Η επικρατούσα αντίληψη μοιάζει να είναι ότι, σε ό,τι αφορά τις φυλακές, η FCI (Federal Correctional Institution – Ομοσπονδιακό Σωφρονιστικό Ίδρυμα) του Φορτ Ντιξ, το καινούργιο σπίτι του καταδικασμένου απατεώνα και σούπερ κακού Martin Shkreli στο Νιου Τζέρσι, είναι αρκετά ωραία. Άλλωστε, σε σχέση με τις πιο φρικτές ομοσπονδιακές φυλακές στο τεράστιο αμερικανικό σωφρονιστικό σύστημα, οι φαινομενικά γενναιόδωρες παροχές της συγκεκριμένης την κάνουν να ακούγεται σαν θέρετρο. Το NJ.com μάλιστα την αποκάλεσε Club Fed – αλά Club Med.
Aλλά ο 35χρονος Shkreli μάλλον δεν θα παίζει X-Box, όπως αστειευόταν πέρσι τον Αύγουστο – εκτός και αν πείσει κάποιον φύλακα να του φέρει ένα στα κρυφά. Φυσικά, αυτό είναι πολύ πιθανό στη συγκεκριμένη φυλακή, δεδομένου του πόσο εύκολα λέγεται ότι κάμπτονται οι φύλακες και την ποσότητα λαθραίων που μπαίνουν διαχρονικά στο συγκρότημα.
Videos by VICE
Όταν με μετέφεραν πρώτη φορά σε φυλακή χαμηλής ασφάλειας, το 1999, μου φάνηκε πολύ ανοιχτή για φυλακή – περισσότερο έμοιαζε με μια μικρή κωμόπολη. Καθώς προερχόμουν από φυλακές υψηλότερης ασφαλείας, όπου πέρασα το μεγαλύτερο μέρος της 21ετούς ποινής μου, εξεπλάγην με τη χαλαρή στάση και του προσωπικού και των κρατουμένων, που έμοιαζαν να λειτουργούν σε διαφορετικό μήκος κύματος από τις πιο σκληρές ομοσπονδιακές φυλακές. Μάλιστα, όπως επισημαίνει το εγχειρίδιο της Σωφρονιστικής Υπηρεσίας, «Δεν υπάρχουν κάγκελα, πύργοι ελέγχου ή κλειδαριές στις κοινόχρηστες αίθουσες» στη φυλακή.
Μην μπερδεύεστε, όμως – εξακολουθεί να είναι φυλακή και πάντα η φυλακή είναι χάλια, όπου και αν βρίσκεσαι.
«Η κίνηση στο συγκρότημα είναι περιορισμένη. Καλούν για δεκάλεπτους προαυλισμούς κάθε ώρα και το συγκρότημα είναι χωρισμένο σε κλειστά τμήματα, με συρματόπλεγμα στους φράχτες».
Περίπου 150 χιλιόμετρα νότια από τα λημέρια του Shkreli στο Μανχάταν, η FCI του Φορντ Ντιξ είναι ένα εκτεταμένο συγκρότημα που βρίσκεται σε μια πλήρως λειτουργική πρώην στρατιωτική βάση. Είναι χωρισμένη σε δύο πτέρυγες, ανατολική και δυτική, με έναν καταυλισμό-δορυφόρο, όπου ο Shkrelli μπορεί να εξέτιε την ποινή του, αν ένας δικαστής δεν του αρνιόταν αυτό το προνόμιο. Περίπου 4.000 κρατούμενοι ζουν στις κυρίως εγκαταστάσεις και περίπου 300 ακόμη κατοικούν στον καταυλισμό.
Η διάταξη είναι αναμφίβολα το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της φυλακής.
