Τον προηγούμενο Νοέμβριο, η Κορεάτικη girl-band Pritz, πιάστηκε σε έναν στρόβιλο αρνητικής κριτικής, εξαιτίας της προκλητικής της εμφάνισης. Οι αστέρες της K-pop «σερβίρονται» σε τέλεια «πακέτα», οπότε το να εξετάζεται εξονυχιστικά κάθε νέο κοστούμι και κάθε νέος στίχος από το management τους και τη κοινή γνώμη δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο. Αυτήν την φορά όμως, η κριτική ήταν κάπως διαφορετική, μιας και δεν είχε να κάνει με την αγνότητα του «προϊόντος» ή το branding του. Είχε όμως να κάνει με το γεγονός ότι τα κοστούμια τους έμοιαζαν με στολές των Ναζί.
Τα κοστούμια των Pritz ήταν ουσιαστικά μαύρα φορέματα με ψηλούς γιακάδες, μαζί με κόκκινα περιβραχιόνια με έναν μαύρο σταυρό στην μέση ενός λευκού κύκλου. Άλλες τέσσερις γραμμούλες ήθελαν για να απεικονίσουν την σβάστικα. Δεχόμενοι τα πυρά της κριτικής τόσο από τους Νοτιοκορεάτες όσο και από τον υπόλοιπο κόσμο για αυτήν την επίδειξη αναισθησίας, το management της μπάντας έσπευσε να τονίσει ότι κανένα μέλος της δημιουργικής ομάδας δεν σκέφτηκε ότι τα κοστούμια θα θύμιζαν κάτι που θα παρέπεμπε στους Ναζί. Υποστήριξαν πως ο σκοπός τους ήταν το περιβραχιόνιο να μοιάζει με σήμα της τροχαίας, με τα τέσσερα βέλη να δείχνουν προς μια διαφορετική κατεύθυνση το καθένα, θέλοντας έτσι να συμβολίσουν την διάθεση της μπάντας «να επεκταθούν χωρίς όρια προς κάθε κατεύθυνση».
Videos by VICE
Αν σκεφτεί κανείς ότι ένας έφηβος της Κορέας σπανίως έχει λόγο να γυρίσει το ρολόι της ιστορίας τόσες δεκαετίες προς τα πίσω ώστε να «βρει» τις Ναζιστικές ιδεολογίες του Αδόλφου Χίτλερ, τότε ίσως και να μπορεί να πιστέψει το management των Pritz. Όμως, το εν λόγω συμβάν είναι μονάχα ένα σε μια μακρά λίστα συμβάντων που αποδεικνύουν την όχι και τόσο τυχαία παρουσία Ναζιστικών επιρροών στην μόδα και την κουλτούρα της Νοτίου Κορέας.
Το 2000, το περιοδικό Time είχε ένα άρθρο, το οποίο έδειχνε τα μπαρ της χώρας που είχαν ως θεματική τους το Τρίτο Ράιχ. Το trend δεν διήρκεσε πολύ, αλλά για τους Κορεάτες έφηβους, το να ντύνεσαι ως πράκτορας της Gestapo σε ένα Cosplay περιβάλλον δεν είναι και τόσο περίεργο.
Ευρύτερα γνωστό ως Nazi chic, είναι αρκετά διαφορετικό από το skinhead ή το punk swag το οποίο συναντάει κανείς στην Δύση. Το εν λόγω trend επεκτείνεται και πέρα από την Κορέα. Στην Κίνα θεωρείτο της μόδας να ντύνεσαι ως αξιωματικός των Ναζί σε γαμήλιες φωτογραφίες, ενώ ένα κατάστημα στο Hong Kong, είχε γίνει γνωστό γιατί κρεμούσε ναζιστικές σημαίες και πανό σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του. Επιπλέον, στην Ινδία μια Χιτλερική μπουτίκ έκανε την εμφάνισή της στο Ahmedabad το 2012. Και βέβαια ας μη ξεχνάμε και το Soldatenkaffee, ένα μπαρ της Ινδονησίας που πήρε το όνομά του από ένα γνωστό Παριζιάνικο στέκι των Ναζί, το οποίο στόλιζε τους τοίχους του με ατάκες του Χίτλερ και σημαίες του Τρίτου Ράιχ.
ΑΚΟΛΟΥΘΉΣΤΕ ΤΟ VICE ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΎΡΙΑ ΜΑΣ ΣΕΛΊΔΑ ΣΤΟ FACEBOOK.
Η χειρότερη όμως αυτής της Ασιατικής συλλογής είναι η Ταϋλάνδη. Το 2007, μια ομάδα μαθητών έστησαν μια παρέλαση εμπνευσμένη από τον Χίτλερ, ενώ το 2012 ένα σχολείο οργάνωσε ένα αθλητικό τουρνουά με θέμα τα SS. Να μην ξεχάσουμε να σας πούμε ότι σε διάφορα γλωσσικά βιβλία, ο Χίτλερ χρησιμοποιείται ως θέμα των ασκήσεων, ενώ τον Αδόλφο βρίσκουμε και στα φαστφούντ, καθώς μια αντιγραφή του KFC εκεί, είχε λανσάρει το όνομα Χίτλερ για ένα φεγγάρι, βάζοντας το πρόσωπο του Αδόλφου, εκεί που συνήθως θα συναντούσαμε αυτό του Colonel Sanders. Tέλος, το 2013, το κορυφαίο πανεπιστήμιο της χώρας, αναγκάστηκε να ζητήσει δημόσια συγγνώμη, όταν φοιτητές του ζωγράφιζαν μια τεράστια τοιχογραφία υπέρ-ηρώων, ανάμεσα στους οποίους βρισκόταν και ο Χίτλερ και πόζαραν μπροστά σε αυτό κάνοντας την χαρακτηριστική χειρονομία του Sieg Heil. Για να σας προλάβουμε, προφανώς και η χώρα έχει πολλά συγκροτήματα που εμπνέονται θεματικά από τον Χίτλερ.
Όχι βέβαια πως οι έφηβοι της Ασίας έχουν το μονοπώλιο στην χρήση Ναζιστικών συμβόλων και θεματικών. Τα ενδυματολογικά και όχι μόνο σύμβολα των Ναζί έχουν βρει εδώ και χρόνο πρόσφορο έδαφος τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Βόρεια Αμερική.
«Οι ρατσιστές skinheads στην Ευρώπη, χρησιμοποιούν τα σύμβολα των Ναζί, για να επιδείξουν τα πιστεύω τους», εξηγεί η καθηγήτρια σχεδίου μόδας και merchandising του Southern Illinois University Carbondale, Laura Kidd, που είναι ειδική στο θέμα της χρήσης Ναζιστικών συμβόλων στον χώρο της μόδας
«Το Nazi chic ως φαινόμενο στην μόδα και την σύγχρονη κουλτούρα, ξεκίνησε από το κίνημα του punk rock στην Μεγάλη Βρετανία. Μέχρι την δεκαετία του ’90, η Ναζιστική αισθητική δεν φαινόταν να εμπνέει πολλούς σχεδιαστές που κινούνταν σε χώρους έξω από το punk. Με το πέρασμα του χρόνου όμως, άρχισε να παρατηρείται η χρήση της Ναζιστικής αισθητικής σε couture collections. Αν και οι σχεδιαστές αρνούνταν κάποια σχέση με την φασιστική ιδεολογία, ο περισσότερος κόσμος θεώρησε την χρήση Ναζιστικών συμβόλων ιδιαίτερα κακόγουστη».
Τα κίνητρα όμως πίσω από την χρήση Ναζιστικών συμβολισμών στην Ασιατική μόδα, όπου το Nazi chic επεκτείνεται με πολύ πιο γοργούς ρυθμούς από ότι στην Δύση, όπως λέει η Kidd, είναι διαφορετικά. Εκεί δεν είναι τόσο έντονο το πολιτισμικό αποτύπωμα του Χίτλερ και η χρήση μιας σβάστικας δεν είναι τόσο σοκαριστική.
Η έντονη παρουσία του Nazi chic, έχει προκαλέσει όπως είναι φυσιολογικό άφθονες αντιδράσεις τόσο από επισκέπτες από την Δύση, όσο και από Ασιάτες αξιωματούχους. Ειδικότερα, εβραϊκές και ισραηλίτικες οργανώσεις έχουν κατακρίνει την άνοδο του Nazi chic στην Ασία, απαιτώντας επίσημες απολογίες και εξηγήσεις. Πριν από μερικά χρόνια μάλιστα, ο τότε πρέσβης του Ισραήλ στην Ταϋλάνδη Itzhak Shoham, ενοχλήθηκε τόσο από την αποτυχία του να πείσει τον σχεδιαστή Hut να σταματήσει να πουλάει Nazi chic – ή τουλάχιστον να σταματήσει να χρησιμοποιεί ένα μανεκέν που ήταν ένας συνδυασμός του Ronald McDonald και του Χίτλερ – που άρχισε να εμφανίζεται στο κατάστημά του, κατεβάζοντας «Χιτλερικά» προϊόντα από τα ράφια ή κλείνοντας την είσοδο όταν έβλεπε τουρίστες να έρχονται προς τα εκεί.
Ένα μέρος της Ασιατικής αντίδρασης σε αυτές τις αρνητικές κριτικές, έγκειται στην άποψη των Ασιατών πως οι Ευρωπαίοι δεν έχουν κάποιο δικαίωμα ορισμού του τι είναι προσβλητικό, ή κάποιο δικαίωμα επιβολής ταμπού σε σχέση με πολιτικές ιδεολογίες όπως ο Ναζισμός, που ολοκλήρωσαν την πορεία τους πριν πολύ καιρό.
Επιπλέον, στέκονται και στο γεγονός πως τα Ναζιστικά σύμβολα, στηρίχτηκαν σε μυθολογικά μοτίβα αρχαιότερων χρόνων, κάποια από τα οποία είναι και Ασιατικά. Είναι τόσο περίεργο ότι κάποιοι μπορεί να εκλαμβάνουν τον Χίτλερ ως αστείο, ή την σβάστικα ως κομμάτι της ευρύτερης κουλτούρας τους;
«Στην Ασία, η σβάστικα είναι αρχαίο σύμβολο το οποίο συμβολίζει την ειρήνη και τους καλούς οιωνούς», εξηγεί η Kidd, «και συχνά συνδέεται με θρησκευτικά πιστεύω. Οι σβάστικες εμφανίζονται σε διάφορους Ασιατικούς ναούς, με τον ίδιο τρόπο που κανείς συναντάει τους σταυρούς στις Χριστιανικές εκκλησίες».
Μην ξεχνάμε άλλωστε πως η Δύση χρησιμοποιεί διάφορα πολιτικά σύμβολα στην μόδα της, χωρίς να δέχεται κάποια κριτική, οπότε τα παράπονα προς τους Ασιάτες είναι κάπως υπερβολικά, σύμφωνα με κάποιους.
«Ποια η διαφορά ακριβώς από την εμμονή της Δύσης με τον Che Guevara», αναρωτήθηκε ένας μπλόγκερ από την Νοτιανατολική Ασία, κατά την διάρκεια της διαμάχης για την τοιχογραφία με τον Χίτλερ στο πανεπιστήμιο της Ταϋλάνδης το 2013.
Αυτό όμως που ανησυχεί τους διεθνείς κριτικούς, είναι πως το Nazi chic, πέρα από το γεγονός ότι είναι απλά ταμπού, μπορεί να οδηγήσει σε μια ανησυχητική αποδοχή διαφόρων Ναζιστικών προϊόντων, κάτι που με την σειρά του μπορεί να ενισχύσει επικίνδυνες ιδεολογίες στην ευρύτερη περιοχή. Το Mein Kampf ας πούμε βρίσκεται εύκολα σε μέρη που πωλούν Nazi chic στην Ινδονησία, ενώ στην Ιαπωνία, το βιβλίο αποτέλεσε την βάση για ένα ιδιαίτερα δημοφιλές manga comic.
«Το είδα με τα μάτια μου στους δρόμους του Mumbai», λέει ο Ραβίνος Abraham Cooper, ένας ειδικός σε θέματα Nazi chic και αναπληρωτής κοσμήτορας στο Simon Wiesenthal Center. «Βλέπεις τους μικροπωλητές να πωλούν την αυτοβιογραφία του Steve Jobs δίπλα σε κόπιες του Mein Kampf. Στην Ινδία το βιβλίο πλασαριζόταν (και ακόμα πλασάρεται) ως παράδειγμα ενός εξαιρετικά οργανωμένου μυαλού, ιδανικό για μελέτη από φοιτητές που σπουδάζουν διοίκηση επιχειρήσεων».
Η Kidd θεωρεί πως το να «μαλακώσει» κανείς την εικόνα του Hitler, μπορεί να οδηγήσει στο «σπάσιμο» της σύνδεσης μεταξύ του προσώπου και των εγκλημάτων που διέπραξε. «Ο Χίτλερ συχνά απεικονίζεται με ένα κάπως «γλυκούλικο» τρόπο, σαν ένα λούτρινο αρκουδάκι, πάνω σε κάρτες του Αγίου Βαλεντίνου, ή ακόμα και σαν τον Mickey Mouse», σχολιάζει. «Όταν ο Χίτλερ απεικονίζεται με έναν τέτοιον μη-απειλητικό τρόπο, ο κόσμος μπορεί να δυσκολευτεί να τον φανταστεί ως τον άνθρωπο που ήταν υπεύθυνος για τον θάνατο εκατομμυρίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης».
Πολλοί παρατηρητές, πιστεύουν πως η αγάπη των εφήβων της Ασίας για το Nazi chic και την σβάστικα, τροφοδοτείται από μια ιστορική και πολιτική άγνοια, σχετικά με τις εικόνες και τα σύμβολα που εκτιμούν.
«Νομίζω ότι απλά δεν ξέρουν», δήλωσε ο Jason Alavi, ένας δάσκαλος της Αγγλικής γλώσσας στην Bangkok, μιλώντας το προηγούμενο καλοκαίρι στην εφημερίδα Chiang Mai City News. «Η παγκόσμια ιστορία και η γεωγραφία είναι δύο μαθήματα που διδάσκονται ανεπαρκέστατα στα Ταϊλανδέζικα σχολεία. Η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού της χώρας, ξέρουν ελάχιστα πράγματα για τον υπόλοιπο κόσμο».
Τόσο ο Cooper όσο και η Kidd, είναι σίγουροι πως η τωρινή εποχή της πληροφορίας, σε συνδυασμό με τις εντατικές προσπάθειες ενημέρωσης σχετικά με το Ολοκαύτωμα, μπορούν να ενημερώσουν τον κόσμο για την πραγματικότητα της Ναζιστικής Γερμανίας και να αποθαρρύνουν τους νέους της Ασίας από την μόδα του Nazi chic, αλλά αυτό εν τέλει είναι κάθε άλλο από δεδομένο.
Η Kidd παραδέχεται πως κατά την διάρκεια της δεκαετίας του ’90, το στίγμα το οποίο συνδέθηκε με τον Ναζιστικό συμβολισμό στον χώρο της μόδας ατόνησε, κάτι που απέδειξε και το 2010 μια Ιταλική μπουτίκ, που δεν εντόπισε κάτι προσβλητικό στο να στήσει μια καμπάνια μάρκετινγκ γύρω από τον Χίτλερ. Επίσης, μόλις τον περασμένο Δεκέμβρη μια εταιρία παιχνιδιών στην Πολωνία κυκλοφόρησε μια Lego-ειδή σειρά με Ναζιστική θεματολογία, επιχειρηματολογώντας πως θα αποτελούσε ένα εξαιρετικό εργαλείο, ώστε να μάθουν τα παιδιά για την ιστορία. Το πραγματικά περίεργο είναι πως αυτή η προσπάθεια δεν συνάντησε τελικά την κατακραυγή που θα περίμενε κανείς
Αν το Nazi chic επιμείνει και συνεχίσει να μεγαλώνει ανάμεσα στους νέους της πιο ενημερωμένης και πολιτιστικά επηρεασμένης Δύσης, τότε το να κατακρίνεις τους Ασιάτες για την εμμονή τους στο ίδιο πράγμα γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Αφήνει επίσης στο χώμα και το επιχείρημα πως η διαδεδομένη γνώση θα ανακόψει την ροή της μόδας της σβάστικας. Οι νέοι ανά τον κόσμο λατρεύουν να επανοικειοποιούνται και να ανατρέπουν έννοιες του παρελθόντος, κάτι που γίνεται ακόμα πιο εύκολο όταν σε χωρίζει μια σημαντική ιστορική απόσταση από την πηγή της έννοιας.
Ο κόσμος λοιπόν ίσως πρέπει να μάθει να ζει με έναν Αδόλφο Teletubby, τουλάχιστον μέχρι τα παιδιά της Ασίας να τον βαρεθούν από μόνα τους.