Επηρεάζεται η Ψυχολογία μας Όταν Κλεινόμαστε στο Σπίτι και Βλέπουμε Σειρές;

Η σειρά που βλέπω αυτήν την περίοδο με έχει κάνει πολλές φορές να συγκινηθώ, να βάλω τα κλάματα, να χαλαρώσω από την καθημερινότητά μου και να χαρώ. Έχω ταυτιστεί ιδιαίτερα με μια ηρωίδα και πιάνω συχνά τον εαυτό μου να σκέφτεται πώς θα αντιδρούσε ο χαρακτήρας αυτός σε διάφορα πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή μου. Παράλληλα, έχω περάσει μέσα κάποια Σάββατα, για να δω πολλά επεισόδια μαζί και για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, δεν είναι η πρώτη φορά που μου συμβαίνει να κολλάω με μια σειρά και να προτιμώ να αράξω σπίτι, από το να βγω να πιω ένα ποτό. «Γιατρέ μου, είναι σοβαρό;», αναρωτιέμαι, αλλά μετά σκέφτομαι ότι «ΟΚ, εντάξει, δεν θα ’ναι σοβαρό» και βάζω το επόμενο επεισόδιο, ενώ παράλληλα περιμένω τον ντελιβερά να χτυπήσει το κουδούνι, ελπίζοντας ότι δεν θα διακόψει κάποια πολύ σημαντική στιγμή της πλοκής. Δεν ξέρω αν σας έχει συμβεί να μπαίνετε τόσο πολύ μέσα σε μια σειρά, που εκτός από τo να κλικάρετε συνεχόμενα «Next Episode» μέχρι να σας πάρει ο ύπνος, να επηρεάζεται η διάθεσή σας με την πλοκή ή και να συνδέεστε τόσο με έναν χαρακτήρα που να κοπιάρετε ατάκες του. Αναρωτιέμαι λοιπόν, τελικά, μπορεί όντως να επηρεάσουν την ψυχολογία μας οι σειρές που βλέπουμε;

Η Νάσια Ευθυμιοπούλου, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια Gestalt, λέει πως για αρχή πρέπει «να αποσαφηνίσουμε λίγο τη χρήση του όρου ψυχολογία. Αν αναφερόμαστε σε αυτό που λέμε “διάθεση”, κάποιοι επηρεάζονται και κάποιοι όχι», σημειώνει και εξηγεί: «Εξαρτάται απ’ τη φάση στην οποία βρίσκεται ο καθένας, τι τύπος είναι, πόσο επηρεάζεται από το role playing κτλ. Οι περισσότερες από τις σύγχρονες σειρές σήμερα, είναι θεματικές -δικαστικές, πολιτικές, αστυνομικές, εποχής) και γράφονται με τη συνδρομή ειδικών. Έχει ένα ενδιαφέρον κάποια στιγμή να εξετάσουμε πόσο οι σειρές επηρεάζουν την αντίληψή μας για τον τρόπο που διεξάγεται η πολιτική ή ασκείται η εξουσία, πόσο επηρεάζεται κάποιος από μια δικαστική σειρά στον τρόπο που αντιμετωπίζει τους δικαστές, για παράδειγμα ή αν εξωραΐζονται οι παραβατικοί χαρακτήρες. Ακόμη και η εικόνα που έχουμε για τη θεραπευτική σχέση. Πιστεύω ότι αυτά τα θέματα θα μας απασχολήσουν πολύ στο μέλλον».

Η κυρία Ευθυμιοπούλου έχει δίκιο σε αυτήν την παρατήρηση και σίγουρα σε βάθος χρόνου θα έχει ενδιαφέρον να εξεταστούν αυτές οι επιδράσεις. Στις άμεσες, όμως, μέχρι πού μπορεί να φτάσει η επιρροή μίας σειρά πάνω μας; Για παράδειγμα, γιατί κάποιος συνεχίζει να βλέπει θρίλερ, ενώ μετά φοβάται να κοιμηθεί μόνος του ή να μείνει στο σκοτάδι; «Τότε γιατί τα βλέπουν;», απορεί και η ειδικός: «Από ψυχολογικής άποψης, πάντως, έχει ένα ενδιαφέρον να εξετάσουμε τους λόγους για τους οποίους κάποιος εμμένει να κάνει κάτι που του δημιουργεί πρόβλημα». Όσο για τις περιπτώσεις που ταυτιζόμαστε τόσο πολύ με έναν ήρωα; Αυτό που έχει να πει η κυρία Ευθυμιοπούλου είναι πως, «Θυμίζω όσα έχουμε μάθει στο σχολείο για τον ορισμό της τραγωδίας από τον Αριστοτέλη. Για να το ελαφρύνουμε, θα θυμηθώ και την Carrie Bradshaw από το Sex and the City. Με όρους ποπ κουλτούρας μπορούμε να πούμε πολλά, αλλά όταν επικαλούμαστε την Ψυχολογία, προσπαθώ να είμαι προσεκτική».

