Κάθε Αντικείμενο που Βρίσκεται στα Μεξικανικά Σύνορα Αντιπροσωπεύει μια Τραγωδία

Οι εικόνες από τα αμερικανο-μεξικανικά σύνορα είναι συχνά θλιβερές - ένας ψηλός φράχτης, ένας ή δυο αυστηροί συνοριοφύλακες και ένας τεράστιος χώρος κι από τις δυο πλευρές του, γεμάτος με σκουπίδια. Όμως η έκταση των 2.000 μιλίων και το αξίας πολλών δισεκατομμυρίων εμπόδιο δεν στερείται ζωής. Αντιθέτως απέχει πολύ από αυτό.

Ο ​Richard Misrach, ένας φωτογράφος διάσημος για την αγάπη του στον ευρύ, ανοιχτό χώρο και το παράξενο φως, περνάει τα τελευταία πέντε χρόνια φωτογραφίζοντας αντικείμενα που συναντάει κατά μήκος των συνόρων, πράγματα που άφησαν εκεί οι μετανάστες διασχίζοντάς τα, ελπίζοντας σε μια νέα ζωή. Σακίδια πλάτης, παπούτσια, βιβλία, μπάλες ποδοσφαίρου, πορτοφόλια - όλα βρίσκονται στο άγονο χώμα, χωρίς να αποκαλύπτουν κάποια ταυτότητα. Οι άνθρωποι που τα έχασαν έχουν φύγει από καιρό και κανένας δεν γνωρίζει τι τους συνέβη.

Για το πρότζεκτ, που θα συνεχιστεί μέχρι το αποκορύφωμά του ως μια τεράστια έκθεση το 2016, ο Misrach συνεργάζεται με τον Μεξικανό συνθέτη ​Guillermo Galindo. Η αντικειμενική αξία ενός σακιδίου ή ενός αθλητικού παπουτσιού είναι η συνήθης. Ωστόσο οι δυο καλλιτέχνες μαζί προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή της ανθρωπότητας πέρα από τα στατιστικά και να κάνουν τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν πως κάθε χαμένο παπούτσι ανήκε σε ένα χαμένο άτομο.

VICE: Γεια σου Richard. Τι σε φέρνει στα μεξικανικά σύνορα;
Richard Misrach: Λοιπόν, φωτογραφίζω στην έρημο της Νάπα σχεδόν 40 χρόνια τώρα. Πάντα τις θεωρούσα τις ερήμους της Αμερικής μια γιγαντιαία σκηνή - τα πάντα, από μια βόμβα έως μια πυρηνική δοκιμή γίνονται εδώ. Γνωρίζω τα συνοριακά θέματα χρόνια τώρα, αλλά ήταν πάντα τόσο σημαντικό θέμα που δεν έκανα τον κόπο να το αγγίξω. Όμως την τελευταία δεκαετία, η αύξηση της στρατιωτικοποίησης των συνόρων έχει τραβήξει την προσοχή μου. Είναι μια πραγματικά παράδοξη αλλαγή. Μέχρι σήμερα έχω φωτογραφήσει σχεδόν 2.000 μίλια των συνόρων, από τον Ειρηνικό Ωκεανό έως τον Κόλπο του Μεξικού. Και είναι πραγματικά ενδεικτικό για μένα το ότι συμβαίνει μια μεγάλη αλλαγή στις ΗΠΑ όσο αφορά στην εθνική κυριαρχία. Δεν είμαι δημοσιογράφος, κοιτάω τη μεγαλύτερη εικόνα και το πώς το τοπίο μας μιλάει.

Στη συνεργασία με τον Guillermo Galindo, νιώθεις ότι αυτά τα εφήμερα αντικείμενα που βρίσκεις -ένα σκουπίδι, ένα μονό παπούτσι- αποκτούν ξανά ταυτότητα;
​Ναι. Εάν περπατήσεις κατά μήκος των συνόρων θα βρεις «ανθρώπινα σκουπίδια» - σακίδια πλάτης, μπουκάλια νερού, παπούτσια του τένις- αλλά εκεί έξω είναι μόνο σκουπίδια, πριν να αρχίσεις να τα ανοίγεις. Για παράδειγμα, κάποτε άνοιξα ένα σακίδιο που περιείχε ένα μποξεράκι έντονου κίτρινου χρώματος με χαρακτήρες καρτούν, προφυλακτικά Trojan, ένα μεγάλο μπουκάλι κολόνιας, οδοντόκρεμα, οδοντόβουρτσα και ένα μπλουζάκι σέρφερ και τότε συνειδητοποίησα ότι αυτό ήταν το πορτρέτο ενός νεαρού άνδρα. Σε άλλο σακίδιο που βρήκα, περίπου 500 μίλια μακριά από εδώ, υπήρχε ένα μικρό κραγιόν με καθρεφτάκι και ένα μικρό χαριτωμένο πορτοφόλι με περίπου 70 πέσο. Επρόκειτο για ένα νεαρό κορίτσι. Εάν ανοίξεις αυτά τα σκουπίδια, ξαφνικά σου αποκαλύπτονται οι άνθρωποι. Είναι πολύ έντονο.

