Τι Συμβαίνει με την Αυξητική Ορμόνη στο ‘Αγλαΐα Κυριακού’;

Image via

Η αυξητική ορμόνη είναι μία φαρμακευτική θεραπεία που χορηγείται στα παιδιά για να ψηλώσουν. Δεν χορηγείται σε όλα τα παιδιά που είναι κοντά, μονάχα σε εκείνα που έχουν εξεταστεί και έχει διαπιστωθεί ότι ο οργανισμός τους δεν  παράγει την ορμόνη. Κοινώς, στα παιδιά που την έχουν ανάγκη. Θα μπορούσε άραγε κάποιος γιατρός να χορηγήσει την αυξητική ορμόνη σε ένα παιδί που δεν έχει παθολογικό πρόβλημα, που οι γονείς του είναι κοντοί, αλλά θέλουν ένα παιδί ψηλό υπό τον φόβο του «κοινωνικού στίγματος»;  Κατά καιρούς έχω πετύχει στα ρεπορτάζ μου τα πιο παράλογα πράγματα, όμως  αυτό δεν το χωράει το μυαλό μου. «Μα τι μου λέτε τώρα, υπάρχει γιατρός που θα έβαζε την υπογραφή του για μια τέτοια θεραπεία σε ένα παιδί που δεν την έχει ανάγκη;», αναρωτήθηκα. Κάπως έτσι αποφάσισα να το ερευνήσω.

Η χορήγηση της αυξητικής ορμόνης, ως φαρμακευτική θεραπεία στα παιδιά,  εγκρίνεται αποκλειστικά από Επιτροπές του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας-ΚΕΣΥ σε τέσσερα Νοσοκομεία: στο Παίδων Αγλαΐα Κυριακού, στο Παίδων Αγία Σοφία, στο Ιπποκράτειο στη Θεσσαλονίκη και στο Πανεπιστημιακό Πατρών. Σε αυτά τα νοσοκομεία στέλνονται οι αιτήσεις  απ’ όλους τους Ενδοκρινολόγους  της Ελλάδος  για να ελέγξουν οι επιτροπές την αναγκαιότητα ή μη της χορήγησης της συγκεκριμένης ορμόνης, αν και εφόσον έχει πιστοποιηθεί ιατρικώς ότι δεν αναπτύσσονται σωστά τα παιδιά εάν και η αιτία είναι η ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης. Ποια είναι, όμως, η διαδικασία για να πάρει ένα παιδί αυξητική ορμόνη; Αφού εξεταστεί από τον παιδίατρο, αναλαμβάνει ένας ενδοκρινολόγος ο οποίος αποφαίνεται μετά από μία σειρά εξετάσεων εάν πράγματι το παιδί χρειάζεται να ενταχθεί σε θεραπεία χορήγησης αυξητικής ορμόνης (ενέσεις) και με ποια ακριβώς δοσολογία. Τη δοσολογία δεν την ορίζει ο κάθε γιατρός, αλλά το Υπουργείο Υγείας. Η διαδικασία δεν είναι απλή: Σε πρώτη φάση εξετάζουν το παιδί ειδικοί, καταλήγουν ότι αναπτύσσεται κάτω από τα όρια ασφαλείας που ορίζουν οι καμπύλες ανάπτυξης (υπάρχουν σε κάθε βιβλιάριο παιδιού) και ότι οι ειδικές δοκιμασίες «πρόκλησης» αυξητικής ορμόνης είναι παθολογικές και στέλνεται αίτηση χορήγησης αυξητικής ορμόνης σε μία από τις Επιτροπές Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης του ΚΕΣΥ που υπάρχει σε κάθε ένα από τα τέσσερα νοσοκομεία.  Ύστερα τα στοιχεία των παιδιών αυτών στέλνονται στο Υπουργείο Υγείας μέσω της Επιτροπής Ελέγχου Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης του ΚΕΣΥ για τον τελικό έλεγχο.

Εάν ένας από τους παραπάνω κρίκους της αλυσίδας δε λειτουργήσει σωστά, ο τελικός έλεγχος δεν θα είναι σωστός -άρα επισφαλής για κάθε παιδί. Μιλάμε για μία πανάκριβη θεραπεία –την οποία χρυσοπληρώνει το δημόσιο- και παράλληλα αρκετά σοβαρή ως προς τις επιπτώσεις της, οι οποίες εξαρτώνται από την σωστή δοσολογία.

