Γιατροί Χωρίς Σύνορα: Οι Πρόσφυγες Αρρωσταίνουν Χειρότερα από τις Άθλιες Συνθήκες Διαβίωσής τους στα Camps

Kοινοποίηση
«Η μεγαλύτερη νόσος αυτής της πολιτείας είναι η αδιαφορία», λέει ο Απόστολος Βεΐζης, γιατρός και διευθυντής προγραμμάτων του Ελληνικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, στην παρουσίαση της έκθεσης «Στην Ελλάδα του 2016: οι Ευάλωτοι Άνθρωποι Μένουν Πίσω», που έγινε χθες στα γραφεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, στην Αθήνα.

Στόχος της έκθεσης ήταν να καταγράψει τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που διαβιούν σε πέντε καταυλισμούς και να ευαισθητοποιήσει την ελληνική κοινωνία γύρω από τα κενά που υπάρχουν στο σύστημα, αλλά και να αναδείξει την αδυναμία (ή αδιαφορία) της πολιτείας να τους παράσχει την κατάλληλη προστασία και φροντίδα.

Στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες συμπεριλαμβάνονται τα θύματα βίας, ο άνθρωποι που πάσχουν από χρόνια νοσήματα και ψυχικές διαταραχές (κατά βάση λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσης), οι πρόσφυγες με σωματικές αναπηρίες, τα ασυνόδευτα ανήλικα, οι έγκυες γυναίκες και τα νεογέννητα.

Videos by VICE

Η ηπατίτιδα Α, για παράδειγμα, για την οποία γίνεται λόγος, δεν «μεταφέρθηκε» από τις χώρες καταγωγής αυτών των ανθρώπων, αλλά προέκυψε από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης και τον ακραίο συνωστισμό.

Το βασικό πρόβλημα, σύμφωνα με την έκθεση, είναι ότι οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες δεν αναγνωρίζονται ως τέτοιες, με αποτέλεσμα να μη λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία τους. Άλλωστε, το γεγονός ότι «απολαμβάνουν» μια τόσο κακή μεταχείριση δεν επιτρέπει στους ίδιους να μιλήσουν ανοιχτά για τα προβλήματά τους, ειδικά όταν αυτά σχετίζονται με την κατάσταση της ψυχικής τους υγείας.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αποδίδουν τις ευθύνες αυτής της κατάστασης κατ’ αρχάς στην κυβέρνηση και στην απροθυμία ή ολιγωρία της να επιληφθεί του ζητήματος, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού, σύμφωνα με τους ίδιους, «αμελούν εσκεμμένα» σχετικά με την ασφαλή μετεγκατάσταση χιλιάδων προσφύγων. Ο Loic Jaeger, επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών χωρίς Σύνορα στην Ελλάδα, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Οι ελληνικές αρχές, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν αποτύχει συλλογικά να εξασφαλίσουν ανθρώπινες και αξιοπρεπείς συνθήκες υποδοχής, να εγγυηθούν την προστασία και να προσφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια σε ικανοποιητικό βαθμό».

Ο ευάλωτος πληθυσμός, σύμφωνα με την έκθεση, αγγίζει το 18,5%* και το διογκωμένο αυτό ποσοστό οφείλεται κατά βάση στις συνθήκες που επικρατούν στα κέντρα φιλοξενίας. Η πληρότητα των hot spots προσεγγίζει το 200%, ενώ οι συνθήκες υγιεινής και η ποιότητα του φαγητού είναι εξαιρετικά κακές. Έτσι, σύμφωνα με τον Απόστολο Βεΐζη: «Οι υγιείς καθίστανται ευάλωτοι και οι ευάλωτοι ακόμα πιο ευάλωτοι». Η ηπατίτιδα Α, για παράδειγμα, για την οποία γίνεται λόγος, δεν «μεταφέρθηκε» από τις χώρες καταγωγής αυτών των ανθρώπων, αλλά προέκυψε από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης και τον ακραίο συνωστισμό.

Η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη είναι ιδιαίτερα δύσκολη, αφού τα κέντρα φιλοξενίας βρίσκονται πολύ μακριά από τις πόλεις. Οι άνθρωποι με σωματικές αναπηρίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα μετακίνησης στους καταυλισμούς λόγω της ανυπαρξίας υποδομών, ενώ η υγεία των νεογέννητων μωρών τίθεται σε κίνδυνο λόγω της έκθεσής τους σε ένα τόσο ακατάλληλο περιβάλλον. Τέλος, οι πρόσφυγες που υποφέρουν από χρόνια νοσήματα (όπως ο σακχαρώδης διαβήτης ή η υπέρταση), αναγκαστικά καταναλώνουν το ίδιο φαγητό με τους υπόλοιπους, επιβαρύνοντας περαιτέρω την υγεία τους.

Η Χριστίνα Σιδέρη, ψυχολόγος των Γιατρών χωρίς Σύνορα, εστιάζει στο ζήτημα των ψυχικών διαταραχών των προσφύγων. Σύμφωνα με την ίδια: «Στη διάρκεια του ταξιδιού, οι άνθρωποι συνήθως παραμερίζουν τα βάσανα και τη δυστυχία τους και εστιάζουν στο μέλλον ως μηχανισμό άμυνας για να διαχειριστούν το παρόν. Όταν διακόπτεται το ταξίδι τους, διαταράσσεται και αυτή η διαδικασία. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να αποφύγουν τις δυσάρεστες σκέψεις που συχνά τους στοιχειώνουν».

Οι ψυχικές διαταραχές των προσφύγων, λοιπόν, αποτελούν μία καθ’ όλα φυσιολογική απόκριση απέναντι στη φρίκη του πολέμου, στο δύσκολο ταξίδι που χρειάστηκε να κάνουν, αλλά και στις συνθήκες διαβίωσής τους. Η γκετοποίησή τους από το κράτος, το αίσθημα ότι είναι αόρατοι, αλλά και η απώλεια της ελπίδας για μια καλύτερη και πιο αξιοπρεπή ζωή επιβαρύνουν ιδιαίτερα την ψυχική τους κατάσταση.

Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα κάνουν λόγο για την αναγκαιότητα να αναλάβει δράση η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών αναγκών και το υπουργείο Υγείας να εξασφαλίσει την πρόσβαση των προσφύγων στην περίθαλψη. Καλεί επίσης, την Ευρωπαϊκή Ένωση να χρηματοδοτήσει προγράμματα για την αναβάθμιση του συστήματος υποδοχής και φιλοξενίας, αλλά και να δημιουργήσει ασφαλείς και νόμιμους διαύλους προς τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Το γεγονός ότι ο χειμώνας πλησιάζει και οι καιρικές συνθήκες θα χειροτερεύουν ολοένα και περισσότερο αποτελεί πηγή μεγάλου προβληματισμού για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, αφού εκείνοι που πλήττονται κατεξοχήν είναι οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες εντός των καταυλισμών.

* Το ποσοστό αυτό προέκυψε από την έρευνα σε πέντε καταυλισμούς.

Περισσότερα από το VICE

Έτσι Είναι ο Γύρος της Ευρώπης με InterRail

Οι Αόρατοι: Ο Κένζο δεν Είναι Απλώς Ένας Πορνοστάρ

Βρεθήκαμε στα Γυρίσματα μιας από τις Ελάχιστες Eλληνικές Tαινίες Θρίλερ

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram