Το VICE Greece δίνει βήμα σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άτομα, με τη δημιουργία της στήλης «Ρισπέκτ», στην οποία κάθε Δευτέρα δημοσιεύονται προσωπικές ιστορίες, άρθρα άποψης, φωτογραφίες, ρεπορτάζ ή άλλες υποθέσεις που ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία. Στόχος μας είναι να ενημερώσουμε το κοινό και να ανοίξουμε διάλογο για ζητήματα με τα οποία καταπιάνονται και αξίζουν την προσοχή όλων.
Το συγκεκριμένο άρθρο του Κέντρου Γυναικείων Μελετών και Ερευνών Διοτίμα, υπογράφει η δικηγόρος της εννεαμελούς Νομικής Υπηρεσίας του φορέα, Μαρίνα Φαρμακίδη. Η γυναικεία οργάνωση Διοτίμα ιδρύθηκε το 1989. Από το 1996 παρέχει υπηρεσίες, σε γυναίκες και άτομα που έχουν υποστεί έμφυλη βία. Παράλληλα λειτουργεί ως: ερευνητικό κέντρο εξειδικευμένο σε θέματα φύλου, φορέας επιμόρφωσης επαγγελματιών σε έμφυλα ζητήματα, οργάνωση συνηγορίας για την έμφυλη ισότητα.
Videos by VICE
Ζούμε σε μια πρωτόγνωρη συνθήκη, εν μέσω πανδημίας και περιορισμού της κυκλοφορίας των πολιτών. Σε αυτή τη συγκυρία, που το σύνθημα #μένουμε σπίτι είναι κυρίαρχο για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, έχει σημασία να τονίσουμε ότι το σπίτι δεν είναι ασφαλές για όλες. Οι επιζώσες έμφυλης βίας είναι αναγκασμένες να παραμένουν εγκλωβισμένες για πολύ περισσότερες ώρες καθημερινά, στον ίδιο χώρο με τους κακοποιητές τους. Στη συνθήκη αυτή γνωρίζουμε καλά ότι αυξάνει εκθετικά ο κίνδυνος έξαρσης της ενδοοικογενειακής βίας. Αυτό άλλωστε καταγράφουν όλες οι διεθνείς επιστημονικές μελέτες σε περιόδους φυσικών καταστροφών, επιδημιών, κρίσεων, αλλά και τα πρώτα εμπειρικά δεδομένα που είδαν το φως της δημοσιότητες από χώρες που επλήγησαν από την πανδημία COVID-19 (π.χ. Κίνα, Γαλλία).
Σε αυτή τη συγκυρία, το Κέντρο Διοτίμα, αναγνωρισμένος και εξειδικευμένος φορέας σε ζητήματα έμφυλης βίας, θεωρεί υψίστης σημασίας την υποστήριξη των επιζωσών έμφυλης βίας. Σε κάθε περίπτωση, παρά την έκτακτη περίσταση, τα θύματα πρέπει να μπορούν να καταγγέλλουν τα περιστατικά στις αστυνομικές Αρχές και να προστατεύονται.
Με βάση τα παραπάνω εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τη διαχείριση περιστατικών έμφυλης βίας από τις αστυνομικές Αρχές στην έκτακτη αυτή συνθήκη. Πηγή της ανησυχίας μας αποτελούν μαρτυρίες που καταφτάνουν στη Νομική Υπηρεσία του φορέα μας.
Συγκεκριμένα, όπως μας έγινε γνωστό, την προηγούμενη εβδομάδα, εξυπηρετούμενη του φορέα μας, που μόλις είχε υποστεί ενδοοικογενειακή βία και σωματική κακοποίηση από τον σύζυγό της, κατέφυγε μαζί με τα ανήλικα παιδιά της στο αστυνομικό τμήμα προκειμένου να υποβάλει μήνυση στον κακοποιητή, όπως προβλέπει ο νόμος 3500/2006.
Μάλιστα η γυναίκα είχε μαζί της και μάρτυρες, που αποδείκνυαν το περιστατικό, καθώς και αυτοί είχαν τραυματιστεί στην προσπάθειά τους να την προστατέψουν. Και αυτοί εξέφρασαν τη βούλησή τους να υποβάλουν μήνυση κατά του δράστη.
