Σμιλεμένος με χαλκό, ο φιλόσοφος Αριστοτέλης μπουσουλάει στα τέσσερα, καθώς τον καβαλάει σαν άλογο η Φυλλίς, η διαβόητη ερωμένη του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μια εικόνα αρκεί, για να καταλάβουμε: μέσω της αποπλάνησης, η λογική εκθρονίζεται και ο φιλόσοφος μεταμορφώνεται σε κτήνος που αναζητά τις κοσμικές απολαύσεις.
Ο μύθος της Φυλλίδας που καβαλάει τον Αριστοτέλη ήταν δημοφιλής στα τέλη του Μεσαίωνα. Είναι μια ιστορία που εγείρει δελεαστικά ερωτήματα: τι διαχωρίζει τον άνθρωπο από το κτήνος και τι σημαίνει όταν σου συμπεριφέρονται σαν κτήνος στο BDSM; Τι πρέπει να μας καθοδηγεί: η λογική ή το πάθος;
Videos by VICE
Ο μύθος είναι ο εξής: ο Αριστοτέλης έδινε συμβουλές για τις σχέσεις χωρίς να του ζητηθούν στον Μέγα Αλέξανδρο, του οποίου ήταν δάσκαλος από την παιδική ηλικία και στη συνέχεια σύμβουλος. Η ερωμένη του Αλεξάνδρου, η Φυλλίδα, του έτρωγε πολύ χρόνο, όπως τον προειδοποιούσε ο φιλόσοφος. Ο Μέγας Αλέξανδρος θα έπρεπε να περνάει λιγότερο χρόνο στις κάμαρες του πάθους και περισσότερο στην εκστρατεία κατάκτησης του μισού κόσμου. Ο Αριστοτέλης έπεισε τον Αλέξανδρο ότι έπρεπε να συγκρατηθεί, χρησιμοποιώντας τη «λογική» ή τουλάχιστον μιας είδους πατριαρχική, r/NoFap ρητορική.
Σύμφωνα με τον μύθο, όταν ο Αλέξανδρος σταμάτησε να συνευρίσκεται με τη Φυλλίδα, εκείνη κατέστρωσε ένα σχέδιο: αντί να επιχειρεί να αποπλανήσει τον εραστή της, πείραζε τον Αριστοτέλη, πηγαίνοντας να τον βρει ξυπόλητη και με μαλλιά ελκυστικά ανέμελα – φυσικά, το κόλπο έπιασε. Ο φιλόσοφος ξεκίνησε να την κυνηγάει και εκείνη συμφώνησε να συνευρεθεί μαζί του, μόνο αν ο φιλόσοφος έπεφτε στα τέσσερα και την έκανε βόλτες γύρω από το παλάτι σαν άλογο.
Ο Αριστοτέλης έπεσε στο πάτωμα. Πήρε τη θέση του ζώου και η Φυλλίς υποδύθηκε τον αναβάτη. Καθώς εκτυλίσσονταν το σκηνικό, η Φυλλίς κάλεσε τα υπόλοιπα μέλη της αυλής, για να παρακολουθήσουν τον εξευτελισμό του μεγάλου φιλοσόφου. Σε μερικές απεικονίσεις, κρατάει και ένα μαστίγιο στο χέρι. Ο Αλέξανδρος, ο οποίος κρυβόταν πίσω από μια κουρτίνα, είδε το σκηνικό, το οποίο ήταν ένα σχέδιο της Φυλλίδας, για να αποδείξει στον βασιλιά ότι κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να αντισταθεί στη δύναμη του αισθησιασμού. Φυσικά, η ιστορία είναι αποκρυφιστική, προσαρμοσμένη από ινδικά ή αραβικά γραπτά του 12ου αιώνα, αλλά η εικόνα που έπλασε έγινε εξαιρετικά δημοφιλής. Το ορειχάλκινο αγαλματίδιο που αναπαριστά τη σκηνή χρησιμοποιούνταν ως υδροχόος: ένα σκεύος με νερό που βρισκόταν στις πλουσιότερες οικίες κατά τον Μεσαίωνα και χρησιμοποιούνταν για το πλύσιμο των χεριών κατά τη διάρκεια των γευμάτων, καθώς τα μαχαιροπίρουνα δεν ήταν ευρέως διαδεδομένα.
