Γυναίκες

Ας Μιλήσουμε Σοβαρά για τη Σεξουαλική Παρενόχληση στην Εργασία

«Βρήκα τη δύναμη να θυσιάσω τη δουλειά μου, όλα αυτά που είχα κατακτήσει μέχρι τότε, τον μισθό μου και την ανεξαρτησία μου».
photo_actionaid
Γραφικό: ActionAid

«Όταν μπήκα στο γραφείο του, μου ζήτησε να κλείσω την πόρτα και μου είπε: “Αν δεν μου κάτσεις, εγώ εδώ μέσα, θα σε γαμήσω”. Όπως ήμουν, γύρισα την πλάτη μου, πήγα στο γραφείο μου και μάζεψα τα πράγματά μου. Όταν επέστρεψε ο πρόεδρος της εταιρείας τού είπα ότι παραιτούμαι, διότι τον τελευταίο έναν χρόνο με παρενοχλεί σεξουαλικά ο Οικονομικός Διευθυντής, ένας 55άρης παντρεμένος, χωρίς παιδιά. Η απάντησή του ήταν ότι “εγώ δεν μπορώ να ασχολούμαι εδώ μέσα με τα γκομενικά σας”».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ιστορία της Εύας μετρά κάποια χρόνια. Ήταν 19 ετών όταν πρωτομπήκε σε εκείνη την κατασκευαστική εταιρεία ως γραμματέας του προέδρου. Ήταν έξι μήνες στην εταιρεία όταν ο οικονομικός διευθυντής ξεκίνησε να την παρενοχλεί. Στην αρχή με ακριβά δώρα που η ίδια δεν δεχόταν, αργότερα με σχόλια για τα οπίσθιά της και με συνεχείς οχλήσεις για ραντεβού εκτός γραφείου. Όταν την κάλεσε στο γραφείο για να την εκβιάσει ότι αν δεν πάει μαζί του θα της κάνει τη ζωή δύσκολη, είχε προηγηθεί μία περίοδος εφιαλτική για την Εύα κι αυτό ήταν το νερό που ξεχύλισε το ποτήρι. «Επί έναν χρόνο ξυπνούσα να πάω στη δουλειά και έκλαιγα. Όλο αυτό εμένα με έπνιγε. Πήγαινα και ένιωθα μονίμως έναν τρόμο μέσα μου. Τι θα μου πει, τι θα με περιμένει, αν θα μου πει για τον κώλο μου. Δεν μπορούσα ούτε να αντιδράσω, ούτε φυσικά τα δεχόμουν αυτά. Ζούσα με τον φόβο μη μου τη στήσει και με βουτήξει σε κάνα ασανσέρ. Είχα βγάλει και ψυχοσωματικό. Είχα πάθει γυροειδή αλωπεκία από τη στενοχώρια μου κι έχανα κατά τόπους τα μαλλιά μου».

Η Εύα σε εκείνη τη φάση δεν θέλησε να κάνει επίσημη καταγγελία. Μίλησε όμως ανοιχτά στην εταιρεία της. Και μπορεί να βρήκε το δίκιο ανάμεσα στις συναδέλφισσές της, όμως η απάντηση του προέδρου της εταιρείας την απογοήτευσε. «Δεν το κατήγγειλα επειδή είχα ταλαιπωρηθεί πολύ ψυχολογικά. Είναι κάτι που τελικά μετάνιωσα. Αυτό που θα έλεγα σε μία κοπέλα που βιώνει κάτι αντίστοιχο είναι να μη φοβάται. Είναι αναφαίρετο δικαίωμά της να μπορεί να υποστηρίξει τον εαυτό της και να απευθυνθεί σε κάποιον που μπορεί να την βοηθήσει και ουσιαστικά και νομικά. Εμένα αυτό που με σταμάτησε ήταν ο φόβος. Έλεγα ότι έχασα τα μαλλιά μου με όλο αυτό και σκεφτόμουν ότι αν δεν δικαιωθώ θα χάσω κι άλλα και δεν θα ηρεμήσω. Σε εκείνη τη φάση, ήθελα να σταθώ στα πόδια μου και να βρω άλλη δουλειά. Βρήκα όμως τη δύναμη όταν μου είπε αυτά τα πράγματα μέσα σε ένα λεπτό, χωρίς να το σκεφτώ παραπάνω να θυσιάσω τη δουλειά μου, όλα αυτά που είχα κατακτήσει μέχρι τότε, τον μισθό μου και την ανεξαρτησία μου. Τα θυσίασα όλα για την αξιοπρέπειά μου. Ένιωσα ελεύθερη».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

VICE Meets Ελένη Φουρέιρα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Η περίπτωση της Εύας είναι από εκείνες που δεν καταγγέλθηκαν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το να καταγγείλει κάποια γυναίκα σεξουαλική παρενόχληση είναι σπάνιο, πόσο μάλλον σε ένα εργασιακό περιβάλλον. Στην έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2018 αναφέρεται μόλις μία περίπτωση καταγγελίας σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία. Όπως σημειώνει η έκθεση:

