FYI.

This story is over 5 years old.

Διασκέδαση

Κανονικά θα Έπρεπε Όλοι να Κλείσουμε το Facebook Αλλά (Να Γιατί) Δεν Μπορούμε

Ή γιατί δεν θέλουμε.
VICE Staff
Κείμενο VICE Staff
Φωτογραφία: Shutterstock

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Facebook Inc, Mark Zuckerberg, δήλωσε ότι η εταιρεία-κολοσσός των social media υπέπεσε σε σφάλματα που επέτρεψαν δεδομένα χρηστών να καταλήξουν στην εταιρεία αναλύσεων Cambridge Analytica. Σύμφωνα με το Facebook, η Cambridge Analytica συμμάχησε με την προεκλογική καμπάνια του Donald Trump αποκτώντας παράνομα πρόσβαση σε στοιχεία εκατομμυρίων χρηστών της δημοφιλούς πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης με σκοπό να τους προσεγγίσει διαφημιστικά, κάτι που ήδη γνωρίζαμε από τον Ιανουάριο του 2017, αμέσως μετά την νίκη του Trump. Στην πρώτη του τοποθέτηση μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου διαρροής προσωπικών δεδομένων, ο Zuckerberg επεσήμανε, σε μια ανάρτησή του στο Facebook, ότι η εταιρεία «έκανε λάθη, υπάρχουν πολλά που πρέπει να κάνουμε και πρέπει να επιταχύνουμε (τους ρυθμούς μας) και να τα κάνουμε».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Λίγο πιο πίσω, το 2012, ο ερευνητής Kosinski και η ομάδα του απέδειξαν ότι με βάση έναν μέσο όρο 68 «like» στο Facebook από έναν χρήστη, ήταν πιθανό να προβλέψει το χρώμα του δέρματός του (με 95% ακρίβεια), τον σεξουαλικό προσανατολισμό του (88% ακρίβεια) και τη σχέση του με το Δημοκρατικό ή το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (85%). Αλλά δεν ήταν τα μόνα συμπεράσματα που μπορούσαν να εξαχθούν. Η νοημοσύνη, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, καθώς επίσης η χρήση αλκοόλ, τσιγάρου και ναρκωτικών, όλα μπορούσαν να προσδιοριστούν. Από τα δεδομένα, ήταν ακόμα δυνατό να εξαχθεί το συμπέρασμα εάν κάποιου οι γονείς είχαν χωρίσει.

Ό,τι κάνουμε, τόσο διαδικτυακά όσο και εκτός Διαδικτύου, αφήνει ψηφιακά ίχνη. Κανονικά, θα έπρεπε όλο να κλείσουμε το Facebook, όμως κάνοντας οργισμένα post στο Facebook για αυτόν τον λόγο, είναι προφανές πως δεν μπορούμε. Ή δεν θέλουμε. Είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας ενάμιση δισεκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως. Είναι απίστευτο ότι ένας ολόκληρος κόσμος χρησιμοποιεί μια ίδια υπηρεσία και, κυρίως, ότι ένα σωρό εταιρίες εξαρτώνται από τον Mark Zuckerberg. Αναρωτιόμαστε γιατί τελικά είναι τόσο δύσκολο να ζήσουμε χωρίς αυτό.

«Δεν μπορώ και δεν θέλω»

Δεν μπορώ και δεν θέλω να κλείσω το Facebook για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον, με βοηθάει να προωθήσω τη δουλειά μου. Δεύτερον, το Facebook αποτελεί πλέον μία πλατφόρμα επικοινωνίας, ένα είδος ψηφιακής κοινωνικοποίησης που έχει αντικαταστήσει τη φυσική επικοινωνία με φίλους και συνεργάτες, η οποία είναι δύσκολη εξαιτίας της ταχύτητας που έχει πάρει η ζωή. Άλλωστε, το Facebook λειτουργεί σαν ένα ευρύτερο πλαίσιο κοινωνικής ζύμωσης, μία δεύτερη κοινή γνώμη, την οποία δεν θέλω να αποχωριστώ. Η κατάχρηση προσωπικών δεδομένων από την εταιρεία είναι προβληματική, ωστόσο η λύση δεν είναι να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε ένα κοινωνικό δίκτυο με πολλαπλά θετικά για τη ζωή μας, αλλά να απαιτήσουμε μία νομοθεσία που θα περιορίζει τέτοιου είδους φαινόμενα και θα προστατεύει τους χρήστες. Άλλωστε, κατάχρηση προσωπικών δεδομένων μπορούν -εν δυνάμει- να κάνουν όλα τα κοινωνικά δίκτυα ή οι εταιρείες ηλεκτρονικου ταχυδρομείου. Άρα, η λύση δεν μπορεί να είναι στη λογική «κόβω το χέρι μου επειδή πονάει».
- Θοδωρής Χονδρόγιαννος


ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

VICE Video: Αυτό το Μάθημα Βlack Μetal Υoga Ξεκίνησε από μία «Τρολιά» στο Facebook

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


«Η παραβίαση θα γίνει ανεξάρτητα απ' το εάν χρησιμοποιείς Facebook»

Στην περίπτωση του πρόσφατου σκανδάλου του Facebook διχάζεσαι ανάμεσα στο εάν είναι μεγαλύτερη η ανηθικότητα των θυτών ή η βλακεία των χρηστών. Δεν έπεσα ιδιαίτερα από τα σύννεφα μετά την αποκάλυψη, ούτε και σκέφτηκα να διαγράψω τον λογαριασμό μου. Η παραβίαση των προσωπικών δεδομένων θα γίνει ανεξάρτητα απ' το εάν χρησιμοποιείς Facebook. Αν είναι να ανησυχούμε για τα προσωπικά δεδομένα, ο αγώνας θα πρέπει να είναι ενάντια στην επιτήρηση στο Διαδίκτυο γενικότερα και όχι στο Facebook. Αυτό που με έριξε από τα σύννεφα είναι ο τρόπος με τον οποίο πήραν στη συγκεκριμένη περίπτωση τα δεδομένα των χρηστών, αλλά και το ότι τελικά κατάφεραν να τους χειραγωγήσουν. Η χειραγώγηση είναι από μόνη της ένα ζήτημα, αλλά οι χρήστες έχουν την ατομική ευθύνη στην επιλογή της ενημέρωσης και θα πρέπει απλώς να βάλουν τα κατάληλα φίλτρα στις πηγές που χρησιμοποιούν. Την ίδια ευθύνη έχουν και για τα προσωπικά τους δεδομένα. Ναι, ο Mark Zuckerberg είναι ανήθικος, αλλά εμείς τι κάνουμε γι' αυτό; Ζούμε στην εποχή που οτιδήποτε γράφεις ή κλικάρεις στον υπολογιστή σου, μπορεί να εντοπιστεί και να χρησιμοποιηθεί από την κρατική ασφάλεια, μέχρι εταιρίες που απλώς αγοράζουν τα στοιχεία των χρηστών για οποιοδήποτε λόγο. Το ζήτημα είναι πόσα εμπόδια βάζεις εσύ σε αυτό ώστε να το κάνεις λίγο δυσκολότερο και τι επιλέγεις να μοιραστείς στο Διαδίκτυο. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα είναι ένα μαγικό εργαλείο που σε συνδέει με όλο τον κόσμο. Εάν τη χρησιμοποιείς για να δεις ποια μάρκα αυτοκινήτου θα ήσουν ή ποιος χαρακτήρας σου ταιριάζει από το Κωνσταντίνου και Ελένης, δίνοντας στην οποιαδήποτε εφαρμογή το ελεύθερο να έχει πρόσβαση στα δικά σου δεδομένα και σε αυτά των φίλων σου, δεν γίνεται να μην περιμένεις πως κάτι θα πάει στραβά.
- Άννα Νίνη

«Θα βγάλει πολλά λεφτά όποιος έχει την υπομονή να δουλέψει ως "συλλέκτης αρχείου Facebook"»