«Όταν έφτασα εδώ, δεν μπορούσα να πιστέψω πόση ελευθερία υπήρχε στο συγκρότημα», είπε στο VICE ο Alvin Conerly, πρώην ομοσπονδιακός κρατούμενος που εξέτισε ποινή για απάτες και βρισκόταν στις φυλακές από το 2008 ως το 2015. «Μου θύμιζε εργατικές κατοικίες σε γκέτο. Υπήρχαν κινητά παντού. Ό,τι ήθελες από παράνομα πράγματα, ναρκωτικά, χόρτο, ακόμη και τσιγάρα – συνέβαιναν τόσα πολλά στη φυλακή του Φορτ Ντιξ και ήταν φοβερό. Πολλά λαθραία έφταναν μέσα».
Ο πρώην κρατούμενος υποθέτει ότι κάποιος σαν τον Shkreli, που τουλάχιστον πριν από την καταδίκη του είχε λεφτά και είναι γνωστός, δεν θα είχε πολλά προβλήματα εδώ.
Συχνά, υπήρχε η αίσθηση ότι η φυλακή λειτουργούσε μόνη της – ο Conerly καταρχάς είπε ότι υπήρχε μόνο ένας σωφρονιστικός υπάλληλος σε κάθε τμήμα, υπεύθυνος για την επίβλεψη πάνω από 300 φυλακισμένων που ζούσαν στους παλιούς στρατώνες. Κελιά των 12 υπήρχαν στο δεύτερο και στον τρίτο όροφο και των δύο στο βάθος κάθε ορόφου, για «παλιούς».
«Είχαν κοινόχρηστα μπάνια», συνέχισε ο Conerly, «και τα μπάνια ήταν θέμα περιοχής. Αν δεν έμενες σε εκείνο το κομμάτι του ορόφου, δεν μπορούσες να χρησιμοποιήσεις το μπάνιο του. Η κίνηση στο συγκρότημα είναι περιορισμένη. Καλούν για δεκάλεπτους προαυλισμούς κάθε ώρα και το συγκρότημα είναι χωρισμένο σε κλειστά τμήματα, με συρματόπλεγμα στους φράχτες».
VICE Video: Ο Άνθρωπος που Αύξησε Κατακόρυφα την Τιμή Ενός Φαρμάκου Μέσα σε μια Νύχτα
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Ο πρώην κρατούμενος υποθέτει ότι κάποιος σαν τον Shkreli, που τουλάχιστον πριν από την καταδίκη του είχε λεφτά και είναι γνωστός, δεν θα είχε πολλά προβλήματα εδώ. «Όσοι έχουν λεφτά τα πηγαίνουν καλύτερα στο Φορτ Ντιξ».
Όταν ήμουν εγώ στη συγκεκριμένη φυλακή, πλήρωνα έναν κρατούμενο να καθαρίζει το κελί μου, έναν άλλον να πλένει τα ρούχα μου και έναν τρίτο να μου φέρνει στη ζούλα φαγητό από την κουζίνα. Ζούσα σαν βασιλιάς με 500 δολάρια τον μήνα, οπότε μπορούμε να πούμε ότι λογικά ο Shkreli θα μπορεί να πληρώνει έναν αξιοπρεπή τρόπο ζωής, αν υποθέσουμε ότι έχει ακόμη πρόσβαση σε κάποια λίγα μετρητά.
Αλλά και πάλι, δεν θα είναι παιχνιδάκι.
«Σου λένε πότε να δουλέψεις, πότε να φας, με ποιον να μοιραστείς τον χώρο σου και πότε μπορείς να δεις τους αγαπημένους σου»
«Πελάτες μού έχουν πει ότι η φυλακή του Φορτ Ντιξ ήταν παλιά και ερειπωμένη, το προσωπικό αδιάφορο, το εκπαιδευτικό τμήμα άθλιο και τα μπάνια βρόμικα», είπε στο VICE ο Justin Paperny, σύμβουλος για ομοσπονδιακές φυλακές στη White Collar Prison Advice, ο οποίος εξέτισε 18μηνη ομοσπονδιακή ποινή για παραβίαση νόμων ασφαλείας. «Ο Shkreli πρέπει να καταλάβει ότι η φυλάκιση σε ομοσπονδιακή φυλακή συνεπάγεται ταλαιπωρία».