Κάθε δύο μήνες οι Επιτροπές Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης των τεσσάρων αυτών νοσοκομείων οφείλουν με βάση το νόμο να ενημερώνουν μέσω αναλυτικών στοιχείων την Επιτροπή Ελέγχου του ΚΕΣΥ. Κοινώς, σε ποιο παιδί δίνεται αυξητική ορμόνη, την ηλικία του παιδιού, τα στοιχεία ανάπτυξης του, το στάδιο ήβης του, την κατηγορία στην οποία ανήκει (δηλαδή σε ποία από τις 4 κατηγορίες εγκεκριμένες από το Υπουργείο Υγείας για χορήγησης αυξητικής ορμόνης ανήκει) τα αποτελέσματα των εξετάσεων του και σε ποια δοσολογία έχει εγκριθεί η χορήγηση της αυξητικής ορμόνης. Με αυτόν τον τρόπο ελέγχεται η ουσία, αλλά και αν τα παιδιά που λαμβάνουν αυξητική ορμόνη την έχουν πραγματική ανάγκη. Παράλληλα ελέγχονται οι δαπάνες -ένα αρκετά μεγάλο ποσό ετησίως που πρέπει να καταβάλλει το ελληνικό δημόσιο για τη συγκεκριμένη  θεραπεία.

Σήμερα ο ένας από τους κρίκους της παραπάνω αλυσίδας μοιάζει αδικαιολόγητα  χαλαρός. Το Αγλαΐα Κυριακού παρά το γεγονός ότι παρουσιάζει ένα μεγάλο κύκλο εργασιών στις δαπάνες αυξητικής ορμόνης, δεν ενημερώνει την επιτροπή του ΚΕΣΥ. Αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή Ελέγχου του ΚΕΣΥ δεν γνωρίζει τα ολοκληρωμένα στοιχεία των παιδιών στα οποία χορηγείται αυξητική ορμόνη στο Αγλαΐα Κυριακού και αν η δοσολογία που τους δίνεται είναι αυτή που εγκρίνεται από το Υπουργείο Υγείας -συνεπώς δεν μπορεί να βάλει την υπογραφή της στον τελικό έλεγχο. Την ίδια ώρα οι δαπάνες χορήγησης αυξητικής ορμόνης που εμφανίζει το νοσοκομείο είναι στα ύψη σύμφωνα με  επίσημα έγγραφα.

Από έγγραφο που απέστειλε ο Ανδρέας Σερέτης προς τη γ.γ. Δημόσιας Υγείας Χριστίνα Παπανικολάου και τον Προϊστάμενο Δ/νσης Δημόσιας υγιεινής κ. Κωνσταντίνο Σύρρο.

Στις 14 Φεβρουαρίου 2013 προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, πως η δαπάνη χορήγησης αυξητικής ορμόνης από το 2011 μέχρι το 2012 αυξήθηκε κατά 50,5%! Δηλαδή, από τα 2.726.058,10 ευρώ έφτασε το Νοσοκομείο (δηλαδή το Δημόσιο) να δίνει 4.104.451,88 ευρώ! Συγκρίνοντας αυτά τα ποσά με τα αντίστοιχα του 2003 (πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες) τα οποία δεν ξεπερνούσαν το 1,5 εκ. ευρώ,  μπήκα σε σκέψεις. Ανακάλυψα ότι στο παρελθόν είχαν γίνει και κάποιες σχετικές επερωτήσεις στο Κοινοβούλιο για το θέμα από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Τι συμβαίνει, τελικά; Γεννιούνται στην Ελλάδα ολοένα και περισσότερα παιδιά με πρόβλημα ανάπτυξης τα περισσότερα εκ των οποίων καταφεύγουν στο Αγλαΐα Κυριακού;

Ο πρόεδρος που υπέγραψε στον προϋπολογισμό εκείνων των ημερών αυτήν την δυσθεώρητη δαπάνη ήταν ο Χάρης Τομπούλογλου. Σήμερα διώκεται για απάτη και διάφορα άλλα, επειδή έλαβε φάκελο με 25.000 ευρώ υποστηρίζοντας πως θεώρησε ότι πρόκειται για δωρεά από εταιρεία. Τον παίρνω τηλέφωνο. Μου δικαιολογεί τη δαπάνη, λέγοντας ότι ήταν τόσο μεγάλη γιατί κατέφευγαν στο Νοσοκομείο παιδιά απ’ όλη την Ελλάδα. Κατά τα άλλα δηλώνει αναρμόδιος  καθώς το Νοσοκομείο διαθέτει την καθ’ ύλην αρμόδια Επιτροπής Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης. Σκέφτομαι ότι οι δαπάνες της αυξητικής ορμόνης θα είναι αντίστοιχα υψηλές και στο γειτονικό Νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία που κι εκείνο δέχεται παιδιά απ’ όλη την Ελλάδα.

