Να τι Συμβαίνει Όταν οι Ποδοσφαιριστές Γίνονται Έμποροι Ναρκωτικών

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Υπάρχουν κάποιες ομοιότητες μεταξύ του εμπορίου ναρκωτικών και του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν παρασκηνιακές συμφωνίες, επικερδείς διεθνείς μεταγραφές και μια προτίμηση στις εισαγωγές από το εξωτερικό.

Εκεί όμως που το ποδόσφαιρο και τα ναρκωτικά συναντιούνται για τα καλά είναι στις Βρετανικές φυλακές. Από τους 147 πρώην επαγγελματίες ποδοσφαιριστές που βρίσκονται φυλακισμένοι αυτήν την στιγμή, οι 128 (το 87% δηλαδή) είναι μέσα για εμπόριο ναρκωτικών.

Δεν μιλάμε βέβαια για αστέρια στο τέλος της καριέρας τους. Οι περισσότεροι επαγγελματίες που κρεμάνε τα παπούτσια τους στις μέρες μας, έχουν φυλάξει αρκετά χρήματα ώστε να αγοράσουν κάνα δύο γειτονιές, οπότε δεν υπάρχει λόγος να ασχοληθούν με κάποια φαντασίωση τύπου θέλω-να-γίνω-Εσκομπάρ-στην-θέση-του-Εσκομπάρ. Εδώ μιλάμε για παίκτες -η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι κάτω από 25- που έχουν μείνει ελεύθεροι από τις ομάδες τους και δεν είναι «μέσα» για μικρο-εγκλήματα σχετικά με ναρκωτικά. Σχεδόν όλοι τους εκτίουν ποινές έχοντας συλληφθεί εμπορευόμενοι μεγάλες ποσότητες σκληρών ναρκωτικών.

Οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές που μένουν ελεύθεροι από τις ομάδες τους σε νεαρή ηλικία, συνήθως παίρνουν το μήνυμα και ασχολούνται με άλλες καριέρες. Κάποιοι από αυτούς θα καταλήξουν στο ταμείο ανεργίας. Για κάποιους πρώην παίκτες όμως –εκείνους που περίμεναν ότι θα έχουν εκατοντάδες εκατομμύρια όταν θα έβγαιναν στην σύνταξη– ο εύκολος δρόμος προς το χρήμα αποτελεί μεγάλο πειρασμό.

Έτσι ακριβώς έγινε για τον Michael Kinsella, έναν πρώην τερματοφύλακα στην ομάδα κάτω των 15 ετών της Liverpool που για λίγο καιρό, είχε όλο το μέλλον μπροστά του. Η καριέρα του όμως ποτέ δεν ήταν αυτή που φαντάστηκε. Μερικούς μήνες αφότου ο προπονητής του στους Tranmere Rovers, John Aldridge τον άφησε ελεύθερο σε ηλικία 20 ετών, είχε αρχίσει να πουλάει κοκαΐνη στους δρόμους του Liverpool. Το 2007, η αστυνομία έκανε έφοδο στο σπίτι του και βρήκε κοκαΐνη αξίας 300,000 βρετανικών λιρών, ηρωίνη αξίας 2,000 λιρών και μια λίστα από εμπόρους ναρκωτικών. Καταδικάστηκε σε επτά χρόνια φυλάκισης.

Τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα όταν καταδικάστηκε σε άλλα εννιά χρόνια, για την εμπλοκή του σε ένα διεθνές κύκλωμα διακίνησης ναρκωτικών με έδρα το Liverpool, που εισήγαγε εκατοντάδες κιλά κόκας, ecstasy και ηρωίνης στους δρόμους του Merseyside από το Amsterdam και την Ισπανία. Οι αρχές αναγνώρισαν τον Kinsella ως κεντρικό «παίκτη» μιας ιστορίας από την οποία είχε τσεπώσει 1,6 εκατομμύρια λίρες.

Έχοντας πλέον εκτίσει την ποινή του, ο Kinsella έστησε το Onside, μια εκπαιδευτική και αθλητική ακαδημία, που βοηθάει νεαρούς ποδοσφαιριστές που έχουν αφεθεί ελεύθεροι από τις ομάδες τους. Επικοινώνησα μαζί του και τον ρώτησα γιατί αυτός και αρκετοί άλλοι επιλέγουν να εμπλακούν στο εμπόριο ναρκωτικών, όταν οι ποδοσφαιρικές τους καριέρες παίρνουν τον κατήφορο.

«Υπάρχουν ποδοσφαιριστές που χτίζουν καλές καριέρες έξω από το ποδόσφαιρο, αλλά το να πουλάς ναρκωτικά σου δίνει πρόσβαση στο εύκολο χρήμα», μου λέει. «Είναι δύσκολο να βρεις δουλειά ούτως ή άλλως, πόσο μάλλον για έναν πρώην ποδοσφαιριστή που σε γενικές γραμμές δεν θα έχει και κάποιο υψηλό επίπεδο παιδείας. Κάποιοι βέβαια είναι έξυπνοι, άλλοι όμως όχι. Είναι πολύ εύκολο να μπλεχτείς».

«Στην δική μου περίπτωση, χρειαζόμουν τα λεφτά, οπότε άρχισα να πουλάω στον δρόμο όπως όλοι οι άλλοι. Πουλούσα κοκαΐνη στα 20 μου χρόνια και αφού πήγα φυλακή μερικές φορές, γνώρισα κόσμο εκεί που με βοήθησε να ανέβω την ιεραρχία».

Πίσω από κάθε ομάδα της Premier League, υπάρχουν οι σκιές χιλιάδων παιδιών που δεν τα κατάφεραν. Ο πραγματικός πόνος του επαγγελματικού ποδοσφαίρου δεν είναι αυτός των οπαδών που βλέπουν την ομάδα τους να τους απογοητεύει, αλλά αυτός των νεαρών παικτών που απορρίπτονται, πάνω στην στιγμή που νόμιζαν ότι είχαν κερδίσει το ποδοσφαιρικό λαχείο. Από τα 10.000 περίπου παιδιά που μπαίνουν στις καλύτερες ποδοσφαιρικές ακαδημίες, μόλις το 1% καταφέρνει να κάνει το όνειρό του επάγγελμα.

Ακόμα και αυτοί που παίρνουν ένα επαγγελματικό συμβόλαιο στα 18, είναι αμφίβολο αν θα τα καταφέρουν να πάνε πιο πέρα. Οι περισσότεροι πετιούνται στο περιθώριο πριν καν φτάσουν τα 21.

Τα στοιχεία που υπάρχουν, δείχνουν ότι ολοένα και αυξάνεται ο αριθμός των παιδιών που απορρίπτονται από ομάδες και καταλήγουν στο εμπόριο ναρκωτικών. Η Xpro, μια εταιρία που παρέχει υποστήριξη σε πρώην επαγγελματίες ποδοσφαιριστές, συνέλεξε στατιστικά στοιχεία σχετικά με πρώην ποδοσφαιριστές που κατέληξαν στην φυλακή και καταλήγει πως υπάρχουν ακόμα 150 πρώην παίκτες ηλικίας 18 με 21 που έχουν φυλακιστεί, οι περισσότεροι εκ των οποίων για εγκλήματα που σχετίζονται με το εμπόριο ναρκωτικών.

Ο γενικός διευθυντής της Xpro, Geoff Scott , είναι πρώην ποδοσφαιριστής της Stoke City και έχει επισκεφτεί πάνω από 100 πρώην ποδοσφαιριστές σε διάφορες φυλακές του Ηνωμένου Βασιλείου. Θεωρεί ότι με τα τόσα χρήματα που υπάρχουν στο ποδόσφαιρο, τα σωματεία και οι ποδοσφαιρικές αρχές - και πολύ περισσότερο η Ένωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών της Αγγλίας (PFA) η οποία έχει ένα μπάτζετ 8 εκατομμυρίων λιρών το χρόνο για την εκπαίδευση πρώην ποδοσφαιριστών προς νέες καριέρες – οφείλουν να κάνουν πολλά περισσότερα για να βοηθήσουν τους εκατοντάδες παίκτες που μένει ελεύθεροι από τις ομάδες τους κάθε χρόνο.

«Δέχονται μια πλύση εγκεφάλου, ότι όλοι τους θα τα καταφέρουν. Βρίσκονται τόσο κοντά στην επιτυχία, μιας και βλέπουν μπροστά τους τα λεφτά και τα ακριβά αμάξια. Εκτίθενται συνεχώς σε αυτήν την κουλτούρα», μου εξηγεί. «Όμως από την ηλικία των 15 και μετά απορρίπτονται, χωρίς ιδιαίτερη υποστήριξη, χωρίς ιδιαίτερες εμπειρίες ζωής. Υπάρχουν 18χρονοι στο ποδόσφαιρο που παίρνουν ένα εκατομμύριο λίρες τον χρόνο. Όταν πετιούνται στο περιθώριο, σκέφτονται "πως μπορώ να βγάζω αυτά τα λεφτά με όσο το δυνατόν λιγότερη δουλειά;". Οι περισσότεροι παίκτες κάτω των 25 που είναι στην φυλακή, βρέθηκαν εκεί επειδή προσπάθησαν να βγάλουν τα λεφτά που νόμιζαν ότι θα έβγαζαν από το ποδόσφαιρο. Τους δίνουν ένα πακέτο κοκαΐνης το οποίο πρέπει να πάνε ας πούμε από το Liverpool στο Birmingham και τους δίνουν 1,500 λίρες. Αυτά τα έχουν βγάλει για δύο ώρες δουλειά. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν σκέφτονται ότι γίνονται έμποροι ναρκωτικών, απλά σκέφτονται τα λεφτά, αυτήν την νοοτροπία έχουν. Και μετά γίνονται άπληστοι».

Ένα από τα άτομα που επισκέφτηκε ο Geoff είναι ο πρώην ποδοσφαιριστής της Everton, Michal Branch, που κάποτε θεωρείτο μια από τις μεγάλες ελπίδες του Βρετανικού ποδοσφαίρου. Ντεμπουτάρισε την σεζόν 1996-1997 σε ηλικία 17 χρονών, παίζοντας με παίκτες όπως ο Neville Southall και ο Andrei Kanchelskis και έλαβε διθυραμβικές κριτικές από τους Times. Δέκα χρόνια μετά, η καριέρα του είχε πάρει την κατιούσα, με περάσματα από τους Wolves, την Braford και την Chester, πριν τελικά κρεμάσει τα παπούτσια του σε ηλικία 27 χρονών. Το 2012, καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης επτά χρόνων, όταν μετά από έφοδο της αστυνομίας στο σπίτι του βρέθηκε στην κατοχή του ένα κιλό καθαρής κοκαΐνης σε ποσοστό 82%.

Σύμφωνα με τον Geoff, ο Branch χρειαζόταν χρήματα και σε κατάσταση απόγνωσης, άρχισε να πουλάει ναρκωτικά. Αρχικά, ήθελε να κάνει απλά μια γερή μπάζα, έτσι ώστε να ξεμπλέξει, αλλά τελικά συνέχισε γιατί ήταν εύκολο.

«Όταν επισκέφτηκα τον Michael, αρχικά νόμιζε ότι ήμουν με την αστυνομία, επειδή κανείς από τον χώρο του ποδοσφαίρου δεν τον είχε επισκεφτεί», μου εξηγεί ο Geoff. «Απλά τον είχαν ξεχάσει. Μου είπε ότι προσπαθούσε να πάρει δίπλωμα προπονητικής, αλλά του εξήγησα ότι κανείς δεν θα του έδινε μια δουλειά για να προπονήσει παιδιά, έχοντας καταδικαστεί για εμπόριο ναρκωτικών. Αποφάσισε λοιπόν να σπουδάσει στην φυλακή και τώρα μπορεί να εργαστεί στο επάγγελμα που έχει επιλέξει».

Το εμπόριο ναρκωτικών δεν είναι ποτέ πολύ μακριά από τον κόσμο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Ο δεύτερος ξάδερφος του Steven Gerrard, Robert Gerrard, είναι αυτήν την στιγμή ένας από τους πλέον καταζητούμενους φυγάδες των βρετανικών αρχών, κατηγορούμενος για συμμετοχή σε κύκλωμα εμπορίας ναρκωτικών συνολικής αξίας 60 εκατομμυρίων λιρών. Ο αδερφός του πρώην ποδοσφαιριστή της Premier League Zat Knight, καταδικάστηκε για εμπόριο ηρωίνης το 2008, ενώ ο πατέρας του John Terry πιάστηκε να πουλάει κοκαΐνη σε έναν δημοσιογράφο το 2010.

Ανεξάρτητα από οικογενειακές ή φιλικές σχέσεις, τα μεγάλα ποσά τα οποία βγάζουν οι έμποροι ναρκωτικών και κάποιοι έφηβοι ποδοσφαιριστές, σημαίνουν ότι πολλές φορές καταλήγουν να είναι γείτονες στις ίδιες ακριβές γειτονιές, να αγοράζουν τα ίδια ακριβά αυτοκίνητα και να πηγαίνουν στα ίδια πανάκριβα κλαμπ.

Ένας πρώην ποδοσφαιριστής της Premier League, που γράφει ανώνυμα για τα παρασκήνια του κόσμου του ποδοσφαίρου ως ο The Secret Footballer, μου λέει πως κάποιοι νεαροί ποδοσφαιριστές – κάποιοι από τους οποίους μπορεί να βγάζουν 5,000 λίρες την εβδομάδα – συνηθίζουν πολύ γρήγορα σε έναν πλούσιο τρόπο ζωής, ο οποίος όμως πολλές φορές εξαφανίζεται το ίδιο γρήγορα.

«Πολλοί από τους παίκτες που καταλήγουν να πουλάνε ναρκωτικά, το βλέπουν ως τον πιο εύκολο τρόπο για να κρατήσουν το οικονομικό επίπεδο που είχαν για ένα μικρό χρονικό διάστημα ως ποδοσφαιριστές», μου λέει. «Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι αυτοί οι παίκτες αποτελούν εύκολο στόχο, μιας και είναι ιδανικές περιπτώσεις. Γνωρίζουν κόσμο σε κοινωνικούς κύκλους που έχουν αποδεδειγμένα λεφτά και έχουν εύκολη πρόσβαση σε αυτούς μιας και μέχρι κάποια στιγμή ήταν ενεργά μέλη τους».

Ο δρόμος του ταλέντου που απορρίπτεται και από εκεί σύντομα καταλήγει στην φυλακή για εμπόριο ναρκωτικών, είναι πλέον γνωστός. Τον έχουν άλλωστε «περπατήσει» πολλοί. Ο Joel Kitamirike εμφανίστηκε με την φανέλα της Chelsea στα 17 του χρόνια, σε ένα Ευρωπαϊκό παιχνίδι της ομάδας δίπλα σε παίκτες όπως ο John Terry και ο Frank Lampard, αλλά στην συνέχεια έμεινε ελεύθερος. Κατέληξε να παίζει στην Chelmsford City και το 2008, καταδικάστηκε σε 20 μήνες φυλάκιση για εμπόριο κοκαΐνης και ηρωίνης στους δρόμους του Ipswich.

To 2013, o πρώην παίκτης των ακαδημιών της Newcastle Andrew Ferrell, ήταν μέλος μια συμμορίας εμπόρων ναρκωτικών οι οποίοι καταδικάστηκαν συνολικά σε 44 χρόνια φυλάκισης, όταν οι αρχές τους κατέσχεσαν ποσότητες αμφεταμίνης και κοκαΐνης, συνολικής αξίας 1,5 εκατομμυρίου λιρών. Ο Ferrell πήγε στην Newcastle to 2002, έμεινε ελεύθερος δύο χρόνια αργότερα και κατέληξε να παίρνει 250 λίρες την εβδομάδα, ως παίκτης της Bedlington Terriers.

Για πολύ κόσμο που για διάφορους λόγους έχει μείνει έξω από το σύστημα της βασικής, mainstream οικονομίας, εξαιτίας ελλιπούς παιδείας και ελάχιστων επιλογών, το εμπόριο ναρκωτικών προσφέρει μια ελκυστική λύση. Δεν θέλει και πολύ μυαλό για να καταλάβεις πως ένα νεαρό παιδί που παίρνει για λίγο μια γεύση από μια δουλειά που αγαπάει και τα λεφτά που αυτή υπόσχεται, μπορεί κάλλιστα να βρει ελκυστική την ευκαιρία να ακολουθήσει έναν επικερδή αλλά παράνομο νέο επαγγελματικό δρόμο.

Με τόσους νεαρούς πρώην ποδοσφαιριστές στην φυλακή, το σίγουρο είναι πως αν δεν ληφθούν μέτρα, αν κάποιος δεν ενδιαφερθεί, τότε θα ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο πολλοί ακόμη. Έναν δρόμο δύσκολο και σκοτεινό, τον δρόμο που χτίζεται από τα κομματιασμένα όνειρα του επαγγελματικού ποδοσφαίρου.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.