«Ημερολόγιο Αιμομιξίας» - Η Ωμή Περιγραφή Ενός Θύματος Πατρικού Βιασμού

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly.

Τι σημαίνει να θέλεις; Τώρα τελευταία είναι στη μόδα να μιλάς για την «επιθυμία» (ιδιαίτερα τη «γυναικεία επιθυμία»), όμως ο ρομαντισμός αυτής της λέξης αποκρύπτει την εγγενή αντίθεση που ενυπάρχει σε αυτήν την αίσθηση, τον τρόπο, δηλαδή, με τον οποίο η επιθυμία είναι άμεση και ταυτόχρονα προκαλεί σύγχυση. Η επιθυμία δημιουργεί μια ατμόσφαιρα υπαινιγμού που πλανάται στον αέρα, αισθησιακού και ασαφούς. Το «θέλω» είναι μια άκαμπτη ευθεία γραμμή. Ή τουλάχιστον, έτσι φαίνεται. Όμως αυτό που μοιάζει με ένα ειλικρινές συναίσθημα –δεν υπάρχει πιο απλή λέξη από το «θέλω», για να χρησιμοποιήσω– συχνά προκαλεί βασανιστικές επιπλοκές. Όταν θέλεις πράγματα που σου κάνουν «κακό». Όταν θέλεις δύο αντιφατικά πράγματα ταυτόχρονα. Όταν καταλαβαίνεις τον λόγο για τον οποίο θέλεις πράγματα που σου κάνουν κακό –εφόσον είσαι σε θέση να αναλύσεις τις ψυχολογικές και κοινωνιολογικές επιρροές που γέννησαν τις επιθυμίες που δεν θα έπρεπε να έχεις– όμως εξακολουθείς, παρ' όλα αυτά, να τα θέλεις.

Το Incest Diary (Ημερολόγιο Αιμομιξίας), μία ανώνυμη αυτοβιογραφία που κυκλοφόρησε αυτήν την εβδομάδα από τις εκδόσεις FSG, εγείρει αυτά τα ερωτήματα, διατηρώντας όμως το ήρεμο, ωμό του ύφος και την καθαρή του ματιά και δεν επιχειρεί να τα απαντήσει.

Είναι ένα λεπτό βιβλίο με χλωμό εξώφυλλο και αποτελείται από ιστορίες φρίκης που σκιαγραφούν τον βιασμό και την κακοποίηση της συγγραφέα από τον πατέρα της, από την ηλικία των τριών ετών μέχρι τα 21 της. Όμως οι πιο άβολες στιγμές δεν είναι οι αποκρουστικές και συχνά βίαιες περιγραφές του βιασμού. Είναι η επιμονή της συγγραφέα –μια επιμονή παρούσα σε όλες τις οδυνηρές και άμεσες περιγραφές του σωματικού και ψυχολογικού βασανισμού που της επιβλήθηκε– ότι «ήθελε» τον πατέρα της. Μιλώντας για «παραμύθια σχετικά με αιμομικτικές σχέσεις μεταξύ πατέρα-κόρης» στην αρχή του βιβλίου, θέτει το πρόβλημα το οποίο πρόκειται να φωτίσει, αλλά που ποτέ δεν λύνει: «Όλες οι κόρες είναι όπως θα περίμενε κανείς: τρομοκρατημένες από τη σεξουαλική προσέγγιση του πατέρα τους. Κάνουν ό,τι μπορούν, για να δραπετεύσουν. Εγώ όμως δεν το έκανα. Ένα παιδί δεν μπορεί να δραπετεύσει. Αργότερα, όταν πια μπορούσα, ήταν πολύ αργά. Ο πατέρας μου έλεγχε το μυαλό μου, το σώμα μου, την επιθυμία μου. Τον ήθελα. Πήγαινα σπίτι. Επέστρεφα, επειδή ήθελα κι άλλο».