Εδώ και έναν χρόνο αισθάνομαι όλο και πιο έντονα την ανάγκη να σβήσω το προφίλ μου στο Facebook. Λίγο το γεγονός ότι το Νewsfeed μου έχει γεμίσει με κάθε λογής αποψάρες τυχάρπαστων τύπων που την έχουν δει κριτές των πάντων, λίγο η σκέψη πως είμαι ένα πειραματόζωο των πολυεθνικών και το γλυκό στο μυαλό μου έδεσε. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί λόγοι που με κάνουν να το κρατάω. Ο κύριος είναι πως πρόκειται για ένα από τα βασικά εργαλεία της δουλειάς μου. Μέσω αυτού ενημερώνομαι για ένα σωρό πράγματα, ενώ με βοηθά να έρθω γρήγορα σε επαφή με τους σωστούς ανθρώπους. Αυτός, όμως, δεν είναι ο μοναδικός λόγος που μένω σε αυτό. Η παραμονή μου οφείλεται στο γεγονός ότι λειτουργεί σαν ημερολόγιο για μένα. Έχω προφίλ για πάνω από δέκα χρόνια και κατά καιρούς έχω καταγράψει πολλές σκέψεις μου μέσω των post που έχω κάνει, ενώ μου φαίνεται πραγματικά μαρτυρικό να κάτσω και να αποθηκεύσω όλες αυτές τις φωτογραφίες που έχω στο προφίλ μου. Επίσης, μην ξεχνάμε πως, ειδικά οι πιο νέοι άνθρωποι, έχουν μάθει να επικοινωνούν κυρίως μέσω αυτής της πλατφόρμας, θεωρώντας την κλήση στο κινητό ή τα sms κάτι εξαιρετικά απαρχαιωμένο. Κατά κάποιο τρόπο είμαι παγιδευμένος στο δικό μου «Tron». Πιστεύω πως μελλοντικά θα βγάλει πολλά λεφτά όποιος έχει την υπομονή να δουλέψει ως «συλλέκτης αρχείου Facebook». Να τον προσλαμβάνεις και να σου φέρνει σε ένα στικάκι ό,τι έχεις ποστάρει στο προφίλ σου, για να σβήσεις το προφίλ σου χωρίς να χάσεις τις αναμνήσεις σου. Αν το κάνει ήδη κάποιος, ας επικοινωνήσει μαζί μου.
- Αντώνης Κωνσταντάρας

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Είναι εργαλείο δουλειάς»

Δεν είναι, προφανώς, το Facebook η μοναδική σελίδα ή εφαρμογή που εντοπίζει το ηλεκτρονικό μας ίχνος και επομένως τα μέρη που ταξιδεύουμε ή τους ανθρώπους με τους οποίους συναναστρεφόμαστε. Γκουγκλάρεις «Master Chef» και την επόμενη μέρα σου 'ρχεται spam email για τις «χωριάτικες συνταγές της Σαρακοστής». Αυτοί είναι οι κανόνες, τους ξέρεις από την αρχή. Μετά το ξέσπασμα της υπόθεσης Cambridge Analytica και την αποκάλυψη ότι προσωπικά δεδομένα χρηστών χρησιμοποιήθηκαν για τη χειραγώγηση ψηφοφόρων σε εκλογές, φάνηκε ότι τα πράγματα μπορούν να γίνουν πιο σοβαρά. Δεν σκέφτηκα να κλείσω τον λογαριασμό μου στο Facebook, διότι είναι εργαλείο δουλειάς. Ανεβάζω μέρος της δουλειάς μου και παρακολουθώ τι κάνουν άλλοι άνθρωποι με το ίδιο επάγγελμα - δηλαδή, πράγματα εξ ορισμού δημόσια. Δεν ενημερώνομαι από εκεί ούτε κάνω τεστ για να δω πώς θα μοιάζω σε 30 χρόνια, ούτε κάνω κλικ για να μπω σε κλήρωση δωρο-επιταγής. Επίσης, θέλω να συνεχίσω να σχολιάζω στο Messenger, με τον Τερό και τον Dale, αστεία βιντεάκια και απίθανα γκολ.
- Κώστας Κουκουμάκας

«Μέχρι να βγουν στη φόρα τα inbox μας, δεν έχω λόγο να ανησυχώ»

Ένας φίλος μου με επιπλήττει συχνά επειδή είμαι συνεχώς online. Όταν του είπα χαριτολογώντας ότι με πληρώνουν για να είμαι διαθέσιμη στο Facebook όλη μέρα, εκείνος γέλασε και με κορόιδεψε. Όμως είναι αλήθεια, ένα μεγάλο κομμάτι της δουλειάς μας, σχεδόν μας επιβάλλει να είμαστε συνεχώς συνδεδεμένοι και διαθέσιμοι για να ενημερώνουμε και να ενημερωνόμαστε. Γι' αυτό άλλωστε η αποχή από το να διαβάζω το timeline μου στις διακοπές είναι το πρώτο πράγμα που κάνω. Δεν θα έφευγα όμως από το Facebook. Θεωρώ ότι η αφορμή είναι λάθος. Το σκάνδαλο με τη βρετανική εταιρεία Cambridge Analytica είναι ένα πολιτικό σκάνδαλο που δεν πρέπει να υποτιμηθεί, θεωρώ όμως ότι ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί κι όχι με πρακτικές μποϊκοτάζ. Θα ήταν υποκριτικό, άλλωστε, να θεωρούμε ότι τα προσωπικά μας δεδομένα παραβιάζονται μόνο από το Facebook. Επίσης, δεν το θα έκλεινα για πάρα πολλούς άλλους λόγους: Επειδή είναι ένας εύκολος και πρακτικός τρόπος να κρατάω επαφή με τους φίλους μου που ζουν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, γιατί αγαπώ τα περίεργα ονόματα που έχω στις ομαδικές συνομιλίες με τις φίλες μου, διότι διαβάζω απόψεις για ταινίες, μουσικές και πολιτική που δεν ήταν εύκολο να διαβάσω αλλού, γιατί γελάω, πολλές φορές συγκινούμαι (απαραίτητο κι αυτό), και όποτε μου χαλάει το κινητό μου -πράγμα που μου συμβαίνει συχνά- οι μόνες φωτογραφίες διακοπών που έχω είναι αυτές που τελικά είχα ποστάρει στο timeline μου. Άλλωστε, μέχρι να βγουν στη φόρα τα inbox μας, θεωρώ ότι δεν έχω κάποιον λόγο να ανησυχώ.
- Μελπομένη Μαραγκίδου

