Η Τεράστια Πορεία για την Κλιματική Αλλαγή στις ΗΠΑ Μπορεί να Κάνει τη Διαφορά;

Όλες οι φωτογραφίες είναι του συντάκτη

Την Κυριακή, περισσότεροι από 300.000 άνθρωποι συμμετείχαν στην Πορεία του Λαού για την Κλιματική Αλλαγή στο Μανχάταν. Ήταν η μεγαλύτερη πορεία για το περιβάλλον στην ιστορία. Ήταν μία επίδειξη δύναμης και υπό αυτή την έννοια ήταν και μια τεράστια επιτυχία. Το ερώτημα που ωστόσο εξακολουθεί να πλανάται όσο αφορά τις διαδικασίες είναι ένα: όλος αυτός ο χαμός μπορεί να κάνει τη διαφορά;

Με επικεφαλής μια ομάδα αυτοχθόνων, οι ακτιβιστές έδωσαν το σύνθημα της έναρξης λίγο πριν από τις 11.30 πμ. Εκτός από τους συνηθισμένους χίπηδες, συμμετείχαν μαύροι και ισπανόφωνα παιδιά από όλη τη χώρα. Τα καλοκαιρινά αποτροπιαστικά επεισόδια αστυνομικής βίας, που σημαδεύτηκαν από τους θανάτους του Έρικ Γκάρνερ στη Νέα Υόρκη και του Μάικλ Μπράουν στο Μιζούρι δεν ξεχάστηκαν από τους συμμετέχοντες που φώναζαν κατά διαστήματα τα ονόματά τους.

Η εκδήλωση ήταν ουσιαστικά ένα μεγάλο πάρτι. Περίτεχνα διακοσμημένα άρματα κινούνταν σιγά-σιγά στο δρόμο, περιτριγυρισμένα από ακτιβιστές που κρατούσαν πλακάτ με αιτήματα για δράση και μουσικές μπάντες. Ανάμεσα στο πλήθος βρισκόταν ένας μικρός αριθμός ριζοσπαστών πεπεισμένων ότι οι ηγέτες του περιβαλλοντικού κινήματος κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους εάν νομίζουν ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μπορεί να μειωθούν -και να αποτραπούν οι χειρότερες επιπτώσεις από την υπερθέρμανση του πλανήτη- χωρίς δραματική αναμόρφωση της παγκόσμιας οικονομίας.

«Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι πρόκειται για ένα απολύτως ιστορικό γεγονός» είπε η Κσάμα Σαβάντ, η Αμερικανό-Ινδή σοσιαλίστρια δημοτική σύμβουλος του Σιάτλ, της οποίας η πολιτική της προκαλεί αναταράξεις στο Βορειοδυτικό Ειρηνικό και σε όλη τη χώρα. «Αλλά δεν μπορείς να στηριχθείς σε αυτούς τους ανθρώπους που κάνουν τη διάσκεψη για το κλίμα επειδή είναι δέσμιοι των πετρελαϊκών εταιριών -του λόμπι του πετρελαίου. Όλος αυτός ο πλούτος από το πετρέλαιο, τον άνθρακα κλπ βρίσκεται στα χέρια λίγων εκατοντάδων ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν κανένα κίνητρο να κινηθούν προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».

Καθαρά από άποψη αριθμών, οι διοργανωτές δεν θα μπορούσαν να ζητήσουν πολλά περισσότερα.

«Εντελώς απίστευτο» μου είπε για την προσέλευση ο Μπιλ ΜακΚίμπεν, ο περιβαλλοντολόγος που είναι ίσως πιο γνωστός για τον επιθετικό ακτιβισμό του κατά του πετρελαιαγωγού KeystoneXL. «Ήρθε πολύ περισσότερος κόσμος από ότι περιμέναμε. Όχι μόνο είναι η μεγαλύτερη πορεία για την κλιματική αλλαγή όλων των εποχή, αλλά πρόκειται και για τη μεγαλύτερη πολιτική συγκέντρωση οποιουδήποτε τύπου σε αυτή τη χώρα εδώ και πολλά χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή είναι στην κορυφή της ατζέντας».

