Electro, Ουσίες, Σεξ: Η Generation Act Λέει στους Νέους Όλα Αυτά που Δεν μας Έλεγαν οι Γονείς μας

Μπορεί να τους συναντήσεις στη νυχτερινή σου διασκέδαση, σε κάποιο κλαμπ ή πάρτι με δυνατή ηλεκτρονική μουσική: θα έχουν στήσει το μπάνερ της οργάνωσης σε ένα εμφανές σημείο, ίσως σε πλησιάσουν για να σου δώσουν το ενημερωτικό flyer (με το εικαστικό lay out που «τραβάει» το μάτι). Και αν έχεις διάθεση- «μόνο αν είσαι στο mood» (μου το τονίζουν αυτό), θα μιλήσετε κιόλας. «Δεν πάμε στο πάρτι για να “χαλάσουμε” το κέφι του κόσμου, αλλά για να τον κάνουμε να χαμογελάσει», λένε οι ίδιοι.

Η Generation Act είναι η πρώτη οργάνωση στην Ελλάδα που επικεντρώνεται στην ενημέρωση των νέων ανθρώπων στην ηλεκτρονική μουσική σκηνή. Στόχος τους είναι η μείωση της βλάβης από τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών και η παροχή βασικών guidelines για ασφαλέστερο σεξ.

«Όσοι μετέχουμε στην Generation Act έχουμε εμπειρία στο πεδίο: έχουμε “περάσει” από την ηλεκτρονική σκηνή ή την χρήση ουσιών, συμμετέχουμε στο LGBTQ κίνημα ή έχουμε εργαστεί σε streetworks για την υποστήριξη ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού», λέει η Ζοζεφίνα Νομικού, κοινωνιολόγος που ολοκληρώνει την μετεκπαίδευσή της στην συστημική ψυχοθεραπεία.

«Ανήκουμε οι ίδιοι σε αυτές τις κοινότητες αλλά είμαστε και εκπαιδευμένοι να παρέχουμε πληροφορία όσον αφορά την σεξουαλική υγεία και την μείωση της βλάβης από την χρήση ψυχοδραστικών ουσιών», συμπληρώνει ο Νίκος Φιτσιάλος, που «μετράει» πολλά χρόνια streetwork στις πιο dodgy περιοχές του κέντρου της Αθήνας.

«Απευθυνόμαστε κυρίως στην ηλικία 18- 28, όπου κανένας οργανισμός δεν έχει “μπει”, θέλουμε να καλύψουμε αυτό το κενό», λέει ο Νίκος.

«Θεωρούμε ότι η μείωση της βλάβης είναι εξαιρετικά σημαντική, ειδικά σε αυτές τις ηλικίες, προτού παγιωθεί η προβληματική χρήση. Η μείωση της βλάβης είναι ένα πολύτιμο εργαλείο που σε προφυλάσσει, σε κρατάει ζωντανό από ένα ενδεχόμενο overdose, ή από ασθένειες. Και σου δίνει ένα περιθώριο μέχρι να έρθει η αλλαγή. Εμείς σεβόμαστε ότι υπάρχουν διαστήματα της ζωής ενός ανθρώπου, όπου δεν μπορεί να κόψει τα ναρκωτικά. Προσπαθούμε λοιπόν να του δώσουμε κάποια skills ώστε αυτό που κάνει να είναι πιο ασφαλές για τον ίδιο και τους γύρω του. Να μην πεθάνει, να μην πάθει ανήκεστο βλάβη, να μην βλάψει τον εαυτό του ή όποιον άλλο άνθρωπο κοντά του.

Δεν λειτουργούμε “πατερναλιστικά”- πλησιάζουμε τους ανθρώπους ως ομότιμοί τους, στο σημείο και την κατάσταση που βρίσκονται. Δεν το παίζουμε “Jesus”, ούτε προσπαθούμε να αλλάξουμε τους ανθρώπους, παρά μόνο να τους δώσουμε τη δυνατότητα της πληροφορίας- αυτό που εμείς δεν είχαμε στην ηλικία τους».

