Τα Καρτέλ Ναρκωτικών στο Μεξικό Λατρεύουν τα Social Media

Ο "Broly", ένα φερόμενο ως μέλος του καρτελ Knights Templar τραβάει selfie, κρατώντας το όπλο του. ('Ολες οι φωτογραφίες ανήκουν στον Antoine Nouvet / Open Empowerment Initiative).

Τα μέλη των καρτέλ του Μεξικού έχουν πραγματικά αρχίσει να χαλιναγωγούν τη δύναμη του Ίντερνετ για να τρέξουν καμπάνιες δημοσίων σχέσεων, να ανεβάσουν selfies με τα όπλα τους και να καταδιώξουν στόχους εντοπίζοντας τις κινήσεις τους στα μέσα κοινωνικής διντύωσης.

Ο Antoine Nouvet από το Ίδρυμα SecDev, ένα Καναδικό ερευνητικό οργανισμό, συνεργάζεται με το Ινστιτούτο Ιgarape, μια δεξαμενή σκέψης για τη χάραξη πολιτικής κατά των ναρκωτικών, για ένα πρότζεκτ που ονομάζεται «Πρωτοβουλία Ανοιχτής Ενδυνάμωσης». Το πρότζεκτ διερευνά το «πώς ο κυβερνοχώρος ενδυναμώνει τα άτομα και επαναδιαρθρώνει τις σχέσεις στη Λατινική Αμερική» και έχει αποκαλύψει μεγάλο πλούτο πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο που χρησιμοποιούν τα καρτέλ το Ίντερνετ για να εξυπηρετήσουν τους σκιώδεις σκοπούς τους.

Μερικά χρυσά όπλα, όπως ανέβηκαν στο Facebook page ενός μέλους του καρτέλ.

Το πρώτο σημείο που έθιξε ο Antoine ήταν ότι τα καρτέλ χρησιμοποιούν τον κυβερνοχώρο με τον ίδιο τρόπο που ίσως θα το έκανε το τμήμα δημοσίων σχέσεων ενός καναλιού: «Διαφημίζουν τις δραστηριότητές τους, οργανώνουν ενέργειες δημοσίων σχέσεων και στην ουσία έχουν μετατρέψει τους εαυτούς τους σε εταιρείες μίντια,» εξηγεί.

«Τα καρτέλ της Κολομβίας ή οι λαθρέμποροι ναρκωτικών στη Μyanmar στα 90s ήταν πολύ εξελιγμένοι στις δημόσιες σχέσεις αλλά δεν είχαν στη διάθεσή τους αυτή την τεράστια πλατφόρμα μετάδωσης (πληροφοριών).»

Αυτές τις μέρες, δεν θέλουν όλα τα καρτέλ να έχουν την εικόνα του «κακού παιδιού.» Αφότου ο τυφώνας Ingrid σάρωσε το βορειοανατολικό Μεξικό τον Σεπτέμβριο, το Gulf Cartel ενέβασε ένα βίντεο στο YouTube όπου (μέλη του) φαίνονταν να διανέμουν βοήθεια σε αυτούς που είχαν ανάγκη. Πολύ γρήγορα έγινε viral και έχει μαζέψει σχεδόν μισό εκατομμύριο views.

Το σάιτ διαμοιρασμού βίντεο έχει επίσης χρησιμοποιηθεί ως πλατφόρμα για ανακοινώσεις των καρτέλ οι οποίες για ευνόητους λόγους συνήθως δεν μεταδίζονται από τα παραδοσιακά μίντια. Για παράδειγμα, μια ομιλία ενός επικεφαλής του Knights Templar Cartel -  που είναι γνωστός ως La Tuta, είχε πάνω από 900,000 views, 60 φορές περισσότερα κλικ από τo διάγγελμα του Προέδρου του Μεξικού προς το Κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο του 2013 (το οποίο σέρνεται κοντά στον αριθμό των 15,000).

Το Facebook page του καρτέλ των Knights Templar 

Οι Knights Templar (Ναΐτες Ιππότες) είναι ιδιαίτερα έμπειροι όσον αφορά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η ομάδα διαχειριζόταν παλιότερα μια σελίδα στο Facebook, υπό την ιδιαίτερα διαφανή κάλυψη της «μικρής επιχείρησης,» η οποία είχε συγκεντρώσει πάνω από 100 χιλιάδες like μέχρι το κλέισιμό της νωρίτερα φέτος.

