Κανείς στη Θεσσαλονίκη δεν Συμπονά Aυτούς τους Απλήρωτους Εργαζόμενους

Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης

Δέκα μέρες τώρα, η Θεσσαλονίκη περνά μία από τις χειρότερες κρίσεις των τελευταίων ετών: δεν έχει μέσα μαζικής μεταφοράς. Οι εργαζόμενοι στα αστικά λεωφορεία (ΟΑΣΘ) είναι απλήρωτοι και κάνουν σκληρές κινητοποιήσεις. Κανένα λεωφορείο δεν κινείται στον δρόμο. Δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να γίνει κατανοητό το πρόβλημα για κάποιον που δεν ζει στην πόλη, όμως στη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει δημόσιο μέσο μετακίνησης σταθερής τροχιάς. Δεν υπάρχει μετρό, τραμ, ηλεκτρικός. Μόνο βραδυκίνητα αστικά λεωφορεία. Μια πόλη ενός εκατομμυρίου κατοίκων, η δεύτερη μεγαλύτερη μιας χώρας που ισχυρίζεται ότι ανήκει στον λεγόμενο δυτικό πολιτισμό, μετακινείται αποκλειστικά με το λεωφορείο.

Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό το ασφυκτικό μονοπώλιο που κάνει την ιστορία τόσο πικρή. Σε πρώτη ανάγνωση, οι εργαζόμενοι κάνουν επίσχεση εργασίας επειδή είναι τρεις μήνες απλήρωτοι. Την ίδια ώρα ωστόσο, πολλοί εξ αυτών φέρεται να είναι επίσης μέτοχοι του ΟΑΣΘ, δηλαδή εργοδότες του εαυτού τους. Επίσης, τα αστικά λεωφορεία λαμβάνουν κάθε χρόνο γενναία κρατική επιδότηση για να κρατάνε το εισιτήριο στο 1,10 ευρώ. Σχηματικά και μόνο, θα λέγαμε ότι σε αυτή την παράδοξη ιστορία κάποιοι εμφανίζονται να υπερασπίζονται τον «εργοδότη» τους και να στρέφονται κατά του «χρηματοδότη» τους. Έτσι, δεν πρέπει να υπάρχει άλλη περίπτωση εργαζόμενων, οι οποίοι διεκδικούν –δικαίως– δεδουλευμένα, όμως κατάφεραν, όχι αποκλειστικά με δική τους ευθύνη, να έχουν τη συντριπτική πλειονότητα του κόσμου απέναντί τους.

Οι εργαζόμενοι στον ΟΑΣΘ πραγματοποίησαν το πρωί της Δευτέρας νέα συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τα γραφεία της διοίκησης του Οργανισμού στην οδό Παπαναστασίου, στην Ανατολική Θεσσαλονίκη. Ήταν η δέκατη μέρα επίσχεσης εργασίας. Έκλεισαν τον δρόμο, κρατούσαν πανό που έγραφαν «Στοπ στη διάλυση της συγκοινωνίας» και φώναζαν με τύμπανο συνθήματα, όπως «Δώστε τον μισθό μας να βγουν τα λεωφορεία, η πόλη δεν αντέχει χωρίς συγκοινωνία», «Με το έτσι με το θέλω τον ΟΑΣΘ τον καταντήσατε μπουρδέλο» κ.ά. Επίσης, αποδοκίμασαν τον Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος έχει προτείνει τη δημιουργία μίας διαδημοτικής εταιρείας, η οποία θα αναλάβει τη διαχείριση των μέσων μαζικής μεταφοράς. «Δείξαμε καλή διάθεση ώστε να βρεθεί λύση, όμως η κυβέρνηση αδιαφορεί. Θέλει να ξεπουλήσει τον Οργανισμό. Αν δεν πληρωθούμε, τα αστικά δεν θα βγουν στον δρόμο», είπε ο πρόεδρος του συνδικάτου εργαζομένων, Δημήτρης Τσερμενίδης, που πολλοί κατηγορούν ότι φέρεται ουσιαστικά να ασκεί ο ίδιος διοίκηση.

