Η Προετοιμασία Τριών Κρατουμένων για τις Πανελλαδικές Μέσα στις Ελληνικές Φυλακές

Kοινοποίηση

«Μια από τις πιο στρεσογόνες στιγμές ήταν όταν το “άνοιγμα” της φυλακής καθυστέρησε σημαντικά, εξαιτίας μιας μεταγωγής που δεν ήθελε να φύγει. Βρισκόμουν κλειδωμένος στο κελί μου μέχρι και πέντε-δέκα λεπτά πριν την διεξαγωγή των πανελληνίων εξετάσεων χωρίς να ξέρω αν θα μπορέσω να πάω να δώσω», λέει ο Κ.Μ. κρατούμενος των φυλακών Κορυδαλλού που έδωσε Πανελλαδικές πέρυσι και πέρασε στο Πανεπιστήμιο το οποίο σπουδάζει σήμερα.

Κι αν ο Ουγκώ έλεγε ότι με κάθε κλείσιμο μιας φυλακής, ανοίγει ένα σχολείο, στην Ελλάδα βρισκόμαστε μακριά από εκείνο τον «σωφρονισμό» που ευαγγελιζόταν ο Γάλλος συγγραφέας. Ακόμη και αν η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως η αντεγκληματική πολιτική της κινείται γύρω από την εκπαίδευση των κρατουμένων, συζητώντας με τους ίδιους τους κρατούμενους των φυλακών ανακαλύπτει κανείς πως όχι μόνο δεν τους δίνεται η ώθηση που χρειάζεται για να αξιοποιήσουν ωφέλιμα τον χρόνο πολυετούς ποινής που τους έχει επιβάλλει η ποινική δικαιοσύνη, αλλά τα εμπόδια μπαίνουν από τους ίδιους τους αρμόδιους φορείς.

Videos by VICE

Για τους κρατούμενους που αποφασίζουν να δώσουν Πανελλαδικές έχοντας το απολυτήριο Τεχνικού ή Γενικού Λυκείου, η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη, καθώς δεν υπάρχει καμιά ειδική μέριμνα για όσους το επιχειρούν. Δεν εντάσσονται στο σχολείο της φυλακής, με αποτέλεσμα να ψάχνουν οι ίδιοι βιβλία, τρόπο, χρόνο και συνθήκες για να μπορέσουν να δώσουν τις πολυπόθητες εξετάσεις και να περάσουν στο μέλλον την πόρτα κάποιου Πανεπιστημίου. Τρεις κρατούμενοι των ελληνικών φυλακών, περιγράφουν στο VICE πώς είναι να προετοιμάζεσαι για τις Παννελήνιες μέσα στη φυλακή:

Κ.Κ., 38 ετών

Βρίσκεται στη φυλακή για παράβαση του νόμου περί ναρκωτικών και περιμένει το δικαστήριό του. Δίνει Πανελλαδικές φέτος.

Βρίσκομαι εδώ και έξι μήνες στη φυλακή. Υπόδικος, 38 ετών και πρώτη φορά στη φυλακή. Τους τελευταίους τρεις μήνες έμαθα ότι μπορώ να δώσω Πανελλαδικές εξετάσεις και ενθουσιάστηκα. Το είδα θετικά, σαν μια δεύτερη ευκαιρία, έκανα αίτηση εγγράφως και έψαξα να βρω βιβλία ειδικότητας.

Είχα τελειώσει στο παρελθόν Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο με ειδικότητα τεχνικός ηλεκτρονικών υπολογιστών. Δυστυχώς δεν βρήκα τα βιβλία ειδικότητας, οπότε άλλαξα την αίτηση και διάλεξα τη δεύτερη κατεύθυνση η οποία περιλαμβάνει Μαθηματικά, Έκθεση, Φυσική, Χημεία. Είδα όμως ότι τα μαθηματικά ήταν δύσκολα. Βρήκα κάποιους κρατούμενους που θα έδιναν επίσης εξετάσεις στο ίδιο πεδίο και κάναμε αίτηση για να έρθουν κάποιοι εθελοντές καθηγητές να μας βοηθήσουν, να λύσουν τις απορίες μας. Δυστυχώς η υπηρεσία του καταστήματος Κράτησης του Κορυδαλλού δεν βοήθησε. Μας ακύρωσε το αίτημα με διάφορες προφάσεις όπως «δεν θα τα καταφέρετε τελευταία στιγμή» και «ο υπευθυνος της κοινωνικής υπηρεσίας για τα ζητήματα εκπαίδευσης έφυγε για διακοπές».