Από εκεί και έπειτα, η αφήγηση μεταφέρεται μπροστά και πίσω στον χρόνο, όμως η συγγραφέας περιγράφει παραστατικά την κάθε λεπτομέρεια έχοντας έναν σκοπό. Κάθε στιγμή αξίζει να συζητηθεί σε μια κριτική. Περιγράφει, «την τελευταία φορά που έκανα σεξ με τον πατέρα μου», στο οικογενειακό εξοχικό στην παραλία: «Τα πρώτα δύο βράδια, δεν μπορούσα να σταματήσω να αυνανίζομαι, όσο σκεφτόμουν ότι ο πατέρας μου ήταν τόσο κοντά… Δεν μπορούσα να αντισταθώ. Ήθελα και ταυτόχρονα δεν ήθελα να μπει μέσα και να με πηδήξει. Το τρίτο βράδυ ήρθε». Περιγράφει πολλές φορές που ο πατέρας της την απείλησε, τη χτύπησε, τη βίασε, όμως περιγράφει και τις συναισθηματικές και σωματικές επιπτώσεις. Περιγράφει τον πατέρα της να τη δένει σε μια καρέκλα, να την κλειδώνει σε μια ντουλάπα και η ίδια να νιώθει ευγνώμων, όταν την ελευθέρωνε. Περιγράφει να βλέπει τον πατέρα της να κάνει σεξ με τη μητέρα της και να ζηλεύει. Περιγράφει τις ζωγραφιές της που έδειχναν κτίρια να διαπερνούν μικρά κοριτσάκια. Τις φορές που μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, λόγω κοιλιακών πόνων. Τους δασκάλους της που ανησυχούσαν, όμως που ποτέ δεν έκαναν κάτι. Τη μητέρα της, η οποία είχε κατάθλιψη και εμμονή με τα άλογα και επίσης δεν έκανε τίποτα. Περιγράφει να νιώθει μοναξιά, όταν βρισκόταν με την οικογένεια μιας παιδικής φίλης, βλέποντας «έναν πατέρα που ήταν πατέρας και μια κόρη που δεν ήταν τίποτα παραπάνω από κόρη». Περιγράφει τη μητέρα της να λέει ότι εύχεται να μην είχε γεννήσει ποτέ τη συγγραφέα. Περιγράφει τη σχέση της με έναν πολύ μεγαλύτερο από εκείνην άνδρα, όταν έζησε για έναν χρόνο στο εξωτερικό, στη Χιλή, μια κατάσταση επίσης «βουτηγμένη» στην οικογένεια και τη μυστικότητα, την οποία αποκαλεί «επιστροφή στον τόπο του εγκλήματος». Περιγράφει ότι ήξερε, «πώς να βγω από το σώμα μου», όταν τη βίασε σε ραντεβού ένας συνάδελφός της. Περιγράφει πώς, κατά τη διάρκεια του 12ετούς γάμου της, προσπάθησε να δημιουργήσει ένα «σπιτικό χωρίς σεξ». Περιγράφει, τέλος, μιας είδους λύτρωση, η οποία όμως οδηγεί και πάλι στην αιμομιξία, κάτι από το οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει.

Σε περισσότερες από μία περιπτώσεις, η συγγραφέας στέκεται σε φερέλπιδες εξομολογητικές στιγμές –με μία οικογενειακή φίλη, με τη μητέρα της, με τη γιαγιά της– όπου όμως τελικά το άτομο στο οποίο ανοίγεται την αγνοεί. Άλλες φορές, μιλάει σε κάποιον για αυτό, όμως κρύβει λεπτομέρειες, παρουσιάζοντας την κατάσταση λιγότερο σοβαρή από όσο ήταν (η αποτυχία του ευφημισμού «παρενόχληση» είναι προφανής σε τέτοιες στιγμές). Κάπου στην αρχή του βιβλίου, έρχεται σε αντιπαράθεση με τον πατέρα της και εκείνος ζητά συγγνώμη επανειλημμένα και κλαίει. Μετά τη φωνάζει.

Είπε ότι αν επέμενα στους ισχυρισμούς μου ότι με βίασε, τότε θα έπαυα να είμαι κόρη του. Μου είπε ότι θα είχα πεθάνει για εκείνον. Υποθέτω ότι είχε μιλήσει με δικηγόρο, γι' αυτό και ξεκίνησε να χρησιμοποιεί τη λέξη «ισχυρισμοί» και σταμάτησε να παραδέχεται την αιμομικτική μας σχέση, αρνούμενός την.

Στη συνέχεια, το λέει στην οικογένεια και τους φίλους του. Ο παππούς της συγγραφέα προσπαθεί να την κλείσει σε ψυχιατρικό ίδρυμα και ο αδερφός της παθαίνει νευρικό κλονισμό, για τον οποίο η ίδια νιώθει υπεύθυνη. Τελικά ανακαλεί τους «ισχυρισμούς» της, λέγοντας ότι μάλλον κάποιος άλλος τη βίασε.

VICE Video: Το Φρικιαστικό Φαινόμενο των Επιθέσεων με Οξύ στη Βρετανία

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Αυτός ο ισχυρισμός θα ήταν για γέλια, αν δεν ήταν τόσο θλιβερός. Σε ένα σημείωμα στην αρχή του βιβλίου, ο εκδότης Lorin Stein περιγράφει την απόφαση του FSG να το εκδώσει: Εκτός από το γεγονός ότι είναι ένα «έργο τέχνης», το οποίο ευελπιστούμε ότι θα αποτελέσει «μια πηγή ελπίδας και αναγνώρισης για άλλους», γράφει, «η κατάσταση που περιγράφει (μέσω ενός αιώνιου θέματος που έχει εμπνεύσει την τέχνη και τη μυθολογία) σπάνια έχει περιγραφεί κατ' αυτόν τον τρόπο, εκ των έσω». Πράγματι, το Incest Diary έχει πολλές ομοιότητες με άλλες αφηγήσεις για την αιμομιξία –η μυστικότητα, η ντροπή, η ιδιαιτερότητα των ψυχολογικών και κοινωνικών επιπτώσεων– όμως η αδιάκοπη εστίαση της συγγραφέα στην αιμομιξία και το αποτέλεσμά της, διαχωρίζει το Incest Diary από άλλα έργα. Η αιμομιξία είναι συχνά ένα μοτίβο, ένα υποβόσκον κίνητρο ή μια εξήγηση, όμως σπάνια είναι το κεντρικό θέμα.

