Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US
Ήταν μεσάνυχτα όταν ο David ξύπνησε και βρήκε δύο μεγαλόσωμους άνδρες να στέκονται πάνω από το κρεβάτι του. Χωρίς καμία εξήγηση, του είπαν να σηκωθεί, να ντυθεί και να τους ακολουθήσει. Όντας ακόμη κοιμισμένος αλλά και με το μυαλό του να έχει παγώσει από το σοκ, ο David υπάκουσε τις εντολές. Επιπλέον, το μεγάλο χέρι που τον κρατούσε σήμαινε ότι δεν μπορούσε να ξεφύγει.
Όταν ο David είδε το μαύρο βαν που ήταν παρκαρισμένο μπροστά από το σπίτι του, κατάλαβε ότι επρόκειτο να τον απαγάγουν επειδή πουλούσε ναρκωτικά στα λάθος άτομα στο σχολείο του.
Videos by VICE
«Φοβήθηκα για τη ζωή μου» είπε ο David, που σήμερα είναι 15 ετών.
Αλλά ο David δεν είχε πέσει θύμα απαγωγής με την παραδοσιακή έννοια. Αυτό που του συνέβη ήταν κανονισμένο από τους γονείς του και ήταν απολύτως νόμιμο.
«Νιώθεις φόβο τη στιγμή που θα μπεις σε εκείνο το βαν και νιώθεις φόβο σε όλη τη διαδικασία επανένταξης» είπε ο David, που επέστρεψε στην πώληση και τη χρήση ναρκωτικών αμέσως μόλις γύρισε στην Καλιφόρνια.
Οι υπηρεσίες μεταφοράς νεολαίας, όπως αυτή που πήρε τον David, μεταφέρουν νέους ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο (ή υποτίθεται ότι βρίσκονται σε κίνδυνο) σε προγράμματα ιδρυμάτων, όπως κατασκηνώσεις στην άγρια φύση ή θεραπευτικά οικοτροφεία. Συχνά αυτές οι ξαφνικές «μετακινήσεις με συνοδεία» γίνονται τις πρώτες πρωινές ώρες όταν οι νέοι κοιμούνται και χρησιμοποιούνται διαφορετικά επίπεδα επιθετικών τακτικών και επαγγελματισμού. Ο David ήταν τυχερός γιατί δεν του πέρασαν χειροπέδες, δεν τον έδεσαν σφιχτά με συρμάτινο καλώδιο, δεν τον χαστούκισαν και δεν του έριξαν μπουνιές – αρκετοί άλλοι με τους οποίους μίλησα ισχυρίστηκαν ότι τους συνέβησαν τέτοια πράγματα.
«Νιώθεις φόβο τη στιγμή που θα μπεις σε εκείνο το βαν και νιώθεις φόβο σε όλη τη διαδικασία επανένταξης» είπε ο David, που επέστρεψε στην πώληση και τη χρήση ναρκωτικών αμέσως μόλις γύρισε στην Καλιφόρνια. Μας ζήτησε να μην χρησιμοποιήσουμε το αληθινό του όνομα, καθώς φοβάται ότι θα μπορούσε να σταλεί ξανά σε κάποιο παρόμοιο πρόγραμμα.
Η βιομηχανία που ασχολείται με προβληματικούς εφήβους -η βιομηχανία της «σκληρής αγάπης»- αποτελείται κυρίως από κερδοσκοπικές εταιρείες που υπόσχονται να διορθώσουν τον εθισμό στα ναρκωτικά, την ψυχική ασθένεια και τα προβλήματα συμπεριφοράς. Στο κέντρο αυτής της βιομηχανίας βρίσκονται τα προγράμματα συμπεριφοράς, κάποια από τα οποία κατηγορούνται για πρακτικές κακοποίησης, ακόμα και για τον θάνατο εφήβων πελατών. Εάν το πρόγραμμα συμπεριφοράς είναι το κυρίως πιάτο, τότε η υπηρεσία μεταφοράς είναι το ορεκτικό που συχνά δίνει τον τόνο της θεραπείας που το νεαρό άτομο θα αντιμετωπίσει για μήνες ή ακόμη και για χρόνια.
«Μπορεί να απαχθούν παρά τη θέλησή τους, γεγονός που πληροί όλα τα κριτήρια του τραύματος» μου είπε η δρ Nicole Bush, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Παιδιατρικής στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Σαν Φρανσίσκο. Η Bush βοήθησε στην ίδρυση της Συμμαχίας για την Ασφαλή, Θεραπευτική και Κατάλληλη Χρήση των Ιδρυματικών Αγωγών (Alliance for the Safe, Therapeutic, and Appropriate Use of Residential Treatment – A START) για να βοηθήσει να προστατευτούν νεαρά άτομα από τα προβληματικά θεραπευτικά προγράμματα και τις υπηρεσίες μεταφοράς νέων.
Αρκετοί από τους έφηβους πελάτες της που παρακολούθησαν τέτοια θεραπευτικά προγράμματα, αποδίδουν τη διαταραχή μετατραυματικού στρες στην υπηρεσία μεταφοράς νέων που τους «απήγαγε». Μία πελάτισσα είπε ότι την πήραν με ένα SUV που παρκάρισε δίπλα στο οικογενειακό τους αυτοκίνητο. Μία άλλη περιέγραψε δύο μεγαλόσωμους άνδρες να την συνοδεύουν από ένα εστιατόριο όπου έτρωγε με τους φίλους της.
«Μιλούν για εφιάλτες, ότι δεν μπορούν να κοιμηθούν μόνοι ή ότι χρειάζονται ένα φως τη νύχτα» μου είπε η Bush. «Πρόκειται για ανθρώπους γύρω στα 20 και τα 30 τους χρόνια, δηλαδή έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία μετά το γεγονός».
Η Bush επισημαίνει γρήγορα ότι δεν είναι ίδιες όλες οι υπηρεσίες μεταφοράς. Άρθρο του 2015 στο Child and Youth Care Forum, διαπίστωσε μετά από έρευνα σε δείγμα 350 νέων ανθρώπων οι οποίοι παρακολούθησαν ένα πρόγραμμα στην άγρια φύση (οι αποστολές στη φύση χρησιμοποιούνται ως τύπος θεραπείας), ότι ανεξάρτητα από το εάν τα νεαρά άτομα μεταφέρονταν ή τα πήγαιναν οι γονείς τους, ο αντίκτυπος στο αποτέλεσμα της θεραπείας ήταν μικρός.
Η μαμά μου πάντα έλεγε να μην μιλάω σε ξένους και έπειτα η μαμά μου πήγε και προσέλαβε έναν ξένο.
Αλλά ορισμένες μεταφορές μπορεί να είναι τραυματικές. Ο Thomas, ένας άνδρας γύρω στα 30 που εργάζεται για μια εταιρεία μεταφοράς νέων της Δυτικής Ακτής (ο οποίος ζήτησε από το VICE να χρησιμοποιήσει ψευδώνυμο) μου είπε ότι ορισμένοι εργαζόμενοι «θέλουν να το παίξουν παλαιστές του WWF και να φερθούν στα παιδιά σαν να είναι πάνινες κούκλες». Η δική του τακτική είναι η μεταφορά να είναι όσο το δυνατόν πιο ανώδυνη για το νεαρό άτομο, μιλώντας του για την κατάσταση ή για το τι συμβαίνει στο σπίτι ή το σχολείο.
«Ήμουν λίγο σκατοκέφαλος όταν ήμουν παιδί» είπε. «Ξέρω πώς είναι να πιστεύεις ότι κανένας δεν ενδιαφέρεται».
Μια σημαντική πτυχή της όλης επιχείρησης είναι να ληφθεί η γονική άδεια, μέσω ένορκης βεβαίωσης ή πληρεξούσιας συμφωνίας. Αυτές οι συμφωνίες μεταφέρουν προσωρινά τα γονικά δικαιώματα στην εταιρεία μεταφοράς νέων, δίνοντας στους εργαζόμενους της δικαιώματα που περιλαμβάνουν την έγκριση ιατρικής φροντίδας ή τον περιορισμό του νεαρού ατόμου.
«Γενικά, οι γονείς δείχνουν εξαιρετικά ελαστική κρίση για αποφάσεις που αφορούν τα παιδιά τους. Μπορούν να αποφασίσουν ώστε να αφήσουν τα παιδιά τους με κάποιους ανθρώπους και να τους δώσουν γονικά δικαιώματα και κανένας δεν μπορεί να παρέμβει», μου είπε ο Philip Elberg, ένας δικηγόρος που έχει εργαστεί σε υποθέσεις που αφορούν τη βιομηχανία εφήβων με προβλήματα.
Ο Elberg πρόσθεσε ότι το μεγάλο ποσοστό των καταγγελιών κακοποίησης δεν είναι ανάλογο με τον μικρό αριθμό των μηνύσεων γιατί μεταξύ άλλων, αν δεν υπάρχει σοβαρό σωματικό περιστατικό όπως τραυματισμός, σεξουαλική κακοποίηση ή θάνατος ενός νεαρού ατόμου, δεν υπάρχει ισχυρή νομική βάση για να βασιστεί κάποιος από τη στιγμή που ένας γονιός έχει μεταβιβάσει τα γονικά του δικαιώματα.
«Οι γονείς είναι συχνά το θύμα» είπε η Bush. «Θέλουν απελπισμένα να βοηθήσουν το παιδί τους και κάποιος που υποτίθεται ότι είναι επαγγελματίας τους λέει ότι αυτό υποτίθεται ότι πρέπει να κάνουν».
