κατηγορία του. Και όλο και περισσότεροι ενδιαφέρονται για το σκάκι. Από το The Queen's Gambit… Το έχεις δει;

Όχι.
Α, πρέπει να το δεις. Φοβερό. Μετά την κυκλοφορία του οι πωλήσεις σκακιού αυξήθηκαν κατά 400%. Πολύ καλή σειρά. Επικεντρώνεται στο σκάκι, αλλά συνέβαιναν κι άλλα.

Είναι το αγαπημένο σου από το περιεχόμενο σκακιού που υπάρχει;
Χμ… Ναι. Αλλά προσπαθώ να σκεφτώ πέρα από ταινίες και ιστορίες. Η εφαρμογή Flipboard έχει ένα κομμάτι για σκάκι που είναι πολύ καλό, την έχω στο iPad. Έχουν επιστήμη, σπορ, μόδα. Κι έχουν κι ένα κομμάτι που λέγεται το ορυχείο του σκακιού και είναι πολύ καλό, γιατί δεν μιλάνε για τις κινήσεις ή τις στρα

Έχεις κάποιο στάνταρ άνοιγμα στο σκάκι;
Ναι. E4. Η D4. Αυτά είναι συνήθως. Σε όλα τα παιχνίδια που έπαιξα απόψε άνοιξα είτε με E4 ή με D4.

Περισσότερα από το VICE

Αστεγία στην Ελλάδα: Εξαθλίωση και Καταγγελίες για Εφόδους σε Δομές Φιλοξενίας τη Νύχτα

Μια Μέρα στον «Παράδεισο» των Τετράποδων Φίλων μας στη Θεσσαλονίκη

Τα Νεοκλασικά της Αθήνας: Πότε Γκρεμίστηκαν και «Καταστράφηκε» η Πρωτεύουσα

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.