Το Διαδίκτυο είναι ένας κόσμος παράλληλος με τον κανονικό. Ολοένα και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια, όμως, οι δύο κόσμοι τέμνονται – πολλές φορές για κακό σκοπό. Προ ημερών, η Europol έδωσε στη δημοσιότητα την πολυσέλιδη έκθεσή της για το ηλεκτρονικό έγκλημα, όπως καταγράφηκε το 2018: Κακόβουλο λογισμικό, σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων, απάτες, σκοτεινό Ίντερνετ, διασύνδεση της διεθνούς τρομοκρατίας. Η Ελλάδα δεν πηγαίνει πίσω σε όλα τα παραπάνω. Το VICE Greece παρουσιάζει, σε πέντε συνέχειες, μια σειρά θεμάτων με τον γενικό τίτλο «Έγκλημα στο Διαδίκτυο». Δεν πρόκειται για δαιμονοποίηση του Μέσου, αλλά για μια προσπάθεια να φωτιστεί ένας ολόκληρος κόσμος, που εξελίσσεται δίπλα μας και μας αφορά συνεχώς περισσότερο. Το δεύτερο μέρος της έρευνας αφορά τη σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων.
Στις 9 Δεκεμβρίου, η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της τελευταίας ψηφιακής έρευνας που πραγματοποίησε για τον εντοπισμό χρηστών του Διαδικτύου σε όλη τη χώρα, οι οποίοι κατείχαν και μοίραζαν υλικό παιδικής πορνογραφίας. Εντοπίστηκαν τρία άτομα – ο πρώτος με τη χρήση 23 διαφορετικών IP διευθύνσεων κατείχε 264 αρχεία, ο δεύτερος με τη χρήση 15 IP διευθύνσεων κατείχε 818 αρχεία και ο τρίτος, στον οποίο χρεώνονται 218 ηλεκτρονικά ίχνη, κατείχε συνολικά 418 αρχεία.
Videos by VICE
Δύο μέρες νωρίτερα, στις 7 Δεκεμβρίου, μετά από καταγγελία, σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος ενός άνδρα στη Βόρεια Ελλάδα. Μέσω κοινωνικών δικτύων, φέρεται να έστειλε πορνογραφικό υλικό κι επίσης να παρενόχλησε σεξουαλικά έναν ανήλικο. Η Εισαγγελία έδωσε το πράσινο φως για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών και ο κατηγορούμενος συνελήφθη στο σπίτι του. Σε μια άλλη περίπτωση, επίσης μέσα στον Δεκέμβρη, αστυνομικοί έκαναν έφοδο σε κατοικία στη Στερεά Ελλάδα. Ο ιδιοκτήτης είχε στο γραφείο του πέντε σκληρούς δίσκους, που περιείχαν φωτογραφίες και βίντεο σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, από τον Οκτώβριο του 2017 έως τον Ιανουάριο του 2018, το ίδιο πρόσωπο διέθεσε προς μοίρασμα περισσότερα από 279 αρχεία, χρησιμοποιώντας 17 διαφορετικές IP διευθύνσεις.
Οι αριθμοί είναι σοκαριστικοί. Από την ανάλυση των στοιχείων, προκύπτει ότι μία στις δύο υποθέσεις που χειρίστηκε φέτος η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, είχε θύματα ανήλικους. Πιο ειδικά, από την αρχή του 2018 έως τις 15 Δεκεμβρίου 2018, υπήρξαν συνολικά 64 υποθέσεις εγκλήματος στο Διαδίκτυο. Από αυτές, οι 32 αφορούσαν ασέλγεια, πορνογραφία ανηλίκων και προσέλκυση παιδιών για γενετήσιους λόγους, όπως είναι η νομική διατύπωση.
VICE Video: Ανήλικοι Πρόσφυγες Πέφτουν Θύματα Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης στο Κέντρο της Αθήνας
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Οι ελληνικές Αρχές πραγματοποιούν σε σταθερή βάση κάθε χρόνο εκατοντάδες ενημερωτικές ημερίδες στα σχολεία. Επιπλέον, παίρνουν μέρος σε διεθνή συνέδρια για την αντιμετώπιση του φαινομένου, αναλύοντας τις τάσεις και τις μεθόδους των δραστών. Η σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων καλύπτει το δεύτερο κεφάλαιο της φετινής έκθεσης της Europol για το έγκλημα στο Διαδίκτυο. «Έξι στα δέκα κράτη-μέλη κατέγραψαν αύξηση της online διάδοσης υλικού σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανηλίκων», αναφέρεται στην έκθεση. «Η διάδοση κινητών συσκευών με πρόσβαση στο Διαδίκτυο, η μεγάλη ποικιλία εφαρμογών και υπηρεσιών, η διαθεσιμότητα εργαλείων που βοηθούν την ηλεκτρονική ανωνυμία και κρυπτογράφηση, καθώς και η αυξανόμενη χρήση του “σκοτεινού δικτύου” (σσ: θα αναφερθούμε ξεχωριστά σε επόμενο μέρος της έρευνας), κατέστησαν πιο εύκολα για τους παραβάτες την αποθήκευση και το διαμοίρασμα του παράνομου υλικού – και με χαμηλότερο ρίσκο».
