Η Προέλευση των Εκφράσεων «Θα σε Σπάσω στο Ξύλο» και «Θα στις Βρέξω»

Μια από τις πιο γνωστές εκφράσεις στην Ελληνική αργκό είναι το επικό: «θα σε σπάσω στο ξύλο». Όλοι το έχουμε πει κάποια στιγμή στη ζωή μας, είτε στα σοβαρά είτε για πλάκα.

Μια απειλή που σίγουρα δεν θέλεις να ακούσεις και η οποία δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας.

Η προέλευσή της είναι πολύ συγκεκριμένη και έχει ρίζες στην εποχή του Βυζαντίου.

Στο Βυζάντιο, όταν κάποιος δικαστής έβγαζε απόφαση η οποία προέβλεπε την τιμωρία ενός ανθρώπου που είχε υποπέσει σε παράπτωμα, επέβαλε την ποινή της μαστίγωσης.

Αυτό, λάμβανε χώρα σε κεντρικό σημείο και μπροστά σε κόσμο με σκοπό τον παραδειγματισμό των υπολοίπων. Τη διαδικασία εκτελούσαν οι «ραβδισταί». Ο δράστης ακινητοποιούνταν γυμνός και δεμένος σε μια σανίδα.

Στη συνέχεια τον χτυπούσαν με τα ξύλινα ραβδιά τους, προκαλώντας πολλές φορές κατάγματα σε διάφορα σημεία του σώματός του εκάστοτε θύτη.

Από εκεί λοιπόν προκύπτει και η έκφραση: «τον έσπασε στο ξύλο», αλλά και το εξίσου γνωστό: «τον τσάκισε στο ξύλο».

Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι και το: «θα σου τις βρέξω» προέρχεται από εποχές κατά τις οποίες γινόντουσαν βασανιστήρια.  Η απλή εξήγηση της εν λόγω ατάκας είναι πως αυτός που τη λέει, πρόκειται να ρίξει βροχή από χτυπήματα στον παραλήπτη. Ωστόσο, το Βυζάντιο ευθύνεται και γι’αυτή.

Λέγεται, ότι, όταν έστελναν κάποιον στη φάλαγγα για να βασανιστεί, του έβρεχαν πρώτα τα πόδια για να πονάνε περισσότερο τα χτυπήματα που θα δεχόταν με τη βίτσα.

Για όσους δεν γνωρίζουν, το Wikipedia γράφει για τη φάλαγγα:

«Στην ελληνική γλώσσα η μέθοδος έχει λάβει ιστορικά το όνομά της από τον φάλαγγα, ένα ξύλο χοντρό και μακρύ σαν σκουπόξυλο, μήκους συνήθως ενός μέτρου. Στο ένα άκρο του υπήρχαν δυο τρύπες, από τις οποίες περνούσε ένα σχοινί. Με το σχοινί έδεναν τους αστραγάλους του τιμωρημένου / βασανιζόμενου, και το έστριβαν για να σφίξει. Στη συνέχεια, ο τιμωρημένος κρεμούνταν με τα πόδια ψηλά, έτσι ώστε με τις πλάτες να αγγίζει το χώμα, ενώ ορισμένες φορές περιγράφεται ότι όλο το σώμα αιωρείτο, με το κεφάλι πάνω από το έδαφος.

Στην θέση αυτή ο τιμωρημένος δεχόταν αλλεπάλληλα χτυπήματα με ραβδί στις πατούσες. Οι πόνοι σε αυτό το σημείο του σώματος περιγράφονται ως αφόρητοι. Οι βασανισμένοι ήταν ανίκανοι να περπατήσουν ή να τρέξουν και αποτελούσαν έρμαια των «κυνηγών» τους. Η αγριότητα του βασανιστηρίου κυμαίνονταν από «απλές» ξυλιές, μέχρι την πλήρη εξουθένωση του κρεμασμένου ανάποδα ώσπου λιποθυμούσε ή πέθαινε. Μια πιο βάρβαρη παραλλαγή ήταν η επιβάρυνση του θώρακα του τιμωρημένου με έναν καθισμένο δεύτερο βασανιστή, ο οποίος με κάθε ξυλιά ανακαθόταν με ορμή στο στήθος του τιμωρημένου».

Το τρομερό της υπόθεσης είναι ότι η συγκεκριμένη τακτική χρησιμοποιούνταν στα σχολεία ως το 1878, ενώ, τελευταία φορά που τέθηκε σε εφαρμογή στην Ελλάδα ήταν κατά τη διάρκεια της Χούντας.

Τέλος, στο Βυζάντιο υπήρχε ειδικός νόμος που υποχρέωνε τους φίλους και συγγενείς του εκάστοτε τιμωρημένου, να του δώσουν 13 χτυπήματα και μάλιστα με βρεγμένες βίτσες.  

Οι δύο αυτές εκφράσεις ταξίδεψαν μέσα στους αιώνες από το Βυζάντιο και κατέληξαν στην καθημερινότητά μας. Το αστείο της υπόθεσης είναι πως σίγουρα ένα μεγάλο ποσοστό από εμάς τις έχουμε ακούσει από τους γονείς μας όντας παιδιά.

Αυτό που δεν είναι αστείο είναι όσα συνέβαιναν στο Βυζάντιο. Σκληρές εποχές.

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

Περισσότερα από το VICE

Οι Συνωμοσίες των Ζωδίων: Δίδυμος, Τοξότης, Παρθένος, Ιχθύς

Όταν Δεν Έχεις Καθόλου Οπτική Φαντασία: 2,6% του Πληθυσμού Δεν Μπορεί να Φανταστεί Εικόνες

In Photos: Το Λονδίνο Γιόρτασε το Halloween Όπως του Αρμόζει

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.