Οι Καθαρίστριες που Έγιναν Ηθοποιοί και Γύρισαν τον Κόσμο

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Πριν από κάποιους μήνες έγινε viral η είδηση ότι ο πρώτος ασθενής με εθισμό στο Netflix νοσηλεύτηκε στο Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας και Νευροεπιστήμης στην Ινδία. Το φαινόμενο του binge-watching, της συνεχόμενης, ακατάπαυτης θέασης σειρών, έχει ξεκινήσει ήδη να γίνεται γνωστό. Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε αν είμαστε και εμείς όντως εθισμένοι στις σειρές; «Όταν επηρεάζεται η καθημερινότητά μας σε όλους τους τομείς και εγκαταλείπουμε ακόμη και τις βασικές υποχρεώσεις μας, έχει έρθει ώρα να ζητήσουμε βοήθεια», σημειώνει η ειδικός. Τι συμβαίνει, όμως, με τους ανθρώπους που αποσύρονται από την καθημερινότητά τους και απορροφούνται από τις σειρές; Μπορεί να είναι σύμπτωμα κάποιας ψυχικής νόσου; Αν, για παράδειγμα, επιλέγεις να μείνεις σπίτι και να δεις σειρές, αντί να βγεις με τους φίλους σου, είναι ανησυχητικό;

Η κυρία Ευθυμιοπούλου απαντά: «Από μόνο του αυτό δεν σημαίνει κάτι. Αντιθέτως, μπορεί να δηλώνει την ανάγκη για απόσυρση ή για ξεκούραση. Δεν είναι κακό να θέλουμε να περνάμε χρόνο μόνοι μας. Μια συμπεριφορά από μόνη της δεν λέει κάτι. Οι συμπεριφορές εξετάζονται σε συνδυασμό με πολλούς παράγοντες. Εάν αυτό όλο καταλήγει σε μια σχέση αποκλειστικότητας, εκτοπίζοντας όλες τις άλλες σχέσεις, ενδιαφέροντα ή ασχολίες, τότε ίσως έχει έρθει η στιγμή να το προσέξουμε». Αν σκεφτούμε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν μονάδες απεξάρτησης από το gaming και τους υπολογιστές, θα πρέπει να ξεκινήσουμε να εξετάζουμε και το φαινόμενο του εθισμού στις σειρές πιο προσεκτικά; Η κυρία Ευθυμιοπούλου έχει «την αίσθηση πως υπάρχει μια τάση ιατρικοποίησης συμπεριφορών ή θεμάτων. Ένα ποσοστό ανθρώπων που είναι εθισμένοι στο Διαδίκτυο και στο gaming πληρούν κριτήρια εξάρτησης από ουσίες ή διαταραχές ελέγχου παρορμήσεων, οπότε ίσως η προσέγγιση να είναι πιο παρεμβατική. Έχει μεγάλη σημασία η συχνότητα που κάνουμε κάτι. Πολλές φορές, το να κλειστούμε στο σπίτι μας για δυο-τρεις μέρες και να βλέπουμε σειρές ίσως να είναι απλώς ένας τρόπος ξεκούρασης».

Περισσότερα από το VICE

Ο Έλληνας «Μastermind» που Βάδιζε για Νόμπελ, τα Πειράματα σε Πιθήκους και ο Βλάσης Μπονάτσος

Αυτό το '90s Βίντεο με τον πιο Άτυχο Παίχτη σε Τηλεπαιχνίδι Μπορεί να σε Ρίξει σε Κατάθλιψη

Είναι Σωστός Τελικά ο Όρος «Γυναικοκτονία»;