Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Spain.

Τον Αύγουστο του 1961, ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Gherman Titov, επιβαίνοντας στο σκάφος Vostok II, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που έκανε εμετό έξω από την ατμόσφαιρα της Γης. Εκείνη την εποχή, οι αστροναύτες έτρωγαν κυρίως ομογενοποιημένο κρέας, το οποίο εκτοξευόταν απευθείας στο στόμα τους, μέσω σωληνάριων τύπου οδοντόπαστας, και σύμφωνα με ιστορικούς, η αντίδραση του Titov ήταν αυτό που οδήγησε στην επανεξέταση του διαστημικού φαγητού.

Από τότε, τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά - και όχι απλώς επειδή πέρσι η Samantha Cristoforetti έγινε ο πρώτος άνθρωπος που έφτιαξε καφέ στο διάστημα. Πριν από αυτό, έπρεπε να αφοσιωθούν κυρίως στις τεχνικές προδιαγραφές, όπως το βάρος, τον όγκο και τη μεγάλη διάρκεια διατήρησης, όμως τώρα που αυτοί οι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν με σχετική ευκολία, άρχισαν να σκέφτονται περισσότερο το φαγητό.

Με άλλα λόγια, σκέφτονται το φαγητό ως ένα μέσο αντιμετώπισης της αναπόφευκτης αποξένωσης που προκαλεί η διάρκεια των αποστολών, η απόσταση από το σπίτι και η αναγκαστική συμβίωση με ξένους σε στενούς χώρους. Γι' αυτό τον λόγο, σήμερα, μαζί με το φαγητό που προέρχεται από τις διαστημικές υπηρεσίες στις οποίες ανήκουν, οι αστροναύτες έχουν και κάποια ποσότητα έξτρα φαγητού, το οποίο μπορούν να παραγγείλουν από τους κατασκευαστές- το χωρικό ισοδύναμο με το φαγητό που σου ετοιμάζει η μαμά σου όταν επιστρέφεις σπίτι έχοντας περάσει μια εβδομάδα τρώγοντας φαγητό από έξω.

Το διαστημικό φαγητό παρασκευάζεται σε κλίβανο. Θα πρέπει να διαρκέσει δύο με τρία χρόνια και να καταναλωθεί χωρίς προετοιμασία και χωρίς βαρύτητα. Πρέπει, επίσης, να ακολουθεί μια σειρά πολύ αυστηρών κανόνων που έχουν επιβληθεί από τη NASA, οι οποίοι συμπεριλαμβάνουν την ευκολία στη μεταφορά και την αποθήκευση- ο διαστημικός σταθμός είναι μικρός και το κάθε εκατοστό μπορεί να δώσει περισσότερο χώρο για να κινηθούν οι αστροναύτες. Αντιμετωπίζοντας αυτούς τους αντικειμενικούς περιορισμούς, πραγματοποιήθηκε μια ολόκληρη σειρά μετρήσεων για να καλυφθούν όλες οι γεύσεις, οι οποίοι ξεκινούν από την επιλογή των υλικών μέχρι τους συνδυασμούς μέσω της επεξεργασίας και της αξιοποίησης των χημικών ιδιοτήτων των επί μέρους συστατικών.

Μεταξύ των κύριων παραγωγών αυτού του «φαγητού παρηγοριάς» βρίσκεται η Argotec, μια ιταλική εταιρεία που είναι ενεργή στον χώρο από το 2011. Επειδή εγώ, όπως πολλά παιδιά, ονειρευόμουν να γίνω αστροναύτης, πήγα στα κεντρικά γραφεία της Argotec στο Τορίνο με τον φίλο μου, Federico -ο οποίος ήταν ήδη ο «κολλητός μου στο φαγητό», αφού είχε δοκιμάσει μαζί μου στρατιωτικό φαγητό και το φαγητό του μέλλοντος- για να δοκιμάσουμε τα φαγητά που θα τρώμε όταν ο διαστημικός τουρισμός γίνει πραγματικότητα.

Μετά από μια σύντομη εισαγωγή στις μεθόδους παραγωγής και τα βασικά προβλήματα της παραγωγής φαγητού για κατανάλωση στο διάστημα, καθίσαμε να φάμε.

