Το 2013, πριν τα ρωσικά στρατεύματα προσαρτήσουν την Κριμαία, ένας φωτογράφος ονόματι Kyrre Lien απέκτησε πρόσβαση σε ένα boot camp για παιδιά Κοζάκων. Εκεί, περίπου 150 παιδιά, ακόμη και οκτώ ετών, εκπαιδεύονταν να ρίχνουν με ΑΚ-47 και να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους με γροθιές, σε μια περίπλοκη επίδειξη εθνικισμού και τοπικής παράνοιας. Οι Κοζάκοι είναι μια μειοψηφική ομάδα ανατολικοσλαβικών λαών, παραδοσιακά από τη Νότια Ρωσία και τη Νοτιοανατολική Ουκρανία και η κατασκήνωση απευθυνόταν σε γονείς που ήθελαν τα παιδιά τους να μεγαλώσουν με βάση τις κοζακικές στρατιωτικές παραδόσεις: αυτόνομα, αυτάρκη και πρόθυμα να υπερασπιστούν την πατρίδα τους, ακόμη και με βία αν χρειαζόταν.
Τότε, ο στρατηγός που ήταν υπεύθυνος για την κατασκήνωση και γονείς που είχαν γράψει τα παιδιά τους, πίστευαν ότι η μεγαλύτερη απειλή τους ήταν το ΝΑΤΟ. Πολλοί αυτοπροσδιορίζονταν ως πιστοί του Putin, πράγμα ειρωνικό καθώς η κατασκήνωση δεν υπάρχει πια. Όταν προσαρτήθηκε η Ουκρανία το 2014, την έκλεισαν και οι Κοζάκοι ευεργέτες της χωρίστηκαν ανάλογα με την εθνικότητα. Τελικά, εχθρός τους δεν ήταν οι Βρυξέλλες, αλλά η Μόσχα.
Videos by VICE
Μιλήσαμε με τον Νορβηγό φωτογράφο Kyrre Lien για όσα είδε τότε και όσα έμαθε για την εξαιρετικά σύνθετη πολιτική κατάσταση της περιοχής.
VICE: Τι ήταν αυτό που σε παρακίνησε να καταγράψεις την κατασκήνωση εξαρχής;
Kyrre Lien: Μεγάλωσα στη Νορβηγία, επομένως για μένα το να βλέπω οκτάχρονα παιδιά με καραμπίνες και όπλα σε μια κατασκήνωση, ήταν συναρπαστικό και παράξενο. Τελικά πήρα το πρώτο αεροπλάνο από Νορβηγία, παρόλο που χρειάστηκα αρκετές βδομάδες για να βρω τις κατάλληλες επαφές και να αποκτήσω πρόσβαση.
Μπορείς να περιγράψεις τι είδες όταν έφτασες εκεί;
Στην κατασκήνωση υπήρχαν 150 παιδιά, σε καμιά τριανταριά σκηνές. Ήταν εκεί για δυο βδομάδες – στην Κριμαία έχει πολλή ζέστη το καλοκαίρι, 30-35 βαθμούς και εκείνη η μέρα ήταν ιδιαίτερα ζεστή. Γύρω από την κατασκήνωση, υπήρχαν ψηλά βουνά και απότομοι γκρεμοί. Υπήρχε πολλή πρασινάδα, ήταν μια πολύ όμορφη κοιλάδα.
Πώς σε υποδέχτηκαν;
Διστακτικά. Μου πήρε κάποιες μέρες να μιλήσω με τα παιδιά, επειδή ήταν λίγο ντροπαλά. Όταν κάνω ένα τέτοιο θέμα δεν θέλω να κρίνω κανέναν. Θέλω να καταλάβω το κίνητρό τους. Έτσι ήθελα απλώς να ακούσω και οι υπεύθυνοι το κατάλαβαν. Φυσικά ήξεραν και οι ίδιοι ότι ήταν κάπως αμφιλεγόμενο αυτό που έκαναν. Είχαν αντιμετωπίσει πολλές επικρίσεις από τα ουκρανικά μίντια.
Πες μου για τους υπεύθυνους. Πώς ήταν;
Ο βασικός υπεύθυνος, που αυτοπροσδιοριζόταν ως Στρατηγός Esaul, ήταν πολύ αυστηρός. Μου είπε ότι τα παιδιά «θα αγωνιστούν ώστε το ΝΑΤΟ να μη φτάσει στα σύνορά μας». Θυμάμαι μια μέρα, πλησίασε ένα από τα παιδιά που ήταν οκτώ ετών. Το έριξε στο έδαφος κι ύστερα το σήκωσε ξανά, προσποιούμενος ότι του έκοψε τον λαιμό. Φυσικά, αυτός είναι ένας ακραίος τρόπος να διδάξεις οτιδήποτε σε ένα οκτάχρονο. Όταν εκείνο το παιδί ήρθε να μου μιλήσει, είπε ότι του έλειπε πολύ η μαμά και ο μπαμπάς του.
VICE Video: Οι Έλληνες της Ουκρανίας στη Μέση του Ψυχρού Πολέμου
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Πώς αντέδρασαν τα άλλα παιδιά;
Πολλά από τα παιδιά δεν είχαν πρόβλημα με την ιδέα να βρίσκονται εκεί. Φυσικά, κάποια φοβήθηκαν και εξεπλάγησαν που είδαν κάτι τέτοιο. Αλλά ταυτόχρονα φαίνονταν πρόθυμα να εκπαιδευτούν και να το κάνουν.
Μπορείς να μου πεις για την καθημερινή ρουτίνα όσο ήσουν εκεί;
Όλοι σηκώνονταν πολύ νωρίς το πρωί. Έπειτα πηγαίναμε πεζοπορία στα βουνά για πέντε ώρες, κάτι που είναι πολύ δύσκολο στους 35 βαθμούς όταν είσαι οκτώ ετών. Έπειτα έκαναν εκπαίδευση στη σκοποβολή, με καραμπίνες και εκπαίδευση στο μαχαίρι και στην αυτοάμυνα. Τα παιδιά περιπολούσαν στα γύρω βουνά και στην ίδια την κατασκήνωση. Αλλά κατά κάποιο τρόπο ήταν φυσιολογικά παιδιά. Έπαιζαν. Θυμάμαι μια μέρα είχε φοβερή ζέστη και ένας από τους διοικητές ήρθε με ένα τεράστιο πακέτο παγωτά. Όλα τα παιδιά έτρεξαν προς το μέρος του και πήραν από ένα και ξαφνικά έμοιαζαν με παιδάκια κι όχι με στρατιώτες.
Τα βράδια έτρωγαν μαζί και ο στρατηγός έβγαζε λόγους για τις αξίες των Κοζάκων. Λέγανε στα παιδιά ότι οι Κοζάκοι ήταν δυνατοί πολεμιστές από τον 16ο αιώνα. Έπειτα έπλεναν τα δόντια τους και πολλά από τα μικρότερα παιδιά φορούσαν τις πιτζάμες τους και πήγαιναν για ύπνο. Τη νύχτα είχαν επίσης περιπολίες, που πραγματοποιούνταν από τρία παιδιά με Καλάσνικοφ, μαχαίρια και αλεξίσφαιρα γιλέκα και κράνη.
Ποιο ήταν το πιο τρελό πράγμα που είδες;
Νομίζω το γεγονός ότι μικρά παιδιά κρατούσαν πολεμικά όπλα, που είναι φτιαγμένα για να σκοτώνεις. Και να βλέπω να μαθαίνουν στα παιδιά πώς να σκοτώνουν ανθρώπους. Αυτό μου φάνηκε σοκαριστικό.
Ποιο ήταν το πιο σκληρό κομμάτι στην εκπαίδευση αυτών των παιδιών;
Νομίζω ότι ένα από τα πιο σκληρά πράγματα ήταν η σωματική άσκηση. Είδα οκτάχρονα να κάνουν δύσκολα κάμψεις ή να σηκώνουν βαριά ξυλεία. Σε μια από τις φωτογραφίες, μια ομάδα παιδιών τρέχουν κρατώντας ξύλα που έχει τοποθετηθεί έτσι ώστε να μοιάζουν με τανκ. Έτσι έτρεχαν με αυτήν την πολύ βαριά κατασκευή και τα έβλεπες να δυσκολεύονται, ενώ πίσω τους ο στρατηγός φώναζε, «Εμπρός, σκλάβοι». Τους φώναζε και στο βάθος ακουγόταν βαριά πατριωτική κοζάκικη μουσική.
Υπήρχαν κορίτσια ή ήταν μόνο αγόρια;
Νομίζω πως 95% περίπου ήταν αγόρια. Υπήρχαν μερικά κορίτσια – θυμάμαι μια ομάδα snipers που αποτελείτο από δύο κοριτσάκια. Ένα απόγευμα ανεβήκαμε στα βουνά για να βγάλουμε φωτογραφίες. Και οι δύο φορούσαν βαρύ καμουφλάζ για να γίνονται ένα με το περιβάλλον. Και οι δύο ήταν ζωσμένες με πολεμικά όπλα.
Απ’ ό,τι κατάλαβες, τα παιδιά θεωρούσαν τους εαυτούς τους Κοζάκους;
Τα μικρότερα παιδιά δεν ενδιαφέρονταν ούτε ήξεραν σχετικά. Αλλά τα μεγαλύτερα ήταν περήφανα που εκπροσωπούσαν τις κοζάκικες πεποιθήσεις και με κάποιον τρόπο τον λαό τους. Έβλεπες ότι οι υπεύθυνοι ήταν πολύ σκληροπυρηνικοί Κοζάκοι. Όπως είπε ένας από τους αρχηγούς, «Μαθαίνουμε στα παιδιά πώς να γίνουν αληθινοί Κοζάκοι: ατρόμητοι άνδρες, έτοιμοι να υπερασπιστούν την πατρίδα τους». Είπε, «Αυτή η γενιά είναι τεμπέλικη και εξαρτημένη από το αλκοόλ, το τσιγάρο, τα ναρκωτικά. Θέλουμε να το αλλάξουμε αυτό».
Ακολουθήστε τη Mirjana Milovanovic στο Instagram.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE AU.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Η Ιστορία της Ελληνίδας Ρομά που της Πήραν το Παιδί Επειδή Δεν Είχε Χαρτιά
Ο Ιωάννης Παπαζήσης Έχει μια Ερώτηση για τον Jack Nicholson
Η Άννα Μεταφράζει Ελληνικά Rap Τραγούδια στη Νοηματική