Σε 6 Χρόνια Μνημόνιο Ζήσαμε 11.045 Διαδηλώσεις στο Κέντρο της Αθήνας

FYI.

This story is over 5 years old.

News

Σε 6 Χρόνια Μνημόνιο Ζήσαμε 11.045 Διαδηλώσεις στο Κέντρο της Αθήνας

Ποιοι είναι οι άνθρωποι που βιοπορίζονται από τις διαδηλώσεις και πώς επηρέασε η κρίση τη «βιομηχανία της διαδήλωσης»;

Φωτογραφίες: Ορέστης Σεφέρογλου

Πέρασαν 6 χρόνια από τις 23 Απριλίου του 2010, ημέρα που ο Γιώργος Παπανδρέου, με φόντο το ακριτικό Καστελόριζο, ανακοίνωνε πως η Ελλάδα έγινε η πρώτη χώρα της ευρωζώνης που συμφώνησε να μπει στον μηχανισμό στήριξης με τη συμμετοχή και του ΔΝΤ. Ίσως ο καθένας μας έχει μια διαφορετική ιστορία να θυμάται για το πού τον βρήκε το διάγγελμα του πρώην πρωθυπουργού του ΠΑΣΟΚ, ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας όμως έχει μία κοινή ιστορία να σου πει για το πού βρέθηκε τις ημέρες της μνημονιακής περιόδου που ακολούθησαν. Στους δρόμους και στις πλατείες. Με πανό και συνθήματα έξω από το κοινοβούλιο, να διαδηλώνουν άλλοτε ανά κλάδος κατά δεκάδες ή εκατοντάδες κι άλλοτε κατά χιλιάδες όλοι μαζί στις γενικές απεργίες, προβάλλοντας διαχρονικά το αίτημα για ένα καλύτερο μέλλον, μακριά από τη λιτότητα, τα μέτρα και τα μνημόνια.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αυτά τα 6 χρόνια από το Καστελόριζο η Ελλάδα άλλαξε 6 πρωθυπουργούς, ανάμεσά τους έναν τεχνοκράτη, έναν Πικραμμένο που δεν θυμάται κανείς, την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό, τον Σαμαρά και τον Αλέξη. Υπογράψαμε τελικά 3 μνημόνια, το ένα από αυτά μάλιστα θα το σκίζαμε, αλλά τελικά βγήκε σε απόχρωση ροζ. Μάθαμε τι είναι το μεσοπρόθεσμο, το δημοψήφισμα, τα capital controls, βάλαμε καθημερινά στο λεξιλόγιό μας όρους όπως funds, PSI, εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, μέτρα, λιτότητα, μέτρα, λιτότητα. Πήγαμε πολλές φορές στις κάλπες, συμμετείχαμε σε απεργιακές κινητοποιήσεις, συνελεύσεις, πλατείες, είδαμε τον μισθό μας να κόβεται, τους φίλους μας να φεύγουν στο εξωτερικό, τον γκόμενό μας να τρώει ξύλο από τα ΜΑΤ, τους γονείς μας να μένουν άνεργοι, ζευγάρια γνωστών να τσακώνονται για το «ΝΑΙ» και το «ΟΧΙ». Περιμέναμε στις ουρές έξω από το πνευμονολογικό του Ευαγγελισμού μετά από κάθε πορεία που έπεφταν χημικά, παγώσαμε με τη Marfin, κλάψαμε με τον Φύσσα, είδαμε ΚΝΑΤ να δέρνουν ανάρχες, ανάρχες να δέρνουν ανάρχες νομίζοντάς τους για ΚΝΑΤ, θρηνήσαμε για έναν διαδηλωτή που έχασε τη ζωή του στο Σύνταγμα, πανηγυρίσαμε με το 61,31%, και πλέον βλέπουμε να έρχεται και το 4ο σε ροζ απόχρωση και το ασφαλιστικό και το φορολογικό.

Τα τελευταία 6 μνημονιακά χρόνια, ένα είναι σίγουρο. Ότι το κέντρο της Αθήνας τραντάζεται καθημερινά από τις φωνές των διαδηλωτών που είναι θύματα των μνημονιακών πολιτικών. Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής (ΓΑΔΑ) που ζήτησε το VICE, το 2010 στο κέντρο της Αθήνας πραγματοποιήθηκαν 4.268 συγκεντρώσεις, με τις 3.445 από αυτές να πραγματοποιούνται μετά τον Απρίλιο, μήνα που ανακοινώθηκε το πρώτο μνημόνιο. Την επόμενη χρονιά, το 2011, σημειώθηκαν 1.705 συγκεντρώσεις. Το 2012 έγιναν 1.563 συγκεντρώσεις, με τις 61 από αυτές να μετρούν πάνω από 1.000 άτομα. Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Αστυνομίας, το 2013 πραγματοποιήθηκαν 1.594 συγκεντρώσεις στο κέντρο της Αθήνας και το 2014 1.362. Πέρυσι, το 2015, έγιναν 1.157, ενώ φέτος μέχρι τον Φεβρουάριο έχουν πραγματοποιηθεί 219 συγκεντρώσεις.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ουσιαστικά από τον Απρίλιο του 2010 που η Ελλάδα μπαίνει στα μνημόνια μέχρι και τις αρχές της φετινής χρονιάς έχουν μετρηθεί 11.045 συγκεντρώσεις στο κέντρο της Αθήνας, αν εμπιστευτούμε τα στοιχεία της ΓΑΔΑ και πρόκειται για πορείες και συγκεντρώσεις που πραγματοποιήθηκαν για διάφορους λόγους.

Στοιχεία για τις συγκεντρώσεις και κινητοποιήσεις που έγιναν στη χώρα από την ψήφιση του πρώτου μνημονίου είχε διαβιβάσει με έγγραφό του στη Βουλή ο υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη Νίκος Δένδιας το 2014. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι από τις 8/5/2010 έως και την 28/3/2014 πραγματοποιήθηκαν ανά την Επικράτεια 20.210 συγκεντρώσεις-συναθροίσεις-κινητοποιήσεις, εκ των οποίων οι 6.266 έλαβαν χώρα στην Αττική.

Αναλυτικά οι πίνακες με τα στοιχεία της ΓΑΔΑ για τις διαδηλώσεις των τελευταίων 6 μνημονιακών χρόνων.

Πώς επιτεύχθηκε να γίνουν όμως όλες αυτές οι διαδηλώσεις; Εκτός από τα συνδικάτα και τις συλλογικότητες που τις οργανώνουν, που στηρίζονται οικονομικά από τις εισφορές των μελών τους, τις οικονομικές εξορμήσεις, την οικονομική ενίσχυση, τα πάρτι και τα φεστιβάλ οικονομικής ενίσχυσης, υπάρχουν και κάποιοι επαγγελματίες που βιοπορίζονται από τις διαδηλώσεις.

Από την αφίσα που προπαγανδίζει μια κινητοποίηση μέχρι τη μικροφωνική που θα στηθεί σε ένα συλλαλητήριο, η «βιομηχανία της διαδήλωσης» –ενώ μπορεί να φαίνεται ότι ανθεί λόγω του μεγάλου αριθμού διαδηλώσεων– τελικά έχει κι αυτή πληγεί από την κρίση.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Έχει αυξηθεί το τεφτέρι στο τύπωμα της πολιτικής αφίσας

Σε ένα υπόγειο στην οδό Δερβενίων στα Εξάρχεια βρίσκεται ένα από τα πιο γνωστά τυπογραφεία του κέντρου, που λειτουργεί από το 1989, αυτό του Φερέτου. Οι μηχανές του, μαζί με τα κλασικά έγγραφα που μπορεί να εκτυπώσει ένα τυπογραφείο, όπως περιοδικά και προσκλητήρια γάμου, έχουν εκτυπώσει χιλιάδες αφίσες, προκηρύξεις, τρικάκια και αυτοκόλλητα για τις διαδηλώσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα. Ένας από τους γιους της οικογενειακής επιχείρησης, ο Σπύρος Φερέτος, μου λέει ότι «επειδή το τυπογραφείο βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας έχει μεγαλύτερη απήχηση σε αφίσες πολιτικοποιημένου περιεχομένου. Τυπώνουμε κυρίως αφίσες κατά την προεκλογική περίοδο, αφίσες μικρών κομμάτων, συλλογικοτήτων και πολλές αφίσες αναρχικών. Εμείς τυπώνουμε μέχρι ένα συγκεκριμένο τιράζ, τυπώνουμε μικρές δουλειές».

Ο Σπύρος Φερέτος

Παρά το γεγονός ότι οι διαδηλώσεις είναι πολλές τα τελευταία χρόνια και η πλειονότητα των διαδηλώσεων προπαγανδίζεται μέσω της αφίσας, θα φανταζόταν κανείς ότι το τυπογραφείο της οικογένειας Φερέτου έχει θησαυρίσει. Ο Σπύρος όμως μου λέει πως «η δουλειά αυξάνεται μόνο προεκλογικά. Από βουλευτικές, φοιτητικές και δημοτικές εκλογές. Αντιθέτως, έχουμε δει μείωση τώρα με την κρίση στη δουλειά μας. Τουλάχιστον 30% μείωση στις πολιτικές αφίσες λόγω της κρίσης. Τα μικρά κόμματα με τα οποία εμείς τυπώνουμε δεν έχουν χρήματα. Δεν είναι τα μεγάλα κόμματα, που θα έχουν να διαθέσουν ένα ποσό. Τα μικρά κόμματα έχουν αποδεκατιστεί, έχουν κλονιστεί οικονομικά κι έτσι δεν έχουν χρήματα να τυπώσουν. Οι μονόχρωμες αφίσες παίζουν από 60-100 ευρώ τα 500-1.500 φύλλα περίπου και η τετράχρωμη γύρω στα 400 ευρώ». Ο Σπύρος μου λέει ότι προκειμένου να διευκολύνει τους πελάτες του έχει ακόμα τεφτέρι: «Έχει αυξηθεί το τεφτέρι τώρα τελευταία. Αλλά εντάξει, στους πελάτες μας που τυπώνουν χρόνια αφίσες κάνουμε ευκολίες. Μέχρι 60-80 ευρώ θα τα δώσει ο άλλος απευθείας, μετά σίγουρα θα πέσει τεφτέρι όταν θα είναι πάνω από 150 ευρώ».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Σπύρος μου λέει ότι πριν από το 2009 έβγαζε περισσότερα από τις πολιτικές αφίσες, καθώς οι συλλογικότητες είχαν χρήματα να δαπανήσουν στις αφίσες: «Εμείς όλα αυτά τα χρόνια το παλεύουμε. Άλλες φορές είμαστε εντάξει, άλλες φορές μπαίνουμε και μέσα».

Όσο ο ήχος των μηχανών ακούγεται δυνατά μέσα στο υπόγειο των Εξαρχείων, παρατηρώ σε ένα μηχάνημα να ετοιμάζεται μια αφίσα αναρχικής συλλογικότητας. Λίγο πιο πέρα, μου κάνουν εντύπωση κάτι στοιβαγμένα φυλλάδια του Απόστολου Γκλέτσου. Ρωτάω τον Σπύρο αν όλα αυτά τα χρόνια έχει αρνηθεί να τυπώσει κάποια αφίσα λόγω του πολιτικού της περιεχομένου. «Είμαστε επαγγελματίες. Τυπώνουμε τα πάντα εκτός ακραίων περιπτώσεων, που ο άλλος δεν θα έρθει στα Εξάρχεια να τυπώσει Χρυσή Αυγή για παράδειγμα. Και μια-δυο φορές που είχαν έρθει, τους διώξαμε και δεν τους τυπώσαμε».

«Πριν από τις διαδηλώσεις ξεπουλάμε riopan και maalox»

Πριν από τις μεγάλες κινητοποιήσεις στην Ελλάδα, οι περισσότεροι διαδηλωτές κάνουν μια βόλτα από το φαρμακείο προκειμένου να προμηθευτούν τα απαραίτητα για να αντιμετωπίσουν τα χημικά. Στο φαρμακείο που βρίσκεται κοντά στην πλατεία Εξαρχείων ο κ. Θανάσης μου λέει: «Όλα αυτά τα χρόνια με τα maalox και τα riopan γινόταν χαμός. Αφότου βγήκε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν γίνονται πορείες και σταμάτησε η ζήτηση».

Ο κ. Θανάσης μου λέει ότι τα πρώτα χρόνια των μνημονίων γινόταν μεγάλη κατανάλωση: «Τότε ξεπουλούσαμε. Συνήθως οι διαδηλωτές έρχονται και αγοράζουν μάσκες, maalox υγρό και riopan τζελ πριν πάνε στη διαδήλωση. Για να αποφύγουν τα χημικά βάζουν στο πρόσωπο το υγρό, γι' αυτό και φαίνονται άσπροι. Όταν ανακοινώνονται διαδηλώσεις ξέρουμε και φέρνουμε παραπάνω τέτοια πράγματα, διαφορετικά δεν πωλούνται ιδιαίτερα. Αλλά είναι μικρά ποσά, δεν μπορείς να πεις ότι έβγαλες λεφτά από αυτά. Το riopan κάνει 5 ευρώ, το maalox 3,5 ευρώ και η απλή μάσκα 0,20 ευρώ».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Σε ένα χρόνο πούλησα πάνω από 500 αντιασφυξιογόνες μάσκες»

Ο Δημήτρης έχει κατάστημα με βιομηχανικά είδη στον αριθμό 17 της οδού Αθηνάς στο Μοναστηράκι. Εκεί πηγαίνουν οι περισσότεροι φωτορεπόρτερ αλλά και διαδηλωτές για να προμηθευτούν αντιασφυξιογόνες μάσκες και ανταλλακτικά φίλτρα πριν από τις μεγάλες διαδηλώσεις, προκειμένου να προφυλαχθούν από τα χημικά της Αστυνομίας. «Πουλάω μάσκες πολλά χρόνια. Το 2010 και το 2011 έφυγαν πολλές. Δεν προλαβαίναμε. Τα πρώτα χρόνια του μνημονίου, σε μία μόνο χρονιά μου έφυγαν πάνω από 500 μάσκες. Τώρα έχει αρχίσει και πέφτει. Αγοράζουν κυρίως αναλώσιμα, φίλτρα δηλαδή. Παλιά, υπήρχε μια μέρα που είχα κλείσει για να πάω να φέρω μάσκες και περίμεναν απ' έξω 20 άτομα. Πλέον ξέρω αν θα έχει επεισόδια ή όχι από τη ζήτηση που θα έχω σε μάσκες πριν από μία κινητοποίηση», μου λέει ο Δημήτρης.

Μια απλή χάρτινη μάσκα ξεκινάει από 2, 5 ευρώ και φτάνει μέχρι 75 ευρώ η full face. Τα φίλτρα είναι γύρω στα 7 με 24 ευρώ. «Τον τελευταίο χρόνο ΣΥΡΙΖΑ, ζήτημα να έχουν φύγει 20-30 κομμάτια από μάσκες. Δεν έχει μεγάλες διαδηλώσεις. Έχουν γίνει καμιά δυο μεγάλες, αλλά και πάλι είναι ψόφια τα πράγματα», λέει ο Δημήτρης.

Εκτός από τις μάσκες, οι διαδηλωτές και οι συλλογικότητες αγοράζουν και γάντια και στειλιάρια. Τα γάντια κοστίζουν από 1,5 έως 12 ευρώ.

Εκτός από τους ντόπιους διαδηλωτές, ο Δημήτρης έχει εξυπηρετήσει και πολλούς από το εξωτερικό που έρχονται για να διαδηλώσουν στην Ελλάδα. «Έρχονται και πάρα πολλοί διαδηλωτές από το εξωτερικό και ψωνίζουν μάσκες. Στην τελευταία πανεργατική φέτος ήρθαν κάποιοι Ιταλοί ή Ισπανοί να ψωνίσουν».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Δεν έχω βγάλει λεφτά από τις μάσκες. Μάλιστα έχω τη φήμη ότι είμαι ο φτηνότερος. Θα μπορούσα να βγάλω λεφτά, γιατί τη μάσκα που σου λέω 5 ευρώ, την πουλούσαν 7 και 12 ευρώ οι άλλοι. Οι αντιπρόσωποι μπορεί να έβγαλαν, αφού εκεί που πουλούσαν 100 μάσκες τον χρόνο πούλησαν χιλιάδες. Όμως εμείς δεν βγάλαμε, είμαστε πάρα πολλοί, οπότε μοιράζεται. Κι εγώ δεν πάω για αισχροκέρδεια», καταλήγει ο Δημήτρης.

«Οι διαδηλώσεις μου έδιναν ψωμί σε μεγάλο βαθμό»

Ο κύριος Κώστας

Ο Κώστας Καμβύσης εδώ και 20 χρόνια ντύνει με ήχο τις διαδηλώσεις στο κέντρο της Αθήνας. Στήνει τη μικροφωνική στα συλλαλητήρια, τα μεγάφωνα στις μεγάλες απεργίες, τα ηχοσυστήματα στις συναυλίες κι όταν κάποιος από τους διοργανωτές ξεχνάει το cd με τη μουσική αναλαμβάνει και ρόλο DJ, ντύνοντας με δική του μουσική τις διαδηλώσεις. Πελάτες του είναι κυρίως τα μικρά αριστερά κόμματα, το ΠΑΜΕ, η ΓΣΕΕ, η ΑΔΕΔΥ, παλαιότερα ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και μικρές συλλογικότητες.

Ο κύριος Κώστας είναι η ψυχή των διαδηλώσεων. Κι όπως μου λέει: «Εξυπακούεται ότι είμαι με τη μεριά των διαδηλωτών, αλλιώς δεν θα ήμουν εδώ. Έχω γευτεί πολλές φορές το δακρυγόνο. Όλα αυτά τα χρόνια έχω φάει κι εγώ πολλά χημικά από τα ΜΑΤ. Έχω δει ξύλο».

Τα τελευταία 6 χρόνια λέει πως σίγουρα βρίσκεται έστω μία φορά την εβδομάδα στον δρόμο. Όμως τους τελευταίους 8 μήνες η δουλειά του έχει μειωθεί: «Φέτος από την αρχή του 2016 η δουλειά έχει μειωθεί δραματικά. Έχουν όλοι στραγγίσει και δεν έχουν να δώσουν λεφτά για τις κινητοποιήσεις. Η δική μου δουλειά στο κίνημα από το 2010 και μετά αυξήθηκε. Δεν μου χρωστάνε, αλλά οι τιμές έχουν μειωθεί δραματικά. Κάποτε μπορούσες να πεις ότι βγάζεις ένα κέρδος, τώρα εδώ κι έναν χρόνο λες πάω για να συντηρηθώ, να παραμείνω στον χώρο και να μην πεινάσω. Εμένα όλο τον χειμώνα οι διαδηλώσεις μου έδιναν ψωμί σε μεγάλο βαθμό».

Περισσότερα από το VICE

Πώς Αντιμετωπίζουν οι Καλλιτέχνες την Προσφυγική Κρίση

Τι Συμβαίνει με τους Βιασμούς των Γυναικών από τους Συντρόφους τους στην Ελλάδα

Μια Νύχτα στα Γριγρί της Καβάλας

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.