Οπότε ναι, δίνω μια οπτική προσέγγιση σε αυτά τα αντικείμενα αλλά ο Guillermo προσπαθεί να βρει τη ζωή για κάθε αντικείμενο που φέρνω πίσω. Τα τελευταία τρία χρόνια που συνεργαζόμαστε, φέρνω πράγματα μόνος μου από τα σύνορα μια και εκείνος αντιμετωπίζει προβλήματα εάν πάει. Επειδή είμαι λευκός με γαλάζια μάτια, μπορώ να είμαι και να εργάζομαι εκεί. Εάν πάει ο Guillermo, μπορεί να είναι μια πραγματικά δυσάρεστη εμπειρία.

Δηλαδή δεν αντιμετωπίζεις ποτέ προβλήματα;
​Είναι ενδιαφέρον. Το κάνω τόσο πολύ καιρό που έχω συνηθίσει, αλλά από την άλλη είμαι ένας ηλικιωμένος λευκός άνδρας με μια μεγάλη φωτογραφική μηχανή και τρίποδο. Έχω μια επίσημη και όχι απειλητική παρουσία. Θα με ελέγξουν και θα περάσω από τα μηχανήματά τους, αλλά είμαι σε δημόσιο χώρο και είναι ΟΚ να βρίσκομαι εκεί. Όταν με ελέγξουν, γίνονται πολύ φιλικοί - κάποιοι μάλιστα αρχίζουν να μου δείχνουν τις δικές τους φωτογραφίες στα iPhones τους. Κι όταν αισθανθούν άνετα με την εκεί παρουσία μου, κατά κάποιο τρόπο με φροντίζουν και νιώθω αρκετά ασφαλής επειδή περιμένουν και παρακολουθούν όλη την ώρα. Τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά για κάποιον έγχρωμο.

Αισθάνεσαι ότι κάθε αντικείμενο που βρίσκεις κατά μήκος των συνόρων είναι μια τραγωδία;
Λοιπόν, η πιο πρόσφατη εξέλιξη είναι ότι έχουμε 52.000 ασυνόδευτα παιδιά που έρχονται από την Κεντρική Αμερική, και διασχίζουν την έρημο για να φθάσουν στις ΗΠΑ, για να καταλήξουν τελικά στη φυλακή. Πριν από δυο εβδομάδες ήμουν στην έρημο και φωτογράφιζα μερικά σημεία όπου ο κόσμος αφήνει νερό και τρόφιμα για τους μετανάστες.

Επειδή μπορεί να φθάσουν σε αυτές τις απομονωμένες περιοχές και να πεθάνουν;
​Ναι. Πέρασα τέσσερις ώρες σε ένα μέρος και τα παπούτσια μου και τα χέρια μου γέμισαν με αγκάθια κάκτου. Είναι σκληρά και είναι πραγματικά δύσκολο να τα βγάλεις - σε κάποια φάση έπρεπε να πετάξω τα παπούτσια μου. Όμως αυτοί οι άνθρωποι ταξιδεύουν τη νύχτα σε αυτή την περιοχή. Κάποτε βρήκα ένα ζευγάρι παπούτσια του τένις για παιδί 4 ετών και δυο Βίβλους χαραγμένους με καρδιές - πρόκειται για πολύ νέα παιδιά. Αθώα παιδιά περπατάνε τεράστιες εκτάσεις επικίνδυνης γης. Οι γυναίκες βιάζονται όλη την ώρα. Οι άνθρωποι έρχονται εδώ, απελπισμένοι, αναζητώντας την ευκαιρία για μια νέα ζωή. Είναι τραγωδία. Υπάρχουν 52.000 τραγωδίες.

Guillermo, κοιτάω μια φωτογραφία ενός οργάνου όπου έχεις χρησιμοποιήσει ρούχα και που μοιάζει με ανθρώπινο ομοίωμα.
​Guillermo: Ναι, το συγκεκριμένο είναι αντίγραφο των ομοιωμάτων που βρίσκονται στα σύνορα. Είναι ένα παράξενο όργανο.