Φυσικά υπάρχει και άλλος τρόπος να προσελκύσει κανείς την προσοχή όταν οι διαχειριστές κατεβάσουν τη σελίδα του: Να ανεβασει selfies με το όπλο του. Ο Antoine μου επεσήμανε έναν τύπο που αυτοαποκαλείται «Broly,» έχει στο βιογραφικό του τους Knights Templar και έχει ανεβάσει φωτογραφίες του δυνατού 4x4 αυτοκινήτου του, τη συμμορία των οπλοφόρων συναδέλφων του και πάρα, πάρα, πάρα πολλών άλλων στις οποίες φαίνεται ο ίδιος να φουσκώνει τα χείλη του και να κρατάει όπλα.

Ο "Broly" κάνει χειλάκια__

Άλλες σημαντικές λεπτομέρειες από προφίλ μελών καρτέλ περιλαμβάνουν ένα λογαρισμό Twitter που ανήκει σε ένα εξέχων μέλος μιας «συμμορίας εισπράκτορων,» το οποίο περιλαμβάνει φωτογραφίες των επιχρυσωμένων οπλοπολυβόλων του, ένα προφίλ το οποίο φέρεται να αντιπροσωπεύει το καρτέλ Sinaloa με φωτογραφίες που απεικονίζουν μια ίσως κατοικίδια τίγρη και μια φωτογραφία από το Instagram ενός μέλους καρτέλ να κρατάει ένα ΑΚ-47 έξω από το παράθυρο ενός σπορ αυτοκινήτου. Όλα αυτά τα προφίλ των καρτέλ είναι δημόσια - κάτι που ίσως έχει αρχίσει να γίνεται ελαφρώς εξευτελιστικό για τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου που ξοδεύουν εκατομμύρια δολλάρια για να συλλάβουν τα μέλη τους.

Ο "Broly" και οι φίλοι του

Τα καρτέλ έχουν επίσης στη μισθοδοσία τους αναλυτές που ελέγχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, «μαθαίνοντας τι λένε οι Μεξικανοί και επιβλέποντας την κίνηση των δυνάμεων τους μέσα και έξω από μια πόλη,» σύμφωνα με τον Antoine. Με αυτό τον τρόπο τα αφεντικά (των καρτέλ) μπορούν να κατευθύνουν κατάλληλα τις δυνάμεις τους χωρίς να προσελκύουν ανεπιθύμητη προσοχή. Τα καρτέλ χρησιμοποιούν επίσης τεχνικές όπως το Onion routing ώστε να προηγούνται του νόμου. «Γνωρίζουν την αναγκαιότητα του να καλύπτουν τα ίχνη τους στον κυβερνοχώρο,» είπε ο Antoine.

Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η εφαρμογή αυτών των τακτικών από τα καρτέλ, αν και σχετικά πρόσφατη, δεν μπορεί να θεωρηθεί βάναυση. Αυτό το Μάιο, το ήμισυ του ζευγαριού πίσω από το Blog del Narco - του πιο πολυδιαβασμένου και επιδραστικού μπλογκ για τον πόλεμο των ναρκωτικών στο Μεξικό- εξαφανίστηκε. Η σύντροφός του που χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο «Lucy,» δήλωσε στον Guardian ότι την πήρε τηλέφωνο, είπε «τρέξε» και το έκλεισε αμέσως. Το ζευγάρι είχε συμφωνήσει στη χρήση της λέξης «τρέξε» ως κωδικού που θα σήμαινε ότι θα έπρεπε να φύγουν από τη χώρα, αν τα πράγματα γίνονταν πραγματικά επικίνδυνα, αλλά το αν ποτέ τα κατάφερε ο σύντροφος της Lucy παραμένει άγνωστο, μια που κανείς δεν είχε νέα του από τότε.

Αν τα καρτέλ τον έπιασαν προτού καταφέρει να περάσει τα σύνορα, δεν το έκαναν με ευκολία. «Έχει γίνει με εξελιγμένα μέσα: αντίστροφο χακάρισμα και ανακάλυψη της ταυτότητας των ανθρώπων που βρίσκονται πίσω από ανώνυμες αναρτήσεις στο Ίντερνετ,» εξηγεί ο Antoine. «Χρειάζεται τεχνολογική γνώση για να ανακαλύψεις ποιος κρύβεται πίσω τους και μετά να τον εντοπίσεις και να τον σκοτώσεις στην πραγματική ζωή.»

Παρόμοια τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη ενός νέου είδους εγκλήματος: των «απαγωγών εξπρές,» οι οποίες γενικά οργανώνονται και εκτελούνται σε διάστημα ωρών αντι ημερών και συνήθως δεν έχουν να κάνουν με όμηρους.

Ένα αυτοκίνητο γεμάτο χόρτο.