Η Monica Moyses λέει ότι οι συνοδοί της την έδεσαν σφιχτά αμέσως μόλις την ξύπνησαν. Όταν είδε τον θείο της, ο οποίος εκείνη την εποχή είχε την κηδεμονία της, να μιλάει με τους άγνωστους άνδρες στο πεζοδρόμιο ενώ εκείνη βρισκόταν κλεισμένη σε ένα αυτοκίνητο, υπέθεσε το απολύτως χειρότερο.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
«Σκέφτηκα ότι ο θείος μου με είχε πουλήσει ως σκλάβα του σεξ» μου είπε η Moyses. Αντί αυτού, μετά από μια μεγάλη διαδρομή με το αυτοκίνητο και δύο πτήσεις, έφτασε σε ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης στην Κόστα Ρίκα. Ήταν 13 ετών τότε και την είχαν πιάσει να καπνίζει χόρτο, να πίνει αλκοόλ και να μένει έξω μέχρι αργά.
«Συναναστρεφόμουν με μια προβληματική παρέα» είπε η Moyses, που σήμερα είναι 29 ετών. Παραδέχθηκε ότι χρειαζόταν βοήθεια αλλά η φύση της βοήθειας που δέχθηκε την έσπρωξε ακόμα πιο βαθιά στα ναρκωτικά και τον αλκοολισμό. Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να αλλάξει τη ζωή της.
Συχνά, οι νέοι δεν χρειάζονται προγράμματα συμπεριφοράς, πόσο μάλλον μια ιδιωτική εταιρεία να τους μεταφέρει εκεί, σύμφωνα με τον Clinton Hardy, που διευθύνει την New Start Transport από την Γιούτα. Ο Hardy, μου είπε ότι πολλά από αυτά τα παιδιά δεν έχουν διαπράξει εγκλήματα, οπότε «η ιδέα ότι θα τα παραλάβεις με μια διαδικασία που θα χρησιμοποιούσε ένας αστυνομικός, μου φαίνεται παράξενη». Ο Hardy κρατά σκόπιμα την εταιρεία του μικρή, ώστε να έχει μεγαλύτερη προσωπική εποπτεία στις τακτικές των υπαλλήλων του, αλλά έχει αμφιβολίες για το εάν θα παραμείνει ή όχι σε αυτό τον χώρο, εξαιτίας αυτών που ο ίδιος ονομάζει «ηθικά διλήμματα».
Ο David, που μεταφέρθηκε από το σπίτι του στο Λος Άντζελες, λέει ότι κρυφάκουσε τους εργαζόμενους στο πρόγραμμα συμπεριφοράς που παρακολούθησε, να μιλούν στους εργαζομένους στη μεταφορά νέων για μια σούπερ συμφωνία μεταξύ των δύο εταιρειών.
«Αστειεύονταν ότι κερδίζουν πολλά χρήματα συστήνοντας στους ανθρώπους να μεταφερθούν τα παιδιά τους αντί να τα φέρνουν οι ίδιοι προσωπικά» μου είπε. Μια μεταφορά μπορεί να κοστίσει από 5.000 έως 8.000 δολάρια, αναλόγως την απόσταση και το αν απαιτείται πτήση, σύμφωνα με τον Thomas, εργαζόμενο στη μεταφορά νέων.
Στην εφηβεία του, ο Cory (που επίσης ζήτησε να μην χρησιμοποιήσουμε το πραγματικό του όνομα) μεταφέρθηκε με τον παραδοσιακό τρόπο –νωρίς το πρωί από δύο «φουσκωτούς».
«Η μαμά μου πάντα έλεγε να μην μιλάω σε ξένους και έπειτα η μαμά μου πήγε και προσέλαβε έναν ξένο» μου είπε.
Έξι χρόνια αργότερα, τα ξαναβρήκε με τους γονείς του, οι οποίοι είπε ότι μετάνιωσαν για την όλη υπόθεση – τη μεταφορά, το πρόγραμμα στην άγρια φύση και το θεραπευτικό οικοτροφείο, για τα οποία πλήρωσαν συνολικά 140.000 δολάρια.
«Ήταν απελπισμένοι» είπε, «οπότε δεν είδαν ποια ήταν πραγματικά η κατάσταση».
Περισσότερα από το VICE
Οι Φωτογραφίες που Δείχνουν το Παράλογο Χιούμορ της Καθημερινότητάς μας
Ο Παράξενος Χειμώνας μου με μία Σαμάνο στο Καζακστάν
Δέκα Ερωτήσεις που θα Ήθελες να Κάνεις σε Κάποιον που Πλακώνεται για τον ΠΑΟΚ