Όταν Αναστήθηκε ο Αρχαίος Άδωνις στον Κεραμεικό

Πνεύμα ελληνικό αθάνατο, μεγαλόπρεπα nicknames στο fb και μια εκδήλωση υπό τον τίτλο Αδώνια 2014 ήταν το δόλωμα στο οποίο τσίμπησα. Ομολογώ δεν είχα ιδέα περί τίνος επρόκειτο, παραδέχομαι πήγα ανυποψίαστη και καταρχήν καλοπροαίρετη. Η μυθολογία είναι αγαπημένο και εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα, εκτός κι αν έχεις μείνει στην καθωσπρέπει εκδοχή των βιβλίων του δημοτικού.

Και να’μαι λοιπόν στον Κεραμεικό Μεγάλη Πέμπτη, χαζεύοντας ένα υπό ανακαίνιση κτίριο, προς το παρόν επικίνδυνο για να στεγάσει οποιουδήποτε είδους εκδήλωση αλλά παρόλα αυτά φωτισμένο με δεκάδες κεριά συν πολλά μέτρα πορτοκαλί γάζας. Ουσιαστικά αυτά οριοθετούσαν το χώρο στον οποίο μπορούσες να κινηθείς, διότι το λοιπό κτίριο ήταν γιαπί. Ο κόσμος ήταν αρκετός και χωρίς την παραμικρή ομοιογένεια. Από σικ κυρίες κάποιας ηλικίας έως μακρυμάλλικα φρικιά με δερμάτινα. Οικογένειες με παιδιά, ολίγον gothic στοιχείο, κάποιες πινελιές new age και κοστουμαρισμένοι κύριοι. Ανεβαίνοντας έπιασε το αυτί μου κάποιον να δίνει οδηγίες στους εισερχόμενους αναφερόμενος στην ψυχική ενέργεια. Δυστυχώς έχασα τα βασικά διότι έπρεπε να πλύνω όπως μου υπέδειξαν τα χέρια μου σε μια λεκάνη με νερό και μύρρο. Το έκανα και μπήκα σε μια αίθουσα, στο κέντρο της οποίας ήταν στημένος ένας βωμός. Τριγύρω υπήρχαν άνθρωποι με λευκούς μανδύες, κάποια αγάλματα, κι άλλα κεριά, ένα στεφάνι με λουλούδια, αυτά πρόλαβα να δω πριν η αίθουσα γεμίσει ασφυκτικά.  Ενόσω παρατηρούσα τις ψευδοροφές να χάσκουν και τα καλώδια να κρέμονται, άρχισαν τα Αδώνια.

Ενα τύμπανο κι ένας αυλός έδιναν ρυθμό στον αφηγητή ο οποίος ανέλαβε την παρουσίαση της ιστορίας του Αδώνιδος, η οποία εν τάχει, είναι η εξής: Η Μύρρα κόρη του βασιλιά της Πάφου έχει «άνομο» πάθος για τον πατέρα της. Λογικό θα πείτε, τα χει πει ο Φρόυντ. Με τη βοήθεια της παραμάνας της, τον μεθάει και συνευρίσκεται (σικ διατύπωση) μαζί του επί 12 ημέρες. Οταν αποκαλύπτεται και για να μην τη δολοφονήσει ο πατέρας της το σκάει και περιπλανάται για 9 μήνες. Η αγωνία κορυφώνεται, ας όψεται η στεντόρεια φωνή του αφηγητή. Σε αυτό το σημείο η Μύρρα απευθύνεται στους Θεούς λέγοντας ότι έσφαλε και ζητά από αυτούς δίκαιη τιμωρία. Την μεταμορφώνουν σε δέντρο μέσα από το οποίο ξεπηδά ο Αδωνις και αναβλύζει και το μύρρο. Ο Αδωνις μεγαλώνει με τις Νύμφες και γίνεται τόσο ωραίος που τον διεκδικούν τόσο η θεά Αφροδίτη όσο και η Περσεφόνη. Ο Δίας καλείται να συμβιβάσει την κατάσταση αποφασίζοντας ότι ο νέος θα περνά το 1/3 του έτους με τη μία θεά, το δεύτερο με την άλλη ενώ για το τρίτο του δίνει ρεπό. Ο Αδωνις επιλέγει να το χαρίσει στην Αφροδίτη. Ολοι είναι ευχαριστημένοι. Φευ! Ενας κάπρος τραυματίζει θανάσιμα τον Αδωνη στην ηβική χώρα, εκείνος ψυχορραγεί, η Αφροδίτη τρελλαίνεται από τον πόνο και με τα γνωστά μυθολογικά μαγικά ένα λευκό σύννεφο τον τυλίγει και τον ανεβάζει στα ουράνια, όπου και γίνεται αθάνατος.

