Το VICE Greece δίνει βήμα σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άτομα, με τη δημιουργία της στήλης «Ρισπέκτ», στην οποία κάθε εβδομάδα δημοσιεύονται προσωπικές ιστορίες, άρθρα άποψης, φωτογραφίες, ρεπορτάζ ή άλλες υποθέσεις που ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία. Στόχος μας είναι να ενημερώσουμε το κοινό και να ανοίξουμε διάλογο για ζητήματα με τα οποία καταπιάνονται και αξίζουν την προσοχή όλων.
Το συγκεκριμένο άρθρο της HumanRights360 υπογράφει η Υπηρεσία Ένταξης της οργάνωσης.
Videos by VICE
Πρώτο κουδούνι για τα σχολεία αυτή την εβδομάδα, με την ελπίδα ότι οι πόρτες θα παραμείνουν ανοιχτές καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς χωρίς την επαναφορά της τηλε-εκπαίδευσης. Η σχολική/ακαδημαϊκή χρονιά όμως δε θα ξεκινήσει για όλους τους μαθητές και όλες τις μαθήτριες, χωρίς αυτό να οφείλεται μόνο στις αλλαγές στην αξιολόγηση (με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής). 6 χρόνια μετά την έναρξη της «προσφυγικής κρίσης», το δικαίωμα στην εκπαίδευση μπορεί θεωρητικά να είναι αυτονόητο, παρόλα αυτά στην πραγματικότητα η πρόσβαση για τον προσφυγικό πληθυσμό στην εκπαίδευση είναι περισσότερο αμφίβολη από ποτέ, τόσο για ανήλικα παιδιά όσο και για νεαρούς ενήλικες. Πέραν των εμποδίων που θέτουν οι τοπικές κοινωνίες (όπως τα παιδιά της Ριτσώνας που δεν τους επιτράπηκε η είσοδος στα σχολεία με την υποστήριξη της δημοτικής αρχής την περσινή χρονιά), η γραφειοκρατία αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο στην είσοδο των προσφύγων στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Οι δυσκολίες ξεκινούν από την προσχολική εκπαίδευση. Η γραφειοκρατία δυσκολεύει την εγγραφή παιδιών σε βρεφικούς και παιδικούς σταθμούς, και συνδυαζόμενη με τις περιορισμένες κενές θέσεις σε αυτούς, έχουν ως αποτέλεσμα την αδυναμία ένταξης των παιδιών στο σύστημα. Η γραφειοκρατία εντοπίζεται κυρίως στο πλήθος εγγράφων που απαιτούνται , που σε συνδυασμό με την επιβράδυνση των διαδικασιών σε αρκετές υπηρεσίες (πχ. μεγάλες καθυστερήσεις -λόγω υποστελέχωσης-για ραντεβού σε παιδίατρους του ΠΕΔΥ για τα απαραίτητα ιατρικά έγγραφα) δημιούργησε πρόβλημα συλλογής των απαραίτητων εγγράφων εντός των χρονικών ορίων που είχαν τεθεί για την ολοκλήρωση των διαδικασιών μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Σε σχέση με τα δημοτικά σχολεία, η επιβράδυνση των διαδικασιών της Υπηρεσίας Ασύλου (συνεντεύξεις, ανανεώσεις τριπτύχων κλπ), δημιούργησε κωλύματα σε κάποιους διευθυντές σχολείων, που εξέφραζαν ανησυχίες αναφορικά με έγγραφα που εμφανίζονταν να έχουν λήξει (ενώ ήταν σε ισχύ), με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία της εγγραφής. Ταυτόχρονα σε Δημοτικά σχολεία πυκνοκατοικημένων περιοχών όπως π.χ η Κυψέλη, όπου αρκετές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών παρέχουν υπηρεσίες στέγασης, έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο διευθυντές να δηλώνουν έλλειψη κενών θέσεων και η αναζήτηση σχολείου σε λογική απόσταση να είναι σχεδόν αδύνατη, με αποστάσεις χιλιομέτρων από τη διεύθυνση κατοικίας. Αξίζει να σημειωθεί πως, οι μαθητές που διαμένουν σε δομές φιλοξενίας αντιμετώπισαν την προηγούμενη χρονιά επιπλέον εμπόδια. Ενδεικτικά, η μεταφορά τους στα σχολεία με λεωφορεία μισθωμένα από τις Περιφέρειες δεν ήταν πάντα εφικτή και στις περιπτώσεις τηλεκπαίδευσης δεν υπήρχαν μέσα στις δομές οι υλικοτεχνικές υποδομές (σταθερή σύνδεση στο διαδίκτυο/υπολογιστές) που θα επέτρεπαν την αδιατάρακτη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Η συνέχιση των σπουδών όμως δεν αποτελεί προτεραιότητα μόνο για τους ανηλίκους. Ξεκινώντας από την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας στους ενήλικες, η πρόσβαση είναι πολύ δύσκολη, καθώς οι θέσεις είναι ελάχιστες στα μαθήματα των Κέντρων Ένταξης Μεταναστών και το Helios Project δεν είναι προσβάσιμο σε όλους. Υπάρχουν βέβαια οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που προσφέρουν μαθήματα ελληνικών, αλλά και πάλι ο αριθμός των μαθητών είναι μικρότερος από εκείνον των αιτήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας Ένταξης της HumanRights360, αρκετοί είναι οι ενήλικοι που θέλουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους. Ερχόμενοι στην Υπηρεσία, τους εξηγούμε ότι υπάρχει το δικαίωμα φοίτησης στο Τεχνικό Λύκειο, το οποίο θα τους βοηθήσει μετέπειτα στην καλύτερη και ομαλότερη ένταξη τους στην ελληνική κοινωνία.
