Βίντεο Ομαδικών Βιασμών Πωλούνται στην Ινδία για Λιγότερο από Ένα Ευρώ

Η Geeta*, μια εργαζόμενη στον χώρο της υγείας από το Μουζαφάρναγκαρ, μια περιοχή στην ινδική πολιτεία Ούταρ Πραντές, αποφάσισε να φύγει από το χωριό στο οποίο εργαζόταν, όταν τη βίασαν τέσσερις άνδρες. Στις αρχές του περασμένου έτους, μια μητέρα τριών παιδιών αυτοκτόνησε, όταν κυκλοφόρησε στο WhatsApp το βίντεο της επίθεσης που δέχτηκε.

Μόλις μια βδομάδα αργότερα, το Μουζαφάρναγκαρ έγινε και πάλι είδηση, όταν έγινε viral ένα βίντεο με τον ομαδικό βιασμό μιας νεαρής γυναίκας, το 2013. Το θύμα, της οποίας ο άνδρας αργότερα την εγκατέλειψε, έκανε πολλαπλές απόπειρες αυτοκτονίας. Λιγότερο από έξι μήνες αργότερα, μια 17χρονη κοπέλα απήχθη, βιάστηκε ομαδικά και εκβιάστηκε με ένα βίντεο το οποίο στη συνέχεια κυκλοφόρησε στα social media.

Αυτές είναι οι γνωστές περιπτώσεις ενός φαινομένου του οποίου τα κρούσματα δεν δημοσιοποιούνται τις περισσότερες φορές. Σε όλα αυτά τα περιστατικά, τα θύματα αυτών των φριχτών εγκλημάτων δέχτηκαν εκφοβισμούς, εκβιασμούς και διαπομπεύτηκαν με βίντεο που τραβήχτηκαν με κινητά τηλέφωνα – το υλικό στη συνέχεια κυκλοφόρησε στο χωριό τους και την ευρύτερη κοινότητα.

«Δουλεύουμε συνεχώς πάνω σε τέτοιες υποθέσεις τώρα», λέει η Rehana Adib, ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών στο Μουζαφάρναγκαρ, η οποία ασχολήθηκε και με τις τρεις υποθέσεις. Μπορεί να συμβεί, προσθέτει, και σε περιπτώσεις όπου μια γυναίκα συνομιλεί απλώς με κάποιον στο τηλέφωνο, κάτι που είναι κατακριτέο στις αγροτικές και τις πιο συντηρητικές περιοχές τις Ινδίας. «Όλοι έχουν κινητά και ακόμη και αν μια γυναίκα μιλάει με έναν άνδρα, εκείνος μπορεί να το μαγνητοσκοπήσει και να το χρησιμοποιήσει, για να την εκβιάσει. Αυτό συμβαίνει, επειδή αυτές οι γυναίκες κουβαλάνε την τιμή ολόκληρης της οικογένειας. Αν η οικογένεια ατιμαστεί, τότε δεν υπάρχει επιστροφή, η γυναίκα δεν μπορεί να συγχωρεθεί και η τιμή της οικογένειας αποκαθίσταται μόνο, όταν απαλλαγεί από εκείνη».

Η Adib προσπάθησε να έρθει σε επαφή με τη γυναίκα που έπεσε θύμα βιασμού το 2013, για να της παρέχει στήριξη, όμως λέει ότι η ομάδα της δεν έχει καταφέρει να την εντοπίσει τους τελευταίους μήνες. «Το τηλέφωνό της είναι κλειστό και η οικογένειά της δεν μας λέει τίποτα. Δεν ξέρουμε, αν την εξόρισαν ή ακόμη και αν είναι ζωντανή».

Τον Αύγουστο, οι Times της Ινδίας εντόπισαν εκατοντάδες –ίσως και χιλιάδες– βίντεο με βιασμούς τα οποία πωλούνται στο Ούταρ Πραντές. Τα βίντεο πωλούνται για μόλις 50-100 ρουπίες (0,70-1,40 ευρώ) και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να τα κατεβάσουν στα κινητά τους ή να τα περάσουν σε USB σε τοπικά περίπτερα και καπνοπωλεία. «Το πορνό είναι ξεπερασμένο», είπε στους Times ένας καταστηματάρχης. «Τα πραγματικά εγκλήματα είναι πιο δημοφιλή». Σε μετέπειτα έρευνα του Al Jazeera, διαπιστώθηκε ότι η τοπική Αστυνομία δεν είχε ιδέα για το παράνομο εμπόριο που συνέβαινε κάτω από τη μύτη της, ενώ ένας έκπληκτος αξιωματικός ρώτησε, «Βίντεο βιασμού; Τι είναι αυτό;».

Μετά τη δημόσια κατακραυγή που ακολούθησε, η Αστυνομία δεσμεύτηκε να πατάξει το εμπόριο. Ο εκπρόσωπος της Αστυνομίας του Ούταρ Πραντές, Rahul Srivastava, είπε: «Αναγκαστήκαμε να παραστήσουμε τους πελάτες και κατασχέσαμε εκατοντάδες CD, USB και laptop, ενώ συλλάβαμε και μερικούς από τους εμπόρους που πουλούσαν παράλληλα πορνογραφικό υλικό και βίντεο βιασμών».

Παρ' όλα αυτά, οι έμποροι βγήκαν γρήγορα από τη φυλακή με εγγύηση και ο Srivastava παραδέχεται ότι είναι πιθανό να επέστρεψαν στην πώληση βίντεο σεξουαλικών επιθέσεων. «Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι επέστρεψαν στο εμπόριο βίντεο σεξουαλικών επιθέσεων, όμως είναι πολύ πιθανό», δήλωσε υπεκφεύγοντας. «Τα φαινόμενα αυτά αποτελούν κοινωνική παθολογία και είναι σχεδόν αδύνατο να τα αποτρέψεις με αστυνομικές επιδρομές».

Απογοητευμένοι με την αναποτελεσματικότητα της Αστυνομίας, οι άνθρωποι στράφηκαν στα social media, για να βρουν κάποια δικαιοσύνη. Η ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών με έδρα το Χαϊντεραμπάντ, Sunitha Krishnan, ξεκίνησε την εκστρατεία #ShametheRapist (ντροπιάστε τον βιαστή) το 2015, όταν πληροφορήθηκε για δύο βίντεο που κυκλοφορούν στο Whatsapp και τα social media. «Θόλωσε» τα πρόσωπα και τα σώματα των θυμάτων και ανάρτησε το υλικό με τους δράστες στο YouTube.

Η καμπάνια οδήγησε τελικά σε αρκετές συλλήψεις, όμως οι μέθοδοι της Krishnan είναι αμφιλεγόμενες. Οι επικριτές ισχυρίζονται ότι πρόκειται για μια μορφή αυτοδικίας η οποία επιβάλλεται, χωρίς τη συγκατάθεση των θυμάτων στα βίντεο. Η Krishnan, η οποία έχει πέσει και η ίδια θύμα ομαδικού βιασμού, υπερασπίστηκε την κίνησή της σε αρκετές συνεντεύξεις, δηλώνοντας συγκεκριμένα στην Indian Express: «Οι δράστες βγάζουν βίντεο και φωτογραφίες, για να ντροπιάσουν τα θύματα και τα χρησιμοποιούν, για να τα απειλήσουν και να εξασφαλίσουν τη σιωπή τους. Ακολούθησα την ίδια στρατηγική κατά των δραστών, αποκρύπτοντας παράλληλα την ταυτότητα του θύματος. Ελπίζω ότι ο κόσμος θα ευαισθητοποιηθεί και θα δώσει πληροφορίες, σε περίπτωση που αναγνωρίσει τους δράστες».

«Από τη στιγμή που θα γυριστεί και κυκλοφορήσει ένα βίντεο, τα θύματα δεν απαλλάσσονται ποτέ από αυτό. Κανένας δεν μπορεί να τους εξασφαλίσει ότι το βίντεο θα καταστραφεί. Αυτός είναι ο λόγος που στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις, δεν κάνουν καταγγελίες οι γυναίκες», λέει η Krishnan. Συνεχίζει, λέγοντας ότι έχει λάβει περισσότερα από εκατό βίντεο από την αρχή της εκστρατείας της. Μέσα στα τέσσερα χρόνια που πέρασαν από τον ομαδικό βιασμό της φοιτήτριας Jyoti Singh στο Δελχί, ξέσπασαν διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα και ασκήθηκαν πιέσεις, ώστε το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών να βρεθεί στην κορυφή της εθνικής ατζέντας, ενώ ο αριθμός των καταγγελιών για βιασμούς αυξήθηκε. Όλο και περισσότερες γυναίκες ξεκίνησαν να καταγγέλλουν το έγκλημα, αψηφώντας τον στιγματισμό με τον οποίο έρχονται αντιμέτωπα τα θύματα, όπως και τις συντηρητικές έννοιες της τιμής και της ντροπής που έχουν διαποτίσει την κοινωνία της Ινδίας. Η Krishnan συμπληρώνει, ότι, παρ' όλα αυτά, ελάχιστες γυναίκες προβαίνουν σε καταγγελία, όταν το έγκλημα έχει καταγραφεί σε βίντεο.