Μπορεί κανείς να παίξει με αυτό και με τα άλλα όργανα που έχεις δημιουργήσει από τα αντικείμενα;
​Ναι, αλλά κάθε όργανο απαιτεί πολύ εκπαίδευση και εξάσκηση. Κι εγώ ακόμα μαθαίνω πώς να τα παίζω. Κάθε όργανο έχει ιδιαίτερα κουρδίσματα - κουρδίζονται μόνα τους, όχι με βάση τα δυτικά πρότυπα.

Προσπαθείς να προωθήσεις την ιδέα ότι πίσω από κάθε στατιστικό στοιχείο, πίσω από κάθε «σκουπίδι» βρίσκεται ένας άνθρωπος όπως εμείς;
​Ναι. Πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτά τα αντικείμενα -πράγματα που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας- ανήκαν σε κάποιον ο οποίος υπέφερε. Αυτοί οι άνθρωποι που προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορα χρειάζονται να πιουν νερό, χρειάζονται παπούτσια. Είναι σαν όλους τους άλλους. Για πολλούς, όμως, αυτές οι τραγωδίες είναι απλώς αριθμοί. Τα όργανα τους δείχνουν την ανθρωπιστική πλευρά της τραγωδίας.

Τα όργανα απαιτούν ανθρώπινο χειρισμό, έτσι καταλήγουν να γίνουν, από προεπιλογή, ένας αγωγός μεταξύ δυο ανθρώπων - του κατόχου του αντικειμένου και του ανθρώπου που παίζει το όργανο.
​GG: Σωστά. Θεωρώ αυτά τα αντικείμενα ιερά. Είναι πολύ ιδιαίτερα και πρέπει να αντιμετωπίζονται με τρυφερότητα.

RM: Ο Guillermo δίνει μια νέα έννοια σε αυτά τα αντικείμενα, που σε άλλη περίπτωση θα είχαν χάσει το νόημα τους ή θα είχαν πάρει ένα άλλο νόημα από την έννοια της τραγωδίας. Η επαναχρησιμοποίησή τους σε κάνει να τους δώσει προσοχή.

Richard, για να συλλέξεις αυτά τα πράγματα οδηγείς μόνος σου τριγύρω;
​Ναι, πρέπει να μπω πραγματικά μέσα στη ζώνη για να το κάνω. Σηκώνομαι περίπου στις 4 πμ και συνεχίζω μέχρι το βράδυ. Η σύζυγός μου λέει ότι ζω με κλαδιά και μούρα - δεν μου αρέσει να σπαταλάω το χρόνο μου για να πηγαίνω σε καφετέριες. Έχει τρομοκρατηθεί από τον τρόπο που τρέφομαι εκεί, αλλά μπαίνω σε μια περιοχή όπου πρέπει να προσέχω τις αλλαγές του φωτός. Είναι καλύτερα όταν πηγαίνω μόνος μου.

Που κοιμάσαι;
Τα πρώτα 35 χρόνια κοιμόμουν στο πίσω μέρος του Volkswagen Camper μου, αλλά τις τελευταίες φορές επειδή έχω πρόβλημα με τη μέση μου, πηγαίνω σε μοτέλ. Έχω ανάγκη να κοιμηθώ σε πραγματικά κρεβάτι.

Ποιο είναι το αντικείμενο που έχεις βρει μέχρι σήμερα και σε έχει επηρεάσει περισσότερο;
​GG: Την πρώτη φορά πήγα στο Laredo, του Τέξας. Βρήκα το σακίδιο ενός παιδιού με μια φιγούρα καρτούν, που τυχαίνει να ήταν μία από τις αγαπημένες του γιου μου. Πραγματικά με επηρέασε που ένα παιδί στην ηλικία του γιου μου βρίσκεται εκεί έξω με το σακίδιό του.

RM: Το δικό μου είναι κάτι διαφορετικό. Ο Guillermo φτιάχνει ένα φανταστικό κομμάτι από κάτι που βρήκα προσφάτως - ένα παλιό αντίτυπο του Δρ. Ζιβάγκο στα ισπανικά, το οποίο ήταν ακριβώς στο συνοριακό τείχος. Μέσα βρήκα το εισιτήριο λεωφορείου ενός φοιτητή. Ήταν δερματόδετο, όμορφη έκδοση ενός βιβλίου που αν και είναι για τη Ρωσία και τον Ψυχρό Πόλεμο, μεταφέρει τόση έννοια από αυτό που συμβαίνει σήμερα στα σύνορα. Δηλαδή το ότι, το άτομο που μετέφερε αυτό το βιβλίο μόλις το έχασε, σε μια φευγαλέα στιγμή, είναι αυτό που με επηρεάζει τόσο.

Σας ευχαριστώ. 

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.