Ο Βασίλης Λώλος Έχει Σχεδιάσει Comic για τον RZA από τους Wu-Tang και τον Οίκο Μόδας Balmain

Ένα μεσημέρι του Μαΐου με αφόρητη ζέστη, συναντηθήκαμε με το Βασίλη Λώλο στην πλατεία Νέας Σμύρνης. Έφτασε δέκα λεπτά νωρίτερα από την ώρα που είχαμε συμφωνήσει. Πήραμε από έναν παγωμένο καφέ, κάτσαμε στη σκιά και ξεκινήσαμε να συζητάμε. Ο Βασίλης είναι σχεδιαστής και συγγραφέας comic. Από την Ελλάδα στην Αμερική και πίσω ξανά. Από την πρώτη θέση στον πανελλαδικό διαγωνισμό comic του περιοδικού «9» της Ελευθεροτυπίας, μέχρι την κατάκτηση των δύο ανώτατων βραβείων comic σε παγκόσμια κλίμακα - Eisner και Harvey Award. Από τη συνεργασία με τους Wu-Tang Clan μέχρι το πάθος του για τη μόδα και τη δημιουργία ανθολογίας με τον οίκο μόδας Balmain, η διαδρομή του είναι στρωμένη με φως.

Μιλά με περίσσιο ενθουσιασμό και οι απίθανοι συνειρμοί του σε κάνουν να αισθάνεσαι σαν να χάνεσαι στην ιστορία ενός βιβλίου φαντασίας με πλάσματα παράξενα και εξωπραγματικά. Εξάλλου και ο ίδιος ανέκαθεν θεωρούσε τον εαυτό του παρείσακτο και περίεργο, αφού πάντοτε βρισκόταν έξω από κύκλους και όρια. Δεν ταίριαζε ποτέ στην επίπλαστη κανονικότητα και δεν έμπαινε σε καλούπια. Γράφει και σχεδιάζει comic εμπνεόμενος από τα βιώματα και τη διαφορετικότητά του, έχοντας ως όχημα την καλπάζουσα φαντασία του. Προσπαθεί να αναβιώσει και να αναδείξει το broken κομμάτι που δεσπόζει μέσα του.

Ξεκίνησε να σχεδιάζει comic από τα 15 του, ενώ, όπως λέει, άργησε να ασχοληθεί επαγγελματικά με το αντικείμενο. Σε μία τόσο μικρή αγορά όπως η Ελλάδα, η τέχνη των comic δεν είχε γνωρίσει ακόμη εξέλιξη. Εκείνη την εποχή, στην αγορά κυκλοφορούσε μόνο η Βαβέλ και λίγα ευρωπαϊκά comics. «Όλοι οι υπόλοιποι ξεκίνησαν να σχεδιάζουν σε μικρότερη ηλικία από μένα. Ήμασταν μια παρέα που κάναμε skate και παίζαμε με video games - δύο ασχολίες που τότε θεωρούνταν γελοίες. Είχα πέσει με τα μούτρα στα ιαπωνικά manga. Διατηρούσα αλληλογραφία με δύο Γιαπωνέζες αδερφές, τους έστελνα χρήματα και έκανα παραγγελίες comic. Όμως ποτέ δεν με ενδιέφεραν τα “αγορίστικα” comic, ήθελα τα πιο περίεργα. Προτιμούσα “κοριτσίστικο” action, τύπου Sailor Moon», λέει.

Ο ίδιος είχε αλλάξει επτά σχολεία, οπότε ήταν μονίμως το «καινούργιο παιδί». «Στην Ελλάδα ήμουν παρείσακτος. Όταν είσαι misfit, αταίριαστα παρείσακτος, από τη μία είναι χάλια, όμως από την άλλη είναι και ενδιαφέρον, διότι σε κρατά σε μια διαρκή εγρήγορση. Όταν σε μαζεύουν οι μπάτσοι και σου ζητάνε χαρτιά εξαιτίας της εμφάνισής σου, ή όταν σου λένε ότι δεν είσαι της comic κοινότητας γιατί έχεις ροζ μαλλιά, αντιλαμβάνεσαι ότι είσαι διαφορετικός. Για μένα όλα αυτά είναι νορμάλ. Ακόμα και στο δικό μου κύκλο ήμουν παρείσακτος γιατί όλοι ασχολιούνταν με heavy metal, δίσκους, punk rock και εγώ τους έλεγα για τη sailor moon. Ήμουν πάντα περίεργος».