«Τα guidelines που δίνουμε υπάρχουν ήδη στο εξωτερικό», λέει η Λίλη Δημακοπούλου, ψυχολόγος. «Δεν είμαστε πρωτοπόροι σε αυτό το (παγκόσμιο) πεδίο. Απλώς δεν περιμένουμε τους ανθρώπους να έρθουν στις δικές μας δομές και δεν τους μιλάμε ακαδημαϊκά και σα να είμαστε αυθεντίες. Δεν λέμε ποτέ “αυτό πρέπει” - εσύ πρέπει να αποφασίσεις τι θα κάνεις με το σώμα σου και τον εαυτό σου».

Θεωρούνε, όμως ότι υπάρχει ένα κενό στην ενημέρωση. Κάποια άτομα δεν γνωρίζουν τι σημαίνει overdose, κάποιοι άλλοι νομίζουν ότι μόνο με την εκσπερμάτωση μεταδίδονται τα σεξουαλικά νοσήματα. Και ότι αν πλυθείς μετά, όλα είναι οκ.

Σε πολλές χώρες στο εξωτερικό υπάρχουν οργανώσεις όπως η Generation Act - η Ελλάδα έχει μια δραστήρια ηλεκτρονική (μουσική) σκηνή, γίνονται πάρτι, events και η χρήση ουσιών είναι μια πραγματικότητα (και) σε αυτόν τον χώρο. Προφανώς χρήση υπάρχει σε πολλές άλλες καταστάσεις και μουσικές, όμως η ηλεκτρονική σκηνή έχει έναν πιο «άβατο» χαρακτήρα, πιο δύσκολα «μπαίνεις μέσα».

Τους ζητάω να δώσουν παραδείγματα infos που παρέχουν, ή μάλλον που συζητούν με τους ανθρώπους.

«Η πληροφορία μπορεί να είναι κάτι πολύ απλό- ότι άσχετα με το τι πίνεις σε ένα πάρτι, πρέπει να ενυδατώνεσαι, ή ότι πρέπει να έχεις το νου σου και στους φίλους σου, αν νιώθουν καλά, αν είναι ασφαλείς», απαντά η Ζοζεφίνα.

«Αν κάνουν χρήση, να χρησιμοποιούνε δικά τους σύνεργα στη χρήση - π.χ. να μην πίνουν από το ίδιο “γιούφι”», λέει ο Νίκος.  «Στα πάρτι οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν ότι με το (ίδιο) καλαμάκι μπορεί να κολλήσεις ηπατίτιδα».

«Χρήστης δεν είναι μόνο αυτός που κάνει ενέσιμη χρήση, μπορείς να πάθεις overdose και χωρίς βελόνα. H αντίληψη “δεν έχω περάσει στην ένεση, άρα είμαι ασφαλής” είναι λάθος - δεν είσαι ασφαλής. Όλες οι ουσίες έχουν κινδύνους, πολλούς. Και ειδικά όταν συνδυάζονται».

«Υπάρχουν πολλοί αστικοί μύθοι στα ζητήματα των ουσιών και του σεξ. Τυπικό παράδειγμα αυτής της παραπληροφόρησης οι “δυο καπότες”, ότι όσες περισσότερες, τόσο καλύτερα», λέει η Λίλη.

«Είσαι σε μια παρέα όπου κάποιος/α δεν έχει πάρει ποτέ ναρκωτικά- και αποφασίζει ότι σήμερα θα το δοκιμάσει. Πρέπει να μείνει κάποιος μαζί του, ιδανικά τελείως νηφάλιος, για να μπορέσει να προστατεύσει αυτό το άτομο. Ακόμα και από τον εαυτό του. Να μιλήσει μαζί του, να τον καθησυχάσει αν πανικοβληθεί, να του δώσει λίγο νερό- να έχει το νου του αν πάει στην τουαλέτα με ένα άγνωστο», συμπληρώνει η Ζοζεφίνα.

Στο site της οργάνωσης (που έχει δημιουργηθεί από την Πατρίσια Καλογιάννη, το πέμπτο μέλος της ομάδας) υπάρχουν πληροφορίες για όλες τις ουσίες που συναντάμε στα πάρτι αλλά και έξω, στην πιάτσα: το GBL, την κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη, το MDMA, την κοκαΐνη, την ηρωίνη, την κεταμίνη, το αλκοόλ.

