Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Spain
Η φίλη μου η Μαρίνα εφαρμόζει το θήλαστρο στο στήθος της και πιέζει το κουμπί. Ο μηχανικός ήχος από την αντλία μπερδεύεται με τους ήχους που κάνουν τα στελέχη διαφημιστικών καθώς τρώνε το μεσημεριανό τους παραδίπλα. Η Μαρίνα έχει μια κόρη δύο χρονών που έχει αρχίσει να απογαλακτίζεται και πέρασα από το γραφείο της για να φάμε μαζί και να πιούμε λίγο από το γάλα της.
Videos by VICE
Το μητρικό γάλα είναι φυσικά τροφή για τα μωρά, όμως αν πιστέψουμε αυτά που ακούμε σε κάποια Μέσα, τα οποία δεν είναι απαραιτήτως αξιόπιστα, το μητρικό γάλα είναι επίσης ένα αναζωογονητικό και αντιγηραντικό νέκταρ για τους ενήλικες. Λένε ότι μπορεί να συσφίξει την επιδερμίδα, να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα, να αναπτύξει τους μύες και να χρησιμοποιηθεί ακόμη και ως διάλυμα φακών επαφής. Επίσης, έχει και πολύ ωραία γεύση. Αν δεν το εκκρίνουν οι δικές σου θηλές, μπορείς να το βρεις σε ιστοσελίδες όπως το Onlythebreast, τις οποίες χρησιμοποιούν οι νέες μητέρες για να κερδίσουν μερικά έξτρα χρήματα, πουλώντας το γάλα που τους περισσεύει. Κατά βάση το πωλούν σε άλλες μητέρες που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ταΐσουν τα μωρά τους με το δικό τους μητρικό γάλα, αλλά και σε ενήλικες που το πίνουν οι ίδιοι. Κάποιοι από αυτούς το πίνουν επειδή έχουν φετίχ, όμως άλλοι πίνουν το πολύτιμο υγρό επειδή υποτίθεται ότι έχει οφέλη για την υγεία.
Αποφάσισα να δω αν αυτός ο γλυκός χυμός της ζωής θα έκανε θαύματα στην υγεία μου και έτσι ξεκίνησα να πίνω το γάλα της φίλης μου κάθε πρωί, για μία εβδομάδα.
Η Μαρίνα θέλει σιγά-σιγά να σταματήσει να θηλάζει, γι’ αυτό και της περισσεύει γάλα – μας ορκίστηκε ότι δεν πρόκειται να πεινάσει το παιδί της. Καθώς η αντλία ρουφάει τη θηλή της, το γάλα αρχίζει να στάζει στο δοχείο που είναι συνδεδεμένο με το μηχάνημα. Μετά από 15 λεπτά έχει σχεδόν γεμίσει. Όταν το αφήνει στο τραπέζι, το παρατηρώ προσεκτικά. Μοιάζει με αποβουτυρωμένο γάλα. Εγώ ακόμη νιώθω ότι τρώω το φαγητό του παιδιού, όμως η Μαρίνα επιμένει ότι έχει μεγάλο απόθεμα.
Διστακτικά, πίνω μία γουλιά. Το γάλα είναι ζεστό και σχετικά γλυκό. Δεν διαφέρει πολύ από το γάλα βρώμης και το γάλα ρυζιού, με τη διαφορά ότι η γεύση που έχει στο τέλος δεν σου αφήνει καμία αμφιβολία ότι αυτό που ήπιες προήλθε από θηλαστικό. Της ρίχνω ένα βλέμμα που λέει, «Ρε ‘συ, μόλις ήπια το γάλα σου» και εκείνη μου χαμογελάει. Μου λέει ότι έχει πιει πολλές φορές το γάλα της – το έχει χρησιμοποιήσει και στη μαγειρική μάλιστα. «Έχω τόσο γάλα, που δεν ξέρω τι να το κάνω. Είναι πάρα πολύ για το μωρό και νιώθω χάλια να το πετάω», λέει.
Το φαινόμενο των ενηλίκων που πίνουν μητρικό γάλα δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι λέγεται ότι το χρησιμοποιούσαν για να γιατρέψουν τραύματα, για παράδειγμα. Επίσης υπάρχει η υποδειγματική ιστορία της «Ρωμαϊκής ευσπλαχνίας»: μια γυναίκα, η Πέρο, θήλαζε στα κρυφά τον φυλακισμένο πατέρα της Κίμωνα, για να μην πεθάνει από την πείνα. Επίσης, ένας άνδρας ανακηρύχθηκε Άγιος λόγω του μητρικού γάλακτος: Ο καθολικός Άγιος Βερνάρδος ήταν ακόμη ένας νεαρός μοναχός του 12ου αιώνα, όταν ο Επίσκοπος του Σαλόν επισκέφτηκε το αβαείο του και ο ηγούμενος ζήτησε από τον Βερνάρδο να εκφωνήσει κήρυγμα. Αυτό τον άγχωσε πολύ –καθώς δεν ήταν γεννημένος ρήτορας– και όταν άρχισε να προσεύχεται για ένα ολόκληρο βράδυ, εμφανίστηκε στο όνειρό του η Παναγία και του έδωσε το χάρισμα της ευγλωττίας, πιτσιλώντας γάλα από το στήθος της στο μάτι ή το στόμα του – οι θρησκευτικές διηγήσεις είναι κάπως ασαφείς σε αυτό το σημείο.
Τώρα ήρθε η σειρά μου. Η πρώτη γουλιά ήταν ό,τι πιο φρέσκο θα μπορούσα να περιμένω από τη θηλή της Μαρίνα, όμως το υπόλοιπο γάλα που μου δίνει το έχει καταψύξει τους τελευταίους μήνες. Το φυλάω σε ένα φορητό ψυγείο – έξι γυάλινα βάζα με περίπου 50ml γάλακτος το κάθε ένα, στα οποία ήταν σημειωμένη η ημερομηνία της άντλησης.
Τις πρώτες μέρες το πίνω σκέτο, όπως θα έκανε κάποιος με ένα ελιξίριο αιώνιας νεότητας. Νιώθω να έχω περισσότερη ενέργεια και διαύγεια, αισθάνομαι εξαγνισμένη. Δεν νιώθω την εξάντληση που έχω συνήθως όταν κάνω δύο ώρες πιλάτες. Αυτή η εντύπωση χάνεται, όταν γνωρίζω την Άλμπα Παντρό – σύμβουλο θηλασμού και συνιδρύτρια της εφαρμογής γαλουχίας LactApp. Μου υπενθυμίζει ότι τα placebo είναι τα καλύτερα φάρμακα.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Τα οφέλη για την υγεία που αποδίδονται στο μητρικό γάλα είναι υπαρκτά, ισχυρίζεται, όμως μόνο για τα βρέφη. Ωστόσο, «είναι αλήθεια ότι το μητρικό γάλα μπορεί να αμβλύνει τις επιπτώσεις της χημειοθεραπείας, γι’ αυτό και μερικοί άνθρωποι το πίνουν τότε». Όμως η αύξηση της κατανάλωσης μητρικού γάλακτος στους fan του bodybuilding οφείλεται σε μια παρανόηση: «Είναι απίθανο να προέρχεται από το μητρικό γάλα η ενέργεια που νιώθουν οι άνθρωποι μόλις το πίνουν». Το ανθρώπινο γάλα, εξηγεί η Παντρό, έχει πολύ χαμηλά επίπεδα πρωτεΐνης, επειδή τα μωρά μεγαλώνουν με πολύ αργούς ρυθμούς. «Το γάλα της αγελάδας, του λαγού ή ακόμη και ενός ποντικιού έχει πολύ περισσότερα θρεπτικά συστατικά για τους ενήλικες, από ό,τι το γάλα μιας γυναίκας. Φαντάζομαι ότι το μητρικό γάλα μπορεί να βοηθήσει τους αθλητές να ανακτήσουν ορισμένα μέταλλα, όμως αυτό μπορούν να το κάνουν και με άλλα ροφήματα. Νομίζω ότι απλώς έχει γίνει μόδα, δεν έχει κάποια επιστημονική βάση. Φυσικά το μητρικό γάλα είναι υπερτροφή, όμως μόνο για τα βρέφη».
Μπορεί μετά από όλα αυτά να έχασα την πίστη μου για τα οφέλη στην υγεία που έχει το μητρικό γάλα σε μια ενήλικη γυναίκα όπως εγώ, όμως ήμουν ακόμη αποφασισμένη να πίνω ένα ποτήρι κάθε πρωί. Δεν ήταν το ίδιο, όμως. Την τέταρτη μέρα, το έριξα απλώς στον καφέ μου και το ήπια γρήγορα, καίγοντας τη γλώσσα μου.
Βιαζόμουν επειδή είχα αργήσει στο ραντεβού μου με τη Μαργκά Καθέρες. Η Μαργκά πέρασε έναν χρόνο κάνοντας χημειοθεραπεία για τον καρκίνο του μαστού – τον οποίο ευτυχώς φαίνεται να έχει ξεπεράσει. Στη διάρκεια της θεραπείας, έπαιρνε καθημερινά μια δόση 100ml μητρικού γάλακτος. «Η χημειοθεραπεία είχε φριχτές παρενέργειες – ναυτία, διαρκώς αναστατωμένο στομάχι, απώλεια όρεξης. Όλα αυτά εξαφανίστηκαν, όταν άρχισα να πίνω μητρικό γάλα. Μπορεί να ήταν σύμπτωση, όμως οι παρενέργειες της χημειοθεραπείας δεν ήταν τόσο έντονες», μου είπε η Μαργκά. Αγόραζε το γάλα από τη γνωστή μιας φίλης της. «Με διαβεβαίωσε ότι είχε μεγάλο απόθεμα και μου είπε ότι είχε ανάγκη τα χρήματα. Δεν σκέφτηκα καν αν ήταν σωστό ή λάθος αυτό που έκανα – ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόμουν σε εκείνη τη φάση».
Για σχεδόν έναν χρόνο, η Μαργκά αγόραζε μητρικό γάλα από την προμηθεύτριά της σε άτακτα χρονικά διαστήματα, ανάλογα με το στάδιο της χημειοθεραπείας στο οποίο βρισκόταν. Πλήρωνε 15 ευρώ για την καθημερινή δόση, επί 20 ημέρες τον μήνα και κατέληγε να πληρώνει συνολικά περισσότερα από 300 ευρώ τον μήνα. Η Μαργκά μου είπε ότι η μαύρη αγορά μητρικού γάλακτος στην Ισπανία γνωρίζει άνθιση. Όπως έμαθα, υπάρχουν επίσημες, νόμιμες τράπεζες γάλακτος, όμως η πρόσβαση σε αυτές περιορίζεται στους ανθρώπους που ταΐζουν μωρά. Αν κάποιος θέλει να αγοράσει γάλα για κάποιον ενήλικα, πρέπει να το κάνει παράνομα. Οι επίσημες τράπεζες γάλακτος εγγυώνται ότι το γάλα τους δεν έχει ασθένειες, βακτήρια και πρόσθετες ουσίες, όμως δεν υπάρχει τέτοια εγγύηση για το γάλα που διακινείται παράτυπα σε online και offline δίκτυα. Έρευνες έχουν δείξει ότι το μητρικό γάλα στο οποίο δεν γίνονται έλεγχοι ίσως είναι επικίνδυνο, καθώς μπορεί να έχει μολυνθεί από βακτήρια ή να έχει αραιωθεί με νερό ή γάλα αγελάδας.
Ένας ακόμα επικίνδυνος παράγοντας είναι ότι το μητρικό γάλα μπορεί να μεταφέρει πληθώρα ασθενειών – HIV, σύφιλη, ηπατίτιδα ή ανθρώπινο Τ-λεμφοτροπικό ίο, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει καρκίνο. Προτού λοιπόν αρχίσω να πίνω το γάλα της Μαρίνα, συζήτησα μαζί της τους κινδύνους – και στη συνέχεια βρέθηκα στην άβολη θέση να της ζητήσω να κάνει εξετάσεις και να μου δείξει τα αποτελέσματα. Είχα πολύ καιρό να το κάνω αυτό και ποτέ δεν το είχα κάνει σε μια καλή μου φίλη.
Τις τελευταίες δύο μέρες της εβδομάδας κατανάλωσης μητρικού γάλακτος, ήξερα ότι τα είχα κάνει τζάμπα όλα αυτό. Ωστόσο, δεν μπορούσα να πετάξω τα δύο τελευταία βάζα που μου είχαν μείνει και έτσι αποφάσισα να τα ζεστάνω και να τους προσθέσω δύο κουταλιές της σούπας κακάο. Κάθισα στο περβάζι και κοίταζα έξω πίνοντας τη ζεστή σοκολάτα μου. Είχε πολύ ωραία γεύση και δεν μου είχε κοστίσει σχεδόν τίποτα. Έξω στον δρόμο, ένα μωράκι που φορούσε φόρμα πέρασε από μπροστά μου μέσα στο καροτσάκι που έσπρωχνε ο πατέρας του. Το μωρό έπινε γάλα από ένα μπουκάλι και ένιωσα να με κοιτάζει αποδοκιμαστικά. Πετάχτηκα κατευθείαν όρθια και επέστρεψα στην κουζίνα. Ό,τι και αν κάνει τελικά το μητρικό γάλα στους ενήλικες, όταν το πίνεις δεν μπορείς παρά να νιώθεις ότι το κλέβεις από ένα μωρό.
Περισσότερα από το VICE
Αυτοί που Τόλμησαν να Παραιτηθούν στην Ελλάδα της Ανεργίας Εξηγούν Γιατί το Έκαναν
Είναι Ωραία να Ζεις Χωρίς Smartphone στην Αθήνα