Αποζημίωση 20.000 Ευρώ για τις Συνθήκες Κράτησης στη Φυλακή Διαβατών

Αποζημίωση 20.000 ευρώ καλείται να πληρώσει το Ελληνικό Δημόσιο σε πρώην κρατούμενο των Φυλακών Διαβατών, ο οποίος προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) καταγγέλλοντας τις συνθήκες κράτησης. Κλιμάκιο πραγματογνωμόνων του ευρω-δικαστηρίου επισκέφθηκε τη φυλακή της Θεσσαλονίκης και επιβεβαίωσε ότι σε κάθε έγκλειστο αντιστοιχούν λιγότερα από τρία τετραγωνικά μέτρα, ότι τον χειμώνα η φυλακή δεν έχει θέρμανση και ζεστό νερό κι επίσης ότι οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να κοιμούνται πάνω σε μουχλιασμένα στρώματα.

Η Ελλάδα είναι ξανά έκθετη για τις συνθήκες στις φυλακές. Στην υπόθεση που παρουσιάζει το VICE Greece, ο πρώην κρατούμενος που πρέπει να αποζημιωθεί, είχε καταδικαστεί ως «εγκέφαλος» δικτύου λαθρεμπορίας τσιγάρων στη Χαλκιδική, υπόθεση που απασχόλησε τη δημοσιότητα.

Η ιστορία ξεκινά το καλοκαίρι του 2010, όταν ξέσπασε φωτιά σε στάβλο στη Σίβηρη Χαλκιδικής, τον οποίο φέρεται να χρησιμοποιούσε το κύκλωμα ως εργαστήριο παραγωγής τσιγάρων. Στις συνομιλίες που κατέγραψε η Αστυνομία, οι ύποπτοι ακούγονταν να λένε ότι τη φωτιά έβαλαν ανταγωνιστές τους. Το παράνομο εργοστάσιο ξαναπήρε μπροστά στις αρχές Σεπτεμβρίου 2010. Μπορούσε να παράγει 5.000 box το μήνα, καθένα από τα οποία θα περιείχε 50 «στέκες», δηλαδή 500 πακέτα. Το box θα πωλούταν στο λαθρεμπόριο για 70-80 ευρώ, τιμή σχετικά χαμηλή για τα στάνταρ της μαύρης αγοράς. Συνολικά κατηγορήθηκαν 25 άτομα, μεταξύ αυτών τέσσερις αστυνομικοί, που φέρεται να παρείχαν κάλυψη στο δίκτυο. Σε πρώτο βαθμό επιβλήθηκαν ποινές από τρία χρόνια φυλάκιση έως 21 χρόνια κάθειρξη. Η ποινή του φερόμενου ως εγκέφαλου του δικτύου ήταν η μεγαλύτερη. Ο ίδιος, 62 ετών σήμερα, τη μείωσε στο Εφετείο και πρόσφατα αποφυλακίστηκε με όρους.

VICE Video: Τα Πλοία του Κακού

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Τον Σεπτέμβριο του 2016 κι ενώ εξέτιε την ποινή του στις φυλακές Διαβατών, κατέθεσε μέσω του συνηγόρου του, Χρήστου Λαμπάκη, προσφυγή στο ΕΔΔΑ για τις συνθήκες κράτησης. Τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς, για την υπόθεση ενημερώθηκε επισήμως η ελληνική κυβέρνηση. Στην προσφυγή του κρατούμενου διαβάζουμε ότι τα κελιά στα Διαβατά έχουν εμβαδόν 24 τετραγωνικά μέτρα, μαζί με την τουαλέτα, και σε καθένα από αυτά κρατούνται δέκα άτομα. Η θέρμανση στη φυλακή λειτουργούσε τον χειμώνα μόλις για μία ώρα (9-10 το βράδυ), ενώ ζεστό νερό υπήρχε μόνο για δύο ώρες τη μέρα. Κρατούμενοι στα Διαβατά έχουν μεταφέρει παλιότερα στο VICE Greece ότι τα κελιά του ισογείου θεωρούνται περιζήτητα, διότι στον πρώτο όροφο η πίεση του νερού είναι μικρή. Ο 62χρονος που προσέφυγε στο ΕΔΔΑ ανέφερε, επίσης, ότι τα στρώματα στα κρεβάτια ήταν μουχλιασμένα και ότι η φυλακή δεν παρείχε σεντόνια και πετσέτες. Τέλος, σημείωσε ότι αναγκαζόταν να υπομένει το κάπνισμα των υπολοίπων στο ίδιο κελί και ότι οι συνθήκες κράτησης έβλαψαν την υγεία του.

Στο σκεπτικό της απόφασης του ευρω-δικαστηρίου, που εκδόθηκε προ ημερών, γίνεται αναφορά στην έκθεση που συνέταξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων, της Απάνθρωπης και Ταπεινωτικής Μεταχείρισης (CPT), μέλη της οποίας είχαν επισκεφθεί τον Απρίλιο του 2013 διάφορες φυλακές ανά την Ελλάδα. Για τα Διαβατά διαβάζουμε: «Η δικαστική φυλακή Θεσσαλονίκης είναι χωρητικότητας 250 ατόμων, όμως φιλοξενεί 590 […] Ο χώρος στα κελιά είναι περιορισμένος, καθώς σε 24 τετρ. μέτρα υπάρχουν πέντε κουκέτες». Η Επιτροπή διαπίστωσε την ίδια κατάσταση στην αυτοψία που επανέλαβε το 2015. Σημειωτέον τα Διαβατά θεωρούνται «καλή» φυλακή συγκριτικά με άλλες. Μετά από αυτό, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι στην περίπτωση του 62χρονου παραβιάζεται το Άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), επομένως ο κρατούμενος υπέμεινε «απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση».

Δυστυχώς, δεν πρόκειται για τη μοναδική μαύρη υπόθεση. Το χρονικό διάστημα 2001-2014, η Ελλάδα είχε 53 καταδικαστικές αποφάσεις για παραβίαση του Άρθρου 3. Υπάρχει και κάτι ακόμη. Το Ελληνικό Δημόσιο δεν απάντησε ποτέ στην καταγγελία του πρώην κρατούμενου στα Διαβατά, με αποτέλεσμα να αξιολογηθεί ότι αυτός δεν είχε ουσιαστικά το δικαίωμα της προσφυγής, όπως ορίζεται στο Άρθρο 13 της ΕΣΔΑ. Στο σκεπτικό του ευρω-δικαστηρίου διαβάζουμε ότι δεν είναι η μοναδική τέτοια περίπτωση. Ενδεικτικά αναφέρονται οι υποθέσεις Igbo and Others v. Greece (9 Φεβρουαρίου 2017), Singh and Others v. Greece,(19 Ιανουαρίου 2017), Alexopoulos and Others v. Greece (6 Οκτωβρίου 2016) και Papakonstantinou v. Greece (13 Νοεμβρίου 2014). Μετά από όλα αυτά, στην περίπτωση του 62χρονου πρώην κρατούμενου στα Διαβατά, το ΕΔΔΑ επιδίκασε αποζημίωση συνολικού ύψους 20.000 ευρώ, συν 800 ευρώ δικαστικά έξοδα.

Πριν από έναν χρόνο, το VICE Greece είχε αποκαλύψει την απόφαση βρετανικού δικαστηρίου το οποίο αρνήθηκε να εκδώσει δύο κρατούμενους στην Ελλάδα, διατυπώνοντας για πρώτη φορά το σκεπτικό ότι στις φυλακές της χώρας κυριαρχούν η βία, οι ξυλοδαρμοί και οι απειλές μεταξύ έγκλειστων. Πιο ειδικά, όπως αναφερόταν στο σκεπτικό, «πτέρυγες φυλακών ελέγχονται χωρίς αμφιβολία από ομάδες ισχυρών κρατουμένων που χρησιμοποιούν εκφοβισμό και βία για να διατηρήσουν την εξουσία τους έναντι των ασθενέστερων», με αποτέλεσμα η κατάσταση να παρομοιάζεται με «καζάνι που αφήνεται να σιγοβράζει με βίαιες εκρήξεις κάθε λίγους μήνες».

Περισσότερα από το VICE

Ο Άγνωστος Κόσμος των Κυνομαχιών στην Ελλάδα

Παραμορφωμένοι Βετεράνοι του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου: Οι Πρώτοι Ασθενείς Πλαστικής Χειρουργικής

Ντροπιαστικά Κόλπα που Κάνουν οι Άνθρωποι για να Γλιτώνουν Λεφτά