«Σου λένε πότε να δουλέψεις, πότε να φας, με ποιον να μοιραστείς τον χώρο σου και πότε μπορείς να δεις τους αγαπημένους σου», συμπλήρωσε. «Πολλές πλευρές της ζωής εκεί δεν είναι στον έλεγχό σου. Το λαθρεμπόριο κινητών και καπνού είναι παντού. Πρέπει να το αποφύγει και να κρατήσει χαμηλό προφίλ. Θα έλεγα στον Martin να εστιάσει στα πράγματα που μπορεί να ελέγξει». Αυτή η στάση με βοήθησε να επιβιώσω πολλές δεκαετίες στην κοιλιά του κτήνους. Έκανα τις πιο προσεκτικές επιλογές που μπορούσα, ως προς το με ποιον θα σχετιζόμουν, τι βιβλία θα διάβαζα, πώς θα ασκούμουν, με ποια ομάδα θα έπαιζα και τι εκπαιδευτικά προγράμματα θα παρακολουθούσα. Στη φυλακή, όλα έχουν να κάνουν με το να φτιάξεις μια ρουτίνα και να την τηρήσεις.
«Το σόφτμπολ είναι πολύ σημαντικό στη φυλακή του Φορτ Ντιξ», είπε ο Conerly. «Έχουν ένα διπλό γήπεδο μπέιζμπολ και μπορούν να παίζονται δυο παιχνίδια ταυτόχρονα. Έχουν τρεις διαφορετικές κατηγορίες ομάδων. Υπάρχουν πολλοί Δομινικανοί που παίζουν. Είναι κάτι πολύ σημαντικό στο συγκρότημα».
Εγώ έπαιζα ποδόσφαιρο, μπάσκετ, αμερικάνικο ποδόσφαιρο και σήκωνα βάρη, όσο ήμουν εκεί. Είναι δύσκολο να φανταστώ τον Shkreli ως πολύ αθλητικό τύπο, αλλά το τμήμα ψυχαγωγίας στη φυλακή ήταν μάλλον το καλύτερο στοιχείο της.
Το φαγητό, πάλι, ήταν άλλη υπόθεση.
Στη δυτική πτέρυγα, είχαν δύο τραπεζαρίες σε μαύρα χάλια και έπρεπε να περνάς την κάρτα κρατουμένου για κάθε γεύμα. Το πιο δημοφιλές φαγητό ήταν μπέργκερ με πατάτες –αυτό που οι κρατούμενοι έλεγαν «McDonalds»- τις Τετάρτες, το ψητό κοτόπουλο την Πέμπτη και το τηγανητό ψάρι την Παρασκευή. Κατά τα άλλα, ο Conerly θυμάται ότι το φαγητό ήταν απαίσιο. Αλλά και πάλι, το φαγητό στη φυλακή είναι κατά βάση πάντα σκατά.
Αν ο Shkreli δεν μπλέξει, μπορεί να περάσει ήρεμα, επειδή οι περισσότεροι βετεράνοι του σωφρονιστικού συστήματος θεωρούν τη φυλακή του Φορτ Ντιξ παιδική κατασκήνωση.
«Τα παγωτά ήταν το πιο δημοφιλές προϊόν στο κυλικείο», είπε ο Conerly και συμπλήρωσε: «Όλα τα βάζουν σε μικρές συσκευασίες – ψάρι, ρύζι. Οι τιμές είναι ψηλές γι’ αυτό που παίρνεις και πάντα τους τελειώνουν οι πίτσες σε πακέτο και τα παγωτά».
Κάθε κρατούμενος επιτρέπεται να ξοδεύει συγκεκριμένο ποσό στο κυλικείο κάθε μήνα, μέχρι περίπου 325 δολάρια, θυμάται ο Conerly. Στο παρελθόν, κρατούμενοι που ήταν ντίλερ το έχουν παρακάμψει αυτό, βάζοντας λεφτά σε λογαριασμούς άλλων κρατουμένων, αλλά καμία σχέση με το φιλέ μινιόν, τον αστακό και το κουνουπίδι που ο Shrekli απολάμβανε στο κέντρο του Μανχάταν, στο Capitol Grille.