O Έλληνας Metal Γίγαντας που Τραβάει Φορτηγά
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook
Παρόλο που χαίρομαι που ο φιλόσοφος εγκαταλείπει την κυρίαρχη στάση του έχοντας υποκύψει στην αποπλάνηση –και πρέπει να παραδεχτώ ότι προβάλλω τις δικές μου βιτσιόζικες τάσεις πάνω στη Φυλλίδα- δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι μια από τις ελάχιστες φανταστικές απεικονίσεις της σεξουαλικότητας ενός φιλόσοφου, αφορά μια προειδοποίηση για τη δύναμη του θηλυκού, που μπορεί να υπονομεύσει τον αρσενικό ορθολογισμό. Αυτό είναι από μόνο του μια τετριμμένη αφήγηση που παράγεται και αναπαράγεται διαρκώς, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τους γελοιωδέστατους Καναδούς καθηγητές ψυχολογίας που εξίσωσαν τη θηλυκότητα με τις δυνάμεις του χάους.
«Μην ξεχνάς το μαστίγιο» ήταν η προειδοποίηση του Nietzsche στο Τάδε Έφη Ζαρατούστρα, σε κάθε άνδρα που θα συναντούσε μια γυναίκα. Αλλά ο Nietzsche αναπαρήγαγε τη σκηνή του Αριστοτέλη και της Φυλλίδας σε μια φωτογραφία στην οποία τον μαστιγώνει η Lou Salomé, μια από τις μεγαλύτερες αγάπες του, καθώς εκείνος σέρνει ένα κάρο σαν άλογο (η Salomé, ένας πραγματικός θρύλος, κάποτε αρνήθηκε την πρόταση γάμου που της έκανε ο Paul Ree, αλλά πρότεινε να σχηματίσουν οι τρεις τους –αυτός, αυτή και ο Nietzsche- μια «πνευματική κοινότητα» και να ζήσουν μαζί, πράγμα που την καθιστά, κατά τη γνώμη μου, την απόλυτη ενσάρκωση του MMF τρίου ως τρόπου ζωής. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία).
Ο Αριστοτέλης ήθελε να μαστιγωθεί. Ίσως ήταν ερωτευμένος με τη Φυλλίδα και η συλλογιστική του δεν ήταν παρά μια προσπάθεια να απομακρύνει τον Αλέξανδρο, τον ανταγωνιστή του, από εκείνη και να προκαλέσει την προσοχή της. Αυτό που χρειαζόταν εξημέρωση δεν ήταν το πάθος, αλλά η λογική – και ο τρόπος να γίνει αυτό ήταν να μετατραπεί ο ίδιος σε ζώο. Ίσως αυτό που εννοούσε ο Nietzsche με το «Μην ξεχνάς το μαστίγιο!» να ήταν φέρε έτσι τα πράγματα, ώστε να μπορεί να το χρησιμοποιήσει πάνω σου η ερωμένη σου. Η λογική από μόνη της είναι απλώς ένα μέσο. Ίσως αυτό που πρέπει να κρατήσουμε από αυτόν τον μεσαιωνικό μύθο είναι ότι αυτοί που διατείνονται ότι εκπροσωπούν τη λογική και το αφηρημένο, αρνούμενοι τον ρόλο του πάθους στη ζωή τους, είναι στην πραγματικότητα διψασμένα ζώα που αιμορραγούν και η υποτιθέμενη λογική τους διέπεται από καταπιεσμένες επιθυμίες.
To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Garage.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας
Περισσότερα από το VICE
Η Ιστορία των Δύο Escobar: Το Αυτογκόλ που Οδήγησε σε Φόνο
Oι Δυστοπικές Μέρες που Ζούμε, Όπως τις Είχε Προβλέψει Ένας Πειραιώτης στα 90’s