Οι Διακινητές Έχουν Τριπλασιάσει τις Τιμές για να Μεταφέρουν Παράνομα Πρόσφυγες στην Κεντρική Ευρώπη

Τα μεσάνυχτα του περασμένου Σαββάτου αστυνομικοί της Διεύθυνσης Αλλοδαπών Θεσσαλονίκης σταμάτησαν ένα λεωφορείο με βουλγάρικες πινακίδες κοντά στην αερογέφυρα της Σταυρούπολης. Σε αυτό είχαν επιβιβαστεί 87 Σύροι πρόσφυγες, εκ των οποίων 46 παιδιά, τα περισσότερα κάτω των πέντε ετών. Συνελήφθη για παράνομη διακίνηση ο 49χρονος Έλληνας οδηγός του λεωφορείου, καθώς επίσης τρεις Σύροι κι ένας Ιρακινός, που κατηγορούνται ότι είχαν φροντίσει τις λεπτομέρειες του ταξιδιού. Οι πρόσφυγες κατέθεσαν στις αρχές ότι είχαν συμφωνήσει να πληρώσει ο κάθε ενήλικος 5.000 δολάρια, ώστε «να φθάσουν σε κάποια χώρα της Κεντρικής Ευρώπης». Οι ίδιοι αποκάλυψαν ότι το λεωφορείο είχε προορισμό τα ελληνο-αλβανικά σύνορα.

Το συγκεκριμένο στοιχείο θορύβησε τις αρχές, καθώς μετά την εκκένωση της Ειδομένης η στροφή των προσφυγικών ροών μέσω της Αλβανίας, είχε μεν συζητηθεί σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά κανένα τέτοιο ρεύμα δεν είχε καταγραφεί στην πράξη, τουλάχιστον με τα ποσοτικά στοιχεία των ροών που μέχρι σήμερα γνωρίζουμε. Λίγες ώρες αργότερα, το πρωί της Κυριακής, οι Έλληνες επιτελείς ενημερώθηκαν ότι συνολικά 17 Αφγανοί είχαν συλληφθεί στα σύνορα Αλβανίας – Κοσσόβου, προσπαθώντας να βρουν άνοιγμα προς τον Βορρά. Ήταν ένα ακόμη σημάδι των ανακατατάξεων στον χάρτη του προσφυγικού, που καταγράφονται μετά το οριστικό κλείσιμο των βόρειων συνόρων.

Κι έπειτα δεν είναι μόνο η Αλβανία. Το τελευταίο διάστημα πυκνώνουν οι συλλήψεις διακινητών και προσφύγων που κινούνται από τη Θεσσαλονίκη προς τα σύνορα με την ΠΓΔΜ. «Κάθε φορά που κλείνει μία προσφυγική οδός, οι άνθρωποι αναζητούν νέες διαδρομές. Τέτοιες κινήσεις καταγράφονται στις αναφορές που συντάσσουμε τον τελευταίο καιρό», επιβεβαίωσε στο VICE η Στέλλα Νάνου, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. «Αυτό που κάνουμε είναι αφενός να ενημερώνουμε τους πρόσφυγες για τους κινδύνους που διατρέχουν όταν έρχονται σε επαφή με διακινητές και αφετέρου για τα δικαιώματα που έχουν και τους νόμιμους τρόπους μετακίνησης εκτός Ελλάδος, μέσω των προγραμμάτων μετεγκατάστασης και οικογενειακής επανένωσης» σημείωσε η ίδια.

Βρέθηκα πρόσφατα στο Κέντρο Φιλοξενίας Διαβατών και συνομιλώντας με τον Μοχάμεντ, 17 ετών, από την πόλη Idlip της Συρίας, μου είχε εκμυστηρευτεί ότι αναζητά τρόπο να περάσει παράνομα στα Σκόπια. «Όμως, πλέον, αν θες Ευρώπη, πρέπει να πληρώσεις», είπε. Δηλαδή πόσο, ρώτησα. «Είναι 700-800 ευρώ για να σε μεταφέρουν ως τα σύνορα στην Ειδομένη. Από εκεί χρειάζεσαι άλλα τόσα για τρεις προσπάθειες να περάσεις τον φράχτη», απάντησε.