Η προσφορά είναι τεράστια. Το Καναδικό Κέντρο για την Παιδική Προστασία ανέπτυξε ένα αυτόματο λογισμικό ελέγχου, με την ονομασία Project Arachnid. Σε διάρκεια έξι εβδομάδων, το πρόγραμμα επεξεργάστηκε 230 εκατομμύρια ιστοσελίδες. Σε 5,1 εκατομμύρια από αυτές, υπήρχαν ανεβασμένες 40.000 φωτογραφίες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ένα μεγάλο μέρος του υλικού, σύμφωνα με τη Europol, έχει τραβηχτεί οικειοθελώς από τους ίδιους τους ανήλικους, όμως κατέληξε αντικείμενο εκβιασμού και τελικά οικονομικής συναλλαγής. Το 2017 το Facebook είχε εντοπίσει την διάδοση ερασιτεχνικών βίντεο, στα οποία εμφανιζόταν ένα αγόρι κι ένα κορίτσι από τη Δανία, 15 ετών και τα δύο, σε σεξουαλική δραστηριότητα. Πριν κατέβει το υλικό, περισσότερα από 1.000 άτομα είχαν προλάβει να το στείλουν σε έναν ή περισσότερους χρήστες. Στις 15 Ιανουαρίου 2018, η δανέζικη αστυνομία ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της επιχείρησης με την κωδική ονομασία Umbrella. Περισσότεροι από 1.000 άτομα, στην πλειονότητά τους νέοι, κατηγορήθηκαν για διάδοση πορνογραφικού υλικού. Σε άλλη υπόθεση, τον περασμένο Μάιο, η ισπανική Αστυνομία οργάνωσε την επιχείρηση Sky, με αποτέλεσμα να συλληφθούν οκτώ άτομα, που διακινούσαν υλικό παιδικής πορνογραφίας σε πλατφόρμες του Darknet αλλά και μέσω Skype. Δύο μήνες αργότερα, άλλα οκτώ άτομα συνελήφθησαν στη Βουλγαρία για τον ίδιο λόγο. Αγόραζαν το παράνομο υλικό, φωτογραφίες και βίντεο, πληρώνοντας σε Bitcoin.
«Αναγνώρισε ένα αντικείμενο»
Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών από απόσταση σε ζωντανή σύνδεση (Live Distant Child Abuse – LDCA) είναι η πιο διαδεδομένη μορφή εκμετάλλευσης ανηλίκων, διαβάζουμε στην έκθεση της Europol. Οι Φιλιππίνες παραμένουν η χώρα στην οποία αυτό συμβαίνει με τη μεγαλύτερη ένταση, κυρίως εξαιτίας της υψηλής προσβασιμότητας στο Διαδίκτυο, των σχετικών φτηνών smartphones, της ευρείας χρήσης της Αγγλικής γλώσσας και του μεγάλου αριθμού πολύ φτωχών οικογενειών.
Οι ειδικοί των Αρχών ασφαλείας εξετάζουν πολύ αναλυτικά τα βίντεο που διακινούνται στο δίκτυο, προκειμένου να εντοπίσουν το σπίτι όπου γίνεται η λήψη και να επέμβουν. Σε πολλές περιπτώσεις, αρκεί μια ελάχιστη λεπτομέρεια σε κάποιο καρέ, ώστε να γίνει η ταυτοποίηση: ένα λογότυπο πάνω σε κουτί, η θέα από το παράθυρο ή το σχήμα που έχουν τα κάγκελα. Στη σελίδα της Europol υπάρχει η ενότητα με τίτλο #TraceAnObject με αντίστοιχα παραδείγματα.
Κι έπειτα, πώς διακινούνται τα χρήματα αυτής της παγκόσμιας θλιβερής οικονομίας; «Μετά από στοχευμένες παρεμβάσεις τραπεζικών ιδρυμάτων, η διακίνηση χρημάτων για LDCA μέσω τράπεζας ή πιστωτικής κάρτας, έχουν μειωθεί σημαντικά. Αντ’ αυτών, οι νέες μέθοδοι περιλαμβάνουν υπηρεσίες online πληρωμής και μεταφοράς χρημάτων, καθώς και τοπικά κέντρα πληρωμών», σημειώνεται στην έκθεση. «Το Bitcoin και άλλα εικονικά νομίσματα δεν είναι ακόμη πολύ δημοφιλή σε αυτόν τον τομέα, εξαιτίας των δυσκολιών όσων βρίσκονται στο τέλος αλυσίδας να εξαργυρώσουν τα Bitcoin τους. Αντίθετα, μία δημοφιλής μέθοδος είναι μέσω της χρήσης κινητών τηλεφώνων, καθώς δεν απαιτεί πιστωτική κάρτα ούτε καν τραπεζικό λογαριασμό. Πρόκειται για ένα είδος IVT (Informal Value Transfer) συστήματος, με το οποίο τα χρήματα συλλέγονται απλώς με τη χρήση ενός κινητού τηλεφώνου – εγγραφή ή διασταύρωση στοιχείων δεν απαιτείται».
Διαβάστε στο επόμενο μέρος της σειράς «Έγκλημα στο Διαδίκτυο»: Οι μεγάλοι απατεώνες του πληκτρολογίου. Όλα τα άρθρα της σειράς εδώ.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Ψηφιακά Λύτρα, Κλοπή Αρχείων και η Ελληνική Ιστορία του Mr. Bitcoin
Ο Λευτέρης Πανταζής Πιστεύει ότι θα τον Πεθάνουν οι Γυναίκες και το Τραγούδι
Στο Παγκράτι Λειτουργεί Ένα Ιατρείο για Κούκλες – Κυριολεκτικά