Γιατί η Viral Επιστολή της «Αδικημένης» Μαθήτριας των Πανελλαδικών Είναι Κακή και (Μάλλον) Ψεύτικη

Ένα από τα θέματα που μας απασχολεί τα τελευταία 24ωρα είναι η ανοιχτή επιστολή που έστειλε μια οργισμένη μαθήτρια στον Υπουργό Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου. Στο αρκετά εκτενές κείμενό της, η υποψήφια των Πανελλαδικών υποστηρίζει ότι η έκθεσή της έπρεπε να βαθμολογηθεί με άριστα και όχι με 10/20, όπως τελικά έγινε. Για να αποδείξει το αξιόπιστο του ισχυρισμού της, η μαθήτρια παραθέτει ολόκληρη την έκθεση που έγραψε στις εξετάσεις. «Μην τους αφήνετε ανεξέλεγκτα να κατακρεουργούν όνειρα και ελπίδες!», γράφει η μαθήτρια, διαμαρτυρόμενη για τον διορθωτή -«του οποίου μοναδικός σκοπός φαίνεται πως ήταν να διορθώσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα πιο πολλά γραπτά για να φύγει»- και κάνοντας έκκληση προς τον υπουργό να αλλάξει το σύστημα εξετάσεων, ώστε να μην υπάρξουν και άλλοι μαθητές που θα δουν τα όνειρά τους να γκρεμίζονται.

Η γεμάτη συναισθηματικές εξάρσεις επιστολή έγινε γρήγορα viral και προκάλεσε συζητήσεις επί συζητήσεων για το «απάνθρωπο» σύστημα των Πανελλαδικών, που «χαντακώνει» τους μαθητές και «τους καίει τα φτερά», όπως διαβάζουμε στην επιστολή. Όμως, προτού γίνει οποιαδήποτε κουβέντα και κριτική για τις Πανελλαδικές, μάλλον πρέπει να δούμε κάποιους λόγους που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι η επιστολή της μαθήτριας είναι μάλλον πλαστή και εξυπηρετεί μικροπολιτικές σκοπιμότητες.

Πρώτον, η επιστολή είναι ανώνυμη. Δεν ξέρουμε ποια είναι η μαθήτρια και άρα δεν μπορούμε να επαληθεύσουμε τα όσα λέει. Τι αξιοπιστία έχει μια επιστολή, της οποίας η συντάκτρια δεν παίρνει την ευθύνη για τα όσα γράφει, ειδικά για ένα τόσο σοβαρό θέμα όσο οι εξετάσεις για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο; Δεν έχει καμία απολύτως αξιοπιστία.

Δεύτερον, η ανώνυμη μαθήτρια υποστηρίζει ότι βαθμολογήθηκε με 20 στα 40 (δηλαδή 10 στα 20) στο θέμα «Γ» της Έκθεσης, που αφορά την παραγωγή λόγου. Ωστόσο, είναι αδύνατον ένας διαγωνιζόμενος να ξέρει την ακριβή βαθμολογία του σε κάθε θέμα, αφού στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο γενικός βαθμός της Έκθεσης αφορά το σύνολο του γραπτού και όχι τα επιμέρους θέματα. Η διαμαρτυρόμενη μαθήτρια φαίνεται να μην γνωρίζει ότι ο γενικός βαθμός προκύπτει όχι μόνο από την έκθεσή της, αλλά και από την περίληψη του θέματος «Α» και τις ασκήσεις του θέματος «Β».

Τρίτον, σε έναν λογικό άνθρωπο φαίνεται αδιανόητο το πώς η ανώνυμη μαθήτρια κατόρθωσε να θυμηθεί με απόλυτη ακρίβεια το κείμενο της έκθεσης που έγραψε στις εξετάσεις. Η διαγωνιζόμενη πρέπει να έχει κάποιου είδους εξωπραγματικές ικανότητες, για να γράψει μια έκθεση στις 7 Ιουνίου και μετά από έναν ολόκληρο μήνα εξετάσεων και άγχους να την επαναφέρει στη μνήμη της «λέξη προς λέξη», όπως υποστηρίζει στην επιστολή της. Κρίμα που δεν μαθαίνουμε το όνομά της, για να τη συγχαρούμε για τη δυνατή μνήμη της.

Τέταρτον, όπως σημειώνουν φιλόλογοι και ειδικοί στο μάθημα της Έκθεσης, η έκθεση που απέστειλε η μαθήτρια μάλλον δεν αξίζει παραπάνω από το 10 που φέρεται να πήρε. Όπως αναφέρει ο φιλόλογος Δημήτρης Περβολιανάκης σε κείμενό του στον Φιλολογικό Ιστότοπο, «με μια πρόχειρη ανάγνωση της υποτιθέμενης "έκθεσης", μπορεί κανείς να διαπιστώσει τουλάχιστον τρία σοβαρά προβλήματα, όπως η τραγική δομή των… αμέτρητων παραγράφων, η αδιανόητα ακατάσχετη φλυαρία των… 1.500 λέξεων (όταν οι εξεταστές ζητούν μόλις 500) και το… απροκάλυπτο "παπαγάλισμα" τυποποιημένων γνώσεων από βοηθήματα. Να σημειωθεί ότι και τα τρία προβλήματα επιφέρουν σημαντικό βαθμολογικό κόστος με το σημερινό σύστημα, άρα το 4 στα 8 που ισχυρίζεται ότι πήρε στην παραγωγή λόγου δεν αποτελεί βαθμό που βρίσκεται μακριά από την αντικειμενικότητα και τη δικαιοσύνη».

Δείτε: Οι Στόχοι των Γερμανικών Μυστικών Υπηρεσιών στην Ελλάδα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Σύμφωνα με τον συγγραφέα Βασίλη Παπαθεοδώρου, η επιστολή της εν λόγω μαθήτριας «επιβεβαιώνει αυτό που ισχύει -και ίσχυε- στα μυαλά όλων μας, όντας μαθητές, για την έκθεση: Γράφω κάτι "εντυπωσιακό", για να μην φαίνεται τσουρούτικη η κόλλα και όχι κάτι ουσιαστικό. Παράλληλα, αποτυπώνει και τη νοοτροπία των μαθητών να γράφουν κάτι που νομίζουν πως σίγουρα θα αρέσει στους εξεταστές και όχι την άποψή τους. 1500 λέξεις (αντί για 500) αφόρητων κλισέ και βαρύγδουπων εκφράσεων/λέξεων, ανακατεμένα όλα αυτά με ρητά από Ελύτη, Σωκράτη, Τσάτσο και λίγο από υγεία, λίγο από περιβάλλον, κάτι από ψυχολογία, βάλε και μια μεζούρα κυβερνήτες και μην ξεχάσεις το συναίσθημα –όχι πάρα πολύ, θα το δεις με το μάτι— η εν λόγω έκθεση για μένα αποδεικνύει πως, αν δεν διαβάζεις βιβλία, αν δεν τα έχεις κάνεις κτήμα σου (ως προς τη δομή, ως προς την οικονομία, ως προς τη βαρύτητα κάποιων –και όχι όλων- των λέξεων), αν δεν έχεις προχωρήσει δηλαδή στην κριτική ανάγνωση κι απλά παραθέτεις έννοιες, ρητά, επίθετα κ.ο.κ. που τα έχεις αποστηθίσει στο φροντιστήριο και δείχνεις πως τα κρατάς στο μυαλό σου μόνο για την εξέταση, τότε το αποτέλεσμα θα είναι δίκαια κακό. Ισχύει τώρα, ίσχυε παλιά, το ζήτημα είναι για πόσο ακόμη».

Πέμπτον, μέρος της έκθεσης της μαθήτριας είναι αυτούσιο απόσπασμα από κείμενο του αναπληρωτή καθηγητή Βιοχημείας στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών, Θανάση Παπαβασιλείου, που δημοσιεύθηκε στο ΒΗΜΑ το 1999. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το άρθρο «Πώς θα είναι ο επιστήμονας της νέας χιλιετίας», με ημερομηνία δημοσίευσης 14/11/1999. Στην καλύτερη περίπτωση, η μαθήτρια παπαγάλησε το απόσπασμα και το παρέθεσε στην έκθεσή της με τις γνωστές «σαλτσούλες», περιμένοντας να αριστεύσει, γεγονός που από μόνο του είναι πέρα για πέρα προβληματικό. Στη χειρότερη περίπτωση, πρόκειται για μια αισχρή λογοκλοπή που με copy-paste προσπάθησε να συκοφαντήσει το εξεταστικό σύστημα.

Κατά έναν διαβολικό τρόπο, η ανώνυμη επιστολή της πικραμένης μαθήτριας που ήθελε να ασκήσει κριτική στις Πανελλαδικές, φέρει όλα τα ελαττώματα των Πανελλαδικών και ταυτόχρονα κανένα από τα προτερήματά τους. Πράγματι, τόσο η επιστολή, όσο και η έκθεση που ενσωματώνεται, είναι η επιτομή της παπαγαλίας, των κλισέ και της έλλειψης κριτικής σκέψης, που αποτελούν εδώ και χρόνια προβληματικές πλευρές του εξεταστικού συστήματος. Από την άλλη, οι Πανελλαδικές έχουν αξιοσημείωτα θετικά: προβλέπουν συγκεκριμένους και αντικειμενικούς κανόνες, για την εισαγωγή των μαθητών στο Πανεπιστήμιο, με τρόπο αξιοκρατικό, διαφανή και αδιάβλητο. Τα παραπάνω λάθη της επιστολής και της έκθεσης μάλλον δείχνουν ότι αυτές, σε αντίθεση με τις εξετάσεις, πάσχουν από αθεράπευτη διαβλητότητα, αδιαφάνεια και υποκειμενικότητα, ενισχύοντας τους καχύποπτους που πίσω από την ανώνυμη επιστολή διαβλέπουν μια μεθοδευμένη προσπάθεια απαξίωσης του κύρους του θεσμού των Πανελλαδικών εξετάσεων, που κατά σύμπτωση έρχεται την ώρα που η κυβέρνηση έχει εκφράσει την πρόθεσή της να καταργήσει τις Πανελλαδικές.

Περισσότερα από το VICE

Ακολουθήσαμε την Πομπή των Δωδεκαθεϊστών στους Πρόποδες του Ολύμπου

Φορούσα Τόσο Πολύ τους Φακούς Επαφής μου που τα Μάτια μου Φρίκαραν

Φωτογραφίες και μια Μαρτυρία από την «Κόλαση» στην Πορεία Κατά των G20 στο Αμβούργο