«Εργαζόμενη υπάλληλος σε επιχείρηση προσέφυγε στην Επιθεώρηση Εργασίας για να καταγγείλει το γεγονός ότι δέκα μέρες μετά την πρόσληψή της, ο εργοδότης της προέβη σε άσεμνη χειρονομία σε βάρος της. Μετά το ως άνω περιστατικό, η εργαζόμενη δήλωσε στον εργοδότη ότι, λόγω αυτής της απρεπούς συμπεριφοράς, δεν μπορούσε να συνεχίσει να εργάζεται στην επιχείρηση, οπότε και ο εργοδότης κατήγγειλε τη σύμβαση εργασίας της. Η εργαζόμενη προσέφυγε στο ΣΕΠΕ καταγγέλλοντας σεξουαλική παρενόχληση. Στη συνάντηση ενώπιον της Επιθεώρησης, όπου παρέστη και εκπρόσωπος του Συνηγόρου του Πολίτη, ο εργοδότης ομολόγησε ότι έκανε την άσεμνη χειρονομία στην εργαζόμενη υπογραμμίζοντας ότι δεν σκόπευε να την παρενοχλήσει σεξουαλικά, αλλά η πράξη του είχε ως στόχο την ενθάρρυνσή της στη νέα της εργασία. Ο Συνήγορος του Πολίτη εξέδωσε πόρισμα και κατέληξε ότι η ενέργεια του εργοδότη ήταν σαφής σεξουαλική παρενόχληση έναντι της εργαζόμενης και εισηγήθηκε πρόστιμο στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, το οποίο επιβλήθηκε στην επιχείρηση».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Κεντρικός φορέας στη χώρα μας για την εφαρμογή του νόμου για τη σεξουαλική παρενόχληση είναι ο Συνήγορος του Πολίτη. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, δέχεται καταρχήν την καταγγελία, την οποία πρέπει να αντιμετωπίζει με τη δέουσα διακριτικότητα και να ενεργεί άμεσα. Σύμφωνα με την έκθεση πεπραγμένων της Επιθεώρησης Εργασίας για το 2017 όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, μόλις τρεις περιπτώσεις καταγγέλθηκαν. Από αυτές, η μία έφτασε στα δικαστήρια, η άλλη επιλύθηκε και στην τρίτη επιβλήθηκε πρόστιμο 500 ευρώ.

1560350519341-Screen-Shot-2019-06-12-at-123936

Το φαινόμενο όμως της σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο και της δυσκολίας στην καταγγελία του, δεν είναι ελληνικό. Όπως αναφέρεται έκθεση του οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2014, «Η σεξουαλική παρενόχληση αποτελεί συχνή και συνηθισμένη εμπειρία για πολλές γυναίκες στην ΕΕ. Από τις γυναίκες που έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης τουλάχιστον μία φορά από την ηλικία των 15 ετών και άνω, 32% ανέφεραν ως δράστη τον προϊστάμενο, κάποιο συνάδελφο ή πελάτη. Για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του φαινομένου οι εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις πρέπει να προάγουν την ενημέρωση σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση και να ενθαρρύνουν τις γυναίκες να καταγγέλλουν σχετικά περιστατικά».

Στις 10–21 Ιουνίου 2019, χώρες από όλο τον κόσμο θα συνεδριάσουν στη Γενεύη, στο πλαίσιο της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και θα υιοθετήσουν την πρώτη διεθνή σύμβαση που θα είναι δεσμευτική και θα περιλαμβάνει ορισμούς για την παρενόχληση και τη βία στην εργασία που θα είναι κατανοητοί και θα προστατεύουν όλους τους εργαζόμενους σε όλους τους χώρους εργασίας είτε πρόκειται για υπαλλήλους, είτε πρόκειται για εργάτριες, είτε πρόκειται για αγρότισσες, είτε πρόκειται για γυναίκες που εργάζονται σε αδήλωτη εργασία. Με αφορμή την υπογραφή της πρώτης διεθνούς σύμβασης κατά της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία, η ActionAid κάνει επείγουσα έκκληση προωθώντας και στην Ελλάδα την εκστρατεία «Ποτέ και Πουθενά», με στόχο την εξάλειψη κάθε μορφής βίας κατά γυναικών στο σπίτι, στο δρόμο, στη δουλειά.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Όπως σημειώνει η ActionAid: «Έχοντας ως μοναδική ευκαιρία την 108η Σύνοδο του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ΔΟΕ) για την εξάλειψη της έμφυλης βίας και της παρενόχλησης στην εργασία, που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο στη Γενεύη, ζητάμε από τους πολίτες να υπογράψουν την έκκλησή για μια σύμβαση που πραγματικά να προστατεύει τα δικαιώματα όλων των εργαζομένων. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μέχρι και έξι στις δέκα εργαζόμενες (ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή) έχουν υποστεί κάποια μορφή παρενόχλησης. Στις χώρες της ομάδας G20, σχεδόν το ένα τρίτο των γυναικών έχουν αντιμετωπίσει παρενόχληση στη δουλειά τους, όμως λίγες τόλμησαν να μιλήσουν γι’ αυτό. Μεταξύ του 40 – 50% των γυναικών στην Ε.Ε. έχουν δεχθεί σεξουαλικές προτάσεις, σωματικά αγγίγματα και άλλες μορφές σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία τους. Το 61% των γυναικών που δουλεύουν στον τομέα των υπηρεσιών στην ΕΕ έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση τουλάχιστον μια φορά κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Στην Ουγκάντα, το 90% των γυναικών ανέφεραν ότι έχουν δεχτεί σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία τους από τους άνδρες προϊσταμένους τους».

Η ΑctionAid θεωρεί ότι η Σύνοδος του ΔΟΕ δεν πρέπει να αποτελέσει μια χαμένη ευκαιρία και ζητά την υπογραφή της καμπάνιας, εδώ.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Φωτογραφίες Από τους Τελευταίους Θαλάμους Αυνανισμού στην Ολλανδία

Η Μαφία του Ξύλου στα Σύνορα Ελλάδας-Αλβανίας

Η Φιλιώ Δεν Αναγνωρίζει Πάντα τους Διάσημους που Σερβίρει στο Μαγαζί της

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.