Σύμφωνα με τον Antoine: «Οι νέες τεχνολογίες, όπως τα smartphones κάνουν τους ανθρώπους πολύ ευάλωτους στις απαγωγές.»Αφότου οι χάκερ παραβιάσουν μια συσκευή που ανήκει σε έναν στόχο, ο στόχος λαμβάνει μια κλήση από κάποιον που του λέει ότι ένας συγγενής του κρατείται όμηρος - ένας ισχυρισμός που γίνεται πειστικός με δεδομένα θέσης και άλλες πληροφορίες που έχουν ληφθεί από το τηλέφωνο. Του λέει επίσης ότι παρακολουθείται, με τους εγκληματίες να εντοπίζουν τη θέση του στόχου μέσω GPS. Μετά λέει στο θύμα ότι δεν πρέπει να το κλείσει πριν κατευθυνθεί σε ένα ΑΤΜ και μπει σε ένα ταξί προς το σημείο συνάντησης που του έχει δώσει για να παραδώσει τα χρήματα.

Μόλις φτάσει, οι εγκληματίες μπορούν απλά να πάρουν ό, τι θέλουν και απομακρύνονται με αυτοκίνητο - και όλα αυτά χωρίς να αφήσουν την άνεση του πληκτρολογίου τους. Φυσικά, αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί από τα καρτέλ για τον εύκολο εντοπισμό κάποιου στόχου δολοφονίας. Ακόμα, ένας τεμπέλης δολοφόνος θα μπορούσε να  προσέγγισει και να δελεάσει το θύμα εκεί ακριβώς που το θέλει, προτού του φυτέψει μια σφαίρα ανάμεσα στα μάτια και οδηγήσει μακριά χωρίς να αναγκαστεί καν να περπατήσει.

Όποιo και αν είναι το αποτέλεσμα, είναι εφικτό με πολύ λίγους πόρους και πριν από την αύξηση των φθηνών, εύκολα διαθέσιμων smart phones, ήταν αδύνατο.

Το φτιαγμένο 4x4 ενός μέλους του καρτέλ

Ωστόσο, η ολοένα και μεγαλύτερη εξάρτηση των καρτέλ από το διαδίκτυο, θα μπορούσε επίσης εύκολα να αποτελέσει την αχίλλειο πτέρνα τους. «Αυτή τη στιγμή τους δίνει ένα πλεονέκτημα,» μου είπε ο Antoine, «αλλά θα μπορούσε πολύ γρήγορα να γυρίσει μπούμερανγκ.»

Αυτή η ευπάθεια έχει ήδη αποδειχθεί, όταν η Anonymous διεξήγαγε επιθέσεις στο καρτέλ Ζetas το 2011, αποκτώντας  πρόσβαση στα προσωπικά τους δεδομένα και απειλώντας να αποκαλύψει ονόματα μελών του.» Ωστόσο το καρτέλ ανταπέδωσε γρήγορα με την «πρόσληψη» δικών τους ειδικών ασφαλείας και η Αnonymous υποχώρησε αφού σύμφωνα με ισχυρισμούς απήχθη ένα από τα μέλη της.

Σαφώς και τα καρτέλ δεν στέλνουν τα μέλη τους σε νυχτερινά μαθήματα επιστήμης των υπολογιστών στο τοπικό δημόσιο πανεπιστήμιο και είναι πιθανό οι πιο εξειδικευμένοι επιστήμονες που χρησιμοποιούν να είναι θύματα απαγωγής. Μπορεί να απασχολούν νέους επιστήμονες της πληροφορικής στο Μεξικό και να τους δίνουν ένα καλό μισθό, αλλά αν εξακολουθούν να χρειάζονται μια ικανότητα, απλά απαγάγουν κάποιον που την έχει,» εξηγεί ο Antoine.» Από το 2012 είχαμε τουλάχιστον 36 περιπτώσεις μηχανικών που αρπάχθηκαν από καρτέλ, συμπεριλαμβανομένου ενός εργαζόμενου της IBM, τον οποίο δεν ξαναείδε ποτέ κανείς.»

Αλλά ακόμα και αν απαγάγουν τα μεγαλύτερα τεχνολογικά ταλέντα του μεξικού, αυτή η αυξανομενη εξάρτηση στο ίντερνετ μπορεί να αποτελέσει ενδεχομένως την πτώση των καρτέλ. «Αποδεικνύεται ξαφνικά ότι η τεχνολογία που ωφελεί τα καρτέλ είναι ένα από τα βασικά τρωτά σημεία τους», δήλωσε ο Antoine. «Και αυτό θα μπορούσε να ισχύσει στο Μεξικό, αν η κυβέρνηση υιοθετήσει βελτίωμένες δεξιότητες και νόμους για την αντιμετώπισή τους στον κυβερνοχώρο.»