Στην Ελλάδα ένιωθε πως δεν υπήρχε κανένα διέξοδο για εκείνον. Πήγαινε στο περίπτερο και έπαιρνε το wizard που είχε αμερικάνικα comic και φανταζόταν πως κάποτε θα δουλέψει στην Αμερική. Έτσι και έγινε. Μετακόμισε στη χώρα των ευκαιριών και η πορεία του έκανε στροφή 180 μοιρών. Το 2008 ήρθαν και τα δύο ανώτατα βραβεία comic για την ανθολογία «5» και τη σειρά βιβλίων “The Last Call”, για την οποία η Universal πήρε τα δικαιώματα για τη δημιουργία ταινίας. «Η σειρά “Last Call” είναι η δική μου αγαπημένη δουλειά. Είναι τρία βιβλία, από τα οποία έχουν βγει τα δύο. Είχε αρχίσει beating war ανάμεσα στη Universal και στην Disney για την παραχώρηση των δικαιωμάτων για να φτιαχτεί live action ταινία, και τελικά το κέρδισε η Universal. Ο ρυθμός με τον οποίο είχε γραφτεί και είχε σχεδιαστεί είναι ιδανικός, διότι δεν απευθύνεται αποκλειστικά σε όσους έχουν άμεση επαφή με τα comic, αλλά απευθύνεται και σε ανθρώπους που δεν έχουν σχέση με αυτά. Τους πιάνει όλους. Το story εξελίσσεται σε ένα τρένο φάντασμα, αφορά τη σχέση δύο έφηβων παιδιών και έχει time travel», αναφέρει ο Βασίλης.

Η Αμερική ήταν για εκείνον μια μεγάλη αλλαγή που άφησε θετικό αποτύπωμα στην ίδια του την ύπαρξη σαν άνθρωπος και σαν καλλιτέχνης. «Ξαφνικά πήγα σε ένα μέρος που δεν ενδιαφερόταν κανείς για το πως μοιάζω. Έμενα σε περιοχή που είχε πολλούς Ρώσους, Σλάβους και μερικούς Έλληνες. Κατέβαινα κέντρο και κατευθυνόμουν στο Virgin -ένα τεράστιο μαγαζί με δίσκους- και άκουγα heavy metal. Χάζευα τα καινούργια comic που κυκλοφορούσαν κάθε εβδομάδα και το θετικό ήταν ότι εκεί μπορούσα να τα αγοράσω πολύ φθηνά, με 1-2 δολάρια. Πήγαινα και στο guitar center και δοκίμαζα κιθάρες και μπάσα, χωρίς να με κοιτάζει κανείς περίεργα. Εδώ, με το που μπαίνω σε κάποιο μαγαζί, εμφανίζεται ο σεκιουριτάς πίσω μου και με ακολουθεί. Κανένα τακτ. Η Αμερική γενικά με άλλαξε σαν άνθρωπο. Οι Αμερικάνοι εκτιμούν τους καλλιτέχνες. Άμα είσαι καλλιτέχνης και έχεις κάτι ιδιαίτερο σχεδιαστικά, σε βοηθάνε».

Αντιθέτως, στην εγχώρια σκηνή, εντοπίζει ένα ψεύτικο celebrity. «Όλοι στα comic είμαστε χαλασμένοι και αυτό το μέσο βοηθά το broken που έχουμε μέσα μας να εκφραστεί κάπως και να βγει στην επιφάνεια. Το θέμα είναι με ποιο τρόπο μπορείς να μετατρέψεις το πρόβλημα σε προτέρημα. Για παράδειγμα, ο Frank Miller μεγάλωσε ως καθολικός με την ενοχή των Αμερικάνων καθολικών, βυθισμένος στη “λογική” πως ό,τι και να κάνεις, θα πας στην κόλαση. Όλο αυτό το έφερε τούμπα και δημιούργησε το Sin City. Γενικά, ένας σχεδιαστής δεν πρέπει να είναι απαραίτητα “καλός” σχεδιαστικά για να θεωρείται καλός ποιοτικά. Αν εκφράσει το trueness του, τη διαφορετικότητά του και τα βιώματά του, αυτά τα στοιχεία είναι που τον κάνουν ξεχωριστό. Υπάρχει ένα ιαπωνικό comic που λέγεται Detroit Metal City, το οποίο δεν είναι όμορφο, αλλά έγινε τεράστιο hit γιατί το story του ήταν τόσο διασκεδαστικό που σε απορροφούσε και ανυπομονούσες να διαβάσεις παρακάτω. Προσωπικά πιστεύω ότι οποιοσδήποτε μπορεί να κάνει comic, αρκεί να το αγαπά και να αφιερώσει τις εργατοώρες που χρειάζεται. Βέβαια στα comic το πρώτο πράγμα που βλέπεις είναι το εξώφυλλο, οπότε θεωρώ ότι αν το σχέδιο δεν είναι ελκυστικό, είναι deal breaker. Πρέπει να υπάρχει κάτι οπτικά για να σε τραβήξει. Αγαπημένοι μου αμερικάνοι comic designers είναι ο Frank Miller -γιατί έσπασε το καλούπι και έκανε κάτι δικό του που είναι πολύ δυναμικό- και ο Mignola. Επίσης για μένα είναι top τα ιαπωνικά, γιατί έχουν τελειοποιήσει το format, απλά χάνουν σε σχέση με τους αμερικάνους στο ότι δεν μπορούν να κάνουν κάποια self contained μικρά πράγματα. Και οι Eυρωπαίοι όπως οι Moebius, Pazienza, Liberatore, είναι στην κορυφή της λίστας μου».

«Μετά από 20 χρόνια στο bussiness έχω βρει την καλύτερη για μένα εταιρεία, τη Z2 comics. Είναι εκτός συναγωνισμού γιατί βγάζουν βιβλία που είναι εμπνευσμένα ή συνοδεύονται από soundtrack ή συγκροτήματα. Ο πήχης ανεβαίνει ποιοτικά και το καλύτερο είναι ότι δεν έχουν εμπλοκή με το κύκλωμα των comic, επειδή έχουν το δικό τους κοινό. Δηλαδή τώρα δουλεύω για τον RZA από τους Wu-Tang Clan. Κάνουμε ένα βιβλίο που θα βγει και σαν πακέτο με το δίσκο του, μέσα στο καλοκαίρι. Και μου έχει αναθέσει να φτιάξω το εξώφυλλο και το logo. Το βιβλίο θα έχει 110 σελίδες. Μου έδωσαν την αρχή και το τέλος και μου άφησαν το ελεύθερο να το εξελίξω όπως μου βγει, δεν πήρα script, βάζω τη δική μου πινελιά με στοιχεία ευρωπαϊκά. Και στη συνέχεια θα έρθει ο συγγραφέας να ενσωματώσει τους διαλόγους. Από τη μία είναι τιμή να σε αφήνουν ελεύθερο να δημιουργήσεις, από την άλλη υπάρχουν designers που μπορεί να πελαγώσουν. Διότι οι σχεδιαστές δεν είναι απαραίτητα και συγγραφείς. Εγώ κάνω και τα δύο, οι ιστορίες που έχω να μοιραστώ είναι πολλές», επισημαίνει.

Η σχέση του με τη μόδα και το design είναι στενή, αφού το 2021 ξεκίνησε συνεργασία με τον οίκο μόδας Balmain. «Μίλαγα με το team της Balmain και έφτιαξαν μία ανθολογία φακέλων με τις δικές μου δημιουργίες να λειτουργούν ως συνδετικός κρίκος. Είναι retrospective στα πιο εμβληματικά outfit των τελευταίων δέκα χρόνων του Olivier Rousteing ως σχεδιαστή στην Balmain. Δηλαδή κάθησα και έκανα research, βρήκα τις εμπνεύσεις του -εμπνέεται από τα όνειρα, το dream sequence- και τις έβαλα σαν ιστορία μέσα στην ανθολογία. Το layout είναι βασισμένο στο little nemo και ακολουθεί ένα φόρο τιμής στο comic αυτό».

Όταν επέστρεψε στη χώρα επέλεξε να μείνει στο κέντρο της Αθήνας, μήπως εκεί βρει το χάος που θα τον εκφράζει, μήπως χαθεί ξανά σε ένα πλήθος που δεν θα τον παρατηρεί κανείς, όπως συνέβη στη Νέα Υόρκη. Όμως οι δύο αυτοί κόσμοι δεν έχουν σημεία σύμπλευσης, οπότε η προσπάθεια να εντοπίσει αυτό που έψαχνε, ήταν ατυχής.

«Έμενα για αρκετά χρόνια στα Εξάρχεια. Έχω βγάλει ένα βιβλίο που λέγεται “Αθήνα” και εμπεριέχει μερικές από τις εμπειρίες μου στην πόλη -που είναι αληθινές. Από τα δώδεκά μου οι αστυνομικοί άρχισαν να με παρενοχλούν και να κάνουν διάφορα καφριλίκια. Περπατούσα στον δρόμο και με σταματούσαν, έψαχναν τα πράγματά μου. Αυτό ήταν έντονο στα 90's και 00's. Έχει τύχει να περιμένω ταξί και να με πιάσουν και να με οδηγήσουν για εννέα ώρες στο κρατητήριο, χωρίς λόγο. Ήταν πολύ κουραστικό όλο αυτό και με έφθειρε. Μια άλλη φορά γυρνούσα από τη σχολή και με έπιασαν δύο μπάτσοι. Ένας από αυτούς έβαλε το χέρι του στην τσάντα μου, έβγαλε το κινητό μου και το έκλεισε. Και μου ζήτησε να του πω τον κωδικό μου, υπονοώντας ότι το κινητό το έχω κλέψει. Στην ουσία, με έβαλε να αποδείξω ότι είναι δικό μου. Με έχουν σταματήσει πολλές φορές για εξακρίβωση, ότι και καλά είμαι Ρώσος με πλαστά χαρτιά, με ρεκόρ οκτώ φορές σε μία εβδομάδα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είχε συμβεί να με σταματήσουν ακόμα και δύο φορές μέσα στην ίδια ημέρα», λέει ο Βασίλης.

Ο ίδιος παίρνει έμπνευση από τη δική του ζωή -απορροφημένος από τα βιώματά του έγραψε το Αθήνα που είναι αυτοβιογραφικό- και δημιουργεί πράγματα που απολαμβάνει να διαβάζει και ως αναγνώστης. «Αν πας με μια λογική να γράψεις ό,τι πουλάει, θα βγει κάτι άψυχο, κενό και fake», λέει με ευθύτητα. «Και η τέχνη είναι πολιτική θέση. Ζεις σε μία κοινωνία και δεν γίνεται να μην πάρεις θέση. Συνεχώς συμβαίνουν διάφορα πράγματα γύρω σου, οπότε είναι αδύνατο να τα παραμελήσεις ή να τα παραβλέψεις και να αδιαφορήσεις. Το “Αθήνα” είναι φουλ πολιτικό. Ό,τι μου ερχόταν έλεγα, αλλά όλα είχαν έντονη πολιτική χροιά και προέκταση».

Αυτή την περίοδο ασχολείται με το Contemporary Internet Art. «Μπήκα σε αυτό το είδος μόνος μου, το έκανα σαν experiment. Είναι πράγματα που έφτιαχνα και δεν είχα ιδέα τι είναι. Από ένα σημείο και έπειτα, κατάλαβα πως είναι σύγχρονη τέχνη και ένα retro σχόλιο στον καταναλωτισμό. Βρίσκω έμπνευση σε παλιές διαφημίσεις που παρουσίαζαν την ιδανική ζωή. Έχει να κάνει και με τη μουσική. Για παράδειγμα, η black metal ξεκίνησε σαν αντι-μουσική με άθλια φωνητικά. Ο ήχος λέγεται νέκρο, είναι ωμός, έχει να κάνει με το κενό, έχει μία αίσθηση ενός παγωμένου θαλάμου, έχει μια παγιδευμένη απόγνωση. Αυτή η απόγνωση είναι που θέλω να βγάλω, με έναυσμα το time stamp των 80s, που αντιπροσωπεύει τέλεια την παγιδευμένη, κρύα απόγνωση, την αποστασιοποιημένη πόζα, το παγωμένο χαμόγελο».

Ακολουθήστε τον Βασίλη Λώλο στο Instagram.

Περισσότερα από το VICE

Τουρίστες Απαντούν αν θα Πήγαιναν στο Άμστερνταμ σε Περίπτωση που Απαγόρευε το Χόρτο

Khay Be: Το “Pyro” Album, η Ζωή στην Αγγλία και το West Coast Rap

Φωτογραφίες Ανθρώπων που Ζουν Δίπλα στα Μεγαλύτερα Εργοστάσια Ενέργειας της Ευρώπη

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.