Απευθύνομαι στην Επιτροπή του Αγία Σοφία να μάθω τι συμβαίνει με τις δικές τους δαπάνες. Μαθαίνω ότι το Παίδων Αγία Σοφία για το 2011 έδωσε 2.009.637 ευρώ, το 2012 2.848.930 (συμπεριλαμβάνονται και τα παιδιά από την περιφέρεια) και το 2013 έδωσε 2.701.643 ευρώ. Οι άνθρωποι εκεί μου εξηγούν ότι οι δαπάνες του 2013 ήταν φουσκωμένες γιατί τα 117.500 προορίζονταν για τους μικρούς ασθενείς του Αγλαΐα Κυριακού καθώς όπως μου είπαν, το νοσοκομείο δεν είχε λεφτά για αυξητική ορμόνη και αυτό το υπόλοιπο το κάλυψε το Αγία Σοφία. Δυσκολεύομαι να παρακολουθήσω τα στοιχεία. Τι έχει συμβεί; Έχουν αυξηθεί οι μικροί ασθενείς; Έχουν αυξηθεί τα κοντά παιδιά στην χώρα μας με πρόβλημα παραγωγής αυξητικής ορμόνης και άρα δεν αναπτύσσονται σωστά;

Όχι, μου απαντούν οι γιατροί, ανάμεσα τους και διεθνώς κορυφαίοι ενδοκρινολόγοι. Τότε γιατί αυξήθηκαν οι δαπάνες του Αγλαΐα Κυριακού [δεν αναφέρομαι στα νοσοκομεία Θεσσαλονίκης, Πατρών και Αγία Σοφία καθώς ο κύκλος εργασιών τους είναι περιορισμένος συγκριτικά με το δικό τους στατιστικό παρελθόν, αλλά όχι και με του Αγλαΐα Κυριακού]; Μήπως αυξήθηκε η τιμή των πέντε φαρμάκων που δίνονται (Saizen, Genotropin, Nutropin, Zomacton, Humatrope);  Όχι, μου διευκρινίζουν. Αντιθέτως μειώθηκε.

Αποφασίζω να ερευνήσω το θέμα θεσμικά, μέσω επίσημων εγγράφων του ΚΕΣΥ για να βγάλω μια άκρη. Ο πρώτος μήνας της νέας χρονιάς του 2014 αναλώθηκε σε αναζήτηση εγγράφων. Τα βρήκα. Κι αυτά τα έγγραφα που βρήκα, αποκαλύπτουν ενδιαφέροντα πράγματα.

Στις 21 Φεβρουαρίου 2013 ο πρώην πρόεδρος του ΚΕΣΥ, γιατρός Ανδρέας Σερέτης έστειλε έγγραφο στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας, στην Χριστίνα Παπανικολάου, αλλά και στον Προϊστάμενο Δημόσιας Υγείας Κωνσταντίνο Σύρο ζητώντας την διακοπή της λειτουργίας της Επιτροπής Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης στα Παιδιά του Παίδων Αγλαΐα Κυριακού. Πρότεινε μάλιστα να αναλάβει την ευθύνη εκτίμησης και αξιολόγησης των παιδιών για χορήγηση αυξητικής ορμόνης η αντίστοιχη Επιτροπή του Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία. Αναρωτιέμαι γιατί το ζητά αυτό ο Ανδρέας Σερέτης. Μήπως εντάσσεται στην «παλιά» κόντρα μεταξύ των δύο Νοσοκομείων και τη διάθεση συγχώνευσής τους; Η Γενική Γραμματέας Χριστίνα Παπανικολάου μέσω της γραμματέως της δηλώνει αναρμόδια. Όταν έγινα συγκεκριμένη για το τι ακριβώς ζητάω -βάση εγγράφων- δεν επικοινώνησε ποτέ μαζί μου. Παρόλα αυτά συνεχίζω να συλλέγω όσα έγγραφα μπορώ.