Εξηγείται η σύσταση/προέλευση της καθεμιάς, πως γίνεται η χρήση της, ποιες είναι οι παρενέργειες και πως, πιθανόν, θα νιώσεις. Και παρέχεται σημαντική πληροφορία για την συνδυαστική επίδραση των ουσιών.

Γιατί πρέπει να γίνει σαφές ότι δεν συνέρχεσαι από ένα ναρκωτικό μπουκώνοντας το σώμα σου με άλλα ναρκωτικά που, θεωρητικά, έχουν αντίθετη δράση. Υπάρχουν παρεξηγήσεις σε αυτό το σημείο και είναι επικίνδυνες.

«Εμείς λέμε “μην πανικοβληθείς, μην ενισχύσεις την δόση, μην πάρεις κάτι άλλο που δεν ξέρεις που θα σε οδηγήσει”. Γιατί πολλές φορές στα πάρτι βλέπεις ανθρώπους που επειδή έχουν τσιτώσει πολύ από κάποιο ναρκωτικό, παίρνουν κάτι που, νομίζουν, θα τους χαλαρώσει. Όμως, με αυτόν τον τρόπο φορτώνεις τον οργανισμό σου και με άλλες τοξικές ουσίες, ενώ πρέπει πλέον να αποφορτιστεί, να ηρεμήσει», λέει ο Δημήτρης Καμίλλος,  έμπειρος streetworker στην «Θετική Φωνή».

Η Generation Act δίνει έναν πολύ βασικό «μπούσουλα», που δεν είναι δικό της εφεύρημα, αλλά έχει προκύψει από επιστημονικές έρευνες - σε κάθε πληροφορία στις πληροφορίες αναγράφεται η σχετική βιβλιογραφία και οι πηγές μας, από που δηλαδή την έχουνε αντλήσει.

«Μιλάμε για το bad trip: πως μπορείς να νιώσεις καλύτερα αλλά και πως μπορούν να βοηθήσουν οι φίλοι σου. Έχεις ταχυκαρδία; Απομακρύνσου από την δυνατή μουσική. Έχεις εφίδρωση; Βγες λίγο από τη ζέστη ενός κλειστού χώρου. “Τρως” φρίκες; Μίλα για αυτές. Πάρε μια απόσταση- αποτραβήξου από το πάρτι για όσο χρόνο χρειαστεί. Με έναν άνθρωπο που μαζί του νιώθεις ασφάλεια, μιλήστε για το “εδώ και τώρα”, για ότι νιώθεις».

«Περιγράφουμε το overdose της κάθε ουσίας και προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε την έννοια ενός ψυχικού “αντιδότου”: μίλα στους φίλους σου για αυτό που αισθάνεσαι, μην ντρέπεσαι. Αν το βγάλεις προς τα έξω, έχεις κάνει το πρώτο βήμα για να ξεκολλήσεις από ένα ψυχοπνευματικό “σκάλωμα”», μου λένε.

Ο Δημήτρης μιλάει για το GBL που είναι πιο διαδεδομένο στην gay κοινότητα και σε «κατεβάζει πολύ», πέφτουν οι παλμοί σου.

«Μπορεί να εξελιχθεί πολύ ακραία η επίδρασή του - να κοιμηθείς και να πέσεις σε κώμα. G hole λέγεται αυτή η κατάσταση», λέει ο ίδιος.   «Και γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνο αυτό το ναρκωτικό αν το συνδυάσεις με αλκοόλ. Πως πρέπει να αντιδράσει ο φίλος/ η σου τότε; Δεν πρέπει να σε αφήσει να κοιμηθείς- ή (αν κοιμηθείς) πρέπει να μείνει δίπλα σου και να ακούει πως αναπνέεις. Να είναι σίγουρος ότι δεν ακούει ρόγχο».

«H κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη προκαλεί ψυχωσικά επεισόδια- κρίσεις πανικού, εμμονές, σύνδρομο καταδίωξης. Θα πρέπει να μιλήσεις με τον/την  φίλο/η σου που τραβάει το ζόρι, να τον/την  ηρεμήσεις, να πάτε μαζί σε έναν πιο ήρεμο, ήσυχο χώρο».