Από τα στοιχεία των αστυνομικών διευθύνσεων Θεσσαλονίκης και Κεντρικής Μακεδονίας σταχυολογούμε: "29.6.2016: 38χρονος συνελήφθη στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης – Ευζώνων να μεταφέρει με κλεμμένο αυτοκίνητο έξι υπηκόους Πακιστάν, οι οποίοι επίσης συνελήφθησαν για απόπειρα παράνομης εξόδου από τη χώρα". "20.6.2016: Αυτοκίνητο τύπου βαν, στο οποίο επέβαιναν 21 Αφγανοί, τρεις Πακιστανοί κι ένας Σύρος, μεταξύ αυτών δέκα ανήλικοι, εντόπισαν αστυνομικοί έξω από το Κιλκίς, ενώ συνελήφθησαν τρεις νεαροί Βούλγαροι, που επέβαιναν σε άλλο όχημα, το οποίο λειτουργούσε ως προπομπός. Οι πρόσφυγες μεταφέρονταν προς τη μεθοριακή γραμμή Ελλάδας-ΠΓΔΜ". "19.6.2016: Σλοβένος διακινητής, 38 ετών, ο οποίος μετέφερε με φορτηγό 35 μετανάστες, εκ των οποίων οι δώδεκα ανήλικοι, συνελήφθη στη Δυτική Θεσσαλονίκη. Προορισμός ήταν τα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ. Καθένας μετανάστης είχε καταβάλει 1.300 ευρώ".

Μετά το κλείσιμο των συνόρων, το πέρασμα στην Ειδομένη και τους Ευζώνους θεωρείται απροσπέλαστο. «Έχουμε επιστρέψει στην κατάσταση των αρχών του 2014», είπε στο VICE αστυνομικός που υπηρετεί στα σύνορα. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, οι διακινητές ζητούν περισσότερα χρήματα και μοιράζουν μεγαλύτερες υποσχέσεις, διαμορφώνοντας νέα δρομολόγια και δεδομένα στην παρα-οικονομία εκατομμυρίων του προσφυγικού. Αναφορά της Europol για το πρώτο εξάμηνο του 2016 (27 Ιουνίου) δείχνει ότι οι διακινητές μεταναστών έγιναν πλουσιότεροι, καθώς τα ποσά που ζητούν τριπλασιάστηκαν.

Ειδικά για το κόστος, σημειώνεται: «Στο τέλος του περσινού καλοκαιριού, οι μετανάστες κατέβαλαν 2.000-5.000 ευρώ για ολόκληρο το ταξίδι, δηλαδή από τη χώρα καταγωγής τους έως τον τελικό προορισμό στην Ευρώπη. Σήμερα, η τιμή έχει εκτοξευτεί, καθώς οι μετανάστες καλούνται να καταβάλουν 3.000 ευρώ για ένα μόνο τμήμα της διαδρομής, για παράδειγμα από τη χώρα καταγωγής τους έως την πρώτη χώρα εισόδου τους στην ΕΕ» αναφέρεται στην έκθεση, επιβεβαιώνοντας τις καταθέσεις των Σύρων στην εισαγωγική υπόθεση με το λεωφορείο στη Θεσσαλονίκη. «Αυτό κάνει το ταξίδι των προσφύγων να διαρκεί περισσότερο. Την περασμένη χρονιά, η μετακίνηση ολοκληρωνόταν ορισμένες φορές σε μία ή δύο εβδομάδες. Πλέον, το ταξίδι μπορεί να διαρκέσει μήνες. Έτσι, αναμένεται αύξηση της πίεσης στις λεγόμενες δευτερεύουσες διαδρομές» σημειώνουν οι ειδικοί της Europol, αναφερόμενοι και στο σφράγισμα της Βαλκανικής Οδού.

Σημειώνεται ότι σε προηγούμενη έκθεσή της (Φεβρουάριος 2016) η Europol υπολόγιζε σε πάνω από 3 δισ. τον τζίρο των δουλεμπορικών κυκλωμάτων το 2015. Δεν είναι όμως μόνο το κόστος για τη παράνομη διακίνηση που έχει τριπλασιαστεί. Στην ίδια αναφορά, σημειώνεται κάτι πολύ κρίσιμο, το οποίο οι ειδικοί εκτιμούν ότι θα συναντήσουμε πιο έντονα το επόμενο διάστημα. Εξαιτίας των νέων δεδομένων αυτής της παρα-οικονομίας, ολοένα και περισσότεροι μετανάστες πέφτουν θύματα εργασιακής εκμετάλλευσης από τους ίδιους τους διακινητές, προκειμένου να αποπληρώσουν το ταξίδι τους. Σύμφωνα με νεότερα στοιχεία, το 5% των μεταναστών υποχρεώθηκε να δουλέψει για λογαριασμό των δουλεμπόρων, ώστε να καλύψει το κόστος της μεταφοράς. Το αντίστοιχο ποσοστό πέρυσι ήταν 0,2%.

Περισσότερα από το VICE

Εκπληκτικές Εικόνες από το Πρώτο Woodstock το '69

Σκληρές Φωτογραφίες από τις πιο Υποβαθμισμένες Γειτονιές της Ισπανίας

Οι Κάτοικοι των Προαστίων δεν Γουστάρουν το Κέντρο της Αθήνας