Λίγο μετά την έναρξη της καμπάνιας της, η ΜΚΟ Prajwala, την οποία ίδρυσε η Krishnan για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, υπέβαλε αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο με τη σειρά του διέταξε την κορυφαία υπηρεσία επιβολής του νόμου της χώρας, το Κεντρικό Γραφείο Ερευνών, να διερευνήσει τα εγκλήματα. Ζήτησε επίσης από την κυβέρνηση τον αποκλεισμό αυτών τον βίντεο. Ορισμένες από τις προτάσεις που έκανε η Krishnan στο δικαστήριο περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός εθνικού μητρώου δραστών σεξουαλικών αδικημάτων, όπως και μιας κεντρικής κυβερνητικής υπηρεσίας που θα ερευνά αυτές τις υποθέσεις. Η πιο σημαντική πρόταση από όλες, όπως λέει, ήταν η δημιουργία ενός μηχανισμού που θα επιτρέπει στους αποδέκτες των βίντεο να κάνουν ανώνυμη καταγγελία. Οι περισσότεροι, όπως υποστηρίζει, δεν είναι πρόθυμοι να καταγγείλουν τέτοιου είδους περιεχόμενο, καθώς φοβούνται ότι θα αντιμετωπιστούν ως δράστες.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι οι τεχνολογικές εταιρίες στις οποίες ανήκουν οι μηχανές αναζήτησης και τα κοινωνικά δίκτυα μέσω των οποίων εξαπλώνονται αυτά τα βίντεο, μπορούν επίσης να συνεισφέρουν στην πάταξη του παράνομου εμπορίου. «Η αναγνώριση της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι μόνο ευθύνη της κυβέρνησης, αλλά και τον παρόχων ηλεκτρονικών υπηρεσιών», ισχυρίζεται η Aparna Bhat, δικηγόρος με έδρα το Δελχί, η οποία εκπροσωπεί την Prajwala. Οι ινδικές αρχές φαίνεται να συμφωνούν: Τον Δεκέμβριο, το Ανώτατο Δικαστήριο εξέδωσε ανακοίνωση προς τα τοπικά γραφεία της Microsoft, της Google, του Yahoo! και του Facebook, καλώντας τις εταιρείες να κάνουν περισσότερα, για τον περιορισμό της εξάπλωσης των βίντεο με κακοποιήσεις. Οι τεχνολογικοί κολοσσοί δεν έχουν δώσει ακόμη κάποια απάντηση. Στο μεταξύ, η Αστυνομία και οι νομικοί εμπειρογνώμονες που προσπαθούν βρουν πρακτικές λύσεις, για την αντιμετώπιση του φαινομένου, έρχονται αντιμέτωποι με το γεγονός ότι το υλικό αυτό μπορεί να αναρτηθεί στο διαδίκτυο με αμέτρητους τρόπους. Όποια και αν είναι η στρατηγική που θα ακολουθήσουν, θα πρέπει να την εξελίξουν, ώστε να βρεθούν ένα βήμα μπροστά από τις διαρκώς μεταβαλλόμενες τεχνολογίες. «Αυτή είναι η αρχή της διαδικασίας», λέει η Bhat. «Ξέρουμε ότι οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες, όμως, όταν εφαρμοστούν κάποιες από αυτές τις ιδέες, θα μάθουμε τι λειτουργεί και τι όχι».

*Τα ονόματα έχουν αλλαχτεί.

Περισσότερα από το VICE

Ένας Άνδρας Περιγράφει όσα Έζησε σαν Γυναίκα στο Ελληνικό Facebook

Όσα μου Έμαθε το Surviror για τη Ζωή (και τον Καπιταλισμό)

Οπαδοί Επιτέθηκαν σε Μέλη της Ομάδας Ε-Sports του Παναθηναϊκού