Ο κόσμος στα τριγύρω καφέ και οι περαστικοί δεν έδειχναν καμία συγκατάβαση στο πρόβλημα. Κοινωνικός αυτοματισμός, σύμπτωμα της βαθιάς ελληνικής κρίσης ή δείγμα της οργής που έρχεται σε μία πόλη-όμηρο ενός παράλογου, σε φιλοσοφία και εκτέλεση, μονοπωλίου κοινωνικού αγαθού, όπως είναι οι μετακινήσεις. Είναι ενδεικτικό ότι τις τελευταίες μέρες ορισμένοι πολίτες προσπάθησαν να στήσουν μία κίνηση του ωτοστόπ στη Θεσσαλονίκη και κάποιοι άλλοι άρχισαν να μαζεύουν υπογραφές για να καταγγελθεί η σύμβαση του ΟΑΣΘ με το κράτος. Μύλος, καθημερινός διαδικτυακός «εμφύλιος» και στη μέση εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που πρέπει να πάρουν ταξί, να μποτιλιαριστούν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης που μοιάζει με αργοκίνητο καράβι ή να απλώς να περπατήσουν.

Πολύ συνοπτικά, ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ) ιδρύθηκε το 1957, σχεδόν ταυτόχρονα με το ξήλωμα των γραμμών του τραμ από την τότε κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή. Είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, έχει 424 μετοχές, εκ των οποίων οι 346 ανήκουν σε 1.900 μικρομετόχους, εν πολλοίς αγνώστων λοιπών στοιχείων, κι ένα πολύ μικρό μέρος στον συνεταιρισμό των εργαζόμενων και στην ΚΤΕΛ ΑΕ Θεσσαλονίκης. Τις προηγούμενες δεκαετίες, μεταξύ ΟΑΣΘ και ελληνικού Δημοσίου ανανεώνονταν πολυετείς συμβάσεις για το έργο της αστικής συγκοινωνίας στη Θεσσαλονίκη. Με αποκορύφωμα τη σύμβαση του 2008, που λέει ότι το μονοπώλιο θα σπάσει δύο χρόνια μετά την ολοκλήρωση του Μετρό της Θεσσαλονίκης, χωρίς όμως κανείς να γνωρίζει πότε αυτό θα ολοκληρωθεί κι αν η φράση «ολοκλήρωση των έργων» αφορά τον κύριο άξονα της γραμμής Μετρό ή ενδεχόμενες επεκτάσεις.

Όλα τα προηγούμενα χρόνια οι διαδοχικές κυβερνήσεις συντηρούσαν το μονοπώλιο των αστικών συγκοινωνιών στον Βορρά και η διοίκηση του Οργανισμού φέρεται να απολάμβανε την κατάσταση, εφαρμόζοντας εκ των πραγμάτων μη χρηστή διαχείριση. Το καλοκαίρι του 2015 ο Υπουργός Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, προανήγγειλε την τροποποίηση της σύμβασης του ΟΑΣΘ με το ελληνικό Δημόσιο, με στόχο την «εξοικονόμηση πόρων από την τροποποίηση του νόμου για τη σκανδαλώδη επιδότηση του ΟΑΣΘ, όπου έχουμε πενταπλάσια επιδότηση από τον ΟΑΣΑ», όπως είπε. Μέχρι σήμερα όμως περιορίζεται σε ρόλο σχολιαστή. Κι έτσι, μια ολόκληρη πόλη αγκομαχά. Ο ΟΑΣΘ παραμένει το «κακομαθημένο παιδί» στον Βορρά και ταυτόχρονα οι εργαζόμενοι απλήρωτοι, ενώ τα σενάρια για «ξαφνικό θάνατο» των αστικών συγκοινωνιών, όπως τις γνωρίζαμε ως σήμερα, πυκνώνουν.

Περισσότερα από το VICE

Δέκα Ερωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε ένα Άτομο με Σύνδρομο Down

Τι Μάθαμε για τους Έλληνες 16άρηδες από την Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά και το Αλκοόλ

Κατσαβίδια στον Πρωκτό: Μια Ματιά στα Δεδομένα Τραυματισμών στη Διάρκεια του Σεξ