Το συγκεκριμένο χρόνο και λόγω των δυσκολιών που υπήρξαν από την τηλε-εκπαίδευση, αρκετά ήταν τα τεχνικά λύκεια, τα οποία έκλεισαν και δεν έκαναν εξ αποστάσεως μαθήματα, με αποτέλεσμα αρκετοί ωφελούμενοι μας να μείνουν «πίσω» στην διδακτέα ύλη. Επίσης, σε σχέση με τις νέες εγγραφές, όλοι οι μαθητές χρειάζονται πλέον κωδικούς TAXISNet. Αρκετοί ήταν εκείνοι που δεν είχαν καταφέρει να βγάλουν και λόγω των κλειστών υπηρεσιών και της δυσκολίας να οριστεί ραντεβού, με αποτέλεσμα οι καθυστερήσεις να είναι πολύ μεγάλες. Ένα μεγάλο ερωτηματικό επίσης, αφορά τις τάξεις πρώτης υποδοχής και τη λειτουργία των συγκεκριμένων τάξεων. Η χρησιμότητα τους είναι πάρα πολύ σημαντική, αλλά λόγω υποστελέχωσής τους κινδυνεύει η έναρξη τους και η εύρυθμη λειτουργία τους.
Ένα άλλο εξίσου σημαντικό κομμάτι αναφορικά με την εκπαίδευση ενήλικων προσφύγων αφορά την πρόσβαση στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Όπως είναι φυσικό, η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων δεν μπορούν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα έγγραφα από τις πατρίδες τους, τα οποία χρειάζονται για την εγγραφή τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα. Αντίστοιχα υπάρχουν αρκετοί ωφελούμενοί μας οι οποίοι έχουν αναγκαστεί να διακόψουν τις σπουδές τους στα Πανεπιστήμια των χωρών τους και προσπαθούν με κάθε τρόπο να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Ελλάδα. Δυστυχώς όμως οι περισσότεροι μένουν μετέωροι.
Η διαδικασία πρόσβασης αλλοδαπών σε ημεδαπά Πανεπιστήμια είναι εξαιρετικά πολύπλοκη με πολλές αγκυλώσεις και γραφειοκρατικές διαδικασίες. Συνήθως οι αλλοδαποί υποψήφιοι για εισαγωγή σε ημεδαπά Πανεπιστήμια χρειάζεται να προσκομίσουν το απολυτήριο Λυκείου (ή αντίστοιχη πιστοποίηση ολοκλήρωσης δευτεροβάθμιων σπουδών) με την Επισημείωση της Χάγης και ανάλογα τη χώρα καταγωγής τους, χρειάζονται επιπρόσθετα βεβαίωση Μορφωτικού Ακολούθου της Πρεσβείας της χώρας τους πως ο τίτλος σπουδών τους αποτελεί βάση για πρόσβαση στη Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στη συνέχεια, χρειάζεται να γίνει αναγνώριση του απολυτηρίου τους από τις κατά τόπους Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς και βαθμολογική αντιστοίχιση ώστε να έχουν δικαίωμα πρόσβασης στη Τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Όπως είναι κατανοητό, η εξασφάλιση όλων των παραπάνω εγγράφων είναι σχεδόν αδύνατη για τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων, λόγω εμπόλεμων συγκρούσεων ή διωγμών. Για τη συνέχιση των πανεπιστημιακών τους σπουδών, αναζητούνται εναλλακτικές μορφές πρόσβασης, όπως είναι τα online πανεπιστημιακά προγράμματα σε αγγλόφωνες χώρες ή σε αγγλόφωνα προγράμματα εντός της Ελλάδας. Μέσα σε διάστημα 20 μηνών, 24 άτομα κατάφεραν να εξασφαλίσουν πλήρη υποτροφία για την φοίτηση τους στο Αμερικάνικο Α.Ε.Ι University of the People (UoPeople) και ένα ακόμα άτομο να λάβει πλήρη υποτροφία φοίτησης σε αγγλόφωνο πρόγραμμα ελληνικού κολλεγίου.
Η εκπαίδευση αποτελεί όχι μόνο εφόδιο κατάρτισης, αλλά και διαδικασία ένταξης, αλληλεπίδρασης, κατανόησης και αποδοχής. Μέσα από την εκπαίδευση γίνεται κατανοητή η κουλτούρα του τόπου, των συνηθειών και των προσδοκιών που έχει η Ελλάδα από τους διαμένοντές της. Ο αποκλεισμός των ενηλίκων από την εκμάθηση της γλώσσας και συνεπαγόμενα από την εργασία, την κοινωνία και την κατάρτιση, μόνο αρνητικές συνέπειες αποφέρει για το σύνολο των Ελλήνων και της κοινωνίας μας.
Περισσότερα από το VICE
«Μπήκα σε Άλλη Ζωή» – Όσα Συνέβησαν σε Μία Oμαδική Βιντεοκλήση Ύπνωσης
Ο Παναγιώτης Ρουστέμης Αναζητά τα Όριά του στο Ράλι Ακρόπολις
Τα Kατασχεμένα: Μια Ματιά στο Μεγαλύτερο «Νεκροταφείο» Αυτοκινήτων της Θεσσαλονίκης