VICE Video: Ο Βέβηλος Μιλάει για Πρώτη Φορά Αποκλειστικά στο VICE

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Για την έκθεση υπήρξε κάποιος εθελοντής από το Δίκτυο Ζουγανέλης ο οποίος ενδιαφέρθηκε από μόνος του και ρώτησε αν υπάρχουν μαθητές στους οποίους θα ήθελαν να διδάξουν. Η Διευθύντρια του σχολείου των φυλακών ΣΔΕ τού απάντησε αρνητικά και του είπε πως δεν υπάρχει κανένας ενδιαφερόμενος, παρά το γεγονός πως είχαμε κάνει αίτηση ζητώντας και φιλολόγους.

Είναι δύσκολο να περάσεις στις εξετάσεις, όμως όχι ακατόρθωτο. Με πείσμα και με οργάνωση ελπίζω να τα πάω καλά και εγώ και οι συγκρατούμενοί μου. Δεν είναι εύκολο να διαβάζεις και να συγκεντρώνεσαι ενώ είσαι σε ένα κελί με άλλους τρεις συγκατοίκους και πολλούς θορύβους που σε αποσπούν από το διάβασμα. Όμως δεν θα το βάλω κάτω, θα προσπαθήσω για το καλύτερο διότι είναι μια καλή ευκαιρία. Και στην τελική, εμείς οι κρατούμενοι, είμαστε από καλά όνειρα φτιαγμένοι».

Κ. Μ., 28 ετών

Βρίσκεται στη φυλακή για παράβαση του νόμου περί ναρκωτικών. Έδωσε Πανελλαδικές πέρυσι και πέρασε.

«Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να «βγάλεις φυλακή». Μπορείς να κουτσομπολεύεις στα «τραπέζια-καφενεία» της πτέρυγας, μπορείς να είσαι μαστουρωμένος με τις ευλογίες και υπηρεσίες του ελληνικού δημοσίου, μπορείς επίσης να διαβάζεις. Μπορείς να διαβάσεις ένα μυθιστόρημα, να μάθεις μια ξένη γλώσσα, να κάνεις μια ενδελεχή έρευνα σε θεματικές που σε ενδιαφέρουν, μπορείς και να προετοιμαστείς για τις πανελλαδικές εξετάσεις.

Έτσι λοιπόν, μαζί με τα υπόλοιπα διαβάσματα επέλεξα να να προετοιμαστώ για να μπω από το πανεπιστήμιο της παρανομίας, στο πανεπιστήμιο μιας σχολής της επιλογής μου. Όμως για να προετοιμαστείς για τις Πανελλαδικές εξετάσεις που θεωρούνται σταθμός στο εκπαιδευτικό μας σύστημα και πάνω στις οποίες έχει στηθεί ένας χορός εκατομμυρίων ευρώ, χρειάζεται υποδομές, καθηγητές, βιβλία, χώρους διδασκαλίας. Και αν είσαι κρατούμενος χρειάζεται να οργανωθεί μια συνεννόηση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στο Υπουργείο Παιδείας για να πραγματοποιηθούν οι εξετάσεις. Δυστυχώς στη δική μου περίπτωση δεν υπήρχε τίποτα απ’ όλα αυτά. Χρειάστηκε να παλέψω για να μου δοθεί μια ίση ευκαιρία με τους υπόλοιπους εξεταζόμενους. Βιβλία βρέθηκαν ύστερα από πρωτοβουλία του διευθυντή Ι.Ε.Κ. Κορυδαλλού, καθηγητές δεν είχαν, εκτός από γλυκύτατη εθελόντρια μαθηματικό από το 14 ο Λύκειο Περιστερίου, η οποία ήταν και η μοναδική που ανταποκρίθηκε σε mail που στείλαμε από την ΕΛΜΕ-ΟΛΜΕ σε εκατοντάδες εκπαιδευτικούς. Όσο για τους χώρους διδασκαλίας χρησιμοποιήσαμε τις αίθουσες του σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας για τα 6-7 μαθήματα που μου παρέδωσε η συγκεκριμένη εκπαιδευτικός. Στα υπόλοιπα τρία μαθήματα δεν είχα απολύτως καμιά βοήθεια εκτός από τη γυναίκα μου, που μου είχε γίνει στενός κορσές και κάθε μέρα με ρωτούσε αν διάβασα.

Ησυχία μέσα μέσα στην πτέρυγα μιας φυλακής με εκατοντάδες κρατούμενους και έλλειψη ζωτικού χώρου, με μεγάφωνα που συνεχώς κάνουν ανακοινώσεις, με συγκρατούμενους που στην πλειοψηφία τους είναι απόφοιτοι Δημοτικού, δε βρίσκεις. Το αντίθετο μάλιστα. Εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις ομολογώ ότι δεν βρήκα καμιά βοήθεια ή κατανόηση από συγκρατούμενους μου και αντιθέτως η ενασχόληση τους με ίντριγκες μου δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα από ό,τι φανταζόμουν και υπολόγιζα. Όχι όμως περισσότερα προβλήματα απ’ αυτά που δημιουργούνται όσο εμπλέκεσαι ως πολίτης Γ’ κατηγορίας με το τέρας της γραφειοκρατίας. Αιτήσεις, ξανά αιτήσεις, υπομνήματα και άρθρα στις εφημερίδες ήταν η προετοιμασία μου για το μάθημα της γλώσσας. Έτσι, ενημερωτικά, για να καταφέρουμε να γραφτούμε στο Λύκειο που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη φυλακή, χρειάστηκε παρέμβαση του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας, η οποία έγινε στην παράταση προθεσμιών εγγραφής. Εξαιτίας μάλιστα του γεγονότος ότι στους εξεταζόμενους κάποιοι είχαν καταδικαστεί με το άρθρο 187 Α, γνωστό ως τρομονόμο, αρκούσε για ακροδεξιό κόμμα του ελληνικού κοινοβουλίου να μας τσουβαλιάσει όλους και να μας χαρακτηρίσει όλους τρομοκράτες σε ερώτηση του στη Βουλή, όπου φυσικά δεν παρέλειψαν να αναφέρουν τα ονοματεπώνυμα μας. Χρειάστηκε να κάνω μαζί με κάποιους από το υπόλοιπους αποχή συσσιτίου για να ορίσει το Υπουργείο Παιδείας τη φυλακή ως εξεταστικό κέντρο λίγες ημέρες πριν τις εξετάσεις.

Είναι κάποιες ανάσες μόρφωσης και ελευθερίας που παίρνουμε εμείς οι κρατούμενοι απέναντι στις μακροχρόνιες και εξοντωτικές ποινές κάθειρξης που ακούμε από την ελληνική δικαιοσύνη.

Συμμάχους από τους εργαζόμενους στη φυλακή ομολογώ πως βρήκα, αλλά αντιμετώπισα και τον ωχαδερφισμό του Έλληνα δημοσίου υπαλλήλου. Μια από τις πιο στρεσογόνες στιγμές ήταν όταν το άνοιγμα της φυλακής καθυστέρησε σημαντικά εξαιτίας μιας μεταγωγής που δεν ήθελε να φύγει και βρισκόμουν κλειδωμένος στο κελί μέχρι και πέντε-δέκα λεπτά πριν την διεξαγωγή των εξετάσεων με τα νεύρα μου να έχουν γίνει μπετόβεργες.

Στην απολογιστική μου και κοιτώντας τώρα πια νηφάλια προς τα πίσω θεωρώ ότι σε επίπεδο διαχείρισης άγχους και περιβάλλοντος ήταν μια από τις πιο δύσκολες περιόδους στη φυλακή. Αλλά τα κατάφερα και αυτό μετράει πιο πολύ από όλη την αρνητικότητα που εισέπραξα για να καταφέρω να σπουδάσω και τώρα κάνω πια παρέα με καινούριους φίλους και ασχολούμαι με καινούρια θέματα στο Πανεπιστήμιο στο οποίο σπουδάζω.

Το αν αξίζει τον κόπο το απαντάω με τη βοήθεια και την «τεχνογνωσία» που παρέχω στους συγκρατούμενούς μου που προετοιμάζονται αυτό τον καιρό. Άλλωστε είναι κάποιες ανάσες μόρφωσης και ελευθερίας που παίρνουμε εμείς οι κρατούμενοι απέναντι στις μακροχρόνιες και εξοντωτικές ποινές κάθειρξης που ακούμε από την ελληνική δικαιοσύνη.

Καλή επιτυχία σε όλα τα παιδιά στις φετινές εξετάσεις.

Π.Δ.

Κρατούμενος για ληστείες και παράβαση του νόμου περί όπλων.

Εμείς είμαστε τυχεροί γιατί φέτος ξέρουμε ότι θα δώσουμε εξετάσεις. Τα παιδιά πέρυσι μέχρι και την τελευταία στιγμή δεν ήταν βέβαιο ότι θα μπορέσουν, διότι είχε προηγηθεί αυτή η ιστορία που έλεγε πως το σωφρονιστικό κατάστημα δεν είναι εξεταστικό κέντρο και δεν μπορούν να δώσουν στο σχολείο των φυλακών Κορυδαλλού.

Πέρυσι λοιπόν όλο αυτό λειτούργησε αποτρεπτικά. Διότι, βλέποντας όλες τις δυσκολίες που υπήρχαν για να γραφτείς στο σχολείο, για να μαζέψεις τα χαρτιά σου και να κάνεις όλη τη διαδικασία, και τελικά μπορεί να μην καταφέρεις και να δώσεις είναι τουλάχιστον άδικο. Δεν έδωσα λοιπόν, γιατί θεώρησα ότι οι πιθανότητες να φτάσω να δώσω εξετάσεις είναι πολύ μικρές. Όχι να περάσω. Να δώσω.

Για τους περσινούς η λύση βρέθηκε την τελευταία στιγμή ώστε να γίνει εξεταστικό κέντρο ο Κορυδαλλός. Και δεν λύθηκε το πρόβλημα ούτε από το Υπουργείο, ούτε από τους αρμόδιους. Λύθηκε από μια καθηγήτρια του ΙΕΚ γραφιστικής της φυλακής, που είπε πως υπάρχουν οι υποδομές να γίνει εξεταστικό κέντρο η φυλακή. Και πάλι τους παρουσίασαν ως πρόβλημα ότι δεν θα μπορούν να φτάσουν τα θέματα των εξετάσεων εντός του σωφρονιστικού καταστήματος. Τότε βρήκαν κάποιον νόμο που υπάρχει, ο οποίος που έλεγε ότι ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας, μπορεί να τα μεταφέρει ακόμα και αστυνομικός του τοπικού αστυνομικού τμήματος. Δυο υπουργεία δεν μπορούσαν να συντονιστούν για να βρουν μια λύση να δώσουν οι κρατούμενοι εξετάσεις. Επιτηρητές είχαν δηλώσει ότι μπορούν να είναι οι καθηγητές του σχολείου της φυλακής και η διευθύντρια αρνήθηκε. Παρόλα αυτά ήρθαν έξι επιτηρητές από την ΕΛΜΕ Πειραιά και ξεπεράστηκε κι αυτό το πρόβλημα.

Η εισαγγελέας της φυλακής είπε «ΟΚ, αν δεν υπάρχουν αστυνομικές δυνάμεις στο μεταγωγών», δεν χάλασε και ο κόσμος αν δεν δώσετε πανελλαδικές.

Οι μαθητές έκαναν αποχή από το συσσίτιο μέχρι να τους δοθούν οι εγγυήσεις ότι θα καταφέρουν να γράψουν. Πήγαν και στην εισαγγελέα της φυλακής, αλλά δεν τους βοήθησε καθόλου. Τους είχε πει ότι «αν υπάρχουν δυνάμεις στο Μεταγωγών, θα σας πάει στο σχολείο έξω η φυλακή. Αν δεν υπάρχουν αστυνομικές δυνάμεις, ό,τι αποφασίσει το Μεταγωγών εκείνη την ημέρα». Το μεταγωγών όμως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, όπως και στις κηδείες, λέει ότι δεν έχει αστυνομικούς ενώ για την εισαγγελέα της φυλακής η οποία με ένα απλό και χαλαρό ύφος είπε «ΟΚ, αν δεν υπάρχουν αστυνομικές δυνάμεις στο μεταγωγών, δεν χάλασε και ο κόσμος αν δεν δώσετε πανελλαδικές». Δεν γίνεται όμως να εξαρτάται το αν θα δώσεις πανελλαδικές από την κρίση του αξιωματικού του Μεταγωγών εκείνη την ημέρα. Αυτό γίνεται και σε άλλες περιπτώσεις όταν παίρνεις για παράδειγμα άδεια για κηδεία. Τελευταία στιγμή πάντα επικαλούνται ότι δεν έχουν δυνάμεις να σε μεταφέρουν σαν να σε τιμωρούν, ενώ έχεις λάβει την άδεια και τα έχεις ετοιμάσει όλα.

Η διαδικασία για να δώσεις έχει από μόνη της αρκετές δυσκολίες. Εμείς για παράδειγμα που είχαμε τελειώσει το Λύκειο, δεν βρήκαμε καθηγητές. Και στις αιτήσεις που κάναμε, ακόμη και στο μάθημα της Έκθεσης που ενδιαφέρθηκαν δυο καθηγήτριες, μας έκοψε η Διευθύντρια του σχολείου των φυλακών και τους είπε πως δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι μαθητές, ενώ είχαμε κάνει τουλάχιστον δυο άτομα αίτηση για το μάθημα της έκθεσης. Οι μόνοι κρατούμενοι που κάνουν κάποια μαθήματα είναι όσοι τελειώνουν τώρα το Λύκειο.

Υπάρχει αυτή η εικόνα που έχει ο κόσμος, πως επειδή είσαι σε ένα κελί είναι και ήσυχα και μπορείς να συγκεντρωθείς να διαβάσεις. Εξαρτάται κι αυτό απ’ το κελί, αν είσαι με άλλον έναν ή με άλλους τρεις. Αν έχεις άλλους τρεις από πάνω σου δεν έχεις ούτε το χώρο, ούτε την ησυχία. Στο κελί έχεις μια μόνιμη φασαρία. Δεν ξέρω πως μπορεί να το βλέπει ένας άνθρωπος έξω, αλλά ησυχία δεν υπάρχει. Είτε κάποιος μπορεί να βλέπει τηλεόραση, είτε γιατί έξω ακούγεται συνέχεια φασαρία και βαβούρα, είτε γιατί ακούγονται τα μεγάφωνα που φωνάζουν τους κρατούμενους για επισκεπτήρια, αρχιφυλακείο, δικηγόρους, ιατρείο. Το διάβασμα πάντως γίνεται στο κελί, με όλη τη φασαρία που υπάρχει, γιατί δεν υπάρχει χώρος στο σχολείο. Και όσοι έχουμε βιβλία τα βρήκαμε από μόνοι μας. Τα ψάξαμε και τα βρήκαμε. Εγώ πήρα από άλλους μαθητές, περσινούς. Ό,τι κάνεις εδώ, το κάνεις μόνος σου.

Ούτε χρόνος όπως νομίζουν οι έξω. Υπάρχει χρόνος αλλά δεν μπορείς να τον αξιοποιήσεις γιατί δεν σου δίνονται οι δυνατότητες για να το κάνεις. Αν θέλεις να κάνεις κάτι δημιουργικό δηλαδή. Ακόμη και αν κόψεις το προαύλιο, να μην σε βλέπει ο ήλιος, και να κάθεσαι όλη μέρα στο κελί και να διαβάζεις πάλι ο ωφέλιμος χρόνος δεν υπάρχει. Δεν μπορείς να συγκεντρωθείς. Μόνο μετά τις 11 το βράδυ που ηρεμεί λίγο η φυλακή. Εγώ αυτό κάνω. Με «ανοιχτή» φυλακή ποτέ δεν διαβάζω.

Όλα είναι ένα πρόβλημα. Ακόμη και η γραφειοκρατία, με τα ατέλειωτα χαρτιά που σου ζητάνε. Μου ζήτησαν για παράδειγμα επειδή είχα ξαναδώσει πανελλήνιες, τον κωδικό που είχα δώσει πριν χρόνια. Δεν μπορούσα να βρω τον αριθμό της καρτέλας πριν από τόσα χρόνια, και επίσης είμαι μέσα στη φυλακή, δεν είχα πρόσβαση τόσο εύκολα σε οποιοδήποτε έγγραφο.

Αν πάντως δεν είχαν καταφέρει να δώσουν οι περσινοί, εγώ ούτε φέτος θα έδινα. Γιατί αν είχα μπει στη διαδικασία να τρέξω τόσο πολύ, να διαβάσω τόσο πολύ, να βάλω την οικογένεια μου να τρέξει και να μαζέψει τόσα χαρτιά και τελικά να μην δώσω, δεν θα το έκανα. Ούτε θα έμπαινα στη διαδικασία να καθίσω να διαβάσω, να περάσω όλη αυτή την αγωνία και τελικά να μου πουν «τελικά δεν μπορεί το μεταγωγών να σε μεταφέρει σε κάποιο σχολείο να δώσεις», όπως έκανε άλλες χρονιές.

Ελπίζω μόνο να μην αντιμετωπίσουμε τις ίδιες δυσκολίες με τους περσινούς.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίοNewsletter μας

Περισσότερα από το VICE

Τα Τοξικά 24ωρα στη Θεσσαλονίκη Πριν από την Επίθεση στον Μπουτάρη: Pride, Τούρκοι και Μίσος

Οι Γονείς μου Ήξεραν ότι θα Πέθαιναν Προτού Κλείσω τα Εννιά

Τα Βακτήρια που Κουβαλάς με τα Παπούτσια σου στο Σπίτι Είναι ΟΚ

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.