O Νίκος λέει ότι σε “peak” τέτοιων περιστατικών, δεν μπορούν ως οργάνωση να παρέμβουν ουσιαστικά.

«Δεν κάνουμε απεξάρτηση, ούτε είμαστε γιατροί», λέει ο ίδιος. «Μπορούμε να δώσουμε όμως μια επαφή και να διασυνδέσουμε τον άνθρωπο που βρίσκεται σε ανάγκη με άλλες υπηρεσίες».

«Ο κόσμος συχνά φοβάται να καλέσει το 166, φοβούνται ότι θα συλληφθούν. Εμείς δίνουμε την ορθή πληροφορία: δεν μπορούν να σε συλλάβουν, είναι υποχρεωμένοι να έρθουν και να σε συνεφέρουν».

«Και ξεκουράσου ανάμεσα στα πάρτι- που μπορεί να είναι σερί», μου λέει η Λίλη. «Μπορεί να φαίνονται προφανή κάποια από αυτά, αλλά την ώρα του πάρτι θέλουμε να λειτουργούν ως μια χρήσιμη υπενθύμιση σε όσους ξεδίνουν και μπορεί να είναι “αλλού”».

«Οι νεαροί ενήλικες συχνά υπερεκτιμάμε τις δυνάμεις μας- μπορεί να κάνουμε και 3- 4 πάρτι σερί. Φαντάζομαι οι περισσότεροι έχουμε περάσει αυτή τη φάση, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι το σώμα μας ίσως ζητάει μια παύση, μια ξεκούραση».

«Είναι χρήσιμο να θυμάσαι (για να αποφύγεις τις κρίσεις πανικού) ότι ένα bad trip μάλλον θα περάσει- αλλά υπάρχουν και ατυχήματα», λέει ο Φιτσιάλος. «Για αυτό πρέπει να προσέχεις τον εαυτό σου, να βάζεις όρια».

«Προσπαθούμε πολύ να μιλήσουμε στους ανθρώπους για τα όρια- είναι πολύ σημαντικό να μπορεί ένας άνθρωπος να μιλήσει με τον εαυτό του και να πει: “αύριο δουλεύω”, ή “αύριο έχω Σχολή”. Οπότε “σήμερα καλό είναι να μην βγω”, ή “να βγω αλλά μέχρι μια συγκεκριμένη ώρα”- να προσδιορίσει εξαρχής τα όριά του και να τα τηρήσει τελικά. Δεν υπάρχουν βέβαια “προκάτ” όρια για τον καθένα- το θέμα είναι να σταματάς προτού περάσεις άσχημα…».

«Και ένα άλλο σημαντικό κομμάτι είναι η συναίνεση», μου λένε. «Θέτεις όρια στον εαυτό σου, ώστε να είσαι σε θέση να βάζεις όρια και στη συμπεριφορά των άλλων προς εσένα».

«Στα πλαίσια του nightlife- που θεωρείται μια απελευθερωτική, ηδονιστική κατάσταση- πολλοί παρερμηνεύουν τα όρια και θεωρούν πως “εδώ, τώρα όλα επιτρέπονται”. Όμως, η απελευθέρωση του ενός, δεν πρέπει να συνεπάγεται την καταπίεση του άλλου».

«Υπάρχουν περιστατικά παραβίασης ορίων και βιασμών σε πάρτι- όλοι το έχουμε ζήσει αυτό, με ανθρώπους που δεν μπορείς να οριοθετήσεις, που θα επιμείνουν, που θα προσπαθήσουν να σε θωπεύσουν ενώ έχεις κάνει σαφές ότι δεν το θέλεις», τονίζει η Λίλη.

VICE Specials: Εμπόριο Ανθρώπων

«Στο κομμάτι του σεξ το πιο σημαντικό είναι η συναίνεση - να ξέρει ο άλλος/η ότι το «όχι» σημαίνει όχι. Το ότι ξεκινήσαμε ένα φλερτ ή μια επαφή δεν σημαίνει οπωσδήποτε ότι θα ολοκληρωθεί. Ακόμα και στο σπίτι να σε ακολουθήσω, μπορεί να αλλάξω γνώμη. Δεν είμαι υποχρεωμένη/ος να συνεχίσω μαζί σου».