Διαπιστώνω πως η Επιτροπή Ελέγχου Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης του ΚΕΣΥ, δια μέσου της πρόεδρος της, διαμαρτύρεται αρκετές φορές από τον Γενάρη του 2012 επειδή η Επιτροπή του Αγλαΐα Κυριακού στέλνει ελλειπή στοιχεία για τα παιδιά που τους χορηγείται αυξητική ορμόνη. Ανατρέχοντας στο βιογραφικό της προέδρου, Βασιλικής Γκρέκα-Σπηλιώτη, πείθομαι και με το παραπάνω ότι για να το λέει αυτό κάτι σοβαρό συμβαίνει. Ξαναγυρνάω στα έγγραφα που έχω βρει και έρχομαι αντιμέτωπη με επαναληπτικές αρνήσεις της Επιτροπής του Αγλαΐα Κυριακού -σε αντίθεση με τις άλλες των τριών Νοσοκομείων- να ενημερώσει για το που δίνεται η αυξητική ορμόνη, βάση ποιων μετρήσεων, σε ποια παιδιά και σε ποια δοσολογία. Σε ένα από αυτά τα έγγραφα με ημερομηνία 2 Αυγούστου 2012 διαβάζω μεταξύ άλλων: «Από την έναρξη λειτουργίας της ως άνω επιτροπής (Ελέγχου) διαπιστώνεται δυσλειτουργία οφειλόμενη σε παρατεταμένη άρνηση (από πλευράς της Επιτροπής σας) αποστολής ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΝ στοιχείων για το χρονικό διάστημα από Ιανουάριο 2012 και ως την παραλαβή του παρόντος. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει με κανένα από τα υπόλοιπα Νοσοκομεία στα πλαίσια των οποίων λειτουργούν ανάλογες επιτροπές. Συνέπεια της αναφερόμενης άρνησης της Επιτροπής σας -η οποία ειρήσθω εν παρόδω δεν αιτιολογείται με κάποιο έγγραφο σας προς το ΚΕΣΥ- αποτελεί ο κίνδυνος που προκύπτει από την έλλειψη δυνατότητας ελέγχου των χορηγούμενων δόσεων στα παιδιά που πάσχουν από ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης, σύνδρομο Turner’s, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια κλπ και που συνεπάγεται, συνακόλουθα, τυχόν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών που εξυπηρετούνται από το Νοσοκομείο σας».

Τον Γενάρη του 2013 ο πρόεδρος της Επιτροπής Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης του Αγλαϊα Κυριακού, Στέφανος Μιχαλάκος απαντώντας στο ΚΕΣΥ, αρνείται ότι έστελνε ελλειπή στοιχεία, όπως τον εγκαλούν και υποστηρίζει ότι στα άλλα νοσοκομεία δεν δημιουργήθηκε αντίστοιχη Επιτροπή όπως στο Αγλαΐα Κυριακού, στοιχείο κατά τον ίδιον που μαρτυρά «απόδειξη διαφάνειας». Κατηγορεί δε την Επιτροπή Ελέγχου του ΚΕΣΥ για διάφορα θεσμικά, τα οποία ποσώς ενδιαφέρουν.

Αποφασίζω να πάρω τηλέφωνο τον πρόεδρο της Επιτροπής Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης του Αγλαΐα Κυριακού, κ. Μιχαλάκο για να καταλάβω από πρώτο χέρι τι συμβαίνει. Μέσω της γραμματέας του στην Ιατρική Υπηρεσία του Νοσοκομείου επικαλείται φόρτο εργασίας. Η κοπέλα μου δίνει το email του για να του στείλω γραπτώς τις ερωτήσεις μου. Τις στέλνω και λίγες μέρες μετά μου απαντά. Τον ρωτώ «Σύμφωνα με μία σειρά εγγράφων του ΚΕΣΥ, προκύπτει ότι έχει ζητηθεί η παύση λειτουργίας της Επιτροπής Χορήγησης Αυξητικής Ορμόνης του Αγλαΐα Κυριακού στην οποία είστε πρόεδρος. Γιατί έχει συμβεί αυτό;» και ο κ. Μιχαλάκος μου γράφει πίσω: «Η Επιτροπή χορήγησης της αυξητικής ορμόνης του Νοσοκομείου μας, την οποία συντονίζω, είχε ομόφωνα ριζική διαφωνία με την προηγούμενη Εκτελεστική Επιτροπή του ΚΕΣΥ και την επιτροπή ελέγχου γιατί ο έλεγχος δεν διενεργείτο με αντικειμενικότητα και διαφάνεια.   Σε έγγραφό της προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, γνωστοποίησε τους λόγους της διαφωνίας και έκανε προτάσεις για έναν ουσιαστικό, εις βάθος, με αντικειμενικότητα  και διαφάνεια έλεγχο. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και συγκεκριμένα η αρμόδια Γενική Γραμματέας  Δημόσιας Υγείας υιοθέτησε πλήρως τις απόψεις μας. Έκτοτε το θέμα εκκρεμεί, πιστεύουμε όμως πως πολύ σύντομα θα διενεργηθεί ο απαιτούμενος έλεγχος». Στην ερώτηση «Τι απαντάτε σε όσους σας επικρίνουν για την ανάληψη του Σχεδίου για την Παιδική Παχυσαρκία [υπήρξαν αρκετές αντιδράσεις τότε αλλά και τώρα] γι' αυτό το θέμα. Που τις αποδίδεται;», μου γράφει: «Το πρόγραμμα για την αποτύπωση, πρόληψη και αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας  είναι ιδιαίτερα επωφελές  για τη Δημόσια Υγεία και εξαιρετικά επίκαιρο. Διευθύνεται από Επιστημονική Ομάδα στην οποία προΐσταμαι και συμμετέχουν εκτός από το Ενδοκρινολογικό -Τμήμα Αύξησης & Ανάπτυξης, επτά καθηγητές Πανεπιστημίου από τέσσερα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα (Ιατρική Σχολή Αθηνών, Ιατρική Σχολή Θεσσαλονίκης, Χαροκόπειο, ΤΕΦΑΑ). Πολύ σύντομα θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της παρέμβασης  για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας  στα σημαντικότερα συνέδρια  στην Ελλάδα  και στο εξωτερικό. Οι όποιες αντιδράσεις υπήρξαν, εκτιμώ πως  οφείλονται  είτε σε άγνοια είτε δυστυχώς  σε επιστημονικά ανταγωνιστικές  σκοπιμότητες». Τέλος τον ρωτώ

«Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση στις δαπάνες χορήγησης αυξητικής ορμόνης στο Αγλαϊα Κυριακού, αυτό εσείς ως υπεύθυνος του τμήματος Ανάπτυξης που το αποδίδεται; Έχουν αυξηθεί οι μικροί ασθενείς ανά την Ελλάδα που έχουν έλλειψη αυξητικής ορμόνης;». Δεν παίρνω καμία απάντηση.

Πηγαίνω στην Αριστοτέλους. Στο νούμερο 17, στο δεύτερο όροφο. Στον Υπουργό Υγείας, Άδωνη Γεωργιάδη. Κακή μέρα. Κλείνουν τα ιατρεία, σε όλη την Αθήνα υπάρχουν αντιδράσεις, εκείνος είναι αγχωμένος. Του εξηγώ τι τον θέλω. Προβληματίζεται. «Έχουν φτάσει στ’ αυτιά μας διάφορα, το παρακολουθούμε» μου λέει και μου συστήνει να συνεχίσω την έρευνα. Αισθάνομαι σαν παιδί του κατηχητικού που κάποιος παπάς του λέει: «Μπράβο παιδί μου κάνεις καλά την δουλειά σου, συνέχισε». Έχω στα χέρια μου ένα μάτσο χαρτιά. Ζητώ από συνεργάτες του να ενημερωθώ για κάποιες απόρρητες επιστολές, για παλιούς φακέλους με το θέμα που ψάχνω στο υπουργείο. Μάταια. Επιστρέφω στο γραφείο και ξαναβάζω κάτω τα στοιχεία μιας έρευνας δύο μηνών σχετικά με την αυξητική ορμόνη που δίνεται στα παιδιά στο Αγλαΐα Κυριακού. Πηγές μου έχουν αποκαλύψει δεκάδες στοιχεία για τη συγκεκριμένη υπόθεση. Σύντομα θα γράψω ακόμη περισσότερα για τα όσα έμαθα από τους γιατρούς του Αγλαΐα Κυριακού, του Αγία Σοφία και των άλλων νοσοκομείων -δημόσιων και μη-, για τα όσα μου εκμυστηρεύτηκαν πρώην διοικητές του Νοσοκομείου, για τα όσα μου έχουν αρνηθεί ότι γνωρίζουν ή ότι έχουν ξεχάσει ή ότι έχουν «καταπιεί» πρώην υπουργοί υγείας. Αυτή τη στιγμή σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της χώρας έχει στηθεί ένα θέατρο του παραλόγου με ακατανόητες και αδικαιολόγητες δαπάνες εκατομμυρίων ευρώ, δίχως να μπορούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να λειτουργήσουν. Τι έχει συμβεί μέσα σε λίγα χρόνια; Οι Έλληνες γεννούν ξαφνικά πιο κοντά παιδιά; Κι ως δια μαγείας καταλήγουν όλα στο Αγλαΐα Κυριακού;