Υπάρχουν φυσικά λόγοι γι' αυτό. Το ταμπού της αιμομιξίας είναι υπαρκτό και η επιλογή της συγγραφέα να παραμείνει ανώνυμη δεν προκαλεί έκπληξη. Στο εισαγωγικό σημείωμα γράφει: «Έχω αλλάξει πολλά στοιχεία προκειμένου να διατηρήσω την ανωνυμία μου. Όμως δεν έχω αλλοιώσει τα βασικά. Ζητάω από τους αναγνώστες να σεβαστούν την επιθυμία μου να παραμείνω ανώνυμη».

Παρ' όλα αυτά, οι πρώτες αντιδράσεις στο βιβλίο είναι απογοητευτικά συντηρητικές, τονίζοντας το ενδεχόμενο σκάνδαλο ή τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει. Ένας τίτλος εφημερίδας γράφει, «Ο Εκδότης του Χάρι Πότερ Ετοιμάζεται να Κυκλοφορήσει Το Χρονικό της 18ετούς Κακοποίησης που Δέχτηκε Ένα Κορίτσι από τον Πατέρα του» (ο εκδοτικός οίκος Bloomsbury εκδίδει το βιβλίο στη Μεγάλη Βρετανία, όμως, πέρα από αυτό, δεν έχει καμία σχέση με το Χάρι Πότερ). Αναφερόμενος στην «αποκρουστική» αυτοβιογραφία του 2011 της Margaux Fragoso, Tiger, Tiger (εκδ. Farrar, Straus and Giroux), ένας αρθρογράφος της Globe and Mail σημειώνει ότι, «Οι κριτικοί κατακεραύνωσαν [το Tiger, Tiger], επειδή ισοδυναμούσε με παιδική πορνογραφία και δικαίως αναρωτήθηκαν σε ποιο κοινό απευθυνόταν. Είναι πολύ πιθανό, κάποιοι αναγνώστες να έχουν την ίδια αντίδραση αποστροφής για το Incest Diary : Το βιβλίο έχει ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, πράγμα που είναι προβληματικό». Στο Newsweek, η Lisa Schwarzbaum το αποκάλεσε «μια εξαιρετικά εμπορεύσιμη προσθήκη στην κερδοφόρα επιχείρηση των αυτοβιογραφιών επούλωσης τραυμάτων. Και ταυτόχρονα είναι κάτι που ο αναγνώστης μπορεί να θέλει να εκσφενδονίσει στην άλλη άκρη του δωματίου και στη συνέχεια να το δώσει σε κάποιον άλλον, για να τον σοκάρει».

Αυτές οι κριτικές είναι ελαφρώς παράλογες, αν όχι προσβλητικές. Καταρχάς, ο εκδοτικός οίκος FSG φαίνεται πως έχει πολύ περιορισμένο σχέδιο για την προώθηση του βιβλίου, το οποίο είναι επί της ουσίας ανύπαρκτο, καθώς αφήνει το έργο να μιλήσει από μόνο του (προσωπικά έμαθα για αυτό το βιβλίο, επειδή έλαβα ένα δωρεάν αντίτυπο, πριν από περίπου έναν μήνα. Δεν συνοδευόταν από όλα εκείνα τα ενοχλητικά δελτία Τύπου που συνήθως πηγαίνουν πακέτο με ένα νέο βιβλίο, ειδικά όταν πρόκειται για μια τραυματική αυτοβιογραφία μιας γυναίκας). Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι αυτές οι απόψεις προδίδουν την προσπάθεια της συγγραφέα να εξετάσει τι της συνέβη –και τι έχει συμβεί σε πολλούς ανθρώπους– προκειμένου να μην εκτεθεί κανείς και να υπάρχει ευπρέπεια. Καθιστούν σαφές ότι ελάχιστοι άνθρωποι ξέρουν πώς να μιλήσουν για την αιμομιξία – όπως και ότι ένα βιβλίο σαν και αυτό είναι απολύτως απαραίτητο.

Περισσότερα από το VICE

Οι Σκέψεις που Έκανα Ακούγοντας το Νέο Single της Μόνικα

Η Ιστορία της Ξεχασμένης Ελεύθερης Σκοπεύτριας που Σκότωσε 75 Ναζί

Ετοιμάσου να Λιώσεις με το Υλικό Δεκαετιών που Έχει Ξεκινήσει να Αναρτά η NASA στο YouTube