Πέρασα όλα τα σαββατοκύριακα της παιδικής μου ηλικίας σε ένα ορεινό χωριό λίγων κατοίκων, δίπλα στη συνοριακή γραμμή μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Θυμάμαι τον πατέρα μου να επαναλαμβάνει κάθε τόσο ότι οι συγγενείς μας βρίσκονταν στην άλλη πλευρά των συνόρων. Σε ηλικία επτά ετών διέσχισα για πρώτη φορά παράνομα τα σύνορα για να τους συναντήσω. Ακόμα κουβαλώ την εικόνα της μητέρας μου, να μου βάζει στην τσέπη ένα κομμάτι ψωμί «για τον δρόμο». Έκλαιγα φοβισμένος για το άγνωστο και ακολούθησα τον πατέρα μου στην άλλη πλευρά.
Εκείνη τη στιγμή, αλλά με έναν τρόπο ακόμα και σήμερα, δεν ήμουν σε θέση να κατανοήσω τη μαγική δύναμη της λεπτής γραμμής του χάρτη, που κρατά μακριά συγγενείς και φίλους και που χωρίζει στα δύο χωράφια και βουνά.
Videos by VICE
Σήμερα πια έχω ταξιδέψει και στα τέσσερα χερσαία σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και την Τουρκία, καταγράφοντας εικόνες των τοπίων και των ανθρώπων που τα διασχίζουν. Όσων κατοικούν στη μεθοριακή ζώνη ή είναι τοποθετημένοι εκεί ως μέρος του κρατικού μηχανισμού.
Το συγκεκριμένο πρότζεκτ εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο ο αποκλεισμός βιώνεται από όλους εκείνους που «παράγουν» και ταυτόχρονα «καταναλώνουν» τις συνοριογραμμές: ερειπωμένα χωριά, πρόσφυγες, χέρσους αγρούς, πολύβουες παραμεθόριες πόλεις – παράλληλες πραγματικότητες που διαρκώς αναιρούν τον εαυτό τους.
Οι περιοχές των συνόρων είναι οι σύγχρονες no man’s land, ειρηνικές και ανειρήνευτες μαζί. Τα Βαλκάνια, ακολουθώντας έναν ιστορικό κύκλο διαφορετικό από τον τρόπο που εκτυλίσσονται τα γεγονότα, χωρίζουν και ενώνουν τους λαούς, εκτοπίζουν ορίζοντας τον χώρο, ζουν εξαιρώντας τους ανθρώπους.
Οι συνοριακές γραμμές της Ελλάδας είναι βαθιά χαραγμένες από την Ιστορία. Ολόκληρες περιοχές και χωριά που κάποτε είχαν τη δική τους ζωή, καταργήθηκαν από τις πολιτικές αντιθέσεις και τον πόλεμο. Πληθυσμοί εκτοπίστηκαν και βαφτίστηκαν «Έλληνες», «Αλβανοί», «Βούλγαροι» υποχρεωτικά.
Ακόμα και σήμερα όμως, η ζωή επιμένει. Η σκληρή καθημερινότητα των συνόρων, στην εποχή που αυτά αμφισβητούνται από την κίνηση των ανθρώπων οι οποίοι εκτοπίζονται από κάθε μορφής εξουσία -συνήθως την ανώτερη, αυτή του κράτους- ενέχει και την προσπάθεια για ζωή.
Στον καιρό της καινούργιας προσφυγιάς, ακόμη και όσοι παλεύουν να ζήσουν στον τόπο που τους όρισαν, αγωνίζονται απέναντι στο σύνορο και τον «ψυχισμό» του. Αυτή τη φορά χωρίς Προμηθείς που χαρίζουν τα μέσα για να κερδηθεί η ζωή, χωρίς Εστίες που διασώζουν τους ανέστιους, αλλά με τον εξώκοσμο και το μύθευμα να αιωρείται πάνω από τις πιο πεζές καθημερινές μετακινήσεις.
Αυτές που, από τη μια στιγμή στην άλλη, μπορεί να σε ορίσουν ως «παράνομο», ενώ πηγαίνεις στη δουλειά σου, η οποία βρίσκεται στην άλλη πλευρά της νοητής πολιτικής γραμμής. Και όμως, η ζωή συνεχίζεται. Από αυτούς που εκτοπίζονται και αφήνουν πίσω τα ίχνη τους, από εκείνους που μένουν και το παλεύουν, από την ίδια τη δραστηριότητα των συνόρων που διαιωνίζεται με παραπλήσια χαρακτηριστικά, χρόνια και χρόνια τώρα.
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες από τα ελληνο-αλβανικά σύνορα:
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Έλληνες Φωτογράφοι Μοιράζονται Εικόνες από την Τελευταία Συναυλία που Κάλυψαν
Σπάνια Έγχρωμα Πορτρέτα Καθημερινών Κατοίκων της Βόρειας Κορέας
O Lil Cringe Ενώνει την Ελληνική Rap Σκηνή (Έστω και Εικονικά)