Αν έπρεπε να χαρακτηρίσω κάπως τη Στεφανία Γουλιώτη, θα έλεγα πως είναι ένα αερικό που παράλληλα πατάει γερά πάνω στο σανίδι. Τη συναντάω στο BIOS. Έχει έρθει αμέσως μετά από ένα μάθημα χορού κι όταν τη βλέπω, δεν μπορώ να μη σκέφτομαι πόσο με είχε καθηλώσει πριν έναν χρόνο ως Κύκλωπας στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου σε σκηνοθεσία Παντελή Δεντάκη. Έχοντας ξεκινήσει το θέατρο μόλις στα επτά της χρόνια με δασκάλα στο σχολείο την Κυβέλη Μυράτ, συνεχίζει στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου κι έπειτα στο Μιλάνο. Στο πλούσιο βιογραφικό της έχει συνεργασίες με τα σπουδαιότερα ονόματα του ελληνικού θεάτρου, ενώ φέτος επιστρέφει στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου με τις Ευμενίδες του Αισχύλου, μια παράσταση στο Αρχαίο Στάδιο της Επιδαύρου, στις έξι το πρωί, αναμένοντας να ζήσει τόσο η ίδια όσο και το κοινό μία εμπειρία στο μοναδικό τοπίο εκείνης της ώρας. Λίγο καιρό πριν αλλάξει το βιολογικό της ρολόι και συνηθίσει να ξυπνά ξημερώματα ώστε να βρίσκεται στο Αρχαίο Στάδιο της Επιδαύρου τόσο νωρίς, μιλήσαμε τόσο για το θέατρο, τις δικές της φωνές, τη μητρότητα αλλά και το Pride.
VICE: Πώς έχεις βιώσει αυτό που συμβαίνει στη χώρα τα τελευταία χρόνια; Σε έχει κάνει να θες να βγεις στον δρόμο να διαδηλώσεις;
Στεφανία Γουλιώτη: Όχι. Δεν με έχει κάνει να βγω στον δρόμο να διαδηλώσω και σχεδόν το θεωρώ μια πλάνη κι αυτό πλέον. Θα μου πεις, «ναι, όμως τι γίνεται με τα κεκτημένα των εργαζομένων;» – και εγώ εργαζόμενη είμαι, άλλωστε. Όμως, παιδιά, αυτό το σύστημα που ναι μεν ευνοεί κάποια πράγματα, αλλά και κάποια άλλα πράγματα τα ισοπεδώνει, έχει βρει τον τρόπο τη διαδήλωση να την υποτιμά, να την αφήνει και αυτή να κάνει τη δουλίτσα της και να μην έχει πια δύναμη. Δηλαδή, ποια διαδήλωση έχει δύναμη πλέον; Θεωρώ ότι πρέπει να βρεθεί ένας άλλος τρόπος. Είναι πιο βαθύ το πρόβλημα. Εγώ δεν λέω να μη διαδηλώνουν, λέω ότι έχει χάσει τη δύναμή του αυτό το πράγμα, επειδή οι μηχανισμοί που κινούν τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικοί πια και εμείς έχουμε μείνει στη διαδήλωση. Θα μου πεις, «τι να κάνουμε;». Θα πρέπει να κάτσουμε λίγο να παιδευτούμε, να δούμε ποιος είναι ο τρόπος.
Videos by VICE
Εσείς οι ηθοποιοί είδα ότι ξεσηκωθήκατε μόνο όταν είχε έρθει ο Fabre.
Θα σου πω από τη δική μου πλευρά που ήμουν μέσα σε αυτό το πράγμα. Είναι το μόνο πράγμα το οποίο γνωρίζω. Δεν μπορώ να διαδηλώσω για κάτι το οποίο δεν γνωρίζω. Δεν μπορώ να συμμετέχω στις διαδηλώσεις της ΓΣΕΕ, της ΑΔΕΔΥ ή δεν ξέρω εγώ ποιοι άλλοι απεργούν, από τη στιγμή που δεν ξέρω ποιοι είστε εσείς που τα οργανώνετε όλα αυτά. Εκεί ξέρω πολύ καλά ποιοι ήμασταν. Ήμασταν μετρημένοι που πήγαμε και είπαμε ότι είναι τρελό αυτό που πάνε να κάνουνε. Είναι κάτι που το γνωρίζω από μέσα και γι’ αυτό θα διαδηλώσω. Θα μου πεις, «μα τι δεν ξέρεις, ότι ισοπεδώνονται τα εργασιακά, ότι είναι στον πάτο;». Ναι, ναι, βεβαίως το ξέρω. Όμως εμείς δεν βγήκαμε στους δρόμους, δεν κλείσαμε δρόμους. Μαζευτήκαμε σε ένα θέατρο και είπαμε «Παιδιά, τι κάνουμε γι’ αυτό το θέμα; Πώς θα το αντιμετωπίσουμε;». Με ένα-δύο-τρία-τέσσερα-πέντε βήματα. Εκεί, βεβαίως να βρεθώ, σε αυτούς τους κύκλους και να βρούμε τον τρόπο.
Ο ομοφυλόφιλος δεν είναι μόνο «όλα ελεύθερα». Ο ομοφυλόφιλος μπορεί να είναι και βαθιά συντηρητικός.
Σε άλλου τύπου διεκδικήσεις, θυμάμαι ένα promo βίντεό σου, που καλούσες τον κόσμο στο Pride. Θεωρείς ότι εκεί υπάρχει ακόμη πεδίο, για να διεκδικεί ο κόσμος και να βγαίνει στον δρόμο;
Αυτό ήταν ένα promo βίντεο που παροτρύνεις τον κόσμο να μη φοβάται. Να μη φοβάσαι να υπάρχεις, να μη φοβάσαι να κυκλοφορείς και να είσαι περήφανος γι’ αυτό που είσαι. Θεωρώ, όμως, ότι και το Pride -και μπορεί να ακουστεί περίεργο- είναι λάθος εκδήλωση.
Γιατί;
Έχω πάει, έχω τραγουδήσει κιόλας, αλλά αυτό που παρατηρώ απ’ έξω, ως ουδέτερος παρατηρητής, είναι ότι, παιδιά, το κάνετε λάθος. Την κάνετε λάθος τη φάση. Επειδή εξισώνετε την ύπαρξη των ομοφυλόφιλων και τα ίσα δικαιώματα των LGBTQ με τη σεξουαλική απελευθέρωση. Δεν είναι το ίδιο. Κάνεις μια γιορτή για τη σεξουαλική απελευθέρωση.
Δεν είναι αυτό το Pride. To Pride γιορτάζεται στη μνήμη των θυμάτων αστυνομικής βίας στο Stonewall.
Ρώτα τον πατέρα μου τι γιορτάζει το Pride. Θα σου πει, «Τί είναι όλοι αυτοί;». Θες να κερδίσεις τον πατέρα μου; Δεν είναι αυτός ο τρόπος. Επειδή ο στόχος του Pride είναι να κερδίσεις τον πατέρα μου. Αλλά του πατέρα μου του είναι απωθητικό αυτό το πράγμα. Δεν είναι αισθητικό το πρόβλημά μου. Το πρόβλημά μου είναι ότι ταυτίζεις τα δικαιώματά σου, με μια σεξουαλική απελευθέρωση την οποία ο πατέρας μου δεν είναι έτοιμος να δεχτεί αυτήν τη στιγμή.
Ναι, αλλά δεν πρέπει να πηγαίνουμε εμείς μπροστά και να τραβάμε και τους παλαιότερους;
Σαφώς, όμως θεωρώ ότι δεν είναι αυτός ο τρόπος. Να κάνουμε κάτι στη μνήμη του Stonewall, βεβαίως. Μπορεί να γίνει αυτό κανονικά;
Tι εννοείς, «κανονικά»;
Σε μια εκδήλωση, να μιλήσουμε, να μοιραστούμε ιδέες, σκέψεις, να δώσουμε συνεντεύξεις, να καταγραφεί από ένα κανάλι σε έναν ωραίο χώρο. Να γίνει με σεβασμό στους ομοφυλόφιλους και σε όλους. Αυτό που γίνεται, για μένα δεν έχει σεβασμό. Δηλαδή, τον ταυτίζεις με κάτι που δεν είναι. Επειδή ο ομοφυλόφιλος δεν είναι μόνο «όλα ελεύθερα». Ο ομοφυλόφιλος μπορεί να είναι και βαθιά συντηρητικός. Γιατί κάποιος που είναι ομοφυλόφιλος πρέπει να ταυτιστεί με αυτό; Με αυτήν την εκτόνωση;
Θα σου πει κάποιος ότι καταπιεζόμαστε όλες τις ημέρες του χρόνου και υπάρχουν αιτήματα που τα διεκδικούμε και με αυτόν τον τρόπο.
Να τα διεκδικήσουμε τα αιτήματα, είπα εγώ να μη διεκδικηθούν; Πρώτη θα πάω να διεκδικήσω αυτά τα δικαιώματα. Όπως σου είπα ότι η διαδήλωση πια δεν εκπληρώνει τον στόχο της, δεν τον εκπληρώνει τον στόχο του και το Pride. Μετά σου λένε, «Ε, ναι, βέβαια, αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να μεγαλώσουν παιδιά» – και εκεί σου φεύγει το κεφάλι. Μα είναι δυνατόν; Όλα τα κακοποιημένα παιδιά του κόσμου από ετεροφυλόφιλους γονείς έγιναν.
Ασκώ πολιτική στην προσωπική μου ζωή και δεν χρησιμοποιώ την προσωπική μου ζωή, για να ασκήσω πολιτική, δεν την κάνω εργαλείο επανάστασης.
Άρα, είσαι υπέρ της αναδοχής και της τεκνοθεσίας, απλώς θεωρείς ότι διεκδικείται με λάθος τρόπο;
Φυσικά. Είναι σαν να λέω, παιδιά, υπάρχουν και άλλοι τρόποι να μιλήσουμε γι’ αυτά τα θέματα. Γιατί φτάνουμε στο 2018 και νιώθουμε καταπιεσμένοι σε αυτό το κομμάτι; Γιατί;
Επειδή η αλήθεια είναι ότι ακόμη γίνονται επιθέσεις σε LGBTQ άτομα. Η κοινωνία δεν είναι ονειρική για εκείνους.
Γιατί, λοιπόν, δεν μαθαίνουμε στον κόσμο ότι τα LGBTQ άτομα δεν διαφέρουν σε τίποτα από εμένα και εσένα; Δεν το κάνει αυτό, όμως, το Pride. Το Pride τονίζει τη διαφορετικότητα. Όμως για εμένα δεν υπάρχει ούτε η έννοια της διαφορετικότητας. Όταν σε μια τέτοιου είδους γιορτή πας και τονίζεις τη διαφορετικότητα, ο άλλος μένει μακριά από το πολύ διαφορετικό. Αυτό που πρέπει να τονίσεις είναι ότι δεν είναι διαφορετικό. Δεν υπάρχει η διαφορετικότητα. Όλοι αναπνέουμε, όλοι έχουμε το σώμα που μας εγκλωβίζει, τα ίδια πράγματα έχουμε όλοι, όλοι έρωτα θέλουμε να κάνουμε, όλοι να ζήσουμε, όλοι πεινάμε, όλοι παιδιά μεγαλώνουν. Τι διαφορετικό;
Το να βγαίνουν κάποιοι άνθρωποι μπροστά, δεν βοήθησε να ψηφιστούν κάποια πράγματα;
Σαφώς. Να μιλήσουν. Εγώ θα σου πω μια φράση με την οποία τελειώνουν τα πάντα: Ασκώ πολιτική στην προσωπική μου ζωή και δεν χρησιμοποιώ την προσωπική μου ζωή, για να ασκήσω πολιτική, δεν την κάνω εργαλείο επανάστασης. Να κάνω εγώ επανάσταση; Να βγω να μιλήσω, να πούμε να διεκδικήσουμε; Βεβαίως, πρώτη και καλύτερη θα βγω. Αν μου το ζητήσετε, θα έρθω. Δεν μου αρέσει, όμως, ο τρόπος αυτός, θεωρώ ότι δεν είναι σωστός, εγώ έχω τον τρόπο μου στην προσωπική μου ζωή να μάχομαι για τα ιδεώδη μου και κάνω τη δουλειά μου και εκπληρώνω τον στόχο μου στον κοινωνικό μου περίγυρο, αλλά δεν θα χρησιμοποιήσω την προσωπική μου ζωή για εργαλείο επανάστασης κανενός. Η προσωπική μου ζωή δεν είμαι εγώ, δεν είμαι μόνη μου, περιλαμβάνει τους γονείς μου, τα ξαδέλφια μου κτλ, οπότε δεν μπορεί αυτή να γίνει εργαλείο. Αλλά θα πω εγώ να μην κάνουμε επανάσταση γι’ αυτά τα δικαιώματα; Θα πω εγώ «όχι»; Πρώτη και καλύτερη θα είμαι. Βγήκα και έκανα και το βιντεάκι. Δεν θεωρώ, όμως, ότι είναι ο καλύτερος τρόπος να πετύχουμε αυτά που χρειάζεται. Εδώ έχει χάσει τη δύναμή της η διαδήλωση. Και να τονίσω ότι δεν έχει χάσει τη δύναμή της η διαδήλωση, αν πούμε «παιδιά, θα το κλείσουμε το μαγαζί». Αν το συμφωνήσουμε όλοι ότι η απεργία είναι απεργία, όχι βλακείες. Ότι θα πεινάσουμε, ότι θα φάμε φακές. Αυτό, ναι.
Παλαιότερα είχες συνεργαστεί με τη Λυδία Κονιόρδου. Πώς τη βλέπεις ως Yπουργό Πολιτισμού;
Η Λυδία είναι ένας πάρα πολύ δραστήριος άνθρωπος. Αυτό που ξέρω κατά κύριο λόγο είναι ότι δεν έχει πολιτικές βλέψεις, δεν θα ασχοληθεί με το να ανέβει πολιτικά ή να πάρει ψήφους και έχει μια πολύ αγνή ματιά στα πράγματα. Θέλει να πετύχει πράγματα. Εγώ πιστεύω στη Λυδία, αρκεί να έχει ανθρώπους δίπλα της που μπορούν να υλοποιήσουν αυτά που θέλει. Είναι και αυτή λίγο ξωτικό και πιστεύω ότι έχει μια σκέψη που δεν μπορεί να μεθοδεύσει πράγματα. Πιστεύω, όμως, ότι έχει μεγάλη δημιουργικότητα, κάτι αγνό, που δεν το βλέπεις σε πολιτικό αυτό το πράγμα. Έχει αγνότητα απέναντι σε αυτά που θέλει να πετύχει. Είχαμε βρεθεί τις προάλλες σε μια παράσταση και μου έλεγε ότι θέλει να αλλάξει την παιδεία στην Τέχνη. Βλέπεις ότι το μάτι της βράζει. Δεν ξέρω πόσο η μεθόδευση του να το πετύχει αυτό είναι η σωστή.
(Ακούγεται το «Lay Αll your Love on me» των Abba)
Αυτό είναι το αγαπημένο μου τραγούδι. Μάλιστα το είχα τραγουδήσει στο Pride, σε κάτι που είχε ετοιμάσει ο Ρήγος.
Πιστεύεις ότι αυτό που είπες για το Pride μπορεί να στενοχωρήσει τους ανθρώπους της κοινότητας;
Θεωρώ ότι ελεύθερος είναι ο καθένας να εκφράζεται με τον τρόπο του. Δηλαδή και η ΑΔΕΔΥ, που είπα ότι δεν έχει πια δύναμη, θα στενοχωρηθεί;
Είναι πιο ευαίσθητο κομμάτι αυτό.
Εγώ δεν είπα να μη διεκδικεί ο κόσμος – και εγώ διεκδίκησα και πέτυχα κάποια πράγματα στα δικά μου θέλω. Δεν λέω να μη διεκδικείς, λέω ότι αυτός ο τρόπος έχει καταλήξει να μην έχει δύναμη και να φέρνει αντίθετα αποτελέσματα. Αν θες να τον συνεχίσεις αυτόν τον τρόπο, πρέπει να προσθέσεις κάτι σε αυτό. Πρέπει να προσθέσεις συζητήσεις και επισκέψεις στα σχολεία. Δεν ξέρω. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να διαδηλωθεί και αλλιώς. Να βρεθεί και η άλλη πλευρά των ομοφυλόφιλων και όλων που είναι σπίτι τους και είναι 40 χρόνια μαζί και το παράδειγμα του Κώστα Φαλελάκη και του Μηνά Χατζησάββα, που δεν μπόρεσε ο άνθρωπος να πάρει τη σορό του ανθρώπου του να τη μεταφέρει από το νοσοκομείο, επειδή δεν πρόλαβαν το σύμφωνο συμβίωσης. Υπάρχουν και αυτοί οι άνθρωποι. Πάμε να διαδηλώσουμε για κάποια δικαιώματα με έναν τρόπο που δεν πετυχαίνει τελικά.
Θα σου πουν ότι πέρασαν κάποια πράγματα, οπότε μπορεί και να πετυχαίνει. Ταυτότητα φύλου, σύμφωνο συμβίωσης, αναδοχή.
Μα δεν πέρασαν χάρη στο Pride, παιδιά. Δεν το πέτυχε το Pride. Πετυχαίνουν αυτά, επειδή έκανε και κάτι καλό αυτή η κυβέρνηση. Πετυχαίνουν αυτά, αλλά η γιαγιά μου στο χωριό ακούει ότι ο τάδε είναι ομοφυλόφιλος και κάνει τον σταυρό της. Τι μου λες τώρα; Πετύχαμε να αλλάξει κάτι βαθιά στην κοινωνία; Το άλλαξαν μέσα στη Βουλή, πέρασε στα συμβολαιογραφεία και ο κόσμος δεν ξέρει καν ότι υπάρχει. Λυπάμαι, αν η αλήθεια πονάει. Θέλει σε πολλά επίπεδα δουλειά για να κερδίσεις π.χ. τον μπαμπά μου και να μην τρομάζει, αν του πει π.χ. ο γιος του ότι είναι γκέι. Φαντάζεται ότι όταν του το πει αυτό, θα φέρει την εικόνα «α, αυτοί πάνε όλοι με όλους». Αυτό θα σου πει.
Αυτή μπορεί να είναι η εικόνα που προβάλλουν τα Μέσα.
Αυτό θέλω να σου πω. Ότι πρέπει να γίνει άλλη δουλειά. Παράλληλα. Εγώ δεν θέλω να μη γίνεται. Αυτοί οι καταπληκτικοί άνθρωποι που έκαναν τη μήνυση στον Αμβρόσιο. Σοβαρότατοι άνθρωποι. Αυτούς τους εκφράζει το Pride; Δεν θα κάνει ποτέ τον Αμβρόσιο να καταλάβει.
Δεν λέω να μη γίνεται το Pride. Νιώθουν καλύτερα οι άνθρωποι που νιώθουν καταπιεσμένοι, ΟΚ. Ο στόχος δεν είναι να μετακινήσεις τον μπαμπά μου; Τον μπαμπά του οποιουδήποτε. Τη γιαγιά στο χωριό. Πώς θα τους μετακινήσεις; Με παρέλαση;
Νομίζω ότι ο Αμβρόσιος δεν θα καταλάβει, ένας ακροδεξιός δεν θα καταλάβει.
Όχι, να καταλάβει. Να καταλάβει, επειδή και αυτό είναι μια βίαιη κίνηση που κάνεις για να καταλάβει.
Πιστεύεις ότι μπορεί να αλλάξεις το μυαλό του Αμβρόσιου;
Βεβαίως. Να πεις, «Πάτερ, εγώ σας σέβομαι, μου συμβαίνει αυτό και να μιλήσουμε. Εσείς τι πιστεύετε; Πιστεύετε ότι δεν έχω συναισθήματα; Ότι δεν μπορώ να αγαπήσω ένα παιδί;». Να ανοίξουμε τη συζήτηση.
Κοίτα, εγώ έτσι όπως τον είδα στη δίκη τον Αμβρόσιο, που έφτασε στο σημείο να πει ότι τους γκέι καλύτερα να τους πυροβολούμε, δεν θα ήταν εύκολος ο διάλογος. Είμαι κατά.
Ξεκινάς από αυτό. Δεν θα το πετύχεις στον Αμβρόσιο, θα το πετύχεις δυο γενιές μετά. Χρειάζεται και μια παράλληλη δουλειά. Αυτό λέμε. Δεν λέω να μη γίνεται το Pride. Νιώθουν καλύτερα οι άνθρωποι που νιώθουν καταπιεσμένοι, ΟΚ. Ο στόχος δεν είναι να μετακινήσεις τον μπαμπά μου; Τον μπαμπά του οποιουδήποτε. Τη γιαγιά στο χωριό. Πώς θα τους μετακινήσεις; Με παρέλαση;
Θες περισσότερη κουβέντα;
Δεν ξέρω. Να βρεθούμε να μιλήσουμε, να δούμε ποιος είναι ο τρόπος. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτός. Επειδή μόνος σου κατηγοριοποιείσαι. Μόνος σου πας και φτιάχνεις μια κατηγορία ξέχωρη. Εγώ καταλαβαίνω ότι υπάρχουν παιδιά που δυσκολεύονται πολύ μέσα στις οικογένειές τους, που χρειάζονται μια κοινότητα να απευθυνθούν, ώστε να βοηθηθούν κτλ. Αλλά δεν μπορεί να γίνει αυτό, το μέσο για την επανάστασή τους. Η ίδια η κοινότητα στην οποία πας, για να μπορείς να αντέξεις κάποια πράγματα, δεν είναι το εργαλείο που θα πείσει τη γιαγιά μου να σε δεχτεί. Θα πείσεις τη γιαγιά μου να σε δεχτεί, ζώντας μαζί της; Μιλώντας της; Δεν ξέρω. Δεν έχω μπει στη διαδικασία να σου πω ποια είναι η λύση. Πας και κατηγοριοποιείσαι μόνος σου, πέφτεις μόνος σου στην παγίδα που φτιάχνεις. Το λέω ξανά, δεν λέω να μην γίνεται το Pride, λέω ότι χρειάζεται και μια άλλη δουλειά, συναισθηματικού επιπέδου.
Είχε προσπαθήσει πέρυσι ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει κάποιες θεματικές στα σχολεία, μέσα στις οποίες ήταν και το ζήτημα της ταυτότητας φύλου, με μεγάλες αντιδράσεις, μάλιστα.
Αυτό ήδη είναι ένα βήμα. Αυτός είναι ένας αγώνας για να δώσεις. Βεβαίως. Ότι πρέπει να μιλήσουμε στα παιδιά να μη φοβούνται – και αυτό έπρεπε να διαφημίζεται ισάξια με το Pride. Ήμουν σε μια παρέα και ήρθε μια δασκάλα και το τι άκουγα να λέει δεν περιγράφεται. Ρωτούσε πράγματα σε ένα γκέι ζευγάρι για το πώς γίνεται αυτό και πώς το άλλο. Είπα, «όχι, δεν γίνεται να διδάσκεις σε παιδιά εσύ και να μη γνωρίζεις ότι υπάρχει αυτό στον κόσμο. Όταν ένα παιδάκι θα έρθει και θα σου πει ότι είναι ομοφυλόφιλο ή θα το δεις με ένα άλλο αγοράκι να πιάνονται από το χέρι, τι θα κάνεις;». Το Pride εξελίσσεται σε σεξουαλική απελευθέρωση. Δεν είναι αυτό το πράγμα και πρέπει να διαχωριστεί. Δεν λέω να σταματήσει. Λέω ότι χρειάζεται και κάτι άλλο, για να γίνει στην κοινωνία πολύ οικεία η εικόνα δύο ανδρών να περπατάνε χέρι-χέρι.
Μετά τον Κύκλωπα πέρυσι το καλοκαίρι, πώς κύλησε η χρονιά σου;
Με μια πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση. Για πρώτη φορά μου πρότεινε ο Δημήτρης Λιγνάδης να κάνω μια μάνα. Έχω παίξει ξανά κάποια που έχει και ένα παιδί, αλλά το να παίξεις τον ορισμό της αρχετυπικής μάνας, είναι άλλο. Δηλαδή, το γεγονός ότι κάποιος βλέπει εμένα και σκέφτεται ότι «εγώ σε αυτήν θα δώσω την αρχετυπική μάνα», με είχε συγκινήσει πάρα πολύ. Έτσι, πέρασα μια χρονιά με αυτήν τη μάνα. Είχα ένα 17χρονο παιδί, οπότε αμέσως έπρεπε να κάνω κάποιες περίεργες συνδέσεις. Ότι, ναι, είμαι 37 πλέον και θα μπορούσα όντως να έχω ένα 17χρονο αγόρι σήμερα – και αυτό έφερε διάφορες ανακατωσούρες στο σύστημα.
Ότι μεγαλώνεις;
Όχι με την έννοια ότι μεγαλώνω. Αλλά με το ότι θα ήταν κάτι που θα ήθελα πάρα πολύ να μου συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Να έχω έναν 17χρονο γιο.
Παρακολουθώντας τις συνεντεύξεις σου, αναφέρεις σε πάρα πολλές ότι θέλεις να γίνεις μάνα.
Ναι. Τώρα, δεν είναι ότι απλώς θέλω να γίνω μάνα, αλλά το να είχα ένα 17χρονο αγόρι αυτήν τη στιγμή. Δηλαδή, να το είχα κάνει μικρή και να ήμασταν φίλοι τώρα. Εντάξει, δεν μετανιώνω για τίποτα, επειδή έκανα άλλες επιλογές. Ο λόγος, πάντως, που με βλέπεις να το αναφέρω πάρα πολύ στις συνεντεύξεις μου, είναι επειδή νιώθω ότι τα πάντα, ειδικά με τη δουλειά που κάνουμε, περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό μου. Άσχετα, λοιπόν, από το τι θα δώσω εγώ στο παιδί -επειδή έχω πολλά να μοιραστώ και κάπως έτσι ξεκίνησα και τη διδασκαλία-, νιώθω παράλληλα ότι χρειάζομαι κάτι που θα με βγάλει εκτός ισορροπίας. Όλα τώρα στη ζωή μου είναι εντός ισορροπιών. Θα κάνω αυτό, θα γυμναστώ, θα κάνω πρόβα, έχω τα κουτάκια μου, μεθοδεύω, ελέγχω τη ζωή μου, την καριέρα μου, τη σχέση μου, το σπίτι μου – είναι όλα μεθοδευμένα, όλα ωραία. Οπότε νιώθω ότι η επαφή με ένα παιδί θα με βγάλει εκτός και εκεί είναι που θα γνωρίσω καλύτερα τον εαυτό μου. Να δω πώς είναι να μην έχω τον έλεγχο. Να μετακινηθώ εκεί που βρίσκεται το σύστημα εκτός ελέγχου.
Δεν θα ήθελα να έχω σώμα. Θα ήθελα να μη με εμποδίζει το ότι δεν μπορώ να τρέξω πιο γρήγορα.
Έτσι τουλάχιστον φαντάζεσαι ότι θα είναι.
Έτσι φαντάζομαι. Έχω μια μικρή εμπειρία επ’ αυτού. Είμαι σίγουρη, δηλαδή, δεν το φαντάζομαι. Κάτι άλλο παίρνει μεγαλύτερη αξία από εσένα, οπότε αμέσως συμβαίνει αυτή η μετακίνηση, που τώρα δεν τολμάς να την κάνεις, χωρίς να υπάρχει το άλλο που θα σε κινήσει. Πολλοί, βέβαια, ενώ μπορεί να κάνουν παιδιά, δεν μετακινούνται. Εγκλωβίζουν και τα παιδιά σε ταμπέλες, εγκλωβίζονται και οι ίδιοι και βγαίνουν παιδιά-τέρατα. Ίδια και χειρότερα από τους γονείς.
Τώρα ετοιμάζεσαι για τις Ευμενίδες του Αισχύλου, μια παράσταση που θα παιχτεί στις έξι το πρωί στην Επίδαυρο. Είναι η ίδια που είχες ανεβάσει ξανά στο Φεστιβάλ το 2015;
Ουσιαστικά είναι η ίδια παράσταση. Η βάση της και η ουσία της είναι η ίδια. Το αποτέλεσμα το εξωτερικό δεν είναι το ίδιο. Δηλαδή, αισθητικά δεν έχει καμία σχέση, επειδή μπαίνουμε σε έναν άλλον χώρο, ο οποίος να τονίσω ότι δεν είναι στη Μικρή Επίδαυρο, είναι στο Αρχαίο Στάδιο της Επιδαύρου που είναι ακριβώς δίπλα από εκεί που βρίσκεται και το Αρχαίο Θέατρο.
Τι ακριβώς είναι αυτή η παράσταση και γιατί γίνεται στις 06:00;
Αυτή η παράσταση ξεκίνησε το 2015, με μια δική μου ανάγκη να μπορέσω να μεταδώσω μια ιστορία, με όσο το δυνατόν λιγότερα εκφραστικά μέσα. Ήθελα να δω πώς μπορεί να γίνει μια συνομιλία των φαντασιών μας. Δηλαδή, ό,τι περνάει από τη δική μου φαντασία, να περνάει και από τη δική σας. Να επικοινωνήσουμε σε ένα επίπεδο που δεν θα είναι μόνο λεκτικό και «παραστασιακό». Για να το κάνω αυτό, πήρα ένα ολόκληρο έργο από την αρχή ως το τέλος, όλους τους ρόλους, όλο το έργο μόνη μου. Η μορφή που ήθελα να του δώσω ήταν μια μορφή συνεχής. Δηλαδή, μια μορφή με μια μεγάλη ροή, χωρίς να με αφορά το αν άλλαξε ή όχι το πρόσωπο. Τελικά, έπεσα στην παγίδα να με νοιάζει αν θα καταλάβεις ότι άλλαξαν τα πρόσωπα, δηλαδή ποιος μιλάει κτλ. Τότε πετύχαμε κάποια πράγματα και κάποια άλλα δεν τα πετύχαμε. Τώρα είμαστε στη φάση που ασχολούμαστε με αυτά που δεν πετύχαμε τότε και κάνουμε μια τρομερά λεπτομερή δουλειά μαζί με τον Δημήτρη Καμαρωτό (σ.σ. μουσική δραματουργία), για να πετύχουμε αυτό που ονομάζει και εκείνος εμπρόσωπη αφήγηση. Ουσιαστικά, η παράσταση είναι εγώ, σε μια ροή όλο το κείμενο. Το τι συμβαίνει, όμως, μέσα σε αυτήν τη ροή, το τι περνάει από το δικό μου μυαλό, το πώς υπάρχω σε αυτόν τον χώρο, το πώς συντονίζομαι με το τοπίο, πώς ο Δημήτρης συντονίζεται με εμένα και το τοπίο και τι μήνυμα είναι όλο αυτό που φέρνουμε στις έξι η ώρα το πρωί -και αυτό το βάζω μέσα στο σύνολο του τοπίου-, είναι ουσιαστικά μια εμπειρία που θέλουμε να μεταδώσουμε.
Είναι μέρος της παράστασης, δηλαδή, το να ξεκινά εκείνη την ώρα;
Ναι. Έχει μεγάλη σημασία η στιγμή της αλλαγής του φωτός. Πήγαμε πρώτα από όλα στις έξι το πρωί εκεί και είναι μια μαγεία. Ξέρεις, είναι κάτι που σου αλλάζει όλες τις αισθήσεις, αλλά και δραματουργικά έχει μεγάλη σημασία. Το κείμενο δεν θα ακουστεί με τον ίδιο τρόπο που ακουγόταν τότε. Το τι θα φοράω δεν θα είναι το ίδιο με αυτά που φορούσαν τότε. Η μουσική που ακούμε δεν έχει καμία σχέση με τη μουσική που ακουγόταν τότε. Το ίδιο το τοπίο, δηλαδή αυτές οι πέτρες στο Στάδιο, δεν είναι οι ίδιες, έχουν φθαρεί. Το μόνο που πραγματικά είναι ίδιο, είναι το από πού βγαίνει ο ήλιος, πώς βγαίνει και τι χρώμα παίρνει το τοπίο. Είναι το μόνο σημείο που έχουμε ίδιο με τότε – ε, αυτό κάνει κάτι ιερό από μόνο του στον χώρο αυτό. Το στοίχημα είναι να γίνουμε ένα με το τοπίο εμείς και αν γίνουμε εμείς, πώς αυτό θα μεταφερθεί και σε εσάς. Αυτήν την παράσταση εγώ τολμάω και την ονομάζω -και στον Δημήτρη δεν αρέσει πολύ- μια προσευχή. Το έργο είναι από τα πιο υπέροχα έργα που έχουν διασωθεί. Είναι βαθιά ψυχαναλυτικό. Για μένα περιγράφει από πού ξεκινάει η βαθιά προϊστορία της φωνής που έχουμε όλοι μέσα μας και μας κρατάει πίσω από το να μπορούμε να ζήσουμε ελεύθεροι. Κάποιος έχει πει ότι ελεύθερος είναι μόνο ο άνθρωπος χωρίς γονείς.
Το πιστεύεις;
Ναι. «Χωρίς γονείς», δεν εννοώ να έχουν πεθάνει. Είναι ο άνθρωπος που έχει σκοτώσει τους γονείς μέσα του. Το έργο πραγματεύεται στην κυριολεξία αυτό το πράγμα. Ποιος τόλμησε να σκοτώσει τη μητέρα του; Ο Ορέστης. Ωραία. Αυτός δεν μπορεί να μείνει ατιμώρητος. Δεν μπορεί να ζήσει ελεύθερος. Τι θα κάνουμε, για την περίπτωση που κάποιος σκότωσε τη μητέρα του μέσα του; Είναι όλη αυτή η πάλη των παλαιών και των νεώτερων θεών, που κρατάει όλη την ιστορία σε μια μόνιμη αντίθεση και μόνιμη αναμέτρηση. Αναμέτρηση τεράστιων δυνάμεων – και έχει φυσικά και αυτό το καταπληκτικό τέλος, όπου γίνεται μια τερατώδης συμφωνία ανάμεσα στους θεούς, ότι αυτές οι φωνές θα υπάρχουν, θα θαφτούν καλά κάπου και θα είναι αόρατος εχθρός. Εντάξει, είναι μια τεράστια αλήθεια. Πόσο δεν μπορούμε να ελέγξουμε το τι περνάει από το μυαλό μας, τι μαύρες σκέψεις, όλα τα πρωτόγονα ένστικτα.
VICE Video: Συζητώντας στον Καναπέ με μία από τις πιο Ταλαντούχες 30something Ηθοποιούς
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Οι δικές σου φωνές τι λένε;
Ωωω… πλάκα κάνεις; Ότι είμαι ένα τίποτα. Δεν πα’ να έχεις κάνει, να σε θεωρούν, εσύ θα πιστεύεις ότι είσαι ένα τίποτα.
Υπάρχουν και καλές φωνές που έρχονται και στο διώχνουν αυτό;
Όχι. Δεν έρχονται. Έρχεται μόνο η επιβίωση. Δηλαδή, πώς μπορώ και πρέπει να επιβιώσω; Έτσι – και αυτή είναι μια τεράστια δύναμη. Δηλαδή, το να πρέπει να επιβιώσεις είναι μια δύναμη, η οποία είναι κινητήριος. Ε, αυτή είναι η θετική φωνή. Μπορείς και πρέπει να επιβιώσεις, από αυτό το οποίο σε κάνει να μην επιβιώνεις.
Νιώθεις ελεύθερη;
Καθόλου. Μα καθόλου. Από πού να ξεκινήσω; Από τον περιορισμό στο σώμα μου; Που νιώθω ότι θέλω να βγω έξω από το σώμα μου και δεν μπορώ, επειδή είναι σάρκα και έχω όριο;
Δεν σου αρέσει το σώμα σου – θα ήθελες να έχεις άλλο σώμα ή δεν θα ήθελες να έχεις σώμα;
Δεν θα ήθελα να έχω σώμα. Θα ήθελα να μη με εμποδίζει το ότι δεν μπορώ να τρέξω πιο γρήγορα. Επειδή έχω κάτι μέσα μου που θα ήθελε να μπορεί να τρέξει πιο γρήγορα.
Θα ήθελες να είσαι λίγο υπεράνθρωπος;
Ε, αυτά είναι τα προβλήματα (γέλια)! Έχω πολύ κακή σχέση με την πραγματικότητα. Με το ότι πατάω τα πόδια μου στο έδαφος. Εγώ ζω μονίμως σε ένα φαντασιακό, για το πώς θα έπρεπε να είναι ο έρωτας, π.χ.. Ή για παράδειγμα, μπαίνω σε έναν αρχαιολογικό χώρο και νιώθω αμέσως ότι θέλω να ίπταμαι και να πηδάω και να τρέχω. Θέλω να είμαι ξωτικό, ρε παιδί μου.
Νομίζω ότι δεν έχω μείνει μόνη μου τα τελευταία 15 χρόνια.
Αυτό πώς επιδρά στις σχέσεις σου με τους κοντινούς σου ανθρώπους;
Επιδρά με το να μην είμαι εκεί. Να είμαστε μαζί και εσύ να μην νιώθεις ότι είμαι μαζί σου. Επειδή είμαι και κάπου αλλού. Είμαι στο πώς θα έπρεπε να είναι τα πράγματα, όχι στο πώς είναι.
Αυτό κάνει εσένα να υποφέρεις πιο πολύ ή τους ανθρώπους που έχεις κοντά σου; Πρωταρχικά εγώ υποφέρω και μετά και οι δικοί μου.
Έχεις ανθρώπους δίπλα σου;
Ναι, είμαι πολύ τυχερή σε αυτό. Τρομερά. Νομίζω ότι δεν έχω μείνει μόνη μου τα τελευταία 15 χρόνια.
Πώς έχεις στο μυαλό σου τον έρωτα; Στο φαντασιακό σου;
Ως ένα. Ως, δηλαδή, ότι με τον άλλον γίνεσαι ένα. Ένα σώμα, αλλά στην κυριολεξία. Ότι μπαίνεις μέσα του και μπαίνει μέσα σου και προχωράς όντας ένα, μετακινημένος από τον εαυτό σου, επειδή μπήκες μέσα σε κάτι άλλο.
Το έχεις ζήσει, όμως, αυτό; Έστω για ένα βράδυ;
Το ζεις τη στιγμή του έρωτα, του οργασμού, εκεί που όλα γίνονται ένα. Ναι, εκεί το ζεις και κρατάει λίγα δευτερόλεπτα αυτή η μετακίνηση – και αυτή η μετακίνηση είναι που σε κάνει να λες «είμαι ερωτευμένος». Επειδή ξαφνικά βγαίνεις από τον εαυτό σου. Αλλά αυτό που έχω στο μυαλό μου για τον έρωτα, είναι πολύ φαντασιακό.
Πιστεύεις ότι δεν θα το ζήσεις;
Όπως και στο θέατρο λένε, «Αρκεί να βλέπεις προς τα εκεί».
*Η Στεφανία Γουλιώτη πρωταγωνιστεί στις Ευμενίδες του Αισχύλου, στο Πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, στο Αρχαίο Στάδιο της Επιδαύρου στις 14 και 15/07/2018, στις 06:00 το πρωί.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Βδέλυγμα: Η «Μοναξιά» του να Είσαι Ένας Ανοιχτά Γκέι Ράπερ στην Ελλάδα
«Έστριψε Μόνο του στην Εγνατία» – Ο Οδηγός του Πρώτου Τροχαίου Ατυχήματος με Tesla στην Ελλάδα
Παρούσες Δήλωσαν η Δημοκρατία, η Ελευθερία και η Χαρά στο Athens Pride 2018