«Κάτι που έμαθα είναι ότι δεν θέλουν να σου κάνουν γραπτή αναφορά», είπε ο Conerly. «Ο τρόπος τους να το γλιτώσουν είναι να σου αναθέτουν επιπλέον καθήκοντα. Αν αρνηθείς, δεν έχουν επιλογή, θα κάνουν την αναφορά σε βάρος σου. Αλλά δεν το κάνουν για μικροπράγματα. Το προσωπικό δεν είναι κακό, αλλά ξέρεις ποιοι είναι οι κακοί και ποιοι οι καλοί».
Προτού με μεταφέρουν από τη φυλακή του Φορτ Ντιξ, επειδή έγραψα ένα άρθρο στο περιοδικό Don Diva, μου φαινόταν πολύ ήρεμο μέρος. Πέρασα πολύ χρόνο στο εκπαιδευτικό τμήμα, όπου έκανα μαθήματα δι’ αλληλογραφίας, είχα πρόσβαση σε γραφομηχανή και δούλευα πάνω στα πτυχία μου και στο γράψιμό μου. Ο Shkreli μπορεί να χρησιμοποιήσει τον χρόνο του παραγωγικά – αν θέλει.
«Πρέπει να εστιάσει στο να περάσει αυτή τη διαδικασία και να αποφύγει τις ανοησίες, τα παράπονα, τους τσακωμούς», μου είπε ο Paperny. «Διαφορετικές φυλακές έχουν διαφορετικά προνόμια, αλλά πάνω-κάτω είναι ίδιες. Πρέπει να εστιάσεις στα θετικά και όχι στα αρνητικά. Σημασία έχει τι κάνει και πώς προετοιμάζεται για την τελική του αποφυλάκιση».
Ο Shrkeli, του οποίου η φαρμακευτική και επενδυτική απάτη είναι πλέον θρυλική, θα πρέπει να βρει μια σχετικά βαρετή δουλειά. Οι περισσότερες δουλειές στη φυλακή είναι τρίχες, θέλουν απλώς να είσαι εκεί. Μία φορά τον μήνα γίνεται έλεγχος και θα πρέπει να είσαι στη δουλειά σου, ώστε να μην σε πιάσουν σε άλλο μέρος της φυλακής και κάνουν αναφορά σε βάρος σου, επειδή μπορεί να χάσεις τα προνόμιά σου, όπως το κινητό, το email, τις επισκέψεις και το κυλικείο.
Αν ο Shkreli δεν μπλέξει, μπορεί να περάσει ήρεμα, επειδή οι περισσότεροι βετεράνοι του σωφρονιστικού συστήματος θεωρούν τη φυλακή του Φορτ Ντιξ παιδική κατασκήνωση. Αλλά θα πρέπει να προσαρμοστεί ψυχολογικά στη φυλακή και να μάθει το πρωτόκολλο. Όπως στις άλλες ομοσπονδιακές φυλακές, ξεκινάνε καβγάδες από τις διάφορες συμμορίες και όλοι μαρκάρουν την περιοχή τους με μανία. Παραβίασέ την και παίζεται ο κώλος σου.
Με άλλα λόγια, ο Shkreli πρέπει να προσέχει.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
To «El Sombrero» Γράφει Ποδοσφαιρικές Ιστορίες για Όσους δεν Έχουν Ιδέα από Ποδόσφαιρο
Η Πραγματικά Άβολη Κουβέντα που Πρέπει να Κάνουμε για την 22χρονη που Παράτησε το Παιδί της
87 Μέρες, 23 Ώρες, 2 Λεπτά και 39 Δευτερόλεπτά στον Ευαγγελισμό Μεταξύ Ζωής και Θανάτου