Παρόλα αυτά, οι αστυνομικοί αρνήθηκαν κατηγορηματικά να παραλάβουν οποιοδήποτε έγγραφο από τους καταγγέλλοντες και απέπεμψαν τη γυναίκα μαζί με τους συγγενείς της από το αστυνομικό τμήμα.
Επικαλέσθηκαν δε τις νέες έκτακτες συνθήκες και εξέφρασαν αβεβαιότητα για το πώς θα επιτελούν το έργο τους από εδώ και στο εξής. Οπωσδήποτε υπογράμμισαν ότι δεν θα παραλαμβάνουν μηνύσεις και πάσης φύσεως αιτήσεις μέχρι νεωτέρας. Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν πρότειναν στην γυναίκα και στους συγγενείς της καμία εναλλακτική λύση, πολύ περισσότερο δεν όρισαν ένα ραντεβού μαζί τους.
Παραβίασαν έτσι την υποχρέωση που έχουν να παραλάβουν την μήνυση για ενδοοικογενειακή βία και μάλιστα χωρίς παράβολο, να συντάξουν σχετικό έγγραφο, να διαβιβάσουν στον εισαγγελέα και να κινήσουν τη διαδικασία σύλληψης του δράστη εντός των ορίων του αυτοφώρου, τη στιγμή μάλιστα που είχαν την υποχρέωση να πράξουν τα παραπάνω αυτεπαγγέλτως με μόνη την περιέλευση στην αντίληψή τους της πληροφορίας ότι τελέσθηκε το εν λόγω αδίκημα.
Το ιδιαίτερα δε επιβαρυντικό στοιχείο στο συμβάν είναι ότι ενώ παρίσταντο στο Αστυνομικό Τμήμα άνθρωποι που θα μπορούσαν να καταθέσουν ως αυτόπτες μάρτυρες και που ήταν εκεί για να ενισχύσουν την κατάθεση της επιζώσας, αυτοί αγνοήθηκαν πλήρως.
Μakeover Ζωής: Ιατρικό Τατουάζ Αποκατάστασης
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Όλα τα παραπάνω δε, έγιναν παρά το ότι η Πολιτεία αναγνωρίζει στον Νόμο 3500/2006 ότι η ενδοοικογενειακή βία συνιστά σοβαρή κοινωνική παθογένεια και όχι ιδιωτική υπόθεση και εξαγγέλλει πανηγυρικά ότι μεριμνά με κάθε τρόπο για την εξάλειψή της.
Μάλιστα, για να αποτρέψουν τη γυναίκα από οποιαδήποτε ενέργεια προέβαλαν για πολλή ώρα, σωρευτικά με τις νέες συνθήκες και τη συνήθη επιχειρηματολογία που συχνά αντιμετωπίζουν οι επιζώσες σε ορισμένα αστυνομικά τμήματα, ότι δηλαδή «η μήνυση για ενδοοικογενειακή βία δεν έχει νόημα γιατί οδηγεί σε νέες μηνύσεις», «ο δράστης δεν πρόκειται να συλληφθεί με τη διαδικασία του αυτοφώρου», «ακόμη αν υποθέσουμε ότι συλληφθεί εντός των ορίων του αυτοφώρου θα υποβάλει και αυτός μήνυση, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και η γυναίκα», «τα δικαστήρια αργούν να εκδικάσουν αυτές τις υποθέσεις» και σε κάθε «περίπτωση αυτά δεν είναι θέματα που λύνει η αστυνομία και η ποινική δικαιοσύνη αλλά ένα διαζύγιο».
Από τη μεριά μας θα θέλαμε να τονίσουμε ότι η γενική αναστολή και αναμονή στην οποία τελεί η χώρα και αναπόφευκτα οι δημόσιες Αρχές, οι φορείς εξουσίας και απονομής δικαιοσύνης δεν μπορεί να καταλύσει και να ματαιώσει, έστω και προσωρινά, αυτήν καθεαυτήν την λειτουργία τους και αυτόν τον ίδιο τον σκοπό για τον οποίο έχουν θεσμοθετηθεί και λειτουργούν: αν η αστυνομία προσωρινά δεν παραλαμβάνει μηνύσεις και δεν παρέχει προστασία στους πολίτες, και δη τις/τους πιο ευάλωτους/ες, παρά μόνον στον βαθμό που η προστασία σχετίζεται με την υλοποίηση των μέτρων πρόληψης της υγείας τους, υπονομεύει η ίδια τον λόγο ύπαρξης της.