Δεδομένου ότι στο διάστημα δεν υπάρχει τρόπος να μαγειρέψεις και δεν έχει νόημα να χρησιμοποιήσεις πιάτα και πιρούνια, το διαστημικό φαγητό εμφανισιακά μοιάζει πάνω-κάτω με κόκκους ή ψίχουλα. Αν και αισθητικά δεν είναι καθόλου ευχάριστο, είναι ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπιστεί η έλλειψη βαρύτητας. Όπως είδαμε και μόνοι μας, όταν ανοίξαμε τη σακούλα, αντί να σκορπίζονται γύρω-γύρω, οι κόκκοι κολλάνε στις γωνίες της συσκευασίας. To ίδιο συμβαίνει και πάνω στο κουτάλι σε κάθε κουταλιά. Για ορεκτικό φάγαμε μια σαλάτα με ρύζι, γαρίδες και κολοκυθάκια. Ήταν λίγο άγευστο, όμως μας εξήγησαν ότι στο διάστημα η αντίληψη της γεύσης αλλάζει έντονα και με πολύ υποκειμενικό τρόπο. Όταν υπάρχει έλλειψη βαρύτητας, τα υγρά εγκλωβίζονται μεταξύ της μύτης και του λαιμού και αλλοιώνουν την αντίληψη των γεύσεων, όπως συμβαίνει και όταν είμαστε πολύ κρυωμένοι. Συνεπώς, ένα συγκεκριμένο είδος φαγητού θα μπορούσε να μην έχει καθόλου γεύση για έναν αστροναύτη, ενώ για κάποιον άλλο θα μπορούσε να είναι πεντανόστιμο. Γι' αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό να παρέχεται μεγάλη ποικιλία πιθανών γεύσεων.

Το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση ήταν η υφή του φαγητού. Τα συστατικά διατηρούσαν τη φυσική τους υφή, κάτι το οποίο δεν θα περίμενα ποτέ από ένα φαγητό που παράγεται σε κλίβανο. Η συσκευασία περιείχε ένα ολόκληρο γεύμα για ένα άτομο, όμως επειδή έπρεπε να δοκιμάσουμε κι άλλα πιάτα, φάγαμε μόνο μερικές μπουκιές. Αν και δεν ξετρελάθηκα, το ορεκτικό με βοήθησε να αναθεωρήσω τις προσδοκίες μου σχετικά με τις γεύσεις. Είχα έρθει προετοιμασμένος για τα χειρότερα, όμως αντί να έχει τη γεύση που θα είχε κάτι που θα έτρωγες κάνοντας μια βόλτα στο διάστημα, έμοιαζε με κάτι που θα μπορούσες να πάρεις μαζί σου σε ένα πικνίκ.

Μετά το ορεκτικό προχωρήσαμε στο πρώτο πιάτο: ένα πιάτο με ρύζι, κοτόπουλο και λαχανικά- κάτι ανάμεσα σε ριζότο και κοτόπουλο κάρι.

Και σ' αυτό το πιάτο η υφή ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακή: το ρύζι ήταν al dente, το κρέας ήταν σαν πραγματικό κρέας και τα λαχανικά είχαν διατηρήσει το χρώμα που έχουν και πάνω στη Γη.

Η γεύση ήταν πολύ έντονη. Είχαν χρησιμοποιήσει πολύ κουρκουμά, ο οποίος κάλυπτε σχεδόν τελείως τι υπόλοιπες γεύσεις. Η χρήση καρυκευμάτων στη συντήρηση των τροφίμων έχει μακρά παράδοση που φτάνει μέχρι τον Μεσαίωνα και έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι αυτή η παράδοση συνεχίζεται και στην εποχή της εξερεύνησης του διαστήματος.

Το κυρίως πιάτο ήταν ένα πιάτο με μοσχάρι και σόργο, το οποίο ήταν μάλλον ό,τι καλύτερο φάγαμε. Αφού το δοκίμασα, άρχισα να γίνομαι πιο ανοιχτός στην πιθανότητα να γίνει αυτό το είδος φαγητού δημοφιλές στις μάζες και να εμφανιστεί στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Ούτως ή άλλως, οι περισσότερες τεχνολογικές καινοτομίες για τους πολίτες γεννιούνται από στρατιωτικές ή διαστημικές έρευνες. Το διαστημικό φαγητό δεν αποτελεί εξαίρεση και έχει ήδη βρει πολλές εφαρμογές, όπως στην περίπτωση των αθλητών που πηγαίνουν σε αποστολές σε περιβάλλοντα με ακραίες φυσικές συνθήκες, όπως στην Αρκτική.

Αν και μας σέρβιραν άλλα φαγητά απευθείας στο πιάτο, φάγαμε το μοσχάρι κατευθείαν από την πλαστική συσκευασία για να έχουμε την εμπειρία που θα είχαν οι πραγματικοί αστροναύτες.

Όταν ανοίξαμε τη συσκευασία, παρατηρήσαμε αμέσως ότι το φαγητό παρέμενε κολλημένο στη σακούλα· μας εξήγησαν ότι ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της έρευνας σε αυτόν τον τομέα ήταν το πώς να επιτευχθεί αυτό φαινόμενο, μιας και, σε διαφορετική περίπτωση, η έλλειψη βαρύτητας θα έκανε το φαγητό να σκορπίζεται παντού.