Μέχρι εδώ καλά. Το τελετουργικό της εκδήλωσης όμως προέβλεπε την αναπαράσταση του θρήνου, του επιταφίου αλλά και της ανάστασης. Η αλήθεια είναι πως έμοιαζε  λίγο σα σχολική παράσταση. Κάποιοι  έλεγαν τα λόγια τους κομπιάζοντας, άλλοι έβρισκαν την ευκαιρία να αναδείξουν το  ταλέντο τους εκφράζοντας καθ’υπερβολήν συναίσθημα, εκείνο όμως που είχε το μέγιστο κοινωνιολογικό ενδιαφέρον ήταν το κοινό. Το οποίο ήξερε τα λόγια, επαναλάμβανε τα ρεφρέν των ύμνων, συμμετείχε και υπάκουγε στα προστάγματα του «σκηνοθέτη»/αρχιερέα. Και κάπου εκεί άρχισα να νιώθω όπως ακριβώς νιώθω σε κάθε θρησκευτική συγκέντρωση. Αμηχανία για την ανάγκη των ανθρώπων να πιστεύουν και να προσκυνούν κάποια ανώτερη οντότητα/ες. Τις σκέψεις μου διέκοψε η φωνή του «σκηνοθέτη» ο οποίος σύστησε στους «πιστούς» να κλείσουν τα μάτια τους και να καλέσουν εκλιπόντα πρόσωπα. Τα έκλεισαν. ΟΛΟΙ. Εκτός από μια παρευρισκόμενη, η οποία επέμενε να φιλμάρει με το κινητό της τη διαδικασία.  Δεν τα άνοιξαν παρά μόνο όταν τους παραγγέλθηκε.

Η παράσταση/τελετή συνεχίστηκε με θρήνους με πυρσούς με ημίγυμνο Άδωνη να ανασταίνεται και να καλεί κι εμάς να πράξουμε το αυτό, με ωδές προς τους θεούς. Αρχαία κείμενα εκστομίζονταν με στόμφο, ύμνοι σε νεοελληνική απόδοση επαναλαμβάνονταν μέχρι εξόντωσης, οι του Χορού άλλαζαν θέσεις, πόζαραν δημιουργώντας –φαντάζομαι- ιερά τρίγωνα, ευχές που μίξαραν αρχαίο πνεύμα αθάνατο με new age ορολογία προκαλούσαν ομαδικά «είθε!», κεριά άναβαν κι άλλα κεριά, πάρα πολλά κεριά. Ηταν τόσα πολλά τα στοιχεία και τόσο ανάκατα που για να το πω απλά, δεν εξυπηρετούσαν δραματουργικά. Εξυπηρετούσαν όμως θρησκευτικά. Διότι περί αυτού ακριβώς επρόκειτο. Κάνανε επιτάφιο και ανάσταση αλλά με το δικό τους τρόπο, τον οποίο θεωρούν πιο σωστό από των άλλων. Θα μου πεις που το ξέρεις; Η αλήθεια είναι πως δεν έκανα γκάλοπ. Διαβάζοντας όμως την επόμενη μέρα κείμενά τους διαπίστωσα πως διεκδικούν την αναγνώρισή τους ως επίσημη θρησκεία. Γιατί; Αν πιστεύεις σε κάτι ολόψυχα ποιος ο λόγος να σε συνδράμει με τη σφραγίδα του το επίσημο κράτος;

Γιατί χρειάζονται όλοι σφραγίδες  που να δηλώνουν τι είναι, σε τι πιστεύουν, ποιές είναι οι σεξουαλικές τους προτιμήσεις, τι καπνό φουμάρουν; Τα σφάγια είναι αυτά που σφραγίζονται κι αυτό κάτι θα έπρεπε να μας λέει. Η θρησκεία δημιουργήθηκε γιατί ο άνθρωπος δεν αντέχει το άγνωστο των δύο ερωτημάτων. Ποιο είναι το νόημα της ζωής και τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε. Το δικό μου ερώτημα είναι γιατί χρειάζεται να  ξέρουμε αυτές τις απαντήσεις για να ζήσουμε.

Ρώτησα κάποιον, εσείς όλοι πιστεύετε στο Δωδεκάθεο; Βεβαίως, μου απάντησε. Γιατί; Τον ρώτησα. Με κοίταξε τρομερά απορημένος, τον κοίταξα κι εγώ κι εκεί κατάλαβα ότι αυτό το χάσμα είναι αγεφύρωτο.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.