«Η συναίνεση δημιουργεί τις συνθήκες και για ασφαλέστερο σεξ», λέει η Ζοζεφίνα. «Γιατί ακόμα και στη χρήση προφυλακτικού, πρέπει να υπάρχει συναίνεση όλων των εμπλεκόμενων. Αν δεν συμφωνείς στην μη χρήση προφυλακτικού, πρέπει να μπορείς να αρνηθείς την συνεύρεση».

«Είναι πολύ σημαντική η διαφάνεια λοιπόν. Το να βάλω καπότα, ή να τσεκάρω το άτομο δίπλα μου αν περνάει καλά, δεν με κάνει φλώρο- το να ρωτήσω το άλλο άτομο αν θέλει να φιληθούμε, δεν με κάνει υποχόνδριο. Λένε κάποιοι “δεν διεκδικείς, αν ρωτήσεις”. Λάθος. Διεκδικώ τον σεβασμό του άλλου ατόμου».

«Οι γυναίκες- τώρα θα ακουστεί κάπως αυτό…- έχουμε περισσότερο το νου μας», συμπληρώνει η Ζοζεφίνα. «Αν μια φίλη μας πάει τουαλέτα με κάποιον, ή αν την φλερτάρουνε και είναι πιωμένη- δυσανασχετεί ή είναι οκ; Έχουμε κιόλας από τα μικράτα μας φτιάξει κάποιους κώδικες επικοινωνίας σε τέτοιες καταστάσεις και τους «δουλεύουμε» και με τα μάτια ακόμα… Αντιμετωπίζουμε φαινόμενα παραβίασης των ορίων μας στο μετρό, στη δουλειά, στο δρόμο, στο σχολείο- και για αυτό μάθαμε να εγκαθιστούμε σινιάλα: ότι τώρα παραβιάζομαι, τώρα κακοποιούμαι. Για να δώσουμε σήμα σε έναν δικό μας άνθρωπο- “πάρε με από ‘δω,  βγάλε με από αυτή την κατάσταση”». 

«Η παραβίαση των ορίων και της συναίνεσης δεν είναι ζήτημα φύλου- και μια γυναίκα μπορεί να το κάνει. Δεν είναι αποκλειστικά ανδρικό προνόμιο. Αν μια γυναίκα “πάει” με ένα ανήλικο αγόρι, αυτή έχει την ευθύνη. Όμως, το χειρότερο πράγμα που φοβάται μια γυναίκα όταν επιστρέφει μόνη της στο σπίτι το βράδυ, είναι αυτό που φοβάται ένας άνδρας ότι θα του συμβεί στη φυλακή. Για αυτό οι γυναίκες είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένες να παρατηρούν». 

«Να υπάρχει αλληλεγγύη στις παρέες, να είμαστε ο ένας/ μία για τον άλλο/η», μου λένε. «Συμβαίνουν διάφορα στα πάρτι- ντίλια, τσαμπουκάδες. Βλέπεις ανοιγμένες μύτες- «πήρα κάτι και δεν ξέρω τι ήταν» σου λένε. Βλέπεις ανθρώπους που έχουν «τεντώσει» και κάθονται ακίνητοι- και σε τέτοια κατάσταση εύκολα μπορεί κάποιον να τον φερμάρουνε, ή να τον κακομεταχειριστούν.

«Θέλουμε να προκαλέσουμε ένα συνολικό awareness σε άτομα από όλη την ευρύτερη κοινότητα: djs, bar tenders, εργαζόμενους στα καταστήματα, διοργανωτές πάρτι».

Η Generation Act μόλις ξεκίνησε. Έχουνε κάνει κάποιες λίγες, πρώτες δράσεις.

«Κάνουμε επαφές με τα μαγαζιά και προσπαθούμε να δουλέψουμε μέσα στις κοινότητες και τα πάρτι», λέει ο Νίκος. «Θέλουμε να είμαστε μέρος της φάσης και όχι να μπούμε στα πάρτι και να σπάσουμε τα νεύρα του κόσμου. Η προσέγγισή μας είναι εναλλακτική, ομότιμη και ευχάριστη τελικά. Και  θέλουμε περισσότερο να ακούμε τους ανθρώπους, παρά να τους μιλάμε».