Όπως μάθαμε, αυτό ήταν το αγαπημένο πιάτο της Samantha Cristoforetti στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Όπως μας είπαν στην Argotec, η Cristoforetti ήταν η πρώτη αστροναύτης που «μαγείρεψε» στο διάστημα, με την έννοια ότι δεν κατανάλωνε έτοιμα γεύματα, αλλά λάμβανε πακέτα που περιείχαν μεμονωμένα υλικά, τα οποία εκείνη συνδύαζε ανάλογα με το τι ήθελε να φάει. Όταν το περιγράφει κάποιος έτσι, δεν ακούγεται ποιος ξέρει τι, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στον διαστημικό σταθμό δεν μπορείς να μαγειρέψεις, και κάτι πολύ απλό, όπως το να επιλέγεις τι θέλεις να φας, είναι ένα μεγάλο βήμα, όσον αφορά την ποιότητα ζωής.

Σε κάθε περίπτωση, η γεύση ήταν παρόμοια με εκείνη του ρυζιού, μόνο που αντί για τον κουρκουμά, αυτό που επικρατούσε ήταν το σκουμπρί, το οποίο κάλυπτε όλες τις υπόλοιπες γεύσεις. Στον Frederico άρεσε πολύ- και φρόντισε να το καταλάβουμε.

Είχε έρθει η ώρα για τα φρούτα και το γλυκό. Μια μπάρα σοκολάτας με goji berry και ένα smoothie με μήλο, αχλάδι και φράουλες. Όταν άνοιξα τη συσκευασία, η μπάρα είχε ένα πρασινοκαφέ χρώμα που δεν ήταν και πολύ ελκυστικό, παρόλα αυτά τη δοκίμασα, γιατί μέχρι τότε, όλα όσα είχα δοκιμάσει ήταν γενικά καλά.

Αν και υποτίθεται ότι περιείχε σοκολάτα, εγώ αισθανόμουν μόνο τη γεύση από το goji berry. Η θεία μου που έχει μανία με την υγιεινή ζωή και τρώει μόνο τέτοια πράγματα, θα το λάτρευε. Ο χυμός, πάντως, ήταν καλός- όμως δεν είχε κάτι το ιδιαίτερο, ήταν ένα απλό smoothie. Αν ήταν να γίνω ιδιότροπος, θα έλεγα ότι ίσως υπάρχουν καλύτεροι συνδυασμοί φρούτων από το μήλο, το αχλάδι και τη φράουλα. Πέρα από αυτό, δεν υπάρχει κάτι άλλο να πω. Αν δεν ήταν τόσο δύσπεπτος- τον άφησα μετά από μερικές γουλιές γιατί μου είχε έρθει αναγούλα- δεν θα είχα πρόβλημα να τον πίνω κάθε μέρα.

Όταν ακούς τις λέξεις «φαγητό του μέλλοντος» σκέφτεσαι κατευθείαν πρωτεϊνούχους πολτούς που θα καταπολεμούν την ανάγκη μας για φαγητό. Όμως η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν δύο «σχολές»: από τη μια υπάρχει το φονξιοναλιστικό όραμα του Joylent, το οποίο επικεντρώνεται στο αποτέλεσμα, ενώ από την άλλη, υπάρχουν αυτοί που προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ των μη ικανοποιητικών λύσεων και της πραγματικής, σωστής τροφής.

Καθώς οι διαστημικές αποστολές μεγαλώνουν σε διάρκεια, η ανάγκη για την εύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης που θα είναι αποτελεσματική χρονικά και δεν θα σε κάνει να θέλεις να εκτοξευτείς στο βαθύ διάστημα, γίνεται όλο και πιο έντονη. Κι αυτό γιατί αργά ή γρήγορα, κάποιος τρελός οραματιστής όπως ο Elon Musk, θα κάνει τον διαστημικό τουρισμό πραγματικότητα, και όταν γίνει αυτό θα ήταν ωραία να υπάρχει κάτι για φαγητό στο ταξίδι. Ακολουθήστε τον Mattia στο Twitter.

Περισσότερα από το VICE Ρωτήσαμε Έναν Σύρο Πρόσφυγα στη Γερμανία τι Πιστεύει για την Επίθεση στο Άνσχμπαχ

Ξύλο, Μεθύσια και Μπινελίκια: Skippers Θυμούνται τους Χειρότερους Τσακωμούς Φίλων σε Ιστιοπλοϊκό στα Ελληνικά Νησιά

Παρακολούθησα την Πρώτη Εικονική Ουρολαγνική Τσόντα του Κόσμου