«Εκεί έχω μαζεμένα όλα μου τα ενδιαφέροντα»

Είμαι από τα άτομα που δεν έχουν σχεδόν ποτέ κάρτα, οπότε ο βασικός λόγος που έχω λογαριασμό στο Facebook είναι για να μπορώ να επικοινωνώ με τους φίλους και τις φίλες μου ό,τι ώρα θέλω, όποτε θέλω. Εξάλλου, το Facebook σού παρέχει και την έκδοση 0.facebook, που ακόμη και Ίντερνετ να μην έχεις, μπορείς να συνδεθείς και να ανταλλάξεις μηνύματα κανονικά. Επίσης, η κολλητή μου έχει φύγει στο εξωτερικό, οπότε δεν θα ήταν τόσο εύκολο να μιλάω μαζί της αν δεν είχα Facebook.Παράλληλα, εκεί έχω μαζεμένα τα site, τους μουσικούς και όλα μου τα ενδιαφέροντα, και μπορώ να ενημερώνομαι άμεσα και εύκολα από την αρχική σελίδα για αυτά που με απασχολούν. Φυσικά, η αρχική μου, μου παρέχει απίστευτο γέλιο καθημερινά. Θεωρώ, ακόμα, πως το Facebook είναι ένας πάρα πολύ εύκολος τρόπος να μοιραστείς πράγματα με τους φίλους σου, όπως μουσική, απόψεις, βιβλία και γενικά ό,τι σου κατέβει.Έτσι, μπορείς να ανακαλύψεις νέα πράγματα - αλλά και οι φίλοι σου, μέσα από τις δικές σου αναρτήσεις.
- Δέσποινα Φραντζή

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Έχω αφήσει ψηφιακά ίχνη μέχρι και στο σουβλατζίδικο της γειτονιάς μου»

Το σκάνδαλο Cambridge Analytica και η αξιοποίηση προσωπικών δεδομένων χρηστών του Facebook για τη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος τόσο στις Προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ όσο και στο Brexit του 2017, έφερε τον πλανήτη αντιμέτωπο με ενοχλητικές αλήθειες τις οποίες κατά βάθος γνώριζε και προφανώς είχε αποδεχθεί στο βωμό της τεχνολογικής εξέλιξης. Τι γίνεται, όμως, όταν τα προσωπικά δεδομένα και οι ψηφιακές συμπεριφορές καταλήγουν να χειραγωγούν πολίτες, να εξαπατούν χρήστες, να εκλέγουν κυβερνήσεις, να καθοδηγούν καμπάνιες, να ορίζουν το μέλλον χωρών; Μόλις η υπόθεση Cambridge Analytica είδε το φως της δημοσιότητας η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι ήρθε η ώρα να αποχαιρετήσω τον ψηφιακό κόσμο, στον οποίο ουδέποτε υπήρξα ιδιαίτερα δραστήριος. Η σελίδα μου στο Facebook είναι μια «νεκρή» σελίδα με σκόρπια πράγματα που ποστάρουν συνήθως φίλοι και κάπου-κάπου μπαίνω δειλά, διεκδικώντας μια θέση στο ηδονικό Κολοσσαίο των κοινωνικών δικτύων. Συνεπώς, αρκεί να γυρίσω το ταμπελάκι στην πόρτα του μαγαζιού: Closed. Μικρό το κακό. Γιατί δεν το κάνεις τότε, θα ρωτήσει ορθώς κάποιος, ειδικά τώρα που βράζει όλος ο πλανήτης; Πιστεύω θα ήταν λάθος να δαιμονοποιήσω το μέσο, εν προκειμένω το Facebook. Θα εκτονώσει μεν την όποια πρόσκαιρη οργή, θα χαϊδέψει τα χαμηλότερα ένστικτα, όμως θα δώσει μια ουσιαστική λύση στο πρόβλημα; Θα προστατευτούν τα προσωπικά δεδομένα μου, όταν ζω σε έναν κόσμο που καθημερινά παραχωρώ προσωπικά δεδομένα σε κάθε μου βήμα; Προχθές πήγα να αγοράσω ένα ανταλλακτικό για το ηλεκτρονικό μου τσιγάρο και η υπάλληλος με ρώτησε: «Μένετε ακόμα στην τάδε οδό, αριθμό τόσο;». Απάντησα μηχανικά «ναι» και μετά σκεφτόμουν μια ώρα πού στο καλό ξέρει που μένω. Δεν είχα δώσει ποτέ στοιχεία. Εν ολίγοις, ακόμα και να κλείσω το Facebook, έχω αφήσει ψηφιακά ίχνη μέχρι και στο σουβλατζίδικο της γειτονιάς μου. Αυτό που χρειάζομαι είναι προστασία για τα προσωπικά μου δεδομένα. Και ένα πλαίσιο που να λειτουργεί. Τα να μεταμορφωθώ σε αναλογικό ερημίτη ενός μεταβαλλόμενου ψηφιακού κόσμου, φοβάμαι, δεν θα βοηθήσει. Στο τέλος της μέρας, θα καταλήξω όπως οι Πέρσες να μαστιγώνω τη φουρτουνιασμένη θάλασσα για τα δεινά που προξένησε στον στόλο των προσωπικών δεδομένων μου.
- Αντώνης Ντινιακός

«Είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να δεις ποιοι από τον περίγυρό σου έχουν αποκτήσει ακραίες απόψεις»

Νομίζω πως το σκάνδαλο Cambridge Analytica πέρασε και δεν ακούμπησε τους περισσότερους από εμάς, διότι ουσιαστικά δεν μας έριξε από τα σύννεφα. Απλώς επιβεβαίωσε κάτι που ξέραμε. Οποισδήποτε καταλαβαίνει πως όχι το Facebook, αλλά το Διαδίκτυο γενικά, είναι ένα σφουγγάρι που ρουφά πληροφορίες για εσένα, τον τρόπο ζωής, τους φίλους σου. Το ζήτημα είναι να παίρνεις τα βασικά μέτρα για την προστασία σου και να μην κλικάρεις ευκολόπιστα «Accept» κάθε φορά που μπορεί να σου ζητηθεί κάτι εκεί έξω, στον κυβερνοχώρο. Το Facebook, τώρα, για το οποίο γίνεται πολύς λόγος τις τελευταίες ώρες, δεν σβήνεται - και μιλάω για μένα. Είναι μια άλλη κοινωνία χρηστών, κάποιους από τους οποίους γνωρίζεις ήδη από την πραγματική ζωή, ενώ υπάρχουν άλλοι με τους οποίους γνωρίστηκες εκεί μέσα. Προφανώς, για πάρα πολύ κόσμο -και για μένα- αποτελεί ένα εργαλείο δουλειάς που διευκολύνει απίστευτα, για παράδειγμα στην αναζήτηση πληροφοριών ή στοιχείων επικοινωνίας. Επίσης, είναι ένας οικονομικός τρόπος επικοινωνίας με φίλους, συναδέλφους, παλιούς συμμαθητές/συμφοιτητές που λόγω κρίσης έχουν πάρει τον δρόμο της ξενιτιάς. Ειδήσεις, καινούρια τραγούδια, συναυλίες, τατουάζ, αθλητισμός και τόσα ακόμη ενδιαφέροντά μου, βρίσκονται εκεί μαζεμένα. Τέλος, με το πέρασμα των χρόνων και την έξαρση του φασισμού, έχει γίνει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να δεις ποιοι άνθρωποι από τον ευρύτερο περίγυρό σου (για παράδειγμα, παλιοί συμμαθητές) έχουν αποκτήσει ακραίες απόψεις.
- Παύλος Τουμπέκης

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Δυο Εβδομάδες Πριν Πεθάνει, ο Stephen Hawking Προέβλεψε πώς θα Τελειώσει το Σύμπαν

Βρες Ποιος το Είπε: Ο Αμβρόσιος, οι Ναζί ή το ISIS;

Ένας Χρήσιμος Οδηγός για το Ποια Συμπληρώματα Διατροφής Λειτουργούν Τελικά

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.