Σε κάθε περίπτωση, η Αστυνομία δεν μπορεί σε οποιαδήποτε περίοδο να λειτουργεί μόνον ή κατά κύριο λόγο οιονεί διοικητικά· ούτε μπορεί να δανεισθεί λίγη από την προσωρινότητα της σημερινής κατάστασης για να αναστείλει το έργο της.
Θα πρέπει να συνεχίσει να είναι εκεί στις στιγμές ανάγκης των επιζωσών, όσο δύσκολο και να είναι αυτό. Οπωσδήποτε δεν θα πρέπει, έστω και ατύπως, να αποθαρρύνει κάθε προσφυγή και έκκληση προς αυτήν, καθώς με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατόν να πληγεί ανεπανόρθωτα το εκάστοτε πληττόμενο έννομο αγαθό, ενώ η μη λήψη δράσεως από την πλευρά της θα οδηγήσει αναπότρεπτα σε μη αναστρέψιμο κίνδυνο το θύμα, σε ατιμωρησία και κατ’ επέκταση de facto δικαίωση του δράστη.
Ανάγκη δεν είναι μόνο η προστασία από έναν συγκεκριμένο κίνδυνο, εν προκειμένω μάλιστα απρόβλεπτο και μη ανθρώπινο, όσο σημαντικός και αν είναι αυτός. Σε μία δημοκρατική πολιτεία, όπου η σπουδαιότητα των εννόμων αγαθών δεν είναι μονοσήμαντο ούτε συγκριτικό μέγεθος αλλά όλα είναι σπουδαία, και η αξιοπρέπεια και η ισότητα και η ελευθερία και η υγεία και η ασφάλεια, ανάγκη είναι και παραμένει και κάθε άλλη μέχρι και σήμερα ανάγκη των πολιτών.
Η εκτίμηση κινδύνου και η επιλογή αντιμετώπισης ενός κινδύνου έναντι άλλου, δεν είναι κάτι που προσιδιάζει στη δράση και τη λειτουργία των δημοσίων Αρχών. Προσήκει αντιθέτως ως μέθοδος σκέψης και δράσης σε μη δημόσιους και μη εντεταλμένους προς τον σκοπό αντιμετώπισης κινδύνων, ιδιωτικούς φορείς.
Όλα τα παραπάνω έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία ιδίως όταν ισχύουν για ευάλωτες ομάδες, συγκεκριμένα επιζώσες/ντες έμφυλης βίας, που στερούμενες/οι τη δυνατότητα προσφυγής στην αστυνομία, δεν θα έχουν κανέναν άλλο να τους συντρέξει.
Με βάση τα παραπάνω, ως Κέντρο Διοτίμα κάνουμε έκκληση στην Πολιτεία και όλες τις αρμόδιες Αρχές να προβαίνουν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες που προβλέπονται από τον νόμο για την προστασία των επιζωσών έμφυλης βίας.
Είμαστε σίγουρες/οι ότι καμία και κανένας δεν θα θέλει στο τέλος αυτής της κρίσης να πενθήσει και για ανθρώπους που αφέθηκαν ανυποστήρικτοι και ανυπεράσπιστοι.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Οι Μοδίστρες του Εθνικού Θεάτρου Ράβουν Μάσκες για τα Νοσοκομεία
Φτιάξαμε τη Δική μας Τελική Κατάταξη των Τραγουδιών της Φετινής Eurovision
Οι Μοδίστρες του Εθνικού Θεάτρου Ράβουν Μάσκες για τα Νοσοκομεία
Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.
Περισσότερα από το VICE
-
Light Phone III – Credit: Light Phone -
Screenshot: Grinding Gear Games -
Photo by DAVID SWANSON/AFP via Getty Images -
Apple Lumon Terminal Pro – Credit: Apple