Ο Πρώην Φίλος μου με Βίαζε

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Στη διάρκεια της σχέσης μας, ο πρώην φίλος μου με βίασε.

Χωρίς να υπεισέλθω σε περιττές λεπτομέρειες, με την πάροδο του χρόνου αποφάσισε ότι του άρεσε περισσότερο να με πηδάει, παρά να σέβεται το εάν δίνω, ή όχι, τη συγκατάθεσή μου. Όσο ντροπιαστικό κι αν το βρίσκω που το λέω εκ των υστέρων, τελικά έκρινα ότι εάν κυριολεκτικά δεν έλεγα «όχι», τότε τεχνικά είχε τη συγκατάθεσή μου και δεν χρειαζόταν πια να αντιμετωπίσω τη δυσάρεστη αλήθεια ότι το αγόρι μου, ουσιαστικά, με βίαζε.

Η λέξη «ουσιαστικά» είναι σημαντική εδώ, επειδή για πολύ καιρό δεν μπορούσα να χρησιμοποιήσω τη λέξη βιασμός, μεμονωμένα, για να περιγράψω τι συνέβαινε, χωρίς κάποιο επίρρημα που θα ελάφραινε το έγκλημα: ουσιαστικά, βασικά, κατά κάποιον τρόπο, σχεδόν. Τα εξάντλησα όλα, μέχρι που πίστεψα τις μαλακίες μου. Γνώριζα τον ορισμό του βιασμού. Φυσικά και τον γνώριζα. Απλώς, προσπάθησα να πείσω τον εαυτό μου ότι δεν τον ήξερα. Και ήταν ευκολότερο από ότι θα πίστευε κανείς.

Κάθε φορά που ο φίλος μου με βίαζε, εκτός από το αίσθημα του σοκ, τίποτα στην πραγματικότητα δεν φαινόταν διαφορετικό σωματικά, συγκριτικά με το συνηθισμένο σεξ. Με συγκατάθεση ή χωρίς, το να σε πηδάει το αγόρι σου έχει την αίσθηση του να σε πηδάει το αγόρι σου. Ναι, είπα όχι. Ναι, με αγνόησε. Επανειλημμένα. Αλλά, ενώ ψυχολογικά ήταν άβολο, ποτέ δεν ήταν βίαιο. Δεν ήταν καθόλου σαν αυτό που θα «περίμενε» κανείς να είναι ο βιασμός. Δεν μου άφηνε μελανιές. Μετά το γεγονός, έμενα να κρατάω αγκαλιά τον βιαστή μου καθώς έκλαιγε. Όταν είσαι ερωτευμένη με τον βιαστή σου, οι σκέψεις για να τον καταγγείλουν θα μπουν στο μυαλό σου. Αλλά σε μένα, οι σκέψεις δεν παρέμεναν για πολύ. Αυτός ο άνδρας είχε προδώσει την εμπιστοσύνη μου, με έναν τρόπο που στο παρελθόν θα μου ήταν αδιανόητος, αλλά το ότι το μετάνιωνε φαινόταν τόσο αληθινό. Μου υποσχέθηκε ότι δεν θα το έκανε ξανά και τον πίστεψα. Και με αυτό τον στρεβλό τρόπο σκέψης επικεντρώθηκα σε άλλα υπέροχα πράγματα που είχε η σχέση μας. Μέχρι την επόμενη φορά. Τότε μου υποσχέθηκε και πάλι ότι θα άλλαζε. Και τον πίστεψα ξανά.

Δεν πήγα ποτέ στην αστυνομία και για πολύ καιρό δεν το είπα σε κανέναν, παρόλο που τώρα έχει αλλάξει η κατάσταση. Απλά τον συγχώρεσα πιστεύοντας τον τυφλά και επειδή ήλπιζα απελπισμένα. Ναι με είχε πληγώσει αλλά εξακολουθούσα να νοιάζομαι βαθιά και δεν ήθελα να έχει μπλεξίματα. Μπορούσε να χάσει τη δουλειά του. Είπα στον εαυτό μου ότι μπορούσα να του καταστρέψω όλη του τη ζωή. Είχε επιλέξει να διαπράξει ένα έγκλημα, αλλά, βαθιά μέσα μου, ένιωθα ότι εάν τιμωρούνταν θα ήταν δικό μου λάθος. Οι εκφράσεις της μεταμέλειάς του πάντα κατάφερναν να διαλύσουν την επιθυμία μου να τον καταγγείλω.

Τον αγαπούσα.

Η δική μου αρχική σύγχυση σχετικά με το τι αποτελούσε «αληθινό» βιασμό αποδείχθηκε ότι ήταν η αντανάκλαση ενός πολύ ευρύτερου ζητήματος επίσης. Η κοινωνία έχει τον δικό της, βαθιά ριζωμένο, γρίφο σχετικά με τη συναίνεση. Μελέτη φοιτητών πανεπιστημίου στην Αμερική αποκάλυψε ότι το 31,7% των ανδρών που ρωτήθηκαν είπαν ότι «θα είχαν πρόθεση να αναγκάσουν μια γυναίκα να κάνει σεξ μαζί τους», αλλά μόνο το 13,6% είπαν ότι είχαν «πρόθεση να βιάσουν μια γυναίκα».

Η διαφορά μεταξύ των αποτελεσμάτων ήταν ανησυχητική. Πυροδότησε το ερώτημα για το αν μπορούμε πραγματικά να θεωρήσουμε έναν πιθανό βιαστή υπεύθυνο, εφόσον στην πραγματικότητα αγνοούν ότι αυτό που κάνουν, ή θα έκαναν, χαρακτηρίζεται ως βιασμός. Πολλοί άνδρες, οι οποίοι πήραν μέρος σε αυτή τη μελέτη, αναγνώρισαν ότι θα επέτρεπαν στον εαυτό τους να ασκήσει βία σε μια γυναίκα, αλλά τι συμβαίνει με εκείνο το 18,1% που θα ασκούσε αλλά «σίγουρα δεν θα βίαζε» κάποιον; Αυταπάτη; Πραγματική έλλειψη γνώσης; Το αποτέλεσμα μιας μη επαρκούς εκπαίδευσης στο θέμα της συναίνεσης;

Υπάρχουν μεγάλες ομάδες ανδρών, σε όλον τον πλανήτη, που βλέπουν τον βιασμό ως τίποτα άλλο παρά κακή ετικέτα για το σεξ, στη χειρότερη περίπτωση;

Οι ξεπερασμένες αντιλήψεις μας για το ποιος και τι είναι ένας βιαστής, νομίζω, κάνουν τους βιαστές της διπλανής πόρτας, τους αγαπησιάρηδες αγαπημένους, τους αφοσιωμένους συζύγους, να μην έχουν συνείδηση ότι κάνουν κάτι κακό. Όλο αυτό μετριάζεται λόγω μιας νοοτροπίας, του «εμείς και αυτοί», που επικρατεί παρά τις στατιστικές, οι οποίες δείχνουν ότι ο βιασμός συμβαίνει σπάνια σε σκοτεινά σοκάκια με ξένους. Και αυτή η γνωσιακή ασυμφωνία δεν περιορίζεται μόνο στους δράστες. Αλλά και στα θύματα.

Όταν άρχισα να γράφω αυτό το άρθρο, επικοινώνησα με διάφορους ανθρώπους για να ζητήσω τις απόψεις, τις πληροφορίες και τις ιδέες τους, αλλά διαπίστωσα ότι ήταν καθρέπτες των δικών μου εμπειριών. Μίλησα με κορίτσια που περιέγραψαν τι μου συνέβη, καλύτερα από ότι θα μπορούσα εγώ. Η Kate ήταν 16 ετών όταν την κακοποίησε ο 21χρονος φίλος της. «Κάθεσαι και παρακολουθείς αυτές τις ιστορίες, στις ειδήσεις και τις τηλεοπτικές εκπομπές, για τους βίαιους συντρόφους και λες στον εαυτό σου ότι δεν θα έμενες ποτέ σε μια σχέση σαν κι αυτή, ότι θα τους εγκατέλειπες. Όμως, όταν συμβαίνει σε σένα όλα είναι διαφορετικά», μου είπε. «Βρίσκεις δικαιολογίες. Λες στον εαυτό σου ότι "δεν μετράει" ή κοροϊδεύεις τον εαυτό σου ότι δεν συμβαίνει καθόλου, από δυσπιστία και φόβο, αλλά επίσης και από αρρωστημένη αγάπη».

Ως ανθρώπινα όντα με συνείδηση, τόσο η Kate όσο και εγώ έχουμε απίστευτα ισχυρές απόψεις για το βιασμό. Αλλά όταν έγινε μέρος της ζωής μας, τρέξαμε με τρόμο μακριά από το πρόβλημα. Το θάψαμε στην αμφιβολία και το κουκουλώσαμε με αγάπη και δεν είμαστε οι μόνες που το κάναμε. Όπως αποκάλυψε έρευνα, που διεξήχθη στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Μασαχουσέτης, ενώ το 17% των γυναικών φοιτητριών είχαν κακοποιηθεί σεξουαλικά εξ ορισμού (δέχθηκαν «ανεπιθύμητες σεξουαλικές συμπεριφορές»), μόνο το 11% είπε «ναι», όταν ρωτήθηκε ευθέως εάν είχαν κακοποιηθεί ή βιαστεί. Τώρα εάν αυτός ο διαχωρισμός της πράξης και του ορισμού του βιασμού προκαλείται από την πολιτισμική αβεβαιότητά μας ή απλά επειδή το θύμα απεύχεται να του έχει συμβεί, αυτό που έχει σημασία είναι ότι συμβαίνει. Και δεν αναγνωρίζεται αμέσως, ως αυτό που είναι, από εκείνους που εμπλέκονται. Τουλάχιστον, όχι αμέσως.

Και πάλι, σκεφτόμαστε τόσο συχνά τον βιασμό ως κάτι επιθετικό, οδυνηρό που διαδραματίζεται στο σκοτάδι των δρόμων. Σκεφτόμαστε αγνώστους. Τα χέρια να κλείνουν το στόμα ή όπλα. Αλλά το 90% των βιασμών, που συμβαίνουν στη Βρετανία, διαπράττονται από γνωστούς άνδρες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, πολλές γυναίκες -και του εαυτού μου συμπεριλαμβανομένου- ναι μεν νιώθουν άβολα με την πράξη, αυτή καθαυτή, αλλά δεν τη βλέπουν ως κακοποίηση ή απροκάλυπτη βία.

Κανένα επίρρημα δεν μπορεί να μειώσει αυτό που πραγματικά είναι ο βιασμός. Οι αντιλήψεις μας για την αναγκαστική, χωρίς συναίνεση σεξουαλική επαφή, είναι ακόμα κλειδωμένες σε αυτή την τρομακτική «άλλη» περιοχή. Αλλά, η πραγματικότητα είναι ότι ο βιασμός συμβαίνει σε, κατά τ' άλλα, αγαπησιάρικες και ικανοποιητικές σχέσεις. Γίνεται κάτι σαν μυστική συμφωνία. Και οι δυο γνωρίζετε τι συμβαίνει, αλλά γνωρίζοντας αυτό, με το να ανοίξεις την πόρτα και να αποκαλυφθεί το γεγονός ξέρεις ότι την πάτησες.

Πολλά θύματα, είναι ευκολότερο να σκεφτούν την εμπειρία τους ως κάποιου είδους «ελαφρύ βιασμό», από ότι να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα που υπάρχει, όντας ερωτευμένες με τον βιαστή τους. Είναι ευκολότερο να ακυρώσεις την εμπειρία από το να την αποδεχθείς. Φυσικά, αυτό προκαλεί περαιτέρω ντροπή. Το να παραδεχθώ ότι έμεινα με τον βιαστή μου είναι ακόμα πολύ οδυνηρό για μένα. Είναι ακόμα δυσκολότερο να δεχθώ ότι δεν μπορώ να τον μισήσω για αυτό που έκανε και πως περνούσα καλά μαζί του, εάν εξαιρέσω το πήδημα χωρίς τη συναίνεσή μου.

Είναι σχεδόν ακατανόητο ακόμα και να συσχετίσεις τη λέξη βιασμός με κάποιον που αγαπάς. Είναι σαν να τον προδίδεις. Και, στην τελική, ποιος μιλάει για αυτό; Η βαριά ενοχή που έρχεται ενώ αποκαλείς τον πρώην εραστή σου δράστη; Μόνο όταν ήρθα σε επαφή με άλλα θύματα συνειδητοποίησα ότι δεν ήμουν η μόνη που βίωνα τέτοια ηθική διττότητα.

Παρά την απροθυμία του να μιλήσει για το τι συνέβη, ήξερα ότι ο βιαστής μου γνώριζε τι είχε κάνει και για μένα αυτό το κάνει χειρότερο. Γνώριζε ότι με πλήγωνε και συνέχισε να το κάνει παρόλα αυτά, μέχρι που σταμάτησα να λέω όχι. Εάν θα συνεχίσει να το κάνει σε άλλες γυναίκες, ειλικρινά δεν το ξέρω. Ποτέ δεν πήγα στην αστυνομία. Γιατί; Επειδή δεν μπορούσα να μιλήσω για μένα. Δεν ήθελα να το ζήσω ξανά από την αρχή, να επανεξετάσω τα βαθιά μπερδεμένα συναισθήματά που είχα για τον πρώην αγαπημένο μου και τα οποία είχα αρχίσει να επεξεργάζομαι και ειλικρινά εξακολουθούσαν να με κάνουν να νιώθω ντροπή. Ό,τι αφορά στην ευθύνη που έχω να «προστατεύσω» όποιες γυναίκες είναι μαζί του στο μέλλον και τις οποίες μπορεί να βλάψει με τον ίδιο τρόπο, πάλι δεν ξέρω. Συνειδητοποίησα, σε κάποιο επίπεδο, ότι θα έπρεπε να κάνω κάτι, αλλά δεν θα έπρεπε να έχω την αυτονομία να αποφασίσω; Σε ποια φάση σταματάω να προστατεύω την δική μου ανάρρωση;

Εάν ο βιασμός στις σχέσεις είναι μια διεθνής επιδημία, η αρρώστια είναι ο άνθρωπος με τον οποίο πας στο κρεβάτι. Για πολύ καιρό, σκεφτόμουν ότι ήταν κάτι που έπρεπε να το ανεχθώ. Έκανα λάθος. Το αντίδοτο ήταν η ειλικρινής, η αμεταμέλητη συζήτηση. Το να αντιμετωπίσω ανοιχτά και κατά πρόσωπο το πρώην αγόρι μου και να μιλήσουμε για το τι συνέβη με ώθησε να δω τα πράγματα όπως ήταν. Και για όποια άλλη γυναίκα που κοιμάται δίπλα στον βιαστή της κάθε νύχτα προσπαθώντας να βγάλει άκρη στο τι συνέβη και για την αγάπη που ακόμα έχει για αυτόν, μια λέξη θα έλεγα ξανά και ξανά: «μίλα». Συνειδητοποίησε ότι χρωστάς στον εαυτό σου πολλά περισσότερα από τη σιωπή και μίλα. Μην τον αφήσεις να ξεφύγει. Εάν έχεις τη δύναμη, κατάγγειλέ τον. Κάνε ό,τι μπορείς.

Ο βιασμός δεν έχει περιορισμούς. Ο βιασμός δεν μπορεί να κουκουλωθεί από την αγάπη ή την αίσθηση του καθήκοντος. Τώρα το καταλαβαίνω. Ο βιαστής μου γνώριζε τι είχε κάνει και, βαθιά μέσα του, νομίζω ότι οι περισσότεροι από αυτούς γνωρίζουν. Αυτό είναι που το κάνει τόσο ολέθριο και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που οι συζητήσεις για την συναίνεση πρέπει να είναι μέρος της καθημερινότητας των νέων ανθρώπων - στα υποχρεωτικά σεμινάρια PSE που γίνονται στα σχολεία, στην τηλεόραση, στο ίντερνετ. Εάν δεν γίνει έτσι, δεν είμαι σίγουρη πώς μπορούμε να περιμένουμε ότι κάτι, κάποτε, θα αλλάξει.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.