Είναι αλήθεια ότι πολλοί πολιτικοί ηγέτες στις ΗΠΑ έχουν αρχίσει να παίρνουν πολύ σοβαρά την απειλή από την άνοδο της στάθμης των θαλάσσιων υδάτων και τις ακραίες καιρικές συνθήκες. Η EPA, τον Ιούνιο, δημιούργησε νέους κανονισμούς λειτουργίας των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, που υποθετικά θα μειώσουν την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα στις ΗΠΑ. Από το γραφείο του δημάρχου Νέας Υόρκης, Μπιλ ντε Μπλάζιο -ο οποίος πήρε μέρος στην πορεία- ανακοινώθηκαν την Κυριακή, νέα σχέδια που θα περικόψουν τις τοπικές εκπομπές διοξειδίου κατά 80% έως το 2050.

Από την άλλη πλευρά, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Κινέζος ομόλογός του Σι Τζινπίνγκ δεν θα παρευρεθούν στη σύνοδο κορυφής, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάποιοι από τους πιο ισχυρούς ρυπαντές στον κόσμο δεν ενδιαφέρονται και πολύ για την κλιματική αλλαγή, ανεξαρτήτως του πόσοι πολλοί άνθρωποι πλημμύρισαν τους δρόμους της Νέας Υόρκης.

Οπότε ακόμα κι αν οι πρωταθλητές στον περιβαλλοντικό ακτιβισμό όπως ο ΜακΚίμπενεπέμειναν ότι αυτή ήταν μια καίρια στιγμή για το κίνημα, γνώριζαν ότι το άμεσο αποτέλεσμα ήταν πιθανό να είναι αμελητέο.

«Τίποτα δεν πρόκειται να γίνει στη σύνοδο του ΟΗΕ», μου είπε ο ΜακΚίμπεν. «Εκεί μέσα διεξάγεται επαγγελματική πάλη. Εμάς δεν είναι αυτός ο στόχος μας. Εμείς ασκούμε πίεση στο σύστημα. Όσο περισσότερη πίεση ασκούμε, στο τέλος θα πρέπει να αφήσουν ένα μέρος της να εκτονωθεί».

Χωρίς αμφιβολία, η επίδειξη υποστήριξης που ξεπέρασε τις φυλετικές και ταξικές γραμμές -τα εργατικά συνδικάτα που κάποιες φορές στο παρελθόν έμεναν εκτός δράσεων για το κλίμα, είχαν καλή εκπροσώπηση την Κυριακή- θα γίνει αντιληπτή από τους εκλεγμένους αξιωματούχους και το ευρύτερο κοινό. Ωστόσο κάνοντας συνεντεύξεις με τους ακτιβιστές, κόλλησα στο πιο συστηματικό πρόβλημα του παγκόσμιου καπιταλισμού που ανέφερε η Σαβάντ. Εφόσον οι ολιγάρχες της ενέργειας κυριαρχούν στο πολιτικό μας σύστημα, το ότι οι μάζες ενεργοποιήθηκαν φαίνεται σχεδόν άνευ σημασίας, αν και είναι αναμφισβήτητα όμορφο και εμψυχωτικό. Οι παρευρισκόμενοι με τους οποίους μίλησα ήταν αισιόδοξοι ότι οι νεότεροι Αμερικανοί γίνονται πιο δεκτικοί στην ιδέα του σοσιαλισμού – οι αριστεροί ακτιβιστές ελπίζουν ότι αυτό που κάποτε ήταν ανόητη υποσημείωση στην ιστορία, θεωρείται όλο και περισσότερο ως η μόνη διαφυγή από αυτό το χάλι.

Αφότου η πολύωρη πορεία άρχισε να χαλαρώνει στην 34η οδό, στήθηκε πάρτι όπου χορευτές του μπρέικντανς και ράπερ. Συνθήματα όπως «Γαμώ την Αστυνομία!» ακούστηκαν κάποια στιγμή, σημάδι ότι αυτή η πορεία είχε ίσως τροφοδοτηθεί από ένα αντι-εξουσιαστικό αίσθημα, που πάει πέρα από την κλιματική αλλαγή. Από τους έγχρωμους νεαρούς που γίνονται στόχοι στους δρόμους των ΗΠΑ έως εκείνους που κάνουν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και οι οποίοι επωφελούνται από τη συνεχιζόμενη καταστροφή του περιβάλλοντος που μοιραζόμαστε, υπάρχουν πολλοί λόγοι για να τρελαθεί κανείς αυτή τη στιγμή. Το αν οι άνθρωποι που ελέγχουν τα πράγματα θα παρατηρήσουν -ή θα νοιαστούν για- όλη αυτή τη δικαιολογημένη αγανάκτηση είναι ένα άλλο θέμα.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.