Ο Αστυνομικός Ρεπόρτερ που Κάπνιζε Κρακ και Κάλυπτε την Επιδημία Κρακ στις ΗΠΑ

Ο Τζορτζ Χ.Γ Μπους δείχνει ένα σακουλάκι με κρακ που κατασχέθηκε λίγα τετράγωνα από τον Λευκό Οίκο (Φωτογραφία από Joe Marquette/ Copyright Bettmann /Corbis/AP Images )

Πριν από 25 χρόνια, υπήρχε έκρηξη στη χρήση του κρακ στην Αμερική. Φθηνό και εύκολα προσβάσιμο ναρκωτικό, η θέση του στην αμερικανική λαογραφία διασφαλίστηκε όταν ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους άρχισε να κραδαίνει μια τσάντα με κομμάτια κρακ στη διάρκεια διαγγέλματος από το Οβάλ Γραφείο, το 1989, λέγοντας «Μοιάζει να είναι μια αθώα καραμέλα, αλλά μετατρέπει τις πόλεις μας σε εμπόλεμες ζώνες και δολοφονεί τα παιδιά μας».

Περίπου τέσσερις μήνες μετά, ο Marion Barry δήμαρχος της Ουάσιγκτον συνελήφθη από τους ομοσπονδιακούς. Τον έπιασαν (σε κασέτα) να καπνίζει κρακ σε δωμάτιο ξενοδοχείου -όπου είναι γνωστό ότι μουρμούρισε ‘Η σκύλα μου την έστησε’, αναφερόμενος στην πρώην κοπέλα του, η οποία συνεργάστηκε με το FBI για να τον ανατρέψει. Την ίδια εκείνη νύχτα, ο Ruben Castaneda, ένας νεοπροσληφθείς αστυνομικός ρεπόρτερ στην Washington Post, ο οποίος ήταν αρκετά τυχερός να βρίσκεται επιτόπου στο Vista Hotel, φτιαχνόταν με κρακ σε δωμάτιο πληρωμένο από την εφημερίδα. Ήταν εθισμένος και με το αίμα του να βράζει έχοντας δει τον πιο δημοφιλή πολιτικό της πόλης να αποκαθηλώνεται -και κανείς στο ξενοδοχείο δεν έλεγε τίποτα για τη σύλληψη ώστε να μπορεί να το χρησιμοποιήσει για να γράψει κάτι- ο πειρασμός ήταν πολύ μεγάλος για να αντισταθεί.

Πρoτού οι προϊστάμενοι του στην Post να τον βοηθήσουν να μείνει καθαρός και να αποβάλλει αυτή τη συνήθεια, ο Castaneda ήταν μια πολύπλοκη ύπαρξη - από τη μία έκανε τα ρεπορτάζ του και από την άλλη στα κρυφά έπαιρνε κρακ. Στο νέο του βιβλίο, για εκείνη την περίοδο, S Street Rising: Crack, Murder, and Redemption in DC, αναπολεί το αγαπημένο σόου του David Simon στο HBO, το The Wire, με τα ζωηρής υφής πορτρέτα της αστικής ζωής και των πόλεμων των συμμοριών για την εδαφική επικράτηση. Η βασική διαφορά, όπως αρέσει στον Castaneda να επισημαίνει, είναι πως όλα είναι αλήθεια (αν και η περίοδος που εκείνος ήταν αστυνομικός ρεπόρτερ έδωσε στο σόου του άφθονο ρεαλισμό).

Τηλεφώνησα στον Castaneda για να τον ρωτήσω για την εμπειρία του με τη χρήση του κρακ και πως κατάφερε να ζήσει μια τόσο απίστευτη διπλή ζωή.

VICE: Ήσασταν ρεπόρτερ στη γενέτειρα σας στο Λ.Α και στους Los Angeles Herald-Examiner, που δεν υπάρχουν πια, πριν να σας προσλάβουν στην Post. Θυμάστε πότε ακούσατε για πρώτη φορά για την βάση κοκαΐνης (crack cocaine);

Ruben Castaneda: Είναι δύσκολο να το προσδιορίσω, αλλά πιθανώς διάβασα ένα άρθρο στους LA Times ή στους New York Times  για την επίδραση που είχε το κρακ στο DC και σε άλλες πόλεις, εκεί γύρω στο 1987 ή 1988 -βασικά, ότι ήταν απίστευτα ισχυρό, εθιστικό φάρμακο που πωλούνταν σε μερικές από τις πιο σκληρές γειτονιές στις πόλεις.

Πείτε μου για την πρώτη εμπειρία σας με το κρακ και τι πιστεύετε ότι σας προσέλκυσε στο ναρκωτικό.

Μου είχε ανατεθεί ρεπορτάζ στο δυτικό άκρο στην καρδιά του Λ.Α σε μια αρκετά σκληρή γειτονιά. Μια πολύ, πολύ ελκυστική νεαρή γυναίκα τράβηξε την προσοχή μου. Μου έκανε νόημα να πάω κοντά της, οπότε έβαλα το ρεπορτάζ στην άκρη για λίγο και πήγα για να φλερτάρω μαζί της. Τώρα, ήδη, εκείνη την περίοδο, έπινα πάρα πολύ. Στην πραγματικότητα, είχα ήδη γίνει πίτα εκείνο το απόγευμα στο Corky's, σε ένα καταγώγιο, οπότε η κρίση μου ήταν αρκετά μειωμένη. Οπότε, όταν πολύ γρήγορα στη διάρκεια της συζήτησής μας μου προσέφερε μια μυτιά κρακ, ήμουν 27 ετών -αρκετά μεγάλος για να γνωρίζω καλύτερα, αλλά κι αρκετά νέος για να αισθάνομαι ανίκητος. Με ιντρίγκαρε η ιδέα ότι θα δοκιμάσω κάτι για το οποίο είχα διαβάσει τόσο πολύ. Είχα διαβάσει ότι το κρακ σε ανέβαζε πολύ. Εκείνη τη στιγμή, απέρριψα κάθε σκέψη ότι αυτό θα με έκανε να εθιστώ.

Ο όρος "Φράουλα" ήταν κάτι που δεν είχα ακούσει κάπου αλλού εκτός από τους στίχους ραπ τραγουδιών, πριν διαβάσω το βιβλίο. Μπορείτε να το εξηγήσετε στους αναγνώστες μας;

Φράουλα είναι η γυναίκα που πουλάει σεξ για ναρκωτικά -συνήθως κρακ, αν και υποθέτω ότι μπορεί να  αφορά κι άλλα ναρκωτικά. Μυήθηκα στο κρακ από μια νεαρή γυναίκα, η οποία κατέληξε να είναι φράουλα -την Raven- στο Λος Άντζελες. Το να έχω μια φράουλα να αγοράζει πράμα για μένα, πολύ γρήγορα έγινε μέρος του εθισμού ή εξαναγκασμού μου. Και πρόσθετε κάτι στην έξαψη. Τουλάχιστον στην αρχή, το σεξ ήταν εξωπραγματικό. Αλλά υπήρχε ένα άλλο συστατικό σε όλο αυτό, δίνοντας χρήματα στη φράουλα -την Raven στο Λ.Α, την Champagne ή Carrie στο DC- και αφήνοντας την να κάνει την αγορά, απομόνωνα τον εαυτό μου από οποιαδήποτε αστυνομική δραστηριότητα. Ήταν ένας τρόπος να προστατεύσω τον εαυτό μου. Αλλά τον τελευταίο μήνα ή κάτι τέτοιο, δεν ενδιαφερόμουν και για αυτό. Το μόνο που ήθελα ήταν να πάρω ναρκωτικά. Δεν με ενδιέφεραν οι φράουλες. Απλά ήθελα περισσότερο κρακ.

Το σεξ ήταν συνυφασμένο με τη χρήση του κρακ που κάνατε από την αρχή όμως. Είχατε ενδοιασμούς για την εκμετάλλευση αυτών των γυναικών που εκπορνεύονταν;

Τότε που μπλέχτηκα με αυτό, δεν το σκεφτόμουν και πολύ αυτό. Οι γυναίκες που επέλεγα για το κρακ και το σεξ φαίνονταν ότι ήλεγχαν πάρα πολύ το πεπρωμένο τους. Δεν μιλήσαμε για τις ζωές μας -ήταν συναντήσεις συναλλαγής. Τώρα, αργότερα, άρχισα να προβληματίζομαι με το ότι έπαιζα ρόλο στις δικές τους εξαρτήσεις. Νομίζω, όταν ήταν Ιούνιος του 1991 όταν είχε γίνει πρωτοσέλιδο στην Post μια ομάδα γυναικών, οι οποίες εργάζονταν στους δρόμους. Είδα τη φωτογραφία μιας γυναίκας την οποία είχα διαλέξει για να αγοράσει κρακ για μένα. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, νομίζω ότι είχα στεγανοποιήσει νοητικά, πως ότι έκανα ήταν σχετικά άκακο.

Πιστεύετε ότι προσπαθήσατε να το δικαιολογήσετε στον εαυτό σας, ως μέρος του ρεπορτάζ, της δημοσιογραφίας- ή γνωρίζατε ότι ήταν απλά ένα χαζοφλέρτ από το οποίο θα μπορούσατε να ξεφύγω;

Τότε, ένα χαζοφλέρτ από το οποίο μπορούσα να ξεφύγω. Αλλά ως ρεπόρτερ που συχνά πήγαινα σε εκείνες τις άγριες γειτονιές του Λ.Α και της Ουάσινγκτον, θα πω ότι νομίζω πως μου έδινε την αυτοπεποίθηση -ίσως και αλαζονεία- ότι θα μπορούσα να τη γλιτώσω με ορισμένα πράγματα που έκανα.

Η δημοσιογραφική ταυτότητα του Ruben από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, αφού απαλλάχθηκε από την εξάρτηση του.

Θα μπορούσε να είχε αντίκτυπο που ήταν (διεστραμμένα) βοηθητικός- για παράδειγμα σας βοηθούσε στη συλλογή πηγών;

Υπήρχαν περιπτώσεις που χρησιμοποιώντας το με βοήθησε να αποκτήσω εικόνα από μέσα, για το πώς λειτουργούσαν μερικές γειτονιές, πως οι έμποροι ναρκωτικών λειτουργούσαν στο δρόμο και τα όρια της συνήθους αστυνόμευσης σε γειτονιές που ήταν γωνίες ναρκωτικών, όπως της λέω, εμπόλεμες ζώνες. Από την άλλη πλευρά, δε νομίζω ότι μπορώ να πω πως με έκανε καλύτερο δημοσιογράφο, γιατί καθώς περνούσε ο καιρός -αυτή είναι η φύση της εξάρτησης- χειροτέρεψα και χρειαζόμουν όλο και περισσότερο για να φτιαχτώ το ίδιο καλά. Ωστόσο τους τελευταίους έξι μήνες της χρήσης, άρχισα να παίρνω τηλέφωνο στη δουλειά και να λέω ότι ήμουν άρρωστος πιο πολύ από το συνηθισμένο. Μερικές φορές εμφανιζόμουν στη δουλειά σε όχι καλή κατάσταση.

Σας τσίμπησαν κάποια στιγμή, στις αρχές που είχατε εθιστεί στο κρακ, σωστά; Αλλά προφανώς δεν σας τρόμαξε.

Ήμουν πάρα πολύ μεθυσμένος και προσπαθούσα να βρω μια φράουλα -κάποια που νόμιζα ότι ήταν φράουλα. Ωστόσο αποδείχθηκε ότι ήταν αστυνομικός του Τμήματος Νέας Υόρκης και με έστειλαν σπίτι με κλήτευση για δίκη. Είχα πολλά μπρος-πίσω κατά τη διάρκεια ετών, αλλά ο εθισμός είναι μια ασθένεια όπου ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι το εξαιρετικά βαθύ αίσθημα της άρνησης. Δεν παραδέχθηκα ότι ήμουν εθισμένος παρά μια εβδομάδα ή δύο πριν ο εκδότης μου να με πάει στο νοσοκομείο, παρά το βουνό στοιχείων που υπήρχε ότι είχα πρόβλημα.

Και, πράγματι, καπνίσατε κρακ στο Vista εκείνο το ίδιο βράδυ που έπιασαν τον δήμαρχο Barry εκεί; Πως συνέβη αυτό; Από οποιονδήποτε κι αν πήρα συνέντευξη, επισκέπτες και προσωπικό, δεν γνώριζαν τίποτα, δεν είχαν δει τίποτα. Τελικά, επέστρεψα στο δωμάτιο μου και ζήτησα την υπηρεσία δωματίου. Μαζί με την υπηρεσία δωματίου, παρήγγειλα και μερικά σκληρά ποτά. Ήμουν κυριολεκτικά κουδούνι μέχρι την στιγμή που σκέφτηκα ‘Ω, θα μπορούσε να καλέσω την Champagne, συνήθως είναι κοντά. Θα μπορούσε να έχει κάτι’. Και ένιωσα στο περιθώριο, υποθέτω, επειδή είχα όλη αυτή την ενέργεια ή την αδρεναλίνη για το μεγάλο θέμα, συν και το αλκοόλ. Νομίζω, αισθάνθηκα ότι χρειαζόμουν να πιέσω στα άκρα όσο περισσότερο μπορούσα. Ήταν εξαιρετικά απερίσκεπτο, χωρίς αμφιβολία. Τότε, πραγματικά δεν σκεφτόμουν. Ήμουν ενθουσιασμένος, στην αρχή, που ήμουν μέλος της ομάδας που εργαζόταν πάνω στο θέμα. Και έπειτα ήμουν στο περιθώριο. Πραγματικά δεν υπήρχαν πολλά που μπορούσα να κάνω και είχα όλη αυτή την ενέργεια και ήμουν σε κατάσταση μέθης.

Ποια είναι η αίσθηση σας, για το ότι η μάστιγα του κρακ αποδυναμώθηκε με τα χρόνια;

Υπήρχαν βασικοί λόγοι, ο πρώτος είναι η φύση του εθισμού στο κρακ, που είναι τόσο έντονη και καταστροφική που δεν πιστεύω ότι οι περισσότεροι χρήστες του κρακ είχαν μακρά διάρκεια ζωής. Λαμβάνοντας υπόψη ότι κάποιος θα μπορούσε να πίνει αλκοόλ για δεκαετίες και οι χρήστες ηρωίνης μπορούν να φτιάχνονται για δεκαετίες. Το ίδιο και οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν σκόνη κοκαΐνης και κυρίως μαριχουάνα. Δεν συμβαίνει το ίδιο, πιστεύω, για τους περισσότερους χρήστες κρακ -συντρίβεσαι και καίγεσαι ή ξεμπερδεύεις από αυτά σε σχετικά σύντομο χρονικό παράθυρο. Το σύμπαν των χρηστών κρακ τέλειωσε και πιστεύω ότι η νεότερη γενιά, συμπεριλαμβανομένων νέων ανθρώπων στα κέντρα των πόλεων, που είδε πόσο καταστροφικό ήταν αυτό, αποφάσισαν πως ούτε που θα το ακουμπούσαν. Οι πιθανοί μελλοντικοί χρήστες κρακ αποθαρρύνθηκαν από αυτό που είδαν.

Επίσης η πολιτεία στο DC ισοπέδωσε πολλά πρότζεκτ δημόσιας στέγασης. Πάει, δεν υπάρχουν πια. Και το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου γινόταν μέσα και κοντά σε αυτούς τους χώρους. Πολλά από αυτά τα πρότζεκτ απλώς έσβησαν από το τοπίο.

Γνωρίζατε εσείς κι οι άλλοι αστυνομικοί συντάκτες, τότε, ότι η τεράστια διαφορά στην ποινική αντιμετώπιση μεταξύ του κρακ και της κοκαΐνης σε σκόνη -που μειώθηκε το 2010- είχε φυλετικό χαρακτηριστικό;

Όταν κάλυπτα το αστυνομικό ρεπορτάζ και ήμουν πολύ έξω στο δρόμο, μιλούσα με ντετέκτιβ της αστυνομίας, αξιωματικούς και αξιωματούχος, το θέμα της βίας ήταν τόσο ανεξέλεγκτο και έντονο που δεν θυμάμαι να είχα κάνει και πολλές συζητήσεις για το εάν οι ποινές για το κρακ ήταν δυσανάλογες. Ήταν δημοσιογραφική ιεράρχηση. Καθώς περνούσε ο χρόνος όμως, από τα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του ’90, πιστεύω ότι δημοσιογράφοι, αξιωματούχοι της αστυνομίας και άλλοι άρχισαν να το σκέφτονται και να συζητούν αυτές τις ανεξέλεγκτες ανισότητες όπου οι μη βίαιοι παραβάτες που συνελήφθησαν με κρακ τιμωρήθηκαν με μεγάλες ομοσπονδιακές ποινές φυλάκισης-λαμβάνοντας υπόψη ότι συνήθως, οι λευκοί φτιάχνονται με την ίδια ποσότητα κοκαΐνης σε σκόνη και τιμωρούνταν με μικρότερες ποινές. Η συζήτηση δεν άρχισε καν, δε νομίζω δηλαδή, τουλάχιστον με συντονισμένο τρόπο, μέχρι τα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του ’90.

Βλέπετε στον εαυτό σας έναν David Simon και το ενδεχόμενο να μεταφέρετε αυτή την ιστορία στην τηλεόραση, στο εγγύς μέλλον; Το περιγράφετε ως ένα μείγμα των  The Wire, Crash και LA Confidential, οπότε είναι σαφές πως η ταινία δεν απέχει και πολύ ως σκέψη.

Πιστεύω ότι υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον από ανθρώπους της τηλεόρασης και του κινηματογράφου για το βιβλίο, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε και θα δούμε.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.