«Έχουμε εστιάσει σε gay επιχειρήσεις και μαγαζιά της ηλεκτρονικής σκηνής- το feedback που έχουμε και από τους ιδιοκτήτες και από τον κόσμο είναι θετικό. Οι άνθρωποι δείχνουν ενδιαφέρον- πολλές φορές είναι αυτοί που μας ρωτούν και ζητάνε πληροφορίες».

«Όταν σε ένα μαγαζί ή σε ένα πάρτι υπάρχει αλληλεγγύη και νoιάξιμο, το feeling είναι πιο ωραίο- και ο ιδιοκτήτης ακόμα, όφελος έχει. Το λέμε αυτό στους ιδιοκτήτες, ότι για να “έχει τον κόσμο του” το μαγαζί, πρέπει να τον προστατεύει κιόλας».

«Να υπάρχει μία safe word που θα πεις στον μπάρμαν, αν για κάποιο λόγο αισθανθείς ότι κινδυνεύεις ή δεν νιώθεις άνετα», λέει η Λίλη. «Και το μαγαζί θα ξέρει πως μπορεί να επέμβει. Αλληλεγγύη είναι κι αυτό».

Σύντομα θα λειτουργήσει ένα live chat στην ιστοσελίδα της οργάνωσης: κάθε Πέμπτη, Παρασκευή και Κυριακή, άνθρωποι της οργάνωσης θα μιλούν σε πραγματικό χρόνο με όσους αναζητούν υποστήριξη.

Τους ρωτάω γιατί επέλεξαν αυτές τις συγκεκριμένες ημέρες.

«Γιατί τότε ξεκινάνε και τελειώνουν τα πάρτι», απαντούν. «Την Κυριακή ειδικά σταματάνε ίσως οι ουσίες, αλλά αρχίζουν να «βγαίνουν» άλλα πράγματα: κρίσεις πανικού, αισθήματα ματαίωσης, μοναξιά. Δεν μπορείς προφανώς μέσω του chat να κάνεις real life παρέμβαση- μπορείς, όμως, να αποφορτίσεις τον συνομιλητή σου και να τον διασυνδέσεις με κάποια άλλη υπηρεσία ή οργάνωση».

Ένας απώτερος στόχος τους είναι τα drug test- να τεστάρουν οι άνθρωποι τις ουσίες, να ξέρουν έστω τι βάζουν στον οργανισμό τους. «Δεν είναι μόνο οι προσμίξεις που κάνουν ζημιά», μου λένε. «Ακόμα και η μεγάλη καθαρότητα μπορεί να σκοτώσει. Τέτοια drug test γίνονται στην Πορτογαλία- είναι μια καλή πρακτική που μπορεί να έρθει και στην Ελλάδα».

Η Πορτογαλία, όμως, δεν είναι μια κοινή περίπτωση, όσο ένα case study όσον αφορά τις πολιτικές της στο πεδίο της χρήσης ουσιών.

«Εκεί γίνονται παρεμβάσεις σε πάρτι, σε νέες ηλικίες- η Ελλάδα φοβάται να τα προσεγγίσει αυτά τα πεδία. Ίσως γιατί έχουμε μια τάση να βάζουμε πράγματα κάτω από το χαλί και να προσποιούμαστε ότι δεν συμβαίνουν».

«Υπάρχει κενό από τα σπίτια μας», λέει ο Νίκος. «Στην ελληνική οικογένεια δεν μιλάμε για το σεξ ή τα ναρκωτικά, αυτά παραμένουν ταμπού. Τελικά, όμως, το “απαγορευμένο” και το “μη”, μάλλον δημιουργούν μια “γοητεία” και αυξάνουν την ένταση αυτών των φαινομένων».

«Οι υπερπροστατευτικοί γονείς δεν μεγαλώνουν “φρόνιμα” παιδιά, όσο καλούς ψεύτες», λέει η Λίλη.

«Θα μας Πυροβολούσαν με την Παραμικρή Κίνηση» - Μαρτυρία από το Ελληνικό Κονβόι Διαφυγής από τη Μαριούπολη

Απόκοσμες Φωτογραφίες από Ερημωμένες Ντίσκο

Την Αστρολογία μου Μέσα

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.