Οι Γυναίκες στη Σαουδική Αραβία Μπορούν να Ψηφίσουν για Πρώτη Φορά

Το θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE News.

Παρά τον αρχικό ενθουσιασμό, για αυτό που φαινόταν να είναι ένα βήμα προόδου για τα δικαιώματα των γυναικών στη Σαουδική Αραβία, η εγγραφή των γυναικών για να ψηφίσουν στις επερχόμενες εκλογές, για πρώτη φορά στην Ιστορία της χώρας, προχωράει πολύ αργά μέχρι τώρα, στο συντηρητικό βασίλειο.

Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν ότι μόλις 16 γυναίκες έχουν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους σε τρεις επαρχίες, από τις 22 Αυγούστου που άρχισε η διαδικασία. Η Shaha Muhammad Asiri, πρόεδρος για την εγγραφή των γυναικών στην εκλογική διαδικασία στην περιφέρεια Al-Darb, σύμφωνα με τη Saudi Gazette, δήλωσε το περασμένο Σαββατοκύριακο ότι μόνο πέντε γυναίκες είχαν εγγραφεί σε εκείνη την περιφέρεια, λόγω υλικοτεχνικών δυσκολιών και έλλειψης ενημέρωσης.

Η εγγραφή για τις υποψήφιες άρχισε την Κυριακή και είναι πιθανό ότι τα χαμηλά ποσοστά είναι απλά ένα στιγμιαίο ανάχωμα. Η Fawziya Al-Hani, ακτιβίστρια η οποία είχε βοηθήσει στην προώθηση του κινήματος για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους μέσω της καμπάνιας «Baladi» (η χώρα μου) στο Facebook, δήλωσε στο Arab News ότι περίπου 80 γυναίκες αναμένεται να είναι υποψήφιες στις διάφορες διοικητικές περιφέρειες της χώρας.

Καθώς περισσότερες γυναίκες υποβάλλουν την υποψηφιότητά τους, αλλά και κάνουν χρήση και του δικαιώματός τους να ψηφίσουν για τους εαυτούς τους και άλλους ανθρώπους, ας ελπίσουμε ότι θα αυξήσουν την προβολή του γιατί οι γυναίκες έχουν δικαίωμα ψήφου στη Σαουδική Αραβία, ενώ θα παρακινούν υποστηρικτές να συμμετάσχουν.

«Το να δώσεις εκλογική μάχη απαιτεί θάρρος, διότι οι γυναίκες θα εκτεθούν στο κοινό. Επιπροσθέτως, υπάρχει κίνδυνος να χάσουν χρήματα στις εκλογές εάν δεν νικήσουν», είπε η Al-Hani. Η πρωτοβουλία Baladi προϋποθέτει την προσέλευση εκπαιδευτών από χώρες όπως η Ιορδανία και ο Λίβανος, που θα βοηθήσουν τις γυναίκες υποψήφιες και τις ψηφοφόρους στο πώς θα διαχειριστούν τις καμπάνιες τους.

Ο Ali Alyami, διευθυντής του Κέντρου για τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Σαουδική Αραβία, είπε στο VICE News ότι η αρχική χαμηλή προσέλευση των ψηφοφόρων πιθανώς οφείλεται στο ότι η διαδικασία είναι ακόμα σχετικά στην αρχή της και πως περιμένει να δει μεγαλύτερα ποσοστά καθώς θα πλησιάζει το τέλος της προθεσμίας και το θέμα θα διαδίδεται από στόμα σε στόμα.

Ο Alyami επεσήμανε ότι η διαδικασία εγγραφής και ψηφοφορίας γίνεται σε στάδια και όταν φύγει από τις μεγάλες πόλεις, όπου έχουν γίνει αυτές οι λίγες εγγραφές, είναι πιθανό να εγγραφούν ακόμη περισσότερες γυναίκες.

Ο εκλιπών βασιλιάς Αμπντάλα ανακοίνωσε πριν από τέσσερα χρόνια, ότι θα επιτρεπόταν στις γυναίκες να ψηφίσουν και να βάλουν υποψηφιότητα στις τοπικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί να διεξαχθούν τον ερχόμενο Δεκέμβριο, εξέλιξη που χειροκροτήθηκε από εκείνους που αγωνίζονται για τη βελτίωση των δικαιωμάτων των γυναικών στη χώρα.

Οι γυναίκες «αναζητούν οποιοδήποτε χώρο για να ασκήσουν τα δικαιώματά τους, οπότε θα περίμενα τουλάχιστον το 60-70% γυναικών από τη Σαουδική Αραβία, ιδίως τη νεότερη γενιά, να προσέλθει για να ψηφίσει εάν τους επιτραπεί», είπε ο Ali Alyami, νωρίτερα τον Αύγουστο.

«Η χαμηλή προσέλευση γυναικών για εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους δεν αποτελεί έκπληξη», είπε ο Adam Coogle, ερευνητής του Παρατηρητηρίου για Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Σαουδική Αραβία, ο οποίος επεσήμανε ότι ουσιαστικά οι εκλογές δεν έχουν νόημα για τους πολίτες, είτε είναι άνδρες είτε είναι γυναίκες. Ο μέσος πολίτης της Σαουδικής Αραβίας, πιθανώς, δεν είναι ενημερωμένος ή δεν ενδιαφέρεται για τα δημοτικά συμβούλια, που είναι υπεύθυνα μόνο για μικρής κλίμακας διοικητικά θέματα. Όλες οι πραγματικές πολιτικές αποφάσεις λαμβάνονται από την κορυφή της ιεραρχίας, για την οποία δεν γίνονται εκλογές.

«Νομίζω ότι το βήμα που έγινε, επιτρέποντας στις γυναίκες να ψηφίσουν, ήταν συμβολικά σημαντικό», είπε ο Coogle στο VICE News. Παρόλο που δεν νομίζει ότι ουσιαστικά αλλάζει την πραγματικότητα για τις γυναίκες στη Σαουδική Αραβία, ο Coogle συμφώνησε ότι είναι πολύ νωρίς για να κάνουμε οριστική κριτική. «Από αποσπασματικές ενδείξεις φαίνεται ότι η ανταπόκριση είναι απογοητευτική, αλλά δεν νομίζω ότι έχουμε σαφή εικόνα για το τι γίνεται σε εθνικό επίπεδο».

Υπάρχουν σημαντικοί υλικοτεχνικοί περιορισμοί που εμποδίζουν τις γυναίκες από το να συμμετέχουν στις εκλογές, γεγονός που σηματοδοτεί τη βαθύτερη ανισότητα, η οποία εξακολουθεί να υπάρχει ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες στη χώρα. Για να εγγραφούν στους εκλογικούς καταλόγους οι Σαουδάραβες, απαιτείται να δώσουν ταυτότητα με φωτογραφία και αποδεικτικό τόπου διαμονής, αλλά οι περισσότερες γυναίκες στη χώρα δεν μπορούν να υποβάλλουν τίποτα από αυτά τα δύο. Τα νομικά έγγραφα κατοικίας σχεδόν ποτέ δεν είναι στο όνομα των γυναικών ενώ δεν τους επιτρέπεται να πάρουν άδεια οδήγησης. Θεωρητικά, μπορούν να αποκτήσουν τις δικές τους ταυτότητες.Αλλά, είναι δύσκολο να συμβεί αυτό στην πραγματικότητα χωρίς την έγκριση των ανδρών.

Αυτές οι προκλήσεις απεικονίζουν το πώς οι γυναίκες στη Σαουδική Αραβία κρατούνται ουσιαστικά υπό τον έλεγχο των ανδρών. Εκτός από το ότι κρύβουν τον εαυτό τους, σύμφωνα με τον αυστηρό κώδικα ντυσίματος, πρέπει να συνοδεύονται από άνδρα κηδεμόνα, που ονομάζεται «mahram», κάθε φορά που φεύγουν από το σπίτι και δεν μπορούν να βγάλουν διαβατήριο ή να πιάσουν δουλειά χωρίς να έχουν άδεια από το σύζυγό τους/κάποιον άνδρα συγγενή.

Ο Coogle περιέγραψε τη χαμηλή προσέλευση ψηφοφόρων ως «τη φαύλη επίδραση του ίδιου του ανδρικού συστήματος επιτροπείας». Εφόσον οι γυναίκες στη Σαουδική Αραβία δεν έχουν έλεγχο του πώς μετακινούνται, το να τους επιτρέπεται η ψήφος στις δημοτικές εκλογές είναι σε μεγάλο βαθμό μια κενή χειρονομία. Εάν η χώρα ήθελε πραγματικά να κάνει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, θα επέτρεπε στις γυναίκες να οδηγήσουν μόνες για να πάνε στα εκλογικά τμήματα, όπως σημείωσε.

«Γενικά, εάν ένας άνδρας κηδεμόνας δεν θέλει η γυναίκα συγγενής του να ψηφίσει, είναι υπεύθυνος για τη συμμετοχή στις εκλογές», είπε ο Coogle, «θα έχουν πραγματική δυσκολία να ψηφίσουν».

«Παρόλα αυτά, οι υπέρμαχοι της δημοκρατίας στη Σαουδική Αραβία προειδοποιούν ότι η σπουδαιότητα του να διεκδικήσουν οι γυναίκες το δικαίωμά τους να ψηφίσουν σε μια τόσο περιοριστική χώρα δεν θα πρέπει να υποτιμάται».

«Το σαουδαραβικό σύστημα, ανεξάρτητα από ό,τι λένε, είναι πολύ ευαίσθητο στις παγκόσμιες πιέσεις», είπε ο Alyami. «Στην πραγματικότητα, είναι οι γυναίκες εκείνες οι οποίες κυριαρχούν σε όποια τάση μεταρρυθμίσεων στη χώρα. Οι γυναίκες είναι η πιο επικριτική ομάδα του θρησκευτικού κατεστημένου και της αφαίρεσης των πολιτικών δικαιωμάτων τους».

Συνολικά υπάρχουν 1.263 εκλογικά τμήματα στη χώρα, 424 από τα οποία είναι ξεχωριστά, μόνο για γυναίκες. Η εγγραφή των ψηφοφόρων διαρκεί μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου, ενώ οι υποψήφιοι μπορούν να εγγραφούν μέχρι